مطالعه موردی بیمار شماره ۳۰، تشخیص شما چیست؟

این بیمار به کم‌کاری تیروئید (هیپوتیروئیدی) مبتلا است.

این بیمار سابقه خانوادگی قوی از بیماری‌های تیروئید دارد. تغییر صدا، عدم تحمل سرما، کندی در فکر کردن و تنگی نفس (که می‌تواند ناشی از نارسایی احتقانی قلب یا در موارد نادر افیوژن پریکاردی باشد) از علائم شایع دیگر هستند.

هر دو حالت پرکاری تیروئید (هیپرتیروئیدی) و کم‌کاری تیروئید (هیپوتیروئیدی) با کم‌خونی خفیف همراه هستند که معمولاً نورموکرومیک و نورموسیتیک است، اگرچه در هیپوتیروئیدی ممکن است ماکروسیتوز دیده شود.

• در کم‌کاری تیروئید، کمبود آهن ممکن است به دلیل خونریزی شدید قاعدگی (منوراژی) ایجاد شود و استفاده ناقص از آهن نیز مانند آنچه در کم‌خونی بیماری‌های مزمن (ACD) دیده می‌شود، رخ دهد.
• همچنین، در بیمارانی که هیپوتیروئیدی خودایمنی دارند، شیوع کم‌خونی پرنیشیوز (کم‌خونی ناشی از کمبود ویتامین(B12  بیشتر است. این حالت در بیماران مبتلا به هیپوآدرنالیسم (کم‌کاری غدد فوق‌کلیوی)، هیپوپاراتیروئیدیسم، و دیابت نیز شایع است.
• کم‌خونی خفیف نورموکرومیک نورموسیتیک ممکن است در بیماری آدیسون، هیپوپیتویاریسم (کم‌کاری هیپوفیز) و هیپوگنادیسم (کم‌کاری غدد جنسی) نیز رخ دهد. همچنین، گاهی اوقات فئوکروموسیتوما با اریتروسیتوز (افزایش گلبول‌های قرمز) همراه است.

• لکوسیتوز (افزایش گلبول‌های سفید نوتروفیل) ممکن است در سندرم کوشینگ و فئوکروموسیتوما مشاهده شود. در دیابت، عملکرد نوتروفیل‌ها دچار اختلال می‌شود. عملکرد غیرطبیعی پلاکت‌ها نیز در دیابت و هیپرتیروئیدی گزارش شده است. همچنین، وضعیت افزایش انعقادپذیری خون در دیابت، پس از درمان با استروژن و در سندرم کوشینگ اهمیت بالینی دارد.
• در کم‌خونی ناشی از بیماری‌های مزمن (ACD)، میزان آهن سرم پایین است، اما ظرفیت اتصال آهن نیز کاهش می‌یابد؛ درحالی‌که در کمبود آهن، این ظرفیت افزایش می‌یابد.
• سطح پایین فریتین سرم نشان‌دهنده کمبود آهن است، اما فریتین ممکن است در شرایط التهابی افزایش یابد. بنابراین، ارزیابی وضعیت آهن ممکن است نیاز به بررسی مغز استخوان داشته باشد.
  • در آزمایش رنگ‌آمیزی پرل (Perl’s stain)، کاهش ذخایر آهن مشاهده می‌شود (۳۰c).
  • درحالی‌که در تصویر   ۳۰dمقادیر طبیعی یا افزایش‌یافته ذخایر آهن وجود دارد. در کم خونی بیماری های مزمن ممکن است آهن در ذخایر موجود باشد اما در گلبول‌های قرمز در حال تکامل (اریتروبلاست ها) دیده نشود.