رنگ آمیزی لوفر متیلن بلو برای تشخیص دیفتری

رنگ آمیزی لوفر متیلن بلو (Loeffler methylene blue) یک روش متاکروماتیک است.

در رنگ‌آمیزی‌های متاکروماتیک، رنگ متصل به بافت به‌طور قابل توجهی با رنگ کمپلکس اصلی متفاوت است. به این ترتیب تضاد مشخصی در رنگ آمیزی ایجاد می‌شود.

 رنگ آمیزی لوفر متیلن بلو برای رنگ آمیزی کورینه باکتریوم دیفتری و همچنین به عنوان ضد لکه در رنگ آمیزی اسید فست کاربرد زیادی دارد.

احتمالا می‌دانید که برای تشخیص عارضه‌ها و بیماری‌های مختلف، تکنیک‌های رنگ‌آمیزی مختلفی نیز وجود دارد. ما در سری مقالات رنگ‌آمیزی خود به بررسی این روش‌های رنگ آمیزی در آزمایشگاه می‌پردازیم.

در این مطلب قصد داریم به سراغ رنگ آمیزی لوفر متیلن بلو برویم. پس اگر می‌خواهید بدانید این رنگ چه نقشی در تشخیص دیفتری دارد، در ادامه با ما همراه باشید.

اصول رنگ آمیزی لوفر متیلن بلو برای دیفتری

لوفلر متیلن بلو در شناسایی احتمالی عامل ایجاد کننده دیفتری یعنی Corynebacterium diphtheriae استفاده می‌شود.

کورینه باکتریوم دیفتری عامل بیماری دیفتری است. دیفتری یک عفونت جدی است که می‌تواند منجر به مشکلات تنفسی، مشکلات ریتم قلب و حتی مرگ شود.

همانطور که در قسمت مقدمه نیز گفته شد، در رنگ‌آمیزی‌های متاکروماتیک، نتیجه، رنگی متفاوت از رنگ اصلی خواهد بود. به عنوان مثال اگر رنگ اصلی آبی باشد، نتیجه‌ی رنگ‌آمیزی ممکن است قرمز به نظر برسد. این در نتیجه‌ی واکنش‌هایی است که بین اجزای سلولی باکتری یا بافت و رنگ صورت می‌گیرد.

 لوفلر متیلن بلو نیز نوعی رنگ متاکروماتیک است.  این ترکیب در ابتدا به رنگ سبز تیره دیده می‌شود. اما در صورت مثبت بودن نتیجه، به آبی تغییر می‌کند.

علت این تغییر رنگ در مورد Corynebacterium diphtheria تجمع پلی فسفات‌های پلیمریزه شده در غلظت بالا در داخل سلول است. این حالت به صورت گرانول‌های پلی فسفات آبی تیره مشاهده می‌شود. این گرانول‌ها توسط سیتوپلاسم با رنگ آبی روشن‌تر احاطه شده‌اند.

این گرانول‌ها، اغلب اجسام بیب-ارنست (Babes-Ernst bodies) یا گرانول‌های متاکروماتیک نامیده می‌شوند. خود سلول نیز با ظاهر نواری یا مهره‌ای شکل متمایز می‌شود.

ترکیبات رنگ آمیزی لوفلر متیلن آبی

لوفر متیلن بلو از مواد زیر تشکیل شده است:

• متیلن بلو: 0.5 گرم
• اتانول (اتیل الکل) 95٪: 30 میلی‌لیتر
• آب مقطر: 100 میلی‌لیتر

آماده‌سازی رنگ لوفلر متیلن بلو

شما می‌توانید رنگ لوفر متیلن بلو را به صورت تجاری و آماده خریداری کنید. اما اگر قصد دارید خودتان این رنگ را تهیه کنید، مواد بالا را به روش زیر ترکیب کنید.

• 0.5 گرم متیلن بلو را روی یک تکه کاغذ تمیز (از قبل وزن شده) وزن کنید. سپس آن‌را در حدود 30 میلی لیتر آب مقطر حل کنید.
• رنگ را به یک بطری قهوه‌ای رنگ و تمیز منتقل کنید.
• سپس الکل و بقیه آب مقطر را اضافه کنید. مواد را خوب مخلوط کنید.
• روی بطری برچسب بزنید و در مکانی تاریک و در دمای اتاق نگهداری کنید. این رنگ برای چندین ماه پایدار است.

مقدمات لازم برای رنگ آمیزی لوفلر متیلن بلو

• نمونه آزمایش، مشکوک به diptheriae در اسمیر سواب گلو
• رنگ لوفلر متیلن آبی
• چراغ بونزن
• میکروسکوپ
• روغن ایمرسیون

مراحل رنگ آمیزی لوفلر متیلن بلو

مراحل رنگ آمیزی رنگ لوفر متیلن بلو به شرح زیر است:

۱. از نمونه‌ی مشکوک به diptheriae یک اسمیر تهیه کنید.

۲. اجازه دهید اسمیر در هوا خشک شود. می‌توایند آن‌را با حرارت ملایم تثبیت کنید.

۳. رنگ لوفلر متیلن بلو را روی اسمیر بریزید و اجازه دهید به مدت 1 دقیقه روی آن باقی بماند.

۴. سپس لام را آبکشی کنید.

۵. پس از اینکه لام خشک شد، اسمیر را به کمک روغن ایمرسیون زیر میکروسکوپ بررسی کنید.

نتایج رنگ آمیزی دیفتری

چنانچه نمونه‌ی مشکوک حاوی کورینه باکتریوم دیفتری باشد، نتایج زیر پس از رنگ‌آمیزی مشاهده خواهد شد.

• دانه‌های متاکروماتیک باکتری: آبی تیره
• سیتوپلاسم: آبی کمرنگ

محدودیت‌های رنگ آمیزی لوفلر متیلن بلو

توجه داشته باشید که حین رنگ ‌آمیزی لوفلر متیلن بلو ، رنگ بیش از حد روی اسمیر نماند. زیرا ممکن است کنتراست بین باکتری و زمینه (بین سیتوپلاسم و گرانول) کاهش یابد.

این روش برای برخی از سویه‌های باکتری مانند پروپیونی باکتریوم^[1]، اکتینومایسس^[2]، و اشکال پلئومورفیک استرپتوکوک‌ها چندان مناسب نیست.

سخن پایانی

تکنیک‌های رنگ‌آمیزی در آزمایشگاه‌های آسیب شناسی کاربرد زیادی دارند. به کمک این روش‌ها می‌توان عفونت‌ها و بیماری‌ها را بررسی کرد.

به همین دلیل ما در مجله علمی پل‌ایده‌آل‌پارس سعی می‌کنیم تا شما را با این تکنیک‌ها آشنا کنیم.

در این مطلب نیز اشاره‌ای به رنگ آمیزی لوفر متیلن بلو، اصول و نتایج آن داشتیم.

امیدواریم این مطلب مورد توجه شما قرار گرفته باشد.

واژه نامه