انقباض دوپویترن: آشنایی کامل، از علل تا درمان

انقباض دوپویترن (Dupuytren’s contracture) یک بیماری مزمن دست است که به مرور زمان به کاهش حرکت انگشتان منجر می‌شود. این بیماری در مردان مسن‌تر و به خصوص افراد با زمینه ژنتیکی و نژادی خاص شایع‌تر است. (مانند اروپای شمالی). با ضخیم‌شدن و سفت‌شدن تدریجی بافت زیر پوست کف دست شناخته می‌شود. در مواردی باعث ناتوانی در انجام فعالیت‌های روزانه می‌شود. در این مقاله، به بررسی علائم، علل، روش‌های تشخیص و راه‌های درمان این بیماری پرداخته‌ایم.

انقباض دوپویترن چیست؟

انقباض دوپویترن به ضخیم‌شدن تدریجی فاسیای کف دست (بافت فیبری زیر پوست) اطلاق می‌شود. باعث می‌شود انگشتان به سمت کف دست خم شوند و حرکت آن‌ها محدود شود. این وضعیت بیشتر انگشتان حلقه و کوچک را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اما در مواردی ممکن است انگشتان دیگر یا حتی شست را نیز درگیر کند. این بیماری به نام جراح فرانسوی “بارون گیوم دوپویترن” نامگذاری شده که در قرن نوزدهم به مطالعه و درمان آن پرداخته است.

علائم و نشانه‌های انقباض دوپویترن

انقباض دوپویترن با نشانه‌های تدریجی ظاهر می‌شود و شامل مراحل مختلفی است. در هر مرحله علائم می‌تواند متفاوت باشد:

• تشکیل گره یا ندول: اولین نشانه معمولاً یک یا چند گره کوچک و سخت در کف دست است. که بدون درد هستند و به تدریج بزرگ می‌شوند.

• تشکیل تارهای سفت بافتی: با پیشرفت بیماری، این گره‌ها به تارهای سفت بافتی تبدیل می‌شوند. به تدریج کوتاه‌تر شده و انگشتان را به سمت کف دست خم می‌کنند.

• کاهش انعطاف‌پذیری انگشتان: خم‌شدن انگشتان به سمت کف دست باعث کاهش دامنه حرکتی انگشتان می شود. این امر مشکل در انجام فعالیت‌های روزمره مانند نوشتن، بازکردن درب بطری یا حتی دست‌دادن را در پی دارد.

• احتمال خارش یا درد: در برخی موارد، فرد ممکن است خارش یا دردی در ناحیه کف دست احساس کند. اگرچه این علامت همیشه مشاهده نمی‌شود.

علل بروز انقباض دوپویترن

هنوز علت دقیق بروز انقباض دوپویترن شناخته نشده است. اما عواملی وجود دارند که می‌توانند احتمال بروز این بیماری را افزایش دهند.

• ژنتیک و وراثت: این بیماری به شدت جنبه ژنتیکی دارد. در افرادی که یکی از اعضای خانواده‌شان مبتلا به این بیماری بوده بیشتر مشاهده می‌شود.

• نژاد: این بیماری در افراد با نژادهای شمال اروپایی، به ویژه اسکاندیناوی‌ها، بیشتر دیده می‌شود.

• سن و جنسیت: مردان بالای ۴۰ سال در مقایسه با زنان و افراد جوان‌تر بیشتر به این بیماری مبتلا می‌شوند.

• شرایط سلامتی خاص: ابتلا به بیماری‌هایی مانند دیابت و مصرف الکل یا سیگار نیز با این بیماری مرتبط است.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر شما علائمی از بیماری انقباض دوپویترن را تجربه کردید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. به خصوص اگر مشکلاتی در بازکردن انگشتان یا خم شدن آن‌ها دارید. پزشک ممکن است برای تشخیص دقیق‌تر، شما را به فیزیوتراپیست، متخصص دست یا جراح ارجاع دهد.

روش‌های تشخیص انقباض دوپویترن

برای تشخیص این بیماری، پزشک با بررسی بالینی و معاینه دست شما شروع می‌کند. در برخی موارد ممکن است از آزمایش‌های زیر برای تشخیص دقیق‌تر استفاده شود:

• معاینه فیزیکی دست: پزشک گره‌ها و انعطاف‌پذیری انگشتان شما را بررسی می‌کند.

• تصویربرداری: استفاده از اولتراسوند یا MRI می‌تواند در تشخیص دقیق‌تر شدت ضخیم‌شدن بافت کمک کند. به ویژه زمانی که جراحی مدنظر باشد.

روش‌های درمان انقباض دوپویترن

روش‌های غیرجراحی

• فیزیوتراپی و تمرینات دست: برای خم و باز کردن انگشتان می‌توان از تمرینات فیزیوتراپی زیر نظر فیزیوتراپیست استفاده کرد. این تمرینات به حفظ دامنه حرکتی انگشتان کمک می‌کند.

• تزریق کورتیکواستروئیدها: این تزریقات به کاهش التهاب و درد کمک می‌کنند.

• تزریق کلاژناز: کلاژناز آنزیمی است که باعث شکستن بافت‌های ضخیم‌شده می‌شود و به صاف کردن انگشتان کمک می‌کند.

روش‌های جراحی

در موارد شدیدتر، جراحی به عنوان راهکار اصلی پیشنهاد می‌شود.

• آپونوروتومی سوزنی: با استفاده از یک سوزن نازک، پزشک بافت ضخیم‌شده را شکسته و به آزادسازی انگشتان کمک می‌کند.

• فاسکتومی: ین روش شامل بریدن و برداشت بخشی از بافت ضخیم‌شده کف دست است که توسط یک جراح انجام می‌شود.

• پیوند پوست: در مواردی که بافت بسیار زیاد است و فضای خالی بین انگشتان ایجاد می‌شود، ممکن است نیاز به پیوند پوست باشد.

مراقبت‌های پس از درمان و توانبخشی

توانبخشی بخش مهمی از درمان انقباض دوپویترن است و به جلوگیری از بازگشت علائم کمک می‌کند. پس از جراحی یا درمان‌های دیگر، فرد نیاز به تمرینات فیزیوتراپی دارد که شامل تمرینات کششی و قدرتی دست است. همچنین، استفاده از وسایل کمکی و ابزارهایی که حرکت انگشتان را بهبود می‌بخشد، می‌تواند مفید باشد.

سخن پایانی

انقباض دوپویترن می‌تواند به مرور تأثیر قابل‌توجهی بر عملکرد روزمره دست‌ها داشته باشد. اما روش‌های متنوعی برای کنترل و بهبود علائم این بیماری وجود دارد. اگر شما یا یکی از نزدیکانتان از این مشکل رنج می‌برید، نگران نباشید. با دریافت درمان‌های مناسب و استفاده از مشاوره متخصصان، می‌توانید کنترل بهتری بر شرایط خود داشته باشید.

آیا تجربه‌ای از این بیماری دارید؟ خوشحال می‌شویم در قسمت نظرات با ما و سایر خوانندگان به اشتراک بگذارید و سوالات خود را مطرح کنید. همچنین، با دنبال‌کردن مطالب ما، می‌توانید اطلاعات بیشتری در مورد بیماری‌های دست و روش‌های بهبود آن‌ها دریافت کنید.