مروری بر بیماری لژیونر، علل، علائم عوارض بیماری
بیماری لژیونر (یکی از حالت‌های شدید پنومنی یا التهاب ریه است. این بیماری به علت نوعی باکتری به نام legionella به وجود می‌آید.
اکثر مردم از طریق تماس با آب یا خاک آلوده به این باکتری به بیماری لژیونر مبتلا می‌شوند.
افراد مسن، کسانی که دخانیات مصرف می‌کنند و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر مستعد ابتلا به این بیماری هستند. در ادامه قصد داریم به بررسی نحوه ابتلا به این بیماری، علائم و راهکارهای درمان آن بپردازیم. پس با ما همراه باشید.
علت بروز بیماری لژیونر چیست؟
بیماری لژیونر، نوعی پنومونی (عفونت ریه) است که از طریق باکتری لژیونلا رخ می‌دهد. این بیماری می‌تواند ریه‌ها، مغز و روده را تحت تاثیر قرار دهد. باکتری legionella همچنین می‌تواند منجر به تب Pontiac شود که یک بیماری شبیه به آنفلونزا اما خفیف‌تر است.
تب Pontiac معمولا به خودی خود بهبود می‌یابد اما بیماری لژیونر در صورت عدم درمان می‌تواند کشنده باشد.
باکتری Legionella می‌تواند در فضای باز،در آب و خاک زنده بماند. همچنین در سیستم‌های آبی ساخته‌شده توسط انسان مانند دستگاه‌های تهویه هوا نیز وجود دارد. با اینکه ممکن است این بیماری از طریق لوله‌کشی منازل منتقل شود، بیشتر شیوع آن در ساختمان‌های بزرگ رخ داده است. شاید به این خاطر که سیستم‌های پیچیده به باکتری اجازه می‌دهند به راحتی رشد کند و پخش شود.
علائم بیماری لژیونر
علائم بیماری لژیونر معمولا ۲ الی۱۰ روز پس از قرار گیری در معرض باکتری، بروز پیدا می‌کند. این بیماری در ابتدا اغلب با نشانه‌ها و علائم زیر شروع می‌شود:
- سر درد
- درد عضلانی
- تب ۴۰ درجه سانتیگراد و بالاتر
در روز دوم یا سوم نشانه‌های دیگری نیز دیده خواهد شد که می تواند شامل موارد زیر باشد:
- سرفه، که می‌تواند همراه با خلط و در مواقعی خون باشد
- نفس تنگی
- درد سینه
- مشکلات دستگاه گوارش مانند حالت تهوع ، استفراغ و اسهال
- سرگیجه یا دیگر مشکلات ذهنی
با اینکه بیماری لژیونر در ابتدا بر‌روی ریه اثر می‌گذارد، در مواقعی می‌تواند باعث عفونت در زخم‌ها و دیگر اعضای بدن مانند قلب شود.
حالت ملایم بیماری لژیونر که به اسم تب Pontiac شناخته می‌شود می‌تواند منجر به تب و لرز، سردرد و بدن درد شود. تب Pontiac باعث عفونت در ریه نمی‌شود و علائم آن معمولا بین ۲تا ۵ روز از بین می‌روند.
عفونت چگونه گسترش می یابد؟
بیشتر افراد هنگامی که در برخورد با قطرات میکروسکوپی آب که حاوی باکتری legionella هستند قرار میگیرند، به بیماری مبتلا می‌شوند. این قطرات می‌تواند از دوش حمام، شیر آب یا آب سیستم تهویه یک ساختمان بزرگ باشد. شیوع می‌تواند به موارد زیر مرتبط باشد:
- جکوزی‌ها و حوضچه های آب گرم
- برج‌های خنک‌سازی در سیستم‌های تهویه
- مخازن آب گرم
- آبشارهای تزیینی
- استخرهای شنا
- استخرهای زایمان
- آب آشامیدنی
در کنار تماس با قطرات آب آلوده به باکتری، عفونت از طرق دیگر نیز می‌تواند منتقل شود مانند:
- تنفس عمیق: این مورد زمانی اتفاق می‌افتد که مایعی به صورت اتفاقی وارد ریه‌های شما شود. به عنوان مثال به دلیل سرفه کردن یا حس خفگی در هنگام نوشیدن. اگر شما مایع حاوی باکتری را به داخل ریه هایتان برسانید، می‌توانید به بیماری لژیونر مبتلا شوید.
- خاک: افراد کمی این بیماری را پس فعالیت در باغچه یا هنگام کار با خاک گلدان آلوده گرفته‌اند.
چه کسانی بیشتر مستعد ابتلا به این بیماری هستند؟
لزوما هرکسی که در معرض باکتری لژیونلا قرار بگیرد دچار بیماری لژیونر نمی‌شود. احتمال ابتلا بیشتر در میان افرادی وجود دارد که:
- سیگار می‌کشند.: سیگارکشیدن به ریه آسیب می رساند و فرد را بیشتر در معرض ابتلا به انواع عفونت‌های ریوی قرار می‌دهد.
- سیستم ایمنی ضعیفی دارند: این ضعف می تواند ماحصل ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV)، سندروم نقص ایمنی اکتسابی (AIDS) یا داروهای خاص به ویژه کورتواستروئیدها و یا داروهایی باشد که بعد از پیوند عضو جهت جلوگیری از پس زدن عضو جدید تجویز می شوند.
- بیماری ریوی موضعی یا مشکلاتی از این قبیل: مواردی از قبیل آمفیزم، دیابت، نارسایی کلیه یا سرطان ریسک ابتلا به بیماری لژیونر را افزایش می‌دهند.
- سنین ۵۰ سال به بالا
- بیماری لژیونر در بیمارستان‌ها و خانه‌های سالمندان نیز می‌تواند وجود داشته باشد، جایی که آلودگی‌ها به آسانی منتشر می‌شوند و افراد نیز نسبت به عفونت آسیب‌پذیر هستند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر فکر می‌کنید در معرض باکتری legionella بوده‌اید به پزشک خود مراجعه کنید. تشخیص و درمان به موقع این بیماری می‌تواند باعث کوتاه شدن دوره نقاهت شود و همچنین از مشکلات جدی در آینده جلوگیری کند. برای افراد با ریسک بالا همانند افراد سیگاری و مسن، درمان سریع بسیار اهمیت دارد. پزشک برای تشخیص بیماری ممکن است آزمایشت مختلفی را تجویز کند.
رادیوگرافی قفسه سینه می‌تواند تایید کند که فردی به ذات الریه مبتلا شده است. آزمایش‌های شامل موارد زیر هستند:
- آزمایش ادرار
- آزمایش خلط
- شستشو از ریه
بیماری لژیونر چه عوارضی دارد؟
بیماری لژیونر می‌تواند به تعدادی از عوارض کشنده بی‌انجامد. به عنوان مثال:
- زجر تنفسی (دیسترس حاد تنفسی): زمانی رخ می‌هد که ریه‌ها نتوانند به اندازه کافی برای بدن اکسیژن فراهم کنند یا به اندازه کافی کربن دی اکسید را از خون خارج کنند.
- شوک سپتیک: زمانی رخ می‌دهد که یک افت شدید و ناگهانی در فشار خون باعث کاهش خون‌رسانی به اندام‌های حیاتی بدن شود، به خصوص مغز و کلیه. قلب تلاش می‌کند تا این افت فشار را با افزایش ضربان جبران کند، ولی فعالیت بیش از اندازه قلب در نهایت آن را ضعیف می‌کند و حتی باعث افت فشار بیشتر هم می شود.
- نارسایی حاد کلیه: یک کاهش ناگهانی در توانایی کلیه‌ها برای تصفیه خون از آلودگی‌ها است. وقتی کلیه‌ها کار نمی کنند میزان خطرناکی از مایعات و آلودگی‌ها در بدن انباشته می‌شوند.
در صورت عدم درمان به موقع، بیماری لژیونر می‌تواند کشنده باشد.
آیا لژیونر قابل درمان است؟
بیماری لژیونر نیاز به درمان با آنتی بیوتیک دارد. اکثر موارد این بیماری را می‌توان با موفقیت درمان کرد. شناسایی و درمان زودهنگام بیماری می تواند شانس بهبودی را افزایش دهد.
آیا می‌توان از ابتلا به این بیماری پیشگیری کرد؟
شیوع بیماری لژیونر قابل پیشگیری است، اما پیشگیری از آن مستلزم یک سیستم مدیریت آب در ساختمان‌ها است که تضمین کند آب به صورت قاعده‌مند تصفیه می‌شود.
برای کاهش خطر ابتلا، از سیگار کشیدن اجتناب کنید.
جمع‌بندی
بیماری لژیونر می‌تواند شما را بسیار بیمار کند و احتمالاً باید در بیمارستان درمان شوید. خوشبختانه این بیماری در اغلب موارد با آنتی بیوتیک قابل درمان است.
پس از اینکه از بیمارستان به خانه رفتید، ممکن است همچنان نیاز به مصرف دارو داشته باشید تا مطمئن شوید که عفونت به طور کامل از بین می‌رود.
همچنین برای چندین ماه پس از درمان، ممکن است علائم زیر را همچنان تجربه کنید:
- خستگی.
- مشکلات تعادل یا هماهنگی
- مشکل در راه رفتن
- لکنت زبان
- دردهای عضلانی
بیماری لژیونر بسیار جدی است، اما بیشتر افراد مبتلا به آن زنده می‌مانند. در صورت درمان، این بیماری در حدود ۵ تا ۱۰ درصد مواقع کشنده است. اما در صورت عدم درمان، بیماری لژیونر در ۳۰ تا ۸۰ درصد مواقع کشنده خواهد بود.
