درمان سرطان ، ۱۰ روش جدیدی که تاکنون کشف شده است

سرطان سالانه حدود ۱۰ میلیون نفر را به کام مرگ می‌کشاند و یکی از دلایل اصلی مرگ و میر در جهان است. طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، سرطان‌های سینه، ریه و روده بزرگ از شایع‌ترین انواع سرطان هستند. قبل از همه‌گیری کووید-۱۹، نرخ مرگ و میر ناشی از سرطان در حال کاهش بود، اما شیوع این بیماری باعث ایجاد یک عقب‌ماندگی بزرگ در روند تشخیص و درمان این بیماری شد. با این حال، اخبار امیدوارکننده‌ای نیز وجود دارد. پیشرفت‌های پزشکی روند مبارزه با سرطان را شتاب بخشیده‌اند. در مقاله پیش‌رو به بررسی ۱۰ روش جدید برای درمان سرطان خواهیم پرداخت.

۱-  واکسن‌های شخصی‌سازی‌شده سرطان

هزاران بیمار مبتلا به سرطان در سیستم بهداشت ملی انگلستان (^[۱]NHS) ممکن است به‌زودی به آزمایش‌های واکسن درمانی جدید دسترسی پیدا کنند. این واکسن‌ها یک روش جدید برای درمان سرطان محسوب می‌شوند. این واکسن برای آماده‌سازی سیستم ایمنی بدن طراحی شده است تا سلول‌های سرطانی را هدف قرار دهد و خطر گسترش بیماری را کاهش دهد. انتظار می‌رود این واکسن‌ها عوارض جانبی کمتری نسبت به شیمی‌درمانی‌های متداول داشته باشند. تاکنون ۳۰ بیمارستان به برنامه راه‌اندازی واکسن سرطان پیوسته‌اند. این برنامه با استفاده از همان فناوری RNA پیام‌رسان (^[۲]mRNA) که در واکسن‌های کووید-۱۹ استفاده شده است، بیماران را با آزمایش‌های آینده تطبیق می‌دهد. بیش از ۲۰۰ بیمار از انگلستان، آلمان، بلژیک، اسپانیا و سوئد تا ۱۵ دوز از این واکسن شخصی‌سازی‌شده را دریافت خواهند کرد. انتظار می‌رود این مطالعه تا سال ۲۰۲۷ به پایان برسد.

۲-  آزمایشی برای شناسایی ۱۸ نوع سرطان در مراحل اولیه

محققان در ایالات متحده آزمایشی توسعه داده‌اند که به گفته آن‌ها می‌تواند ۱۸ نوع سرطان را در مراحل اولیه شناسایی کند. به جای روش‌های تهاجمی و پرهزینه معمول، آزمایش شرکت Novelna از طریق تحلیل پروتئین‌های موجود در خون بیمار عمل می‌کند. پژوهشگران معتقدند این یافته‌ها (راه را برای یک آزمایش غربالگری چندسرطانی مقرون‌به‌صرفه و بسیار دقیق که می‌تواند در مقیاس جمعیتی اجرا شود) هموار می‌کند. با این حال، این پروژه هنوز در مراحل اولیه است. به دلیل اندازه کوچک جامعه آماری و نبود اطلاعات کافی در مورد شرایط همزمان در بیماران، این آزمایش در حال حاضر بیشتر به عنوان نقطه شروعی برای توسعه نسل جدید آزمایش‌های غربالگری سرطان در مراحل اولیه در نظر گرفته می‌شود.

۳-  تزریق هفت‌دقیقه‌ای برای درمان سرطان

سرویس سلامت ملی انگلستان (NHS) اولین سیستم بهداشتی در جهان خواهد بود که از تزریق برای درمان سرطان استفاده می‌کند. این تزریق فقط هفت دقیقه زمان می‌برد. در حالی که زمان کنونی تزریق همان دارو به صورت وریدی تا یک ساعت طول می‌کشد. این روش نه تنها فرآیند درمان بیماران را تسریع می‌کند، بلکه زمان بیشتری برای کادر درمان فراهم می‌آورد. این دارو، که به نام‌های آتزولیزوماب (Atezolizumab) یا تکنتریک (tecentriq) شناخته می‌شود، برای درمان سرطان‌هایی از جمله سرطان ریه و سینه استفاده می‌شود. پیش‌بینی می‌شود که بیشتر از ۳۶۰۰ بیماری که در حال حاضر این دارو را به صورت وریدی دریافت می‌کنند، اکنون به روش تزریقی روی بیاورند.

۴-  آنکولوژی دقیق در درمان سرطان

این رویکرد شامل مطالعه ساختار ژنتیکی و ویژگی‌های مولکولی تومورهای سرطانی در هر بیمار به صورت جداگانه است. انکولوژی دقیق تغییراتی در سلول‌ها را شناسایی می‌کند که ممکن است باعث رشد و گسترش سرطان شوند. سپس درمان‌های شخصی‌سازی‌شده‌ای بر اساس این اطلاعات توسعه داده می‌شوند. پروژه ۱۰۰,۰۰۰ ژنوم، یک ابتکار از سرویس سلامت ملی انگلستان (NHS)، بیش از ۱۳,۰۰۰ نمونه تومور از بیماران سرطانی بریتانیا را مطالعه کرد و با موفقیت داده‌های ژنومی را برای شناسایی دقیق‌تر درمان‌های مؤثر به کار گرفت.

از آنجا که درمان‌های انکولوژی، بر خلاف درمان‌های عمومی مانند شیمی‌درمانی، هدفمند هستند– آسیب کمتری به سلول‌های سالم وارد می‌شود و عوارض جانبی کمتری برای بیماران به همراه دارد.

۵-  هوش مصنوعی در مبارزه با سرطان

در هند، شرکای مجمع جهانی اقتصاد از فناوری‌های نوظهوری مانند هوش مصنوعی (^[۱]AI) و یادگیری ماشین (^[۲]ML) برای تحول در درمان سرطان استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، پروفایل‌بندی ریسک مبتنی بر هوش مصنوعی می‌تواند به غربالگری سرطان‌های شایع مانند سرطان پستان کمک کرده و تشخیص زودهنگام را ممکن سازد. همچنین از فناوری هوش مصنوعی می‌توان برای تحلیل تصاویر رادیولوژی استفاده کرد تا سرطان‌ها را در مناطقی که متخصصان تصویربرداری حضور ندارند شناسایی کند.

۶-  قابلیت‌های پیش‌بینی دقیق‌تر برای درمان سرطان

سرطان ریه سالانه افراد بیشتری را در ایالات متحده به کام مرگ می‌کشاند. نسبت به مجموع ۳ سرطان کشنده‌ی بعدی. این بیماری به طرز عجیبی در مراحل اولیه تنها با اشعه ایکس و اسکن قابل شناسایی نیست. اما دانشمندان MIT یک مدل یادگیری مصنوعی طراحی کرده‌اند که می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان ریه را تا شش سال پیش از وقوع پیش‌بینی کند، آن‌هم با استفاده از اسکن سی‌تی کم‌دوز. این مدل که با داده‌های پیچیده تصویربرداری آموزش با نام «سیبل» (line scan) دیده است، می‌تواند خطر کوتاه‌مدت و بلندمدت سرطان ریه را پیش‌بینی کند. براساس یک مطالعه اخیر، جرمی وولوند، یکی از محققین در این مطالعه، گفت: «ما دریافتیم که در حالی که ما انسان‌ها نمی‌توانیم دقیقا محل سرطان را ببینیم، این مدل همچنان توانایی پیش‌بینی داردکه کدام ریه در نهایت به سرطان مبتلا خواهد شد.»

۷-   سرنخ‌هایی در DNA درباره سرطان

در بیمارستان‌های دانشگاه کمبریج در انگلستان، DNA  تومورهای سرطانی از ۱۲,۰۰۰ بیمار در حال آشکار کردن سرنخ‌های جدیدی درباره علل سرطان است. با تحلیل داده‌های ژنومی، متخصصان انکولوژیست جهش‌های مختلفی را شناسایی می‌کنند که به سرطان هر فرد کمک کرده است، مانند قرار گرفتن در معرض دود سیگار، نور UV، یا نقص‌های داخلی در سلول‌ها. دانشمندان این جهش‌ها را مانند “اثر انگشت در صحنه جرم” توصیف می‌کنند و تعداد بیشتری از آن‌ها در حال کشف شدن است. دکتر آندریا دگاسپری از دپارتمان انکولوژی دانشگاه کمبریج می‌گوید: “ما ۵۸ امضای جهشی جدید کشف کردیم و دانش خود را درباره سرطان گسترش دادیم.”

۸-  بیوپسی‌های مایع و سنتتیک

بیوپسی‌ها روش اصلی تشخیص سرطان هستند، اما این فرآیند تهاجمی است و شامل برداشتن بخشی از بافت بدن، گاهی از طریق جراحی، برای بررسی در آزمایشگاه می‌شود. بیوپسی‌های مایع راه‌حلی آسان‌تر و کم‌تهاجمی‌تر هستند که در آن نمونه‌های خون برای یافتن نشانه‌های سرطان آزمایش می‌شوند. بیوپسی‌های سنتتیک نیز یک نوآوری دیگر هستند که می‌توانند سلول‌های سرطانی را در مراحل اولیه بیماری وادار به آشکار شدن کنند.

۹-  درمان سرطان با سلول‌های CAR-T

در سال ۲۰۲۲، درمانی که سلول‌های ایمنی را برای شکار و کشتن سلول‌های سرطانی برنامه‌ریزی می‌کند، برای بیماران مبتلا به لوسمی موفقیت‌آمیز اعلام شد. این روش که به نام درمان با سلول‌های CAR-T شناخته می‌شود، شامل خارج کردن سلول‌های ایمنی (سلول‌هایT) از بیماران، تغییر ژنتیکی آن‌ها و بازگرداندنشان به بدن است. این سلول‌های تغییر یافته پروتئین‌هایی به نام گیرنده‌های آنتی‌ژن کایمری (CAR) تولید می‌کنند که قادر به شناسایی و نابودی سلول‌های سرطانی هستند. طبق گزارشی در مجله Nature، دانشمندان دانشگاه پنسیلوانیا اعلام کردند که دو نفر از اولین افرادی که این درمان را دریافت کرده‌اند، حتی پس از ۱۲ سال همچنان در مرحله بهبودی کامل باقی مانده‌اند.

چالش‌های مرتبط

با این حال، اداره غذا و داروی ایالات متحده (FDA) در حال بررسی احتمال ایجاد سرطان توسط این فرآیند است. چرا که در ۳۳ مورد، سرطان ثانویه در بیمارانی که درمان CAR-T دریافت کرده‌اند مشاهده شده است. هنوز مشخص نیست که آیا خود درمان دلیل این اتفاق است یا خیر، اما به عنوان یک اقدام احتیاطی، اکنون روی بسته‌بندی داروهای مرتبط هشدار داده می‌شود.

۱۰-  قرصی برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان

خدمات بهداشت ملی انگلستان (NHS) در حال آزمایش دارویی است که می‌تواند احتمال ابتلای زنان به سرطان پستان را به نصف کاهش دهد. این دارو به حدود ۳۰۰,۰۰۰ زن که در معرض بیشترین خطر ابتلا به این نوع سرطان شایع در بریتانیا هستند، ارائه خواهد شد.

نام دارو و مکانیسم عملکرد آن

این دارو به نام آناستروزول (Anastrozole) با مسدود کردن آنزیم آروماتاز، سطح استروژن تولیدی در بدن زنان را کاهش می‌دهد. این دارو پیش‌تر به عنوان درمانی برای سرطان پستان مورد استفاده قرار گرفته است. اما اکنون برای پیشگیری از این بیماری مورد بازنگری و استفاده مجدد قرار گرفته است.

مدیر اجرایی NHS، آماندا بریچارد می‌گوید:

“این اولین دارویی است که از طریق یک برنامه جدید پیشرو در جهان برای استفاده مجدد از داروهای موجود، بازطراحی شده است تا بتوانیم از پتانسیل کامل داروهای فعلی برای اهداف جدید بهره‌مند شویم و جان‌های بیشتری را نجات داده و کیفیت زندگی را بهبود بخشیم.”

جمع‌بندی

در این مقاله، به بررسی روش‌های مختلف درمان سرطان که احتمالا در آینده مورد استفاده قرار خواهند گرفت، پرداخته شده است. هر یک بسته به نوع و مرحله سرطان، به بهبود یا کنترل بیماری کمک می‌کنند. انتخاب روش درمانی مناسب بستگی به ویژگی‌های خاص هر بیمار و نوع سرطان دارد و معمولاً ترکیبی از این روش‌ها برای دستیابی به بهترین نتایج مورد استفاده قرار می‌گیرد. در نهایت، تصمیم‌گیری در مورد درمان باید تحت نظر پزشک متخصص و با توجه به شرایط فردی بیمار انجام شود.

واژه نامه: