چسب اسکاچ کرمک برای تشخیص انگل در کودکان

کرمک نوعی انگل بسیار شایع است که افراد در هر سن و هر موقعیتی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اما در بین کودکان شایع‌تر است. خارش در ناحیه مقعد یکی از رایج ترین علائم این انگل است که می‌تواند مشکلات زیادی را ایجاد کند. برای تشخیص این بیماری انگلی لازم است خود فرد در منزل اقدام به جمع آوری نمونه کند. چسب اسکاچ کرمک، رایج ترین روش نمونه گیری و تشخیص کرمک است.

در این مطلب قصد داریم به بررسی علائم این بیماری انگلی و نحوه انجام آزمایش آن بپردازیم.

 کرمک چیست؟

کرمک با نام‌های کرم سنجاقی (pinworm)، کرم نخی (threadworm) یا کرم نشیمنگاهی (seatworm) نیز شناخته می‌شود. اما نام علمی آن Enterobius vermicularis است. این انگل  گرد و سفید رنگ است.

کرم ماده بالغ معمولاً در شب به خارج از مقعد مهاجرت می‌کند و تخم‌های خود را درچین های  پوستی اطراف مقعد قرار می‌دهد

تخم‌ها معمولاً در مدفوع یافت نمی‌شوند. اما به ندرت ممکن است گاهی اوقات روی سطح نمونه‌های مدفوع یا روی لباس زیر، لباس خواب یا ملحفه‌ها دیده شوند.

خارش در طول شب در ناحیه اطراف مقعد نشان دهنده عفونت کرمک  است.

از آنجایی که تخم‌ها بیشتر در ناحیه اطراف مقعد قرار می‌گیرند، در صورت مشکوک شدن به عفونت کرمک، از چسب اسکاچ کرمک برای جداسازی و شناسایی تخم‌های کرم استفاده می‌شود. برای افزایش شانس یافتن تخم کرم ، روش تهیه نوار چسب باید در سه صبح متوالی انجام شود.

در ادامه به بررسی نحوه نمونه گیری با استفاده از چسب اسکاچ کرمک خواهیم پرداخت.

استفاده از چسب اسکاچ کرمک

جهت آماده سازی چسب اسکاچ کرمک در خانه مراحل زیر را دنبال کنید.

• یک تکه نوار چسب  بردارید بطوریکه طول نوار تقریبا ۱۰ سانتی متر باشد.
• نوار را بین انگشتان شست و سبابه طوری نگه دارید که طرف چسبنده به سمت بالا باشد.
• در حالی که کودک هنوز خواب است، با فشار یکنواخت و کامل، قسمت چسبنده نوار را روی پوست در دهانه مقعد فشار دهید.
• به آرامی قسمت چسبنده نوار را روی سطح یک لام شیشه‌ای شفاف قرار دهید.
• لام را درون یک محفظه ایمن مانند فولدر لام قرار دهید.
• اطلاعات بیمار ازجمله نام بیمار، شماره پرونده پزشکی و تاریخ جمع آوری نمونه را مشخص کنید و به آزمایشگاه انگل شناسی ارسال کنید.

در آزمایشگاه چه اتفاقی برای چسب اسکاچ کرمک می‌افتد؟

پس از دریافت نمونه، پرسنل آزمایشگاهی لام را زیر میکروسکوپ بررسی می‌کنند. با جدا کردن نوار از لام، اضافه کردن یک قطره زایلن یا تولوئن و چسباندن مجدد نوار، می‌توان تخم‌ها را بیشتر نمایان کرد.

اندازه تخم های کرمک حدود ۲۰ الی۳۰ میکرومتر است و دارای پوسته نسبتاً ضخیم و صاف و تخم مرغی شکل هستند که از یک طرف صاف شده است.

کرم‌های بالغ نیز گاهی اوقات در نمونه چسب اسکاچ کرمک دیده می‌شوند. طول آن ها ۱ سانتی متر است و دارای دم نوک تیز در عقب و بال‌های شفافی هستند که انتهای قدامی آن‌ها قرار گرفته است.

موارد احتیاط

تخم های E. vermicularis در صورت بلع عفونی هستند. بنابراین چه برای جمع آوری نمونه با استفاده از چسب اسکاچ و چه حین آماده سازی لام برای مشاهده میکروسکوپی از دستکش استفاه نمایید. 

اگر یک چسب مات به اشتباه به آزمایشگاه ارسال شود، با استفاده از روغن ایمرسیون، نوار را زیر میکروسکوپ بررسی نمایید.

درمان کرمک چگونه است؟

برای درمان عفونت کرم سوزنی، پزشک ممکن است برای تمامی اعضای خانواده دارو تجویز کند. زیرا در صورت ابتلای یک فرد، سایرین نیز در معرض خطر ابتلا به انگل قرار می‌گیرند.

رایج ترین داروهای ضد انگل تجویزی برای کرمک عبارتند از:

• مبندازول (Mebendazole)
• آلبندازول (Albenza)

ممکن است در طول دوره درمان عوارض گوارشی خفیفی داشته باشید. دوز مصرف دارو نیز به تشخیص پزشک ممکن است برای افراد مختلف، متفاوت باشد.

سخن پایانی

کرمک یکی از عفونت های انگلی رایج به ویژه در کودکان در سنین مدرسه است. این انگل می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد و مشکلات زیادی را برای افراد ایجاد کند. به همین دلیل تشخیص به موقع آن از اهمیت زیادی برخوردار است. راه بررسی و درمان این انگل چندان دشوار نیست. به کمک چسب اسکاچ و یکسری آزمایش‌های ساده می‌توان این عفونت را شناسایی کرد و نسبت به درمان آن اقدام نمود.