درباره تست پاتولوژی بیشتر بدانید

آزمایش‌ها یا به طور کلی علوم آزمایشگاهی شامل شاخه‌ها و حوزه‌های بسیار مختلفی است. در این بین شاید نام آزمایش خون و تست پاتولوژی بیشتر شناخته شده باشد.

تست پاتولوژی در واقع به بررسی تغییرات صورت گرفته در ساختار بافت‌های بدن می‌پردازد و از آنجایی که حین بروز یک بیماری، بافت بدن دچار تغییراتی می‌شود، علم پاتولوژی و آزمایشات مرتبط با آن از اهمیت زیادی برخوردار است.

در این مطلب قصد داریم به زبان ساده بیان کنیم که پاتولوژیست کیست؟ علم پاتولوژی چه اهمیتی دارد و تست پاتولوژی چه زمانی انجام می‌شود؟ پس اگر قصد دارید در این باره بیشتر بدانید، با ما همراه باشید.

تست پاتولوژی چیست و چرا انجام می‌شود؟

تست پاتولوژی به معنای آزمایش بافت‌ها یا مایعات بدن مانند خون، ادرار یا مدفوع برای تعیین وجود بیماری است.

این بافت ممکن است از یک آزمایش بیوپسی، که در آن یک قطعه کوچک از بافت برداشته می‌شود، به دست آید، یا ممکن است از برداشتن یک ناحیه غیر طبیعی (مانند خال) باشد. حتی ممکن است یک عضو کامل باشد. خون، مایعات بدن، و خراشیدن پوست نیز ممکن است مورد آزمایش قرار گیرند.

پاتولوژی در اصل به معنای آسیب‌شناسی است. زمانی که بیمار هستید یا نیاز به غربالگری برای بیماری دارید، معمولاً از نتایج آزمایش‌های پاتولوژی برای تشخیص وضعیت سلامتی و تصمیم‌گیری در مورد برنامه درمانی‌تان استفاده می‌شود.

دلایل زیادی برای انجام تست پاتولوژی وجود دارد که شامل درمان یا نظارت بر بیماری، پیشگیری از بیماری‌ها، ارزیابی خطر ابتلا به بیماری و کمک به تحقیقات پزشکی است.

تست پاتولوژی چه نقشی در زندگی ما دارد؟

تست پاتولوژی از چند جهت جایگاه ویژه‌ و مهمی در علوم آزمایشگاهی دارد که در ادامه به بررسی آن خواهیم پرداخت.

تشخیص بیماری

مورد اول تشخیص بیماری است. نتایج به موقع می‌تواند جان افراد بی‌شماری را از طریق تشخیص زودهنگام بیماری‌ها، به‌ویژه در مورد سرطان، نجات دهد.

نظارت بر میزان پیشرفت بیماری

مورد دوم نظارت بر درمان بیماری و میزان پیشرفت آن‌ است. تست پاتولوژی برای کمک به نظارت بر وضعیت پیشرفت بیماری، مدیریت آن و در نهایت بهبود کیفیت زندگی بیمار حائز اهمیت است.

هنگامی که یک پزشک به بافت زیر میکروسکوپ نگاه می‌کند، می‌تواند ببیند که آیا مشکل در یک بافت خاص وجود دارد یا به سایر مناطق گسترش یافته است. شکل ظاهری سلول‌های سرطانی زیر میکروسکوپ نیز می‌تواند به پزشک کمک کند تا نوع سرطان را تشخیص دهد.

اطمینان از نتیجه‌بخش بودن درمان

پس از شروع درمان، پزشک می‌تواند بافت را مجددا زیر میکروسکوپ بررسی کند تا مطمئن شود که سلول‌های مشکل‌دار، دیگر وجود ندارد.

پیشرفت‌‎های آینده

علاوه‌ براین‌‌ها، تست پاتولوژی می‌تواند در روش‌های تشخیصی در آینده نیز تاثیرگذار باشد. به عنوان مثال یک آزمایش خون جدید ممکن است جایگزین ایمن‌تر و نسبتاً بدون دردی برای بیوپسی کبد برای برخی از افراد مبتلا به بیماری مزمن کبدی شود.

انواع مختلف تست پاتولوژی

طیف گسترده‌ای از آزمایشات پاتولوژی وجود دارد که ممکن است توسط پزشک عمومی یا متخصص تجویز شود. به عنوان مثال آزمایش خون، ادرار، مدفوع و بافت‌های بدن. به کمک نتیجه این آزمایش‌ها، پزشک می‌تواند طیف وسیعی از بیماری‌ها و شرایط سلامتی را مورد بررسی قرار دهد. برخی از رایج‌ترین تست‌های پاتولوژی عبارتند از:

• شمارش کامل خون
• تست عملکرد کبد
• آزمایش هورمون محرک تیروئید (TSH).
• بررسی آهن خون
• آزمایش ادرار
• بررسی مقدار طبیعی زمان پروترومبین (^[1]INR)
• بیوپسی بافت

لازم به ذکر است که تمامی آزمایش‌های پاتولوژی با هدف نهایی بررسی بیماری انجام نمی‌شوند. برخی از آن‌ها ممکن است آزمایشات غربالگری منظم باشد. مانند برنامه غربالگری سرطان روده یا برنامه غربالگری دهانه رحم که در کشور استرالیا رایج است. این برنامه‌ها به منظور اطمینان از تشخیص بیماری در مراحل اولیه صورت می‌گیرند.

پاتولوژیست کیست و چگونه به ما کمک می‌کند؟

برای آشنایی بیشتر با تست پاتولوژی باید با پاتولوژیست و تخصص‌های او نیز آشنا بود. پاتولوژیست یک پزشک است که در مطالعه علت بیماری و چگونگی تأثیر این بیماری‌ها بر بدن انسان تخصص دارد و از طریق بررسی نمونه‌های بافت، خون و سایر مایعات بدن به این هدف دست می‌یابد. انواع مختلفی از تخصص‌ها در پاتولوژی وجود دارد که عبارتند از:

• بانک خون و انتقال خون
• آسیب شناسی شیمیایی
• انفورماتیک بالینی
• سیتوپاتولوژی
• آسیب شناسی پوست
• آسیب شناسی پزشکی قانونی
• هماتولوژی
• آسیب شناسی ژنتیکی مولکولی
• نوروپاتولوژی
• آسیب شناسی کودکان

پاتولوژیست‌ها در بسیاری از محیط‌های بهداشتی، از جمله بیمارستان‌ها و کلینیک‌های دولتی و خصوصی و آزمایشگاه‌های مستقل مشغول به کار هستند و نقش مهمی را در تامین سلامت افراد جامعه ایفا می‌کنند.

جمع‌بندی

همانطور که در قسمت مقدمه نیز گفته شد، علوم آزمایشگاهی شامل رشته‌ها و شاخه‌های بسیار مختلفی است. دراین بین، پاتولوژی را می‌توان یکی از  شاخه‌های شناخته شده در این حوزه محسوب کرد. تست پاتولوژی از چند جنبه حائز اهمیت است و پزشکان به کمک نتایج این تست‌ها می‌توانند به اطلاعات زیادی در رابطه با نوع بیماری، میزان پیشرفت و یا بهبود آن دست یابند.

در این مطلب سعی کردیم مروری اجمالی بر تست پاتولوژی، اهمیت و انواع آن داشته باشیم. امیدواریم این مطلب مورد توجه شما قرار گرفته باشد.

واژه نامه