مطالعه موردی بیمار شماره ۲۵، تشخیص شما چیست؟
بیمار
یک بانوی ۳۱ ساله ، حدودا ۳ ماه پیش از تعطیلات طولانی در خاورمیانه و شمال آفریقا بازگشته است. او سفر گسترده‌ای در این مناطق داشته و شب‌ها در چادر یا هتل‌های ارزان‌قیمت اقامت داشته است.
علائم
بیمار به مدت ۲ هفته تب، بی‌اشتهایی و ناراحتی شکمی داشته است. بیمار پروفیلاکسی (پیشگیری) مالاریا را انجام داده و هیچ سابقه‌ای از اسهال یا یبوست گزارش نکرده است.
وضعیت جسمانی بیمار رنگ‌پریده است اما زردی ندارد. هیچ‌گونه بزرگ شدن غدد لنفاوی دیده نمی‌شود. طحال ۸ سانتی‌متر پایین‌تر از حاشیه دنده چپ قابل لمس است و کبد نیز به صورت بالینی بزرگ شده است.
نتایج آزمایش شمارش کامل خون او به شرح زیر است:
| ۹٫۳ g/dl | Hb |
| ۳٫۴ × ۱۰/۱ (lymphocytes 40%, neutrophils 55%) | WBC |
| ۷۴ × ۱۰/۱ | Platelets |
| Normal | Urea and electrolytes |
| Normal | Liver function tests |
| Negative | Stool, blood, urine,throat saliva culture |
بیوپسی کبد (تصویر۲۵a ) انجام شد.
۲۵a
۲۵b
۲۵c
لطفا پیش از مشاهده پاسخ سوالات زیر، سعی کنید نظر خودتان را در رابطه با نتایج این بیمار مطرح کنید.
1. تشخیص بیماری چیست؟
نمونه آسپیراسیون مغز استخوان(۲۵c) ، حضور اجسام لیشمان-دونوان را در داخل ماکروفاژ نشان داده و تشخیص لیشمانیوز احشایی (کالا-آزار) تأیید شده است. بیمار مبتلا به پان‌سیتوپنی خفیف است که به دلیل بزرگ شدن طحال ایجاد شده است، گرچه لکوپنی خفیفی نیز می‌تواند به عنوان بخشی از این بیماری رخ دهد.
2. چه ویژگی‌های دیگری ممکن است در این بیماری دیده شوند؟
عفونت با لیشمانیا دونوانی، که یک پروتوزوآ است، از طریق گزش پشه خاکی منتقل می‌شود و معمولاً این انگل از طریق مخازن حیوانی مانند سگ‌ها انتقال می‌یابد. در نوع هندی این بیماری، مخزن اصلی انسان است. بزرگ شدن کبد و طحال (هپاتواسپلنومگالی) و گاهی لنفوپنی از ویژگی‌های معمول آن هستند. هیپرگاماگلوبولینمی، به‌ویژه افزایش پلی‌کلونال در IgM و افزایش میزان ته‌نشینی گلبول‌های قرمز (ESR)، از دیگر ویژگی‌های قابل توجه بیماری هستند. در بررسی فیلم خون محیطی (۲۵b)، پلاسموسیت‌های واکنشی در گردش خون و پدیده رولو مشاهده شدند. اجسام لیشمان-دونوان نیز در آسپیراسیون مغز استخوان (۲۵c) دیده می‌شوند.
3. درمان توصیه‌شده چیست؟
آنتی‌موان‌های پنج‌ظرفیتی، مانند استیبوگلوکونات سدیم، داروی انتخابی برای درمان این بیماری هستند.
Self-Assesment Colour Review of Clinical Haematology., Atul B. Mehta., MANSON PUBLISHING Ltd., 1995
جهت دسترسی به سایر مطالعات موردی هماتولوژیک، کلیک کنید
