مغز شما این ویتامینها را دوست دارد
امروزه ویتامین و مکملهای زیادی در دسترس تمامی افراد وجود دارد و اشخاص زیادی هستند که به دلیل اهمیتی که به پوست و مو یا سلامتی خود میدهند، به مصرف ویتامینهای مختلف روی آوردهاند. اما مطالعات زیادی نشان داده است که مزایای ویتامینها تنها به پوست و مو ختم نمیشود. بلکه کمبود برخی ویتامینها تاثیر مستقیمی بر خلق و خو و افسردگی دارد.
اگر به یک داروخانه سری بزنید، قرص ویتامینهای مختلفی را مشاهده خواهید کرد. برچسبهای درج شده روی بسیاری از این ویتامینها و مکملها گاهی اوقات ادعاهای جسورانه و اغراق آمیزی را در مورد تاثیر ویتامین ارائه میدهد. این امر تشخیص اینکه کدام ویتامین ارزش سرمایه گذاری را دارد و فوایدی برای شما به ارمغان میآورد را دشوار میکند.
پس اگر قصد مصرف قرص ویتامین و یا مکمل را دارید، اولین چیزی که باید به خاطر داشته باشید این است که همه چیز تبلیغات نیست.
مطالعات علمی نشان میدهد که برخی ویتامینها مزایای ثابت شدهای دارند اما ممکن است برای یکسری افراد عوارضی را به همراه داشته باشد.
ما در ادامهی این مطلب قصد داریم به بررسی ویتامینهایی بپردازیم که مغز شما دوست دارد و به عبارت دیگر تاثیر مثبتی در خلق و خو و سلامت روان شما دارند. پس در ادامه با ما همراه باشید.
مغز شما کدام ویتامینها را دوست دارد؟
پیش از هرچیز به این نکته توجه داشته باشید که تنها با مشورت یک پزشک متخصص، میتوانید مکملهایی که تأثیر مثبتی بر سلامت روان و سلامت مغز شما دارند را بشناسید. زیرا بدن هر فرد و پاسخ سیستم ایمنی او به یک داروی خاص، با سایر افراد متفاوت است. پس مصرف هرگونه مکمل یا قرص ویتامین، حتی بیضررترین آنها، بدون تجویز پزشک میتواند برای شما خطرناک باشد.
روغن ماهی (Fish Oils)
روغنهای امگا 3 که به عنوان اسیدهای چرب اشباع نشده [1] (PUFA) نیز شناخته میشوند، از آن دسته ویتامینهایی هستند که برای بدن مفید میباشند. روغنهای امگا 3 برای رشد مناسب سیستم عصبی مرکزی از جمله مغز و چشمها مهم هستند. اسیدهای چرب امگا 3 باعث کاهش درد و تورم میشوند و همچنین از لخته شدن خون جلوگیری میکنند.
کاهش روغنهای امگا 3 با افزایش احتمال ابتلا به اختلال کم توجهی- بیش فعالی[2] (ADHD)، اختلال دوقطبی، افسردگی و اسکیزوفرنی مرتبط است.
یکی از منابع سرشار امگا 3، مکمل روغن ماهی است. مکمل روغن ماهی از انواع مختلفی از ماهیها به دست میآید وسرشار از دو اسید چرب مهم امگا 3 به نامهای ایکوزاپنتانوئیک اسید[3] (EPA) و دوکوزاهگزانوئیک اسید[4] (DHA) است.
از فواید مصرف روغن ماهی میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- مصرف روغن ماهی میزان انسداد عروق خونی را کاهش میدهد.
- کاهش وزن را در برخی از بیماران سرطانی کند میکند.
- از آسیب کلیه در افرادی که سیکلوسپورین مصرف میکنند جلوگیری میکند.
- مصرف روغن ماهی، به تنهایی یا همراه با ویتامین B12 یا ویتامین E، میتواند دورههای دردناک قاعدگی را بهبود بخشد و نیاز به داروهای مسکن را کاهش دهد.
- مصرف مکملهای روغن ماهی ممکن است به جلوگیری از نارسایی قلبی کمک کند.
- مکملهای روغن ماهی باعث کاهش سطح تری گلیسیرید در افراد مبتلا به سطوح غیرطبیعی کلسترول ناشی از درمان HIV/AIDS میشوند.
- باعث کاهش چربی کبد و بهبود سلامت کبد در افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی[5] (NAFLD) شود.
- به نظر می رسد مصرف خوراکی روغن ماهی، به تنهایی یا همراه با داروی ناپروکسن[6]، به بهبود علائم آرتریت روماتوئید کمک میکند و تورم مفاصل را کاهش میدهد.
عوارض مصرف روغن ماهی
مصرف روغن ماهی در دوزهای 3 گرم یا کمتر در روز برای اکثر افراد بیخطر است. اما مصرف بیش از حد آن ممکن است احتمال خونریزی را افزایش دهد. عوارض جانبی روغن ماهی شامل سوزش سر دل، شل شدن مدفوع و خونریزی از بینی است.
پروبیوتیکها (Probiotics)
اصطلاح “باکتری های خوب” به این معنی است که برخی از باکتریها در بدن و روی پوست ما زندگی میکنند که در واقع برای ما مفید هستند و حتی ممکن است برای بقای ما حیاتی باشند.
پروبیوتیکها در واقع باکتریها و مخمرهای خوبی هستند که برای بدن، به خصوص سیستم گوارشی مفید هستند و در دستهی مکملهای مورد نیاز بدن جای میگیرند.
مصرف پروبیوتیک، میتواند هورمون استرس معروف به کورتیزول را کاهش دهد و به کاهش علائم افسردگی و اضطراب و بهبود حافظه کمک کند.
شواهدی وجود دارد که نشان می دهد پروبیوتیکها ممکن است به موارد زیر کمک کنند:
- اگزما
- چاقی
- مقاومت به انسولین
- دیابت نوع 2
- بیماری کبد چرب غیر الکلی
- بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن
با این وجود، مصرف بیش از اندازهی مکملهای پروبیوتیک ممکن است عوارضی را نیز به دنبال داشته باشد که عبارتند از:
- تغییر در میکروبیوم روده و نفخ
- بثورات پوستی یا خارش (البته در موارد نادر)
- آلرژی یا حساسیت به ویژه در افرادی که نسبت به گلوتن، سویا، تخم مرغ و لبنیات آلرژی دارند یا دچار عدم تحمل لاکتوز هستند
- عفونت های باکتریایی یا قارچی در افرادی که دچار نقص سیستم ایمنی هستند
ویتامین دی (Vitamin D)
قرص ویتامین D امروزه با توجه به تاثیر آشکاری که در کاهش عوارض ناشی از کووید 19 داشته است، به ستارهای در میان ویتامینها تبدیل شده است.
اما علاوه براین، محققین معتقدند که مصرف قرص ویتامین D و مکملهای آن میتواند در کاهش افسردگی و جلوگیری از ابتلا به بیماریهای خود ایمنی موثر است. همچنین به بهبود اختلالات خواب، مشکلات تمرکز و خستگی نیز کمک میکند. به همین دلایل قرص ویتامین D از ان دسته مکملهایی است که مغز شما دوست خواهد داشت. اما نباید از عوارض جانبی مصرف بیش از حد این ویتامین غافل شد.
ویتامین D بیش از حد در بدن، به عنوان سمیت ویتامین D (vitamin D toxicity) یا هیپرویتامینوز D (hypervitaminosis D) نیز شناخته میشود که معمولا عوارض زیر را به دنبال دارد:
- از دست دادن اشتها
- یبوست
- کم آبی بدن
- سرگیجه
- خستگی
- فشار خون بالا
- حالت تهوع
- استفراغ
- تکرر ادرار
- ضعف عضلانی
- تشنگی
- وزوز گوش
ویتامینهای گروه B
قرص ویتامین B نیز از آن دسته مکملهایی است که ممکن است بدن شما خیلی به آن نیاز داشته باشد.
قرص ویتامین B در یکی از دستههای زیر جای میگیرد:
- B-1 (تیامین)
- B-2 (ریبوفلاوین)
- B-3 (نیاسین)
- B-5 (اسید پانتوتنیک)
- B-6 (پیریدوکسین)
- B-7 (بیوتین)
- B-9 (اسید فولیک)
- B-12 (کوبالامین)
همه ویتامینهای B نقش مهمی در سلامت ما دارند، اما به نظر می رسد ویتامین B12 و فولیک اسید به طور خاص با کاهش علائم افسردگی در ارتباط هستند و مشاهده شده است که در مناطقی که رژیمهای غذایی به طور طبیعی سرشار از فولات است، معمولا افراد در طول زندگی، میزان افسردگی کمتری دارند.
اما اگر ویتامین B کمپلکس بیش از حد دریافت کنید چه اتفاقی میافتد؟
علائم مصرف بیش از حد ویتامین B عبارتند از:
- تشنگی بیش از حد
- مشکلات پوستی
- تاری دید
- گرفتگی عضلات شکم
- حالت تهوع
- استفراغ
- افزایش ادرار
- اسهال
همچنین اگر بدون داشتن کمبود ویتامین، به مصرف قرص ویتامین B روی بیاورید، ممکن است در دراز مدت دچار آسیب عصبی شوید و کنترل حرکت اعضای بدن خود را از دست دهید.
ویتامین C
ویتامین C از نورونها که سلولهای مهم مغز و سیستم عصبی هستند، محافظت میکند. طی بررسیهای صورت گرفته، مصرف قرص ویتامین C التهاب را در این سلولها کاهش داده و بر رشد مغز تأثیر میگذارد. کمبود ویتامین C می تواند منجر به اختلالات شناختی و ناهنجاریهای رفتاری شود.
به نظر میرسد مصرف مکمل ویتامین C تاثیرات مطلوبی در کاهش اضطراب، کاهش علائم بیماری آلزایمر و افسردگی دارد.
ویتامین C احتمالا برای اکثر افراد بیخطر است. اما در برخی افراد، مصرف قرص ویتامین C ممکن است باعث گرفتگی معده، حالت تهوع، سوزش سر دل و سردرد شود. مصرف بیش از 2000 میلی گرم در روز احتمالاً بیخطر است و ممکن است باعث سنگ کلیه و اسهال شدید شود.
جمعبندی
فکر کردن در مورد جنبههای مختلف سلامتی میتواند برای هر فردی چالشبرانگیز باشد. یک فرد برای داشتن سلامت جسمی و روانی مطلوب، باید ورزش کند، غذای سالم بخورد، مطالعه کافی داشته باشد و خیلی مواقع نیز به دنبال راههای درمانی و مصرف قرص ویتامین و مکملها برود.
قرصهای ویتامین میتوانند مزایای زیادی برای بسیاری از اعضای بدن داشته باشند. ما در این مطلب سعی کردیم به بررسی مهمترین ویتامینهایی بپردازیم که در سلامت روان افراد نقش دارند.
اما دقت داشته باشید که با توجه به عوارض جانبی گفته شده، قبل از گنجاندن مکملها در رژیم خود با پزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید که با سایر شرایطی که دارید یا داروهایی که مصرف میکنید، مصرف قرص ویتامین برای شما بی ضرر است.
خوشحال میشویم تجربیات خود را در رابطه با مصرف قرص ویتامین و مکمل با ما و دیگر خوانندگان این مطلب به اشتراک بگذارید.
آیا مصرف ویتامین برای شما مفید بوده است؟
Eicosapentaenoic acid | [3] | Attention deficit hyperactivity disorder | [2] | Polyunsaturated fatty acids | [1] |
Naproxen | [6] | Nonalcoholic fatty liver disease | [5] | Docosahexaenoic acid | [4] |