تست DNA برای تشخیص سرطان سینه
سرطان سینه یکی از بیماری هایی است که در سراسر جهان جان افراد زیادی را به خطر میاندازد. در حال حاضر یکسری از شرکت های تحقیقاتی تست DNA برای تشخیص سرطان سینه و بررسی جهشهای ژنتیکی مرتبط با سرطان را ارائه میدهد.
با وجود اینکه امروزه با پیشرفت حوزه تحقیقاتی، تستهای خانگی برای تشخیص بیماریهای مختلف بسیار مورد توجه قرار گرفته اند. اما آیا استفاده از این تست روش خوبی برای تعیین خطر سرطان است؟
در ادامه قصد داریم به بررسی تست DNA برای تشخیص سرطان و میزان دقت آن بپردازیم. پس در ادامه با ما همراه باشید.
ارتباط جهش ژنتیکی با سرطان سینه
برخی از افراد تغییرات (جهش) در ژنهای خاصی را به ارث میبرند که خطر ابتلا به سرطان سینه (و احتمالاً سایر سرطانها) را افزایش میدهد. به کمک آزمایش ژنتیکی میتوان وجود اینگونه جهشها را در افراد بررسی کرد.
تغییرات ژنی که میتواند خطر سرطان سینه را افزایش دهد
همانطور که گفته شد، یکسری از تغییرات ژنتیکی، افراد را مستعد ابتلا به سرطانهایی ازجمله سرطان سینه میکند. اما تست DNA برای تشخیص سرطان سینه روی چه ژنهایی تمرکز دارد؟
وقتی صحبت از خطر سرطان سینه میشود، مهمترین تغییرات ژنی ارثی در ژنهای BRCA1 و BRCA2 است. گفته میشود زنان با یکی از این تغییرات ژنی بیشتر مستعد ابتلا به سرطان سینه و سرطان تخمدان (HBOC) هستند.
لازم به ذکر است که مردان نیز از این قاعده مستثنی نیستند. تغییر ژن BRCA در مردان خطر سرطان پروستات، سرطان لوزالمعده و احتمالاً برخی از سرطان های دیگر را افزایش میدهد.
پس تست DNA میتواند برای مردان هم مفید باشد.
سایر جهش های ژنی ارثی
تغییرات ارثی در برخی از ژنهای دیگر نیز میتواند خطر سرطان سینه را افزایش دهد. از جمله ژنهای زیر:
PALB2
CHEK2
ATM
CDH1 (مرتبط با سرطان معده منتشر ارثی)
PTEN (مرتبط با سندرم کاودن)
TP53 (مرتبط با سندرم Li-Fraumeni)
تست DNA برای تشخیص سرطان سینه چگونه انجام میشود؟
اگر به دلیل سابقه خانوادگی نگران سرطان سینه هستید، با پزشک صحبت کنید. به عنوان اولین قدم، پزشک یکسری معاینات انجام خواهد داد.
اما در کنار این معاینات، ممکن است به شما پیشنهاد دهد که با یک مشاور ژنتیک هم مشورت کنید.
آزمایش ژنتیک را میتوان روی نمونههای خون یا بزاق انجام داد. توجه داشته باشید که جهشهای احتمالی زیادی در ژنهای BRCA وجود دارد. بنابراین تست DNA برای تشخیص سرطان سینه باید به دنبال یک (یا چند جهش) خاص باشد.
در گذشته آزمایشات ژنتیکی باید در مطب پزشک انجام میشد. اما امروزه میتوان به کمک کیتهای آزمایش ، این کار را در منزل انجام داد.
به این منظور کافی است کیت تست DNA را با دستور پزشک تهیه کنید و نمونه بزاق خود را جمعآوری کنید. شاید در گذشته جمعآوری نمونه بزاق درون یک لوله کار سختی بود و باعث ترشح و ریختن بزاق روی دیواره لوله میشد. اما برخی مراکز ست جمعآوری نمونه را به فرد میدهند تا این کار بدون ایجاد آلودگی و به راحتی انجام شود.
آزمایشگاه DNA سلولهای بزاق شما را تجزیه و تحلیل میکند و به دنبال جهش ژنتیکی مرتبط با سرطان سینه می گردد.
دریافت نتایج تست DNA برای تشخیص سرطان سینه
قبل از انجام آزمایشات ژنتیکی، مهم است بدانید که نتایج قطعی نیستند. در واقع آزمایش ژنتیک کامل نیست. ممکن است آزمایشها برای برخی افراد پاسخ روشنی ارائه ندهند. به همین دلیل است که ملاقات با یک مشاور ژنتیک یا متخصص ژنتیک سرطان قبل از آزمایش ضروری است.
اگر آزمایش یک جهش مهم را پیدا کرد، ممکن است اقداماتی برای کمک به کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه (یا سایر سرطان ها) انجام شود. یک نتیجه مثبت ممکن است بر گزینه های درمانی سرطان سینه نیز تأثیر بگذارد.
توجه داشته باشید که یک نتیجه منفی همیشه نمی تواند تضمین کند که شما در معرض خطر قرار ندارید. تا کنون بیش از 1000 جهش BRCA شناخته شده است. این بدان معنی است که بسیاری از جهش های BRCA وجود دارد که با تست DNA برای تشخیص سرطان سینه تشخیص داده نمی شوند.
نتایج آزمایشهای ژنتیکی گاهی اوقات میتواند پیچیده یا گیجکننده باشد، به همین دلیل مهم است که با یک مشاور ژنتیک یا متخصص ژنتیک سرطان درباره نتایج صحبت کنید. آنها میتوانند توضیح دهند که نتیجه تست ممکن است برای شما (و احتمالاً سایر اعضای خانواده) چه معنایی داشته باشند.
محدودیت های تست DNA برای تشخیص سرطان سینه
انجام تست DNA برای تشخیص سرطان سینه در منزل بسیار راحت است. اما محدودیت هایی هم دارد. ژنتیک افراد در بین نژادهای مختلف متفاوت است. به همین دلیل نتایج این آزمایش هم ممکن است برای برخی افراد کمکی به تشخیص سرطان سینه نکند.
سخن پایانی
تست DNA برای تشخیص سرطان سینه یکی از آزمایشات ژنتیکی است که امروزه در بسیاری از کشورهای جهان انجام میشود. به کمک این تست و تنها با گرفتن یک نمونه بزاق ساده، میتوان مشخص کرد که آیا افراد مستعد ابتلا به انواع خاصی از سرطان هستند یا خیر.
اما توجه داشته باشید که داشتن جهش ژنی به این معنی نیست که سرطان دارید. این فقط به این معنی است که خطر ابتلا به سرطان بیشتر است. گزینههای مدیریت ریسک شامل مراقبت دقیقتر، در نظر گرفتن دارو برای کاهش خطر یا حتی برخی عمل های جراحی می تواند از بروز این بیماری، حتی در افراد مستعد جلوگیری کند.