محیط انتقال آمیس ترنسپورت
محیط انتقال آمیس ترنسپورت (Amies transport) یک محیط نیمه جامد پرکاربرد برای انتقال نمونه‌های سواب به آزمایشگاه میکروبیولوژی است. قرار دادن سواب در این محیط انتقال از خشک شدن و مرگ میکروارگانیسم‌های موجود در نمونه جلوگیری می‌کند. به همین دلیل استفاده از محیط انتقال Amies transport در مراکز درمانی و جهت انتقال نمونه به آزمایشگاه‌های تشخیصی از اهمیت بالایی برخوردار است.
از همین رو در این مقاله قصد داریم به بررسی این محیط انتقال، کاربرد و نحوه آماده‌سازی آن بپردازیم.
موارد استفاده از محیط کشت آمیس ترنسپورت
محیط انتقال آمیس برای جمع‌آوری، انتقال و نگهداری نمونه‌های میکروبیولوژیکی، به‌ویژه نمونه‌های سواب گلو، واژن و چرک زخم استفاده می‌شود.
- نمونه خلط: یک سواب پنبه‌ای را به قسمت چرکی خلط آغشته کنید و آن را در ظرف حاوی محیط انتقال آمیس ترنسپورت قرار دهید. محیط Amies بقای پاتوژن‌هایی مانند pneumoniae و H. influenzae را تضمین می‌کند و همچنین از رشد بیش از حد سایر باکتری‌ها جلوگیری می‌کند تا بررسی نمونه راحت‌تر صورت گیرد.
- نمونه چرک: نمونه چرک را با استفاده از یک سواب پنبه‌ای استریل جمع‌آوری کنید. آن را در ظرف حاوی محیط انتقال محیط کشت قرار دهید. انتهای سواب را بشکنید تا درب طرف کاملا بسته شود.
- نمونه نازوفارنکس: برای شناسایی ناقلان نایسریا مننژیت (meningitidis) یک نمونه سواب نازوفارنکس جمع‌آوری شده و در محیط Amies به آزمایشگاه منتقل می‌شود. محیط Amies همچنین در موارد مشکوک به Bordetella pertussis و Corynebacterium diphtheriae نیز کاربرد دارد.
- سواب ادراری-تناسلی: محیط انتقال آمیس ترنسپورت کارآمدترین وسیله برای انتقال سواب مجرای ادرار، دهانه رحم و واژینال است.
اصول محیط Amies transport
محیط انتقال Amies transport یکی از محیط‌های پرکاربرد در انتقال نمونه‌ها از مراکز درمانی به بیمارستان‌ها است. اما چرا استفاده از این محیط انتقال رواج یافته است؟
محیط انتقال استوارت یک محیط غیر تغذیه‌ای است که زنده ماندن میکروارگانیسم‌های موجود در نمونه را تضمین می‌کند. آگار موجود در این محیط انتقال، یک قوام نیمه جامد ایجاد می‌کند که از اکسید شدن و خشک شدن نمونه در طول حمل و نقل جلوگیری می‌نماید. تیوگلیکولات سدیم موجود در محیط انتقال استوارت برای بهبود بازیابی ارگانیسم‌های بی‌هوازی است. متیلن نیز نشانگر اکسیداسیون است. این محیط انتقال، در حالت عادی بی رنگ و در حالت اکسید شده، آبی به نظر می‌رسد. کلرید کلسیم نفوذپذیری سلول‌های باکتریایی را حفظ می‌کند و گلیسروفسفات سدیم PH محیط را ثابت نگه می‌دارد.
محیط انتقال آمیس ترنسپورت، در حقیقت اصلاح‌شده‌‌ی محیط استوارت (Stuart’s medium) است. با این تفاوت که در آن به جای گلیسروفسفات (glycerophosphate) از یک بافر فسفات معدنی استفاده شده و زغال چوب نیز به آن اضافه گردیده است.
این امر ماندگاری محیط انتقال را طولانی‌تر می‌کند. استفاده از زغال چوب نیز مواد سمی موجود در نمونه یا سواب را خنثی می‌کند. به این ترتیب رشد پاتوژن‌های باکتریایی حساس مانند نایسریا گونوره (Neisseria gonorrhoeae)، هموفیلوس آنفولانزا (Haemophilus influenzae)، نایسریا مننژیتیدیس (Neisseria meningitidis) و هموفیلوس دوکرئی (Haemophilus ducreyi) تسهیل می‌گردد.
وجود تیوگلیکولات سدیم و مقدار کمی آگار باعث می‌شود که محیط انتقال آمیس ترنسپورت برای طیف گسترده‌ای از عوامل بیماری‌زا ایده‌آل باشد.
کلسیم، منیزیم، پتاسیم و سدیم موجود در این محیط انتقال به بقای پاتوژن‌ها و همچنین کنترل نفوذپذیری سلول‌های باکتریایی کمک می‌کنند. بافر فسفات نیز سبب حفظ pH محیط می‌شود.
ترکیبات محیط انتقال آمیس ترنسپورت
ترکیبات محیط انتقال آمیس و مقدار هریک در جدول 1 ذکر شده است.
جدول 1.ترکیبات محیط انتقال آمیس ترنسپورت
| ماده | مقدار (گرم بر لیتر) |
| کلرید سدیم | 3.0 |
| کلرید پتاسیم | 0.2 |
| کلرید کلسیم | 0.1 |
| کلرید منیزیم | 0.1 |
| مونوپتاسیم فسفات | 0.2 |
| دی سدیم فسفات | 1.150 |
| تیوگلیکولات سدیم | 1.0 |
| ذغال سنگ | 10.0 |
| آگار | 10.0 |
pH نهایی در دمای 25 درجه سانتی‌گراد: 0.2±7.2
روش تهیه محیط انتقال Amies Transport
محیط انتقال آمیس ترنسپورت را می‌توان با توجه به ترکیباتی که در جدول 1 ذکر شد در آزمایشگاه‌ها آماده کرد. اما در اغلب موارد کاربران ترجیح می‌دهند که از پودر آماده‌ی این محیط استفاده نمایند. این پودر به صورت تجاری توسط اکثر تامین‌کنندگان این حوزه عرضه می‌شود.
آماده سازی محیط کشت آمیس ترنسپورت با استفاده از پودر آماده
- مقدار مورد نظر از پودر محیط آمیس را در آب مقطر حل کنید. (2 گرم در هر 100 میلی‌لیتر آب مقطر). توجه داشته باشید که مقدار استفاده شده ممکن است بسته به دستورالعمل سازنده متفاوت باشد. بنابراین محیط را طبق دستور شرکت تولیدکننده آماده کنید.
- ماده را حرارت دهید تا پودر کاملا در آب مقطر حل شود.
- محیط آماده شده را درون لوله‌های درب دار 10 میلی لیتری و یا بطری‌های بیژو بریزید. درون هر لوله 6 الی 7 میلی‌لیتر از ماده بریزید.
- لوله و یا بطری حاوی محیط انتقال را به مدت 15 دقیقه در دمای 121 درجه اتوکلاو کنید. دقت داشته باشید که درب ظروف شل باشد تا از ایجاد فشار و شکستن لوله جلوگیری شود.
- وقتی محیط خنک شد، درب ظروف را کاملا ببندید.
- برای حفظ یکنواختی ذرات زغال سنگ، پیش از اینکه آگار کاملا سفت شود، لوله‌ها را چندین بار معکوس کنید.
- برچسب حاوی لات نامبر (شماره سری ساخت)، تاریخ آماده سازی و تاریخ انقضا (9 ماه پس از آماده سازی) را روی هریک از بطری‌ها یا لوله‌ها بچسبانید.
- محیط انتقال آمیس ترنسپورت باید در جای خنک و دور از نور مستقیم نگهداری شود.
- توجه داشته باشید که pH محیط آماده شده در دمای اتاق باید در محدوده 7.07 الی 7.4 باشد. همچنین زمان ماندگاری این محیط انتقال تا 9 ماه پس از آماده‌سازی است. اما هر زمان که تغییری در ظاهر آن مشاهده کردید، دیگر از آن استفاده نکنید. زیرا گاهی ممکن است انقضای محیط انتقال آمیس به دلیل شرایط نگهداری کوتاه‌تر شود.
نکات مهم حین استفاده از محیط انتقال Amies transport
برای استفاده بهینه از محیط آمیس ترنسپورت و همچنین افزایش کارایی آن لازم است یکسری نکات مورد توجه قرار گیرد.
- در وهله اول نیاز است به کارکنان مراکز درمانی و محل جمع‌آوری نمونه توصیه شود که تاریخ انقضای ماده را قبل از استفاده بررسی کنند. نمونه جمع‌آوری‌شده روی سواب باید کاملا در محیط آمیس ترنسپورت غوطه‌ور شود.
- سواب را (نوک پنبه‌ای به سمت پایین) تا وسط محیط انتقال فرو ببرید.
- انتهای سواب باید شکسته شود به طوری که بتوان درب لوله یا بطری را کاملا بست. می‌توان از لوله‌هایی استفاده کرد که سواب به درب آن‌ها متصل است.
- درپوش لوله را محکم ببندید به گونه‌ای که سواب به اجبار به پایین لوله منتقل شود.
- نمونه را در اسرع وقت، ترجیحاً ظرف مدت 6 ساعت (حداکثر تا 24 ساعت) با حفظ زنجیره سرد به آزمایشگاه انتقال دهید. توجه داشته باشید که نمونه یخ نزند.
جمع‌بندی
همانطور که گفته شد، محیط آمیس ترنسپورت یک ماده‌ی پرکاربرد برای انتقال مناسب نمونه از مراکز درمانی به آزمایشگاه‌های میکروبیولوژی و تشخیصی است. لازم به ذکر است که این محیط، جنبه رشد و کشت ارگانیسم را ندارد بلکه هدف استفاده از آن، نگهداری از نمونه و حفظ بقای میکروارگانیسم‌ها حین انتقال بین آزمایشگاهی است.
شاید شما هم به عنوان یک کاربر، بارها از این محیط انتقال آمیس استفاده کرده باشید. اما از ترکیبات آن و یا نکات مهم استفاده از این محیط آگاهی چندانی نداشته باشید. در این مطلب سعی کردیم به بررسی این موضوع بپردازیم.
امیدواریم این مقاله مورد توجه شما قرار گرفته باشد.
