نمونهبرداری از محیط‌های بیمارستانی
عفونت‌های مرتبط با مراکز بهداشتی (HCAI[1]) به بیماری‌هایی اطلاق می‌شوند که فرد پیش از ورود به مراکز درمانی به آن‌ها مبتلا نبوده و پس از بستری شدن به اینگونه عفونت‌ها دچار می‌شود. این عفونت‌ها اغلب نسبت به دارو مقاوم هستند و برای کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بسیار خطرناک بوده و حتی خطر مرگ را به دنبال خواهند داشت.
در کشورهای با درآمد بالا، عفونت‌های مرتبط با مراکز بهداشتی تقریباً 15-5٪ از بیماران را تحت تأثیر قرار می‌دهد و در کشورهای کم درآمد نرخ شیوع این عفونت‌ها 19-15٪ تخمین زده شده است.
حدود 20٪ عفونت‌های مرتبط با مراکز بهداشتی به دلیل آلودگی محیط بیمارستان ایجاد می‌شود.
در حقیقت محیط بیمارستان یکی از مکان‌هایی است که احتمال وجود آلودگی‌های مختلف در آن بسیار زیاد است و شواهد بسیاری وجود دارد که نشان می‌دهد سطوح بیمارستان در گسترش عوامل بیماری‌زا بسیار موثر هستند.
به همین دلیل مبحث نمونهبرداری از محیط‌های بیمارستانی برای بررسی آلودگی‌های موجود در اینگونه محیط‌ها از اهمیت زیادی برخوردار است. با این وجود چگونگی نمونهبرداری از این سطوح روش‌های متنوعی دارد و تقریبا هیچگونه قوانین و مقررات ثابتی در این باره موجود نیست.
ما در این مطلب قصد داریم به موضوع نمونهبرداری از محیط‌های بیمارستانی بپردازیم. پس در ادامه‌ی این مطلب با ما همراه باشید.
نمونهبرداری از محیط‌های بیمارستانی چه زمانی انجام می‌شود؟
همانطور که گفته شد، سطوح بیمارستانی عامل مهمی در افزایش خطر ابتلا به عفونت هستند و به عنوان مخزنی مملو از عوامل بیماری‌زا محسوب می‌شوند.
به طور کلی نمونهبرداری از محیط‌های بیمارستانی تنها در صورت شیوع یک بیماری انجام می‌شود و نمونهبرداری روتین و دوره‌ای در این مراکز اغلب معمول نیست. اما امروزه با گسترش آگاهی نسبت به خطرات ناشی از آلودگی محیط‌های بیمارستانی، اغلب مراکز درمانی تمایل دارند که به طور منظم محیط بیمارستان را از لحاظ وجود آلودگی بررسی و ارزیابی کنند. این کار هم به منظور تمیز کردن بهتر سطوح و هم به عنوان بخشی از ارزیابی مداوم خطر صورت می‌گیرد.
نمونهبرداری از سطوح بیمارستانی
شاید با شنیدن عنوان نمونهبرداری از محیط‌های بیمارستانی تنها نمونهبرداری از سطوح در ذهنتان مجسم شود. اما لازم به ذکر است که نمونهبرداری از محیط‌های بیمارستانی تنها به سطوح ختم نمی‌شود و شامل نمونهبرداری از هوا و آب نیز هست. در ابتدای این مطلب ابتدا به بررسی نمونهبرداری از سطوح بیمارستانی خواهیم پرداخت و سپس مروری بر نمونهبرداری از هوا و آب نیز خواهیم داشت.
برای نمونهبرداری از سطوح بیمارستانی چه تجهیزاتی لازم است؟
برای نمونهبرداری از محیط‌های بیمارستانی از تجهیزات مختلفی استفاده می‌شود. در ادامه به بررسی رایج‌ترین تجهیزات مورد استفاده در این باره و کاربرد هریک خواهیم پرداخت.
1- پلیت‌ها (Contact plates)
پلیت‌هایی که برای نمونهبرداری از محیط‌های بیمارستانی مورد استفاده قرار می‌گیرند، پلیت‌های محدبِ حاوی آگار[2] هستند که می‌توان آن‌ها را مستقیماً بر روی یک سطح فشار داد و نمونه را جمع‌آوری کرد.
این پلیت‌ها را می‌توان با سلکتیو آگار[3]، آگار غیر سلکتیو[4]، به همراه مواد خنثی کننده و یا بدون وجود ماده خنثی کننده[5] ساخت. مزیت اصلی این پلیت‌ها تولید داده‌های کمی در قالب کلنی‌ها است که می‌تواند در بررسی ارگانیسم‌ها موثر واقع گردد.
به کمک پلیت‌ها، بازیابی (Recovery) ارگانیسم‌های زنده بسته به نوع آگار، بین %23 تا %56 است.
بازیابی یا ریکاوری شامل افزودن مقدار مشخصی از آنالیت به یک نمونه می‌شود. پس از افزودن آنالیت لازم است تعیین شود که چند درصد از مقدار اضافه شده قابل شناسایی است.
به طور کلی پلیت‌ها نسبت به سواب‌های 100% پنبه‌ای، برای بازیابی ارگانیسم‌ها مناسب‌تر هستند. پلیت‌های حاوی متی سیلین[6]، استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی‌سیلین[7] را به بهترین شکل از فولاد ضد زنگ بازیابی کرده و همچنین برای بازیابی استافیلوکوکوس اورئوس از سطوح غیر متخلخل[8] نیز بهترین گزینه هستند.
2- دیپ اسلاید یا اسلایدهای تماسی (Dipslides)
دیپ اسلایدها نیز تجهیزاتی هستند که به‌منظور نمونهبرداری مستقیم از سطوح به کار برده می‌شوند. این تجهیزات اغلب درون یک ظرف پلاستیکی قرار دارند تا خطر آلوده شدن و یا خشک شدن آگار کاهش یابد.
دیپ اسلایدها دارای دو سطح هستند که معمولا یک سطح سلکتیو آگار و سطح دیگر با آگار غیرسلکتیو پوشیده شده است. مزیت دیپ اسلایدها نسبت به پلیت‌ها انعطاف‌پذیری آن‌ها است که نمونهبرداری از سطوح ناهموار را نیز ممکن می‌سازد.
3- سواب (Swab)
یکی از تجهیزات پرکاربرد برای نمونهبرداری از سطوح بیمارستانی، سواب‌ها هستند. سواب‌ها از مواد مختلفی مانند پنبه، ریون، پلی‌استر و آلژینات کلسیم[9] ساخته می‌شوند و در اشکال گوناگونی نیز موجود هستند. از سواب‌ها می‌توان برای نمونهبرداری از سطوح دشوار یا ناهموار مانند دستگیره درها، ریل‌های تخت‌خواب و اطراف شیرها استفاده کرد. به طور کلی به نظر می‌رسد سواب‌ها بیشترین محبوبیت را برای نمونهبرداری از سطوح در بین مراکز بهداشتی-درمانی دارند. شاید این محبوبیت به دلیل سادگی کار با این وسیله، قیمت مناسب و در دسترس بودن آن است.
4- اسفنج (Sponges)
اسفنج‌ها نیز برای نمونهبرداری از محیط‌های بیمارستانی مورد استفاده قرار می‌گیرند و برای نمونهبرداری از سطوح ناهموار مناسب هستند. به کمک اسفنج‌ها، می‌توان به راحتی سطح وسیع‌تری را نمونهبرداری کرد. به همین دلیل، اسفنج اغلب برای بازیابی ارگانیسم‌ها کارایی بهتری نسبت به سایر تجهیزات دارد. به طور مثال اسفنج‌ها برای بازیابی کلستریدیوئیدس دیفیسیل[10] از سواب بهتر هستند.
5- پتری‌فیلم (Petrifilms)
از پتری‌فیلم‌ها بیشتر برای نمونهبرداری محیط در صنایع غذایی استفاده می‌شود اما این تجهیزات در مراکز پزشکی-درمانی نیز کاربرد دارند. استفاده ازپتریفیلمها سریع و ساده است و کاربردهای متنوعی دارند. پتری‌فیلم‌ها را می‌توان به همراه یک سواب استفاده کرد و یا به‌عنوان یک روش تماس مستقیم برای نمونه برداری از سطح به کار برد.
پتری‌فیلم‌ها در دو مدل آغشته به سلکتیو آگار و یا آغشته به آگار غیر سلکیتو تهیه کرد و از آن‌ها برای شمارش کلنی یا تشخیص پاتوژن خاص استفاده نمود. پتری‌فیلم‌ها برخلاف پلیت‌ها انعطاف‌پذیر هستند و این یک مزیت برای آن‌ها محسوب می‌شود. این تجهیزات بازیابی MRSA از کف اتاق، روی تشک، سطح فولاد روکش شده و پلی‌پروپیلن مناسب هستند.
6- دستمال‌ها (Wipe devices)
گاهی اوقات برای نمونهبرداری از سطوح بیمارستانی از پارچه یا گاز استریل استفاده می‌شود. سپس دستمال برای پردازش بیشتر در یک ظرف استریل یا کیسه پلاستیکی قرار می‌گیرد. لازم به ذکر است که این روش برای جلوگیری از آلودگی نمونه به تکنیک آسپتیک نیاز دارد. تکنیک آسپتیک به معنای روش‌هایی است که برای جهت جلوگیری از آلوده شدن نمونه مورد استفاده قرار می‌گیرند. استفاده از دستمال برای بازیابی میکروارگانیسم‌ها تا حد 40/5 الی 98/3 درصد مفید واقع شده است.
بر اساس یک تحقیق صورت گرفته، دستمال‌هایی که خاصیت الکترواستاتیک دارند برای بازیابی استافیلوکوک اورئوس (S. aureus) در سطوح فولادی ضد زنگ، نسبت به سواب و پلیت عملکرد بهتری داشته‌اند. خاصیت الکترواستاتیک به جذب بهتر نمونه از روی سطوح کمک می‌کند.
جدول 1 تجهیز مناسب برای نمونهبرداری از سطوح بیمارستانی را در شرایط مختلف و متناسب با سطوح متفاوت نشان می‌دهد.
| جدول 1.تجهیزات مناسب برای نمونهبرداری از سطوح بیمارستانی در شرایط مختلف | |||||
| سطح یا میکروارگانیسم | پلیت | دیپ اسلاید | پتری فیلم | سواب | اسفنج |
| سطوح خیس | + | + | +* | ||
| سطوح خشک | + | + | |||
| سطوح صاف | _ | + | + | ||
| سطوح ناهموار | _ | + | + | + | + |
| سطوح بزرگ[11] | + | ||||
| سطوح کوچک[12] | + | + | + | ||
| سلول‌های آسیب دیده[13] | + | + | + | ||
| S. aureus و MRSA [14] | + | ||||
| کلستریدیوم دیفیسیل[15] | + | ||||
| باکتری‌های گرم منفی | + | ||||
| ویروس‌ها | _ | _ | _ | + | _ |
|
*سواب باید از جنس پنبه، ریون، پلی استر یا ماکروفوم باشد. سواب‌هایی که شبیه به مسواک هستند برای نمونهبرداری از سطوح خیس مناسب نیستند. علامت + : مناسب است علامت – : مناسب نیست |
|||||
پیش از پردازش نمونه و جهت حمل و نقل آن چه اقداماتی لازم است؟
برای بازیابی بهتر نمونه و پردازش آن، روش‌های مختلفی وجود دارد. به عنوان مثال با خیس کردن سواب، اسفنج و دستمال پیش از نمونه برداری از سطح، می‌توان میزان بازیابی نمونه را افزایش داد. البته لازم به ذکر است که استفاده از هر مایع یا محلولی برای مرطوب کردن سواب یا اسفنج به نمونه بستگی دارد. محلول‌ها و رقیق کننده بسته به ارگانیسم مورد نظر می‌توانند به بازیابی کمک کرده و یا به طور کلی مانع بازیابی نمونه شوند.
از مواد زیر می‌توان برای مرطوب کردن تجهیزات استفاده کرد:
- محیط کشت پپتون استریل[16]
- محلول رینگر[17]
- آبگوشت letheen[18]
همچنین می‌توان از محیط‌های ترنسپورت نیز استفاده نمود. البته هنگام انتخاب محیط ترنسپورت، زمان بین نمونهبرداری و پردازش باید از قبل تعیین شود.
نمونه را اغلب باید در عرض 4 ساعت پس از جمع‌آوری پردازش نمود اما در صورتی که این کار ممکن نیست می‌توان آن را درون محیط ترنسپورت قرار داد. دقت داشته باشید که نمونه‌ی درون محیط ترنسپورت باید در دمای 4 درجه سانتیگراد نگهداری شود و نباید بیشتر از 24 ساعت آن را ذخیره کرد.
مراحل پردازش نمونه
1- استخراج نمونه
اولین مرحله پس از جمع‌آوری نمونه و جهت پردازش آن، استخراج نمونه از روی ابزارهایی مانند سواب، اسفنج و دستمال است. لازم به ذکر است که در صورت استفاده از پلیت یا پتری‌فیلم نیازی به انجام این مرحله نیست.
برخی از محلول‌های استخراج عبارتند از:
- بافر سالین فسفات[19]
- بافر باترفیلد[20]
- بافر باترفیلد و توئین [21]
2- کشت نمونه
کشت نمونه به معنای قرار دادن نمونه به طور مستقیم در آبگوشت و انکوباسیون آن برای ایجاد شرایط مطلوب رشد میکروارگانیسم‌ها است.
زمان و درجه حرارت انکوباسیون بسته به ارگانیسم مورد نظر متفاوت است. به طور مثال زمان انکوباسیون ممکن است از 18 تا 48 ساعت متغیر باشد.
عوامل محیطی و بیولوژیکی موثر در نمونهبرداری از سطوح بیمارستانی
برخی عوامل محیطی، مانند هموار یا ناهموار یا خشک بودن سطوح، در اثربخشی جمع‌آوری نمونه از سطوح بیمارستانی موثر هستند. در جدول 2 به بررسی مهم‌ترین عوامل محیطی و بیولوژیکی موثر بر نمونهبرداری از سطوح بیمارستانی پرداخته شده است.
| جدول 2. عوامل موثر بر نمونهبرداری از سطوح بیمارستانی | |
| عوامل موثر بر نمونهبرداری از سطوح بیمارستانی | توضیحات |
| ارگانیسم و سویه مورد نظر | بازیابی نمونه، به نوع ارگانیسم مورد نظر بستگی دارد. به همین دلیل است که تکنیک‌های نمونهبرداری از سطوح بیمارستانی نیز متفاوت هستند. حتی گاهی اوقات نیز ممکن است سویه‌های مختلف یک ارگانیسم به صورت‌های مختلفی بازیابی شوند. |
| میزان آلودگی | بسته به اینکه میزان آلودگی چقدر بالا باشد، لازم است از تجهیزات مختلفی استفاده شود. به طور مثال شواهد نشان می‌دهد که استفاده از اسفنج‌ها برای سطوح بسیار آلوده، نسبت به استفاده از پلیت برای بازیابی کلستریدیوم دیفیسیل بسیار مناسب‌تر است. |
| خیس یا خشک بودن سطوح |
به طور کلی بازیابی نمونه‌ها از روی سطوح خیس بیشتر از سطوح خشک است. بررسی‌ها نشان داده است که استفاده از سواب‌های پنبه‌ای نسبت به سواب‌هایی که شبیه به مسواک هستند در بازیابی نمونه از روی سطوح خیس موثرتر است. |
| جذب شدن سلول‌ها | پدیده‌ی جذب به این معنا است که میکروارگانیسم‌ها به سطوح می‌چسبند. بهترین روش برای بازیابی این گونه نمونه‌ها استفاده از پلیت و یا دیپ‌اسلاید است. |
| میزان فشردن تجهیزِ نمونهبرداری روی سطح و زمان تماس | فشار ناکافی باعث می‌شود تمام موجودات از روی سطح بازیابی نشوند و برای حداکثر بازیابی زمان تماس باید 10 ثانیه باشد. |
| جنس و توپوگرافی سطوح | سطوح بیمارستانی گاهی اوقات صاف و هموار و گاهی اوقات ناهموار هستند. ارگانیسم‌ها از روی سطوح صاف راحت‌تر بازیابی می‌شوند. |
| محیط کشت و تجهیزات و محیط ترنسپورت | انتخاب محیط کشت مناسب اهمیت زیادی داشته و به نوع ارگانیسم هدف وابسته است. برخی مواقع محیط کشت ممکن است مانع از پردازش و رشد یک ارگانیسم شود. |
| آسیب سلولی | طبیعتا سلول‌های سالم بهتر از سلول‌هایی که آسیب دیده و تحت فشار قرار گرفته‌اند بازیابی می‌شوند. |
| اندازه سطح نمونهبرداری شده | اگر قرار است از یک سطح وسیع نمونهبرداری شود، انتخاب اسفنج و یا دستگاه‌های غلتکی گزینه‌ی بهتری خواهد بود. |
| مهارت تکنسین | تکنسینی که نمونهبرداری را انجام می‌دهد باید با نحوه استفاده‌ی صحیح از هر تجهیز کاملا آشنا باشد. |
| هزینه | برخی از تجهیزات ممکن است برای بازیابی نمونه کاربرد بهتری داشته باشند، اما معمولا بیمارستان‌ها ترجیح می‌دهند که از ابزار ارزان‌تر و یا تجهیزاتی که به راحتی در دسترس هستند استفاده کنند. |
| نوع مرکز درمانی | میزان و نوع آلودگی بین بخش‌های مختلف بیمارستان متفاوت است. به طور مثال میزان آلودگی در اتاق‌هایی که بیماران مبتلا به بیماری‌های عفونی بستری هستند بیشتر است. |
نمونهبرداری از هوا
همانطور که گفته شد آلودگی بیمارستانی تنها به آلودگی سطوح ختم نمی‌شود. بلکه آلودگی‌های بیولوژیکی ممکن است به صورت آئروسل در هوا نیز وجود داشته باشند. آئروسل‌ها ذرات جامد یا مایع معلق در هوا هستند که ممکن است شامل باکتری‌ها، قارچ‌ها، ویروس‌ها و گرد و غبار باشند.
به عنوان مثال 5 دقیقه صحبت کردن و یا یک سرفه توسط افراد هر كدام می‌تواند باعث انتشار 3000 قطره در محیط شود. بسیاری از سلول‌های رویشی[22] برای مدت طولانی در هوا زنده نخواهند ماند مگر اینکه دارای پوشش محافظ باشند. اما پاتوژن‌هایی مانند استافیلوکوک و اسپورهای قارچ، که در برابر خشک شدن مقاومت می‌کنند، می‌توانند برای مدت طولانی زنده بمانند. همچنین ممکن است این ارگانیسم‌ها طی فعالیت‌های خاصی مانند جارو کشیدن و بسترسازی بیماران بر روی سطوح قرار بگیرند و دوباره به عنوان آئروسل ثانویه در هوا منتشر شوند.
متخصصان مراقبت‌های بهداشتی حین نمونه‌گیری از هوا باید به خاطر داشته باشند که نتایج نمونه‌گیری ممکن است تحت تأثیر عوامل مختلفی باشد. این عوامل عبارتند از:
- میزان عبور و مرور به یک واحد یا بخش
- درجه حرارت
- زمان، روز یا سال
- رطوبت نسبی
- غلظت نسبی ذرات یا موجودات در هوا
- عملکرد سیستم تهویه هوا
از آنجایی که میزان ذرات معلق و باکتری‌های موجود در سیستم تنفسی تا حد زیادی به اندازه ذرات استنشاقی بستگی دارد، هنگام مطالعه میکروارگانیسم‌های موجود در هوا و ارتباط آن‌ها با عفونت‌های تنفسی باید اندازه ذرات تعیین شود. ذراتی که از 5 میکرومتر بزرگتر باشند، اغلب توسط دستگاه‌تنفسی به دام افتاده و وارد ریه‌ها نمی‌شوند. اما ذرات کوچکتر از 5 میکرومتر و به ویژه آن‌هایی که در حد 1 الی 2 میکرومتر هستند ممکن است وارد ریه افراد شده و مشکلاتی را به وجود بیاورند.
نمونهبرداری از آب
نمونهبرداری از منابع آبی در مراکز بهداشتی و بیمارستان‌ها معمولا رایج نیست. اما هنگام شیوع عفونت‌ها، نمونه‌گیری از آب می‌تواند به تعیین اقدامات مناسب کنترل عفونت کمک کند.
مراکز بهداشتی-درمانی که نمونه‌گیری از آب را انجام می‌دهند باید نمونه های خود را در آزمایشگاهی مورد بررسی قرار دهند که از روش‌های تثبیت شده و پروتکل‌های تضمین کیفیت استفاده می‌کند. به همین دلیل ممکن است نیاز باشد نمونه به آزمایشگاه منتقل گردد.
لازم به ذکر است که پاتوژن‌های موجود در آب ایستا نیستند. این موضوع به این معنا است که اگر نمونه‌ی گرفته شده از آب در دمای اتاق قرار گیرد، ممکن است در حین حمل و نقل، از نظر تعداد و نوع آلودگی میکروبی تغییراتی در نمونه رخ دهد. در نتیجه، نمونه‌های آب باید به کمک زنجیره سرد به آزمایشگاه ارسال شوند. (یعنی تقریباً در دمای 4 درجه سانتیگراد و یا 39/2 درجه فارنهایت) همچنین آزمایش باید به محض جمع‌آوری نمونه (ترجیحاً در عرض 24 ساعت) انجام شود.
از آنجا که بیشترین نمونه‌گیری از آب در مراکز بهداشتی درمانی شامل آزمایش آب سیستم توزیع مرکزی می‌باشد، لازم است برای خنثی‌سازی کلر باقیمانده یا سایر هالوژن‌ها در نمونه جمع‌آوری شده، یک عامل کاهنده (به عنوان مثال سدیم تیوسولفات [Na2S2O3]) به نمونه اضافه شود.
همچنین اگر آب حاوی سطح بالایی از فلزات سنگین باشد، باید یک ماده شیمیایی به نمونه اضافه شود.
حداقل حجم آب جمع‌آوری شده برای تکمیل سنجش‌ها 100 میلی‌لیتر در نظر گرفته می‌شود و برای جمع‌آوری نمونه حتما باید از تجهیزات استریل استفاده گردد.
در صورتی که لازم باشد نمونه‌ی آب از شیر آب جمع‌آوری گردد، لازم است ابتدا آب یک دور از درون لوله عبور کرده و سپس نمونه جمع‌آوری شود.
در صورت وجود شیر آب گرم و آب سرد، قبل از جمع آوری نمونه باید آب گرم و سپس آب سرد را از طریق شیر عبور دهید.
اگر فکر می‌کنید شیر آب آلوده است، آن‌را با سدیم هیپوکلریت ppmء600-500 ضدعفونی کنید. دقت داشته باشید که در این صورت حتما باید شیر را پیش از جمع‌آوری نمونه بشویید.
میکروارگانیسم های موجود در آب شیر یا مخازن اغلب تحت فشار قرار گرفته و آسیب دیده‌اند و به همین دلیل ممکن است در شرایط استاندارد به خوبی رشد نکنند. چنین شرایطی منجر به نتایج منفی کاذب شده و باعث می‌شود ارزیابی‌های غلطی از کیفیت آب صورت گیرد. از این رو، خنثی‌سازی مناسب هالوژن‌ها و کلاته شدن فلزات سنگین برای بهبود شناسایی این میکروارگانیسم‌ها حیاتی است.
همچنین انتخاب محیط کشت و شرایط انکوباسیون نیز بر روی رشد ارگانیسم‌ها تأثیرگذار است. دمای انکوباسیون باید به دمای محیط آب نزدیک باشد (حدود 37 درجه سانتیگراد یا 98/6 درجه فارنهایت).
محیط کشت نیز باید دارای غلظت مناسبی از مواد مغذی باشد تا ارگانیسم‌هایی که رشد کمتری دارند نیز درون آن به خوبی کشت داده شوند.
محیط کشتی که حاوی مواد مغذی زیادی است (به عنوان مثال، بلاد آگار[23] و تریپتون سویا آگار[24]) ممکن است از رشد موجودات آسیب دیده جلوگیری کند. محیط‌های کشتی مانند پپتون رقیق شده[25] و آگار R2A برای بهبود این موجودات مطلوب‌تر هستند. (زیرا مواد مغذی کمتری دارند)
جمع‌بندی
همانطور که در این مطلب مطالعه کردید، نمونهبرداری از محیط‌های بیمارستانی مسئله‌ی حائز اهمیتی است. زیرا وجود عفونت‌ها و میکروارگانیسم‌های مختلف در این محیط‌ها می‌تواند منجر به بروز عفونت‌های مرتبط با مراکز بهداشتی-درمانی شده و حتی جان افرادی که در بیمارستان‌ها بستری هستند را نیز به خطر بیندازد. در حالی‌که با نمونهبرداری از محیط‌های بیمارستانی و سطوح می‌توان ارگانیسم‌های خطرناک را شناسایی کرده و به طور موثری به تمیز کردن محیط‌ها پرداخت.
در این مقاله سعی کردیم تا به موضوع نمونهبرداری از محیط‌های بیمارستانی بپردازیم. لازم به ذکر است که هنوز هیچ قانون و قاعده کلی برای این کار تدوین نشده است و ممکن است هر مرکز درمانی با توجه به تجهیزات و امکانات خود به روش‌های مختلفی این کار را انجام دهد.
امیدواریم این مطلب مورد توجه شما قرار گرفته باشد.
واژه‌نامه:
| Selective agar | [3] | agar | [2] | Healthcare-associated infections | [1] |
| Meticillin | [6] | neutralizing agent | [5] | non-selective agar | [4] |
| calcium alginate | [9] | non-porous surfaces | [8] | meticillin-resistant Staphylococcus aureus (MRSA) | [7] |
| Low bioburden | [12] | High bioburden | [11] | Clostridioides difficile | [10] |
| C. difficile | [15] | meticillin-resistant Staphylococcus aureus | [14] | Injured cells | [13] |
| letheen broth | [18] | Ringer solution | [17] | sterile saline buffered peptone water | [16] |
| Butterfield’s buffer and Tween | [21] | Butterfield’s buffer | [20] | phosphate-buffered saline | [19] |
| (TSA)tryptic soy agar | [24] | blood agar | [23] | vegetative cells | [22] |
| diluted peptone | [25] |
