سرطان غدد لنفاوی ، علائم و نشانه ها
سرطان غدد لنفاوی یکی از بیماری‌هایی است که خوشبختانه میزان شیوع آن از سال 2009 تا 2018، هر ساله کاهش یافته است. با این وجود نباید از این بیماری غافل شد و نشانه‌های آن را دست کم گرفت. غدد لنفاوی بخشی از بدن انسان هستند که در مبارزه با میکروب‌ها نقش دارند. چنانچه به هر دلیلی، فعالیت این غدد مختل شود، آسیب‌پذیری انسان در برابر میکروب‌ها افزایش خواهد یافت.
با توجه به اهمیت نقش غدد لنفاوی در بدن، در این مطلب قصد داریم به بررسی این بیماری و علائم و نشانه‌های آن بپردازیم. پس در ادامه با ما همراه باشید.
غدد لنفاوی چیست؟
سیستم لنفاوی بخشی از سیستم ایمنی بدن است. این سیستم شامل شبکه‌ای از عروق لنفاوی و غدد لنفاوی است.
عروق لنفاوی بسیار شبیه به سیاهرگ‌ها هستند. اما این عروق به جای حمل خون، مایع آبکی شفافی به نام لنف را حمل می‌کنند. مایع لنفاوی حاوی گلبول‌های سفید خون است که به مبارزه با عفونت‌ها کمک می‌کند.
عروق لنفاوی، مایع لنفاوی را از طریق غدد لنفاوی به سراسر بدن می‌فرستند. غدد لنفاوی ساختارهای کوچکی هستند که به عنوان فیلتر عمل می‌کنند. این غدد حاوی سلول‌های ایمنی هستند که می‌توانند با حمله و از بین بردن میکروب‌هایی که از طریق مایع لنفاوی منتقل می‌شوند، به مبارزه با عفونت کمک کنند. غدد لنفاوی در بسیاری از قسمت‌های بدن از جمله گردن، زیر بغل، سینه، شکم و کشاله ران قرار دارند.
تورم غدد لنفاوی نشانه چیست؟
آیا تا به حال برایتان پیش آمده که از خواب بلند شوید و قسمتی از گردن شما متورم شده باشد؟
چنانچه فعالیت غدد لنفاوی مختل شود، ممکن است مایع لنفاوی تجمع یافته و تورم و التهاب ایجاد شود. اما این التهاب همیشه به معنای سرطان غدد لنفاوی نیست.
عفونت، مصرف برخی داروها یا آسیب دیدگی نیز می‌تواند باعث تورم غدد لنفاوی شود. بررسی سایر علائم مانند گوش درد و تب می‌تواند به تشخیص علت تورم غدد لنفاوی کمک زیادی کند.
گردن، کشاله ران و زیر بغل محل‌هایی هستند که اغلب موارد دچار تورم غدد لنفاوی می‌شوند.
سرطان غدد لنفاوی چیست؟
سرطان غدد لنفاوی، مانند سایر انواع سرطان، می‌تواند در همان غدد ایجاد شود. یا از نقاط دیگری در بدن به غدد لنفاوی متاستاز کند. در اغلب موارد، سرطان از جای دیگری شروع می‌شود و سپس به غدد لنفاوی گسترش می‌یابد.
سرطانی که از غدد لنفاوی شروع می‌شود، لنفوم (lymphoma) نامیده می‌شود. این نوع سرطان به دو دسته‌ی اصلی لنفوم هوچکین (Hodgkin’s lymphoma) و لنفوم غیر هوچکین (non-Hodgkin’s lymphoma) تقسیم می‌شود. هر دو سرطان، لنفوسیت‌های موجود در غدد لنفاوی را هدف قرار می‌دهند. تفاوت اصلی بین لنفوم هوچکین و لنفوم غیر هوچکین در لنفوسیت خاصی است که هر کدام درگیر می‌کنند.
تفاوت لنفوم هوچکین و لنفوم غیر هوچکین
همانطور که گفته شد، تفاوت اصلی بین لنفوم هوچکین و غیر هوچکین در نوع لنفوسیتی است که حین بیماری دیده می‌شود. لنفوم هوچکین با وجود لنفوسیت‌های رید-استرنبرگ (Reed-Sternberg) مشخص می‌شود که پزشک می‌تواند با استفاده از میکروسکوپ آنها را شناسایی کند. سلول‌های Reed-Sternberg از سلول‌های B بالغ یا در موارد بسیار نادر از سلول‌های T منشاء می‌گیرند. این سلول‌ها، لنفوسیت‌های بزرگ و غیر طبیعی هستند که ممکن است بیش از یک هسته داشته باشند. در لنفوم غیر هوچکین، این سلول‌ها وجود ندارند.
علاوه بر سلول‌های رید استرنبرگ، تفاوت‌های دیگر بین لنفوم هوچکین و غیر هوچکین نیز وجود دارد.
- لنفوم غیر هوچکین شایع‌تر از لنفوم هوچکین است.
- اکثر بیماران مبتلا به نوع غیر هوچکین، در هنگام اولین تشخیص بالای 55 سال سن دارند. در حالی که میانگین سنی برای تشخیص لنفوم هوچکین 39 سال است.
- لنفوم غیر هوچکین ممکن است در غدد لنفاوی هر جایی از بدن ایجاد شود. اما لنفوم هوچکین معمولاً در قسمت بالایی بدن مانند گردن، قفسه سینه یا زیر بغل شروع می‌شود.
- لنفوم هوچکین نسبت به لنفوم غیر هوچکین به روشی قابل پیش بینی‌تر پیشرفت می‌کند که تشخیص و درمان آن را آسان‌تر می‌کند.
علت بروز سرطان غدد لنفاوی چیست؟
هنوز به طور کامل مشخص نشده است که چه چیزی باعث بروز سرطان غدد لنفاوی می‌شود. اما این بیماری زمانی آغاز می‌شود که یک گلبول سفید به نام لنفوسیت دچار جهش ژنتیکی شود. این جهش باعث می‌شود تعداد زیادی لنفوسیت‌های بیمار و بی‌اثر در غدد لنفاوی شما ایجاد شود و باعث تورم غدد لنفاوی، طحال و کبد شوند.
سرطان غدد لنفاوی چه علائمی دارد؟
سرطان غدد لنفاوی ممکن است سبب بروز علائم مختلفی شود. برخی از شایع‌ترین علائم این بیماری عبارتند از:
- تورم بدون درد غدد لنفاوی در گردن، زیر بغل یا کشاله ران
- خستگی مداوم
- تب
- عرق شبانه
- تنگی نفس
- کاهش وزن بی دلیل
- خارش پوست
سرطان چگونه به غدد لنفاوی سرایت می‌کند؟
همانطور که میدانید، سرطان می‌تواند از جایی که شروع شده است (محل اولیه) به سایر قسمت‌های بدن گسترش یابد.
برای اینکه سلول‌های سرطانی به قسمت‌های جدید بدن گسترش یابند، باید چندین تغییر را پشت سر بگذارند. آنها باید بتوانند از تومور اصلی جدا شوند و به دیواره بیرونی یک لنف یا رگ خونی بچسبند. سپس باید از طریق دیواره رگ حرکت کنند تا همراه با خون یا لنف به اندام یا گره لنفاوی جدید جریان پیدا کنند.
سلول‌های سرطانی می‌توانند از طریق جریان خون یا سیستم لنفاوی به مناطق دیگر بروند. اگر این سلول‌ها از طریق سیستم لنفاوی حرکت کنند، به غدد لنفاوی وارد شده و باعث بروز سرطان غدد لنفاوی می‌شوند. این گسترش سرطان به قسمت جدیدی از بدن متاستاز نامیده می‌شود.
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به سرطان غدد لنفاوی قرار دارند؟
عواملی که می‌توانند خطر ابتلا به لنفوم را افزایش دهند عبارتند از:
- سن: برخی از انواع لنفوم در جوانان شایع‌تر است، در حالی که برخی دیگر اغلب در افراد بالای 55 سال تشخیص داده می‌شوند.
- جنسیت: احتمال ابتلا به لنفوم در مردان بیشتر از زنان است.
- سیستم ایمنی ضعیف: لنفوم در افراد مبتلا به بیماری‌های سیستم ایمنی یا در افرادی که از داروهایی استفاده می‌کنند که سیستم ایمنی آنها را سرکوب می‌کند، شایع‌تر است.
- عفونت‌های خاص: برخی از عفونت‌ها با افزایش خطر ابتلا به لنفوم مرتبط هستند، از جمله ویروس اپشتین بار (Epstein-Barr virus) و عفونت هلیکوباکتر پیلوری (Helicobacter pylori infection)
سرطان غدد لنفاوی چگونه تشخیص داده می‌شود؟
غدد لنفاوی طبیعی کوچک هستند و پیدا کردن آنها سخت است. اما زمانی که عفونت، التهاب یا سرطان وجود داشته باشد، این غدد بزرگ‌تر و مشخص می‌شوند. غدد لنفاوی که در نزدیکی سطح بدن قرار دارند اغلب به اندازه‌ای بزرگ می‌شوند که به راحتی قابل مشاهده بوده و با انگشتان لمس شوند.
اما غدد لنفاوی در عمق بدن را نمی‌توان حس کرد یا دید. بنابراین پزشکان ممکن است از اسکن یا سایر آزمایش‌های تصویربرداری برای بررسی غدد بزرگ شده در عمق بدن استفاده کنند.
یکی از روشهای کاربردی و موثر برای تشخیص سرطان غدد لنفاوی، انجام بیوپسی است. پزشکان ممکن است غدد لنفاوی را بردارند یا با استفاده از سوزن از یک یا چند غده نمونه‌برداری کنند. بافتی که برداشته می‌شود توسط پاتولوژیست زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود تا مشخص شود که آیا سلول‌های سرطانی در آن وجود دارد یا خیر. پاتولوژیست گزارشی را تهیه می‌کند که به جزئیات آنچه پیدا شده است می‌پردازد.
تفاوت بیوپسی و تشریح غدد لنفاوی
برداشتن یکی از غدد لنفاوی یا بخشی از آن، به عنوان بیوپسی در نظر گرفته می‌شود، اما زمانی که بسیاری از غدد لنفاوی برداشته می‌شوند، به آن تشریح غدد لنفاوی می‌گویند.
آیا سرطان غدد لنفاوی قابل درمان است؟
پس از انجام بیوپسی و آزمایش‌های تصویربرداری، اگر سرطان در یک یا چند غدد لنفاوی یافت شود، برای اطلاع از میزان گسترش سرطان به آزمایش‌های بیشتری نیاز است. این اطلاعات برای تعیین مرحله سرطان و بهترین گزینه‌های درمانی استفاده می‌شود.
در واقع درمان سرطان غدد لنفاوی، به عوامل مختلفی از جمله سن فرد، وضعیت سلامتی او و میزان پیشرفت سرطان بستگی دارد. درمان لنفوم ممکن است شامل شیمی درمانی، داروهای ایمونوتراپی، پرتودرمانی، پیوند مغز استخوان یا ترکیبی از این موارد باشد.
سخن پایانی
ممکن است یک روز به طور ناگهانی تورمی در ناحیه گردن، زیر بغل یا کشاله ران خود مشاهده کنید. این تورم معمولا به دلیل مشکلات غدد لنفاوی است. اما همیشه به معنای سرطان غدد لنفاوی نیست. هرچیزی، حتی یک عفونت ساده یا ضربه، می‌تواند باعث این موضوع شود.
به همین دلیل در این مطلب سعی کردیم در رابطه با سرطان غدد لنفاوی و نشانه‌های آن مطالبی را ارائه کنیم و ضمن آن این نکته را خاطر نشان کنیم که با دیدن هر علائمی دچار ترس و اضطراب نشوید. بهتر است پیش از هر فکری، ابتدا به پزشک مراجعه کنید.
امیدواریم این مطلب مورد توجه شما قرار گرفته باشد.
