کریستال کلسیم اگزالات

کریستال کلسیم اگزالات: در PH خنثی و یا حدود ۶ بیشتر دیده می‌شود، فرم کلاسیک آن‌ها کوچک، بی‌رنگ، هشت وجهی و شبیه پاکت نامه می‌باشد البته به صورت دمبلی شکل یا بیضی نیز ممکن است دیده شوند. این کریستال در اسید استیک نامحلول هستند. به طور طبیعی در اثر مصرف اسفناج، گوجه‌فرنگی، ریواس، سیر، پرتقال، مارچوبه و مصرف ویتامین ث دیده می‌شود. 

شایع‌ترین فرم کریستال‌های اگسالات کلسیم اشکال ۸ وجهی و هرمی شکل آن است. این شکل دهیدراته از اگسالات کلسیم ۲ هرم را که در قاعده به هم متصل شده‌اند نشان می‌دهد. هنگامی‌که از یک انتها دیده شوند به‌صورت مربع‌هایی دیده می‌شوند که خطوطی در مرکز آن‌ها یکدیگر را قطع می‌کند و شبیه به پاکت نامه مشاهده می‌شوند. در مقابل، کریستال‌های اگسالات کلسیم منوهیدرات کوچک و بیضوی یا به شکل دمبل دیده می‌شوند. فرم کمتر شایع حالتِ منوهیدرات، مشابه گلبول‌های قرمز است و این فرم برای شناسایی و افتراق ممکن است به میکروسکوپ پولاریزان نیاز داشته باشد تا انکسار مضاعف این کریستال ها را نشان دهد. کریستال های اگسالات کلسیم بیرنگ و در اندازه و ابعاد بسیار متغیر می باشند. معمولا اندازه ی آنها کوچک و با عدسی قوی (X40) میکروسکوپ باید شناسایی شوند، گاهی ممکن است به اندازه کافی بزرگ باشند و با عدسی ضعیف (X10) قابل مشاهده و شناسایی باشند. این کریستال‌ها ممکن است به‌صورت تجمعی و نیز بصورت چسبیده در رشته‌های موکوسی مشاهده شوند و در این‌صورت با سیلندرهای کریستالی اشتباه شوند. کریستال‌های اگسالات کلسیم شایع‌ترین کریستال‌های مشاهده شده در ادرار هستند زیرا در ادرار با pH‌های مختلف تشکیل می‌شوند. کلسیم و اگسالات مواد محلولی هستند که بطور نرمال در ادرار افراد سالم وجود دارند. تقریبا ۵۰ درصد اگسالاتی که در ادرار وجود دارد از اسید آسکوربیک (پیش ساز اگسالات) یا از اسید اگزالیک منشاء می‌گیرد. مواد غذائی غنی از اسید اگزالیک یا اسید آسکوربیک شامل سبزیجات (ریواس، گوجه فرنگی، اسفناج، و مارچوبه) و مرکبات هستند. به‌علاوه نوشیدنی های غیرالکلی که مقادیر بالایی اسید اگزالیک دارند شامل کاکائو، چای، قهوه، و شکلات می‌باشند. همانطور که ادرار در توبول‌های کلیوی تشکیل می‌شود یون‌های اگسالات با یون‌های کلسیم به هم پیوسته و اگسالات کلسیم تشکیل می‌شود. هنگامی‌که شرایط مطلوب باشد اگسالات کلسیم به فرم کریستالی خود رسوب می‌کند. افزایش تعداد کریستال‌های اگسالات کلسیم اغلب بعد از بلعیدن پیش ساز اتیلن گلیکول (ضدیخ) و در طول بیماری مزمن کلیوی شدید دیده می‌شود.

موارد پاتولوژیک: تشکیل سنگ‌های اگزالاتی، مسمومیت با اتیلن گلیکول، دیابت قندی، بیماری‌های کبدی، بیماری‌های مزمن شدید کلیوی دیده می‌شوند.