کیست گانگلیون روی مچ دست و پا چقدر خطرناک است؟
آیا تا به حال در نزدیکی مفصاصل خود توده هایی مشاهده کرده‌اید؟ آیا می دانستید این توده ممکن است کیست گانگلیون باشد؟
کیست گانگلیون یک توده پر از مایع در زیر سطح پوست است که در نزدیکی مفاصل و تاندون ها ظاهر می‌شود. اما تا چه حد خطرناک هستند و علت بروز آن‌ها چیست؟
در ادامه این مطلب قصد داریم به بررسی این موضوع بپردازیم. پس در ادامه با ما همراه باشید.
کیست گانگلیون چیست؟
کیست گانگلیون (ganglion cyst) یک توده کوچک پر از مایع است که درست زیر پوست ایجاد می‌شود. گانگلیون‌ها معمولاً نزدیک به مفصل تشکیل می‌شوند. اکثر کیست‌های گانگلیون روی مچ دست، انگشتان دست یا پا ایجاد می‌شوند.
هر فردی در زندگی خود ممکن است دچار کیست‌های گانگلیون شود. در واقع گانگلیون‌ها شایع‌ترین توده‌های خوش خیم (غیر سرطانی) هستند که در بافت‌های نرم بدن ایجاد می‌شوند.
چه چیزی باعث ایجاد کیست گانگلیون می‌شود؟
متخصصین هنوز به طور دقیق نمی‌دانند که چه چیزی باعث شروع رشد کیست گانگلیون می‌شود. برخی تئوری‌ها نشان می‌دهد که این کیست ممکن است پس از آسیب دیدگی مفصل ایجاد شود.
به نظر می‌رسد کیست‌های گانگلیونی از سلول‌های مزانشیمی در محل اتصال کپسول سینوویال در نتیجه آسیب میکروبی مداوم ایجاد می‌شوند.
آسیب مکرر به ساختارهای پشتیبان کپسولی و لیگامانی باعث تحریک فیبروبلاست‌ها می‌شود. این موضوع موجب تولید اسید هیالورونیک می‌گردد. اسید هیالورونیک در ایجاد ماده ژله مانندی به نام موسین نقش دارد که معمولاً در کیست‌های گانگلیونی یافت می‌شود.
چه کسانی به کیست گانگلیون مبتلا می‌شوند؟
با توجه به آنچه جامعه پزشکی در مورد کیست گانگلیون می‌داند، هر کسی می‌تواند به آن مبتلا شود. اما برخی عوامل خطر ابتلا به این کیستها را افزایش می‌دهند. به عنوان مثال:
- جنسیت: زنان سه برابر بیشتر از مردان در معرض خطر ابتلا به این کیستها هستند.
- سن: اکثر کیست‌های گانگلیونی، در اوایل تا اواسط بزرگسالی، بین 20 تا 50 سالگی ظاهر می‌شوند.
- سابقه آسیب دیدگی: برخی پزشکان معتقدند آسیب مفصل (مانند تاندونیت ناشی از استفاده بیش از حد از مچ دست) می‌تواند باعث ایجاد کیست گانگلیون در آینده شود. البته تحقیقات هنوز این نظریه را ثابت نکرده است.
- آرتریت: داشتن آرتریت دست احتمال ابتلا به کیست گانگلیون را افزایش می‌دهد. افراد مبتلا به آرتریت، اغلب در نزدیکی نوک انگشتان خود (در نزدیکترین مفصل به ناخن) دچار کیست گانگلیون می‌شوند. البته توجه داشته باشید که داشتن کیست گانگلیون روی انگشت به این معنی نیست که شما آرتریت دارید.
علائم کیست گانگلیون چیست؟
اصلی‌ترین و بارزترین علامت کیست گانگلیون، برجستگی زیر پوست است. البته اندازه و شکل این برآمدگی می‌تواند در افراد مختلف، متفاوت باشد. همچنین ممکن است در طول زمان تغییر کند. در برخی افراد این کیستها اصلا آزاردهنده نیستند.
اما برخی افراد نیز ممکن است متوجه درد عضلانی یا احساس گزگز در محل کیست شوند. این معمولاً اثر جرمی است. به این معنی که جرم باعث ایجاد فشار شده و ممکن است باعث التهاب گردد.
کیست گانگلیون کجا ظاهر می‌شود؟
کیست‌های گانگلیون معمولاً در مفاصل خاصی ظاهر می شوند. استفاده از مفصل در نزدیکی کیست ممکن است تورم را افزایش داده و علائم را تشدید کند.
کیست‌های گانگلیون معمولاً در محل‌های زیر ایجاد می‌شوند:
- مچ: در جلو یا پشت.
- انگشت: نزدیک هر مفصل انگشت (نزدیک به کف دست یا درست زیر ناخن).
- پا: نزدیک به مچ پا یا نزدیک انگشتان پا.
کیست‌های گانگلیون سفت هستند یا نرم؟
این موضوع در افراد مختلف متفاوت است. کیست گانگلیون معمولاً سفت هستند. اما برخی افراد گزارش می دهند که کیست‌های پر از مایع نرم هستند.
کیست گانگلیون چگونه تشخیص داده می‌شود؟
این کیست ها معمولا از طریق معاینه فیزیکی تشخیص داده می‌شوند.
در برخی موارد، پزشک ممکن است نمونه‌ای را از داخل توده (به نام بیوپسی) برای آزمایش بیشتر خارج کند. گانگلیون‌ها معمولا حاوی مایع ژله‌ای هستند. نه بافت جامد.
در موارد نادر، پزشک ممکن است برای کسب اطلاعات بیشتر ، عکس‌برداری با اشعه ایکس را توصیه کند.
از سونوگرافی نیز برای تشخیص تفاوت بین توده جامد و کیست استفاده کند. همچنین بین کیست گانگلیون و سلول سینوویال تفاوت وجود دارد. تفاوت در آرایش پوشش داخلی کیست است. که می‌توان آن‌را از روی سونوگرافی یا تصویر برداری متوجه شد.
کیست گانگلیون پنهان چیست؟
برخی از کیست‌های گانگلیون آنقدر کوچک هستند که تورم فیزیکی واضحی ایجاد نمی‌کنند، اما همچنان باعث درد می‌شوند. این کیستها به عنوان گانگلیون‌های پنهان شناخته می‌شوند. برای تشخیص این کیست‌های پنهان معمولا از آزمایش تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) یا سونوگرافی استفاده می‌شود.
آیا کیست گانگلیون خود به خود از بین می‌رود؟
گاهی اوقات کیست گانگلیون خود به خود از بین می‌رود. اگر کیست گانگلیون، شما را آزار نمی‌دهد، ممکن است نیازی به درمان نداشته باشد.
اما توصیه می‌شود در صورت مشاهده علائم این کیستها، به پزشک مراجعه کنید. مراجعه به پزشک در موارد زیر ضروری است:
- زمانی که درد شدید دارید. این ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که کیست به عصب یا بافت مفصل فشار می‌آورد.
- کیست حرکات خاصی مانند راه رفتن یا گرفتن مداد را دشوار می‌کند.
کیست گانگلیون چگونه درمان می شود؟
روش‌های درمانی که ممکن است توسط پزشک توصیه شوند، عبارتند از:
داروهای ضد التهابی که ممکن است تورم و درد را کاهش دهند.
استفاده از آتل یا بریس که شما را از حرکت دادن ناحیه آسیب دیده باز می‌دارد و تورم و درد را کاهش می‌دهد.
آسپیراسیون، که در آن پزشک از یک سوزن برای برداشتن مایع از کیست استفاده می‌کند. البته توجه داشته باشید که این درمان فقط مایع را حذف می‌کند و نه کل کیست،. پس علائم شما ممکن است مجددا عود کند.
کیست گانگلیون چه زمانی نیاز به جراحی دارد؟
در صورتی که روش‌های درمانی پاسخگو نباشند و یا کیست مجددا عود کند، ممکن است به تشخیص پزشک نیاز به جراحی کیست باشد. کیست اغلب شامل یک ساختار ساقه مانند (ریشه) متصل به کیست است.در برخی موارد، جراحان ممکن است برای ترمیم کامل، مقداری بافت از مفصل مجاور را نیز بردارند.
جراحی برای برداشتن کیست گانگلیون معمولاً یک روش سرپایی است. بهبودی کامل دو تا شش هفته طول می‌کشد.
توجه داشته باشید که برداشتن کیست گانگلیون، خطر بازگشت کیست را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. با این وجود تا کنون حدود 5 تا 15 درصد موارد پس از جراحی بازگشته اند.
آیا می‌توان از کیست گانگلیون پیشگیری کرد؟
شما نمی‌توانید از کیست گانگلیون جلوگیری کنید. زیرا متخصصان پزشکی هنوز نمی‌دانند چه چیزی باعث ایجاد آن‌ها می‌شود.
آیا کیست گانگلیون خطرناک است؟
کیست معمولا گانگلیون خطرناک نیست. این کیستها توده‌های خوش خیم هستند. به این معنی که به مناطق دیگر گسترش نمی‌یابند. کیست گانگلیون سرطان نیست.
سخن پایانی
خیلی از افراد ممکن است در طول زندگی خود برامدگی هایی روی مچ دست و پا و یا انگشتان خود مشاهده کنند. این برآمدگی‌ها معمولا با نام کیست گانگلیون شناخته می‌شوند.
همانطور که در این مطلب گفته شد، کیست های گانگلیون خیلی خطرناک نیستند. اما ممکن است گاهی برای ازبین بردن ان ها نیاز به جراحی باشد.
آیا شما نیز تا به حال دچار این کیست ها شده‌اید؟
خوشحال می‌شویم تجربیات خود را به صورت دیدگاه با ما به اشتراک بگذارید.
سلام. ۱۸ سالم بود که مچ دستم رو جراحی کردند و کیست رو برداشتند. دیگه به شدت دردناک شده بود و نمیتونستم مچ دستمو تکون بدم. بعد از ۶ ماه بعدار جراحی دوتا کیست کوچک دیگه بوجود اوند که یه آمپولی تزریق کردند و بعدازون دیگه کلا از بین رفت. بچگی زیمناستیک تمرین میگردم. احتمالا از همون فشارها روی مچ دستم این کیستها به وجود آمدند.
الان ۴۰سالمه و دیگه چنین مشکلی ندارم.
در انگشت وسط دست چپم،محل شروع کف دست به انگشتان،حدود ۴ سال غده سفتی به اندازه یک نخود بدون درد ومشکل خاصی ظاهر شده که تا کنون برای درمان اقدامی نکرده ام،۴۶ ساله هستم
حدود دو ماه هست که روی پای چپم نزدیک مچ، کیست گانگلیون به اندازه یک لوبیای درشت ایجاد شده درد نداره اما ظاهرش خوب نیست از روی جوراب هم برجستگی معلومه! ۴۲ ساله هستم.خودم فکر میکنم بخاطر سرپا موندن زیاد و کفش پاشنه بلند فشار اومده به مچ پام.
چند سال قبل باشروع ورزش و نیاز به کاهش وزن احساس میکنم پس کار سنگین روی تردمیل برآمدگی روی پای چپم ظاهر شد.چون درد زیادی نداشت بهش توجه نکردم ولی حالا یه کم اذیتم میکنه، ظاهرا اندازش با فعالیت های بیش از متداول زیاد و با استراحت کمتر میشه ، ولی متاسفانه رفع نشده.دنبال تخلیه و درمانش هستم.