چگونه یک حمله قلبی را شناسایی و درمان کنیم؟

حمله قلبی زمانی رخ می‌دهد که خون‌رسانی به بخشی از عضله قلب قطع می‌شود که اغلب به دلیل انسداد در یکی از شریان‌های نزدیک است. این اتفاق یک وضعیت اورژانسی است که نیاز به درمان فوری در بیمارستان دارد. فردی که دچار حمله قلبی (یا انفارکتوس میوکارد) شده است، در قفسه سینه و بخش‌های دیگر بدن خود احساس درد می‌کند. ممکن است علائم دیگری مانند حالت تهوع، تعریق و تنگی نفس را نیز تجربه کند.شناسایی علائم اولیه و دریافت درمان فوری برای نجات جان فرد بسیار مهم است. در این مقاله به توضیح علائم، علل و گزینه‌های درمانی حمله قلبی می‌پردازیم.

آیا با یک حمله قلبی مواجه هستیم؟

حمله قلبی زمانی رخ می‌دهد که خون‌رسانی به قلب کاهش می‌یابد.

از آنجا که حمله قلبی می‌تواند کشنده باشد، شناسایی سریع علائم هشدار دهنده و تماس با خدمات اورژانسی بسیار مهم است. علائم شامل موارد زیر می باشد:

• احساس فشار، سفتی، درد، فشردگی یا درد در قفسه سینه

• دردهایی که به بازوها، گردن، فک یا پشت انتشار می‌یابد

• احساس خرد شدن یا سنگینی در قفسه سینه

• احساس مشابه سوزش سر دل یا سوء هاضمه

• حالت تهوع و گاهی استفراغ

• احساس عرق کردن و چسبناک بودن پوست

• تنگی نفس

• احساس سبکی سر یا سرگیجه

• در برخی موارد، اضطراب که ممکن است مشابه حمله پانیک باشد

• سرفه یا خس خس سینه، در صورتی که مایع در ریه‌ها جمع شود

علائم حمله قلبی ممکن است از نظر ترتیب و مدت زمان تغییر کنند. ممکن است به آرامی شروع شوند یا در طول چند ساعت متناوب باشند.

موارد دیگری که ممکن است رخ دهد:

• هیپوکسمی: کاهش سطح اکسیژن در خون

• ادم ریوی: تجمع مایع در ریه‌ها و اطراف آن‌ها

• شوک قلبی: کاهش ناگهانی فشار خون به دلیل این که قلب نمی‌تواند خون کافی برای عملکرد درست بقیه بدن تأمین کند

زنان و مردان گاهی اوقات حملات قلبی را به روش‌های متفاوتی تجربه می‌کنند.

چگونه به افراد کمک کنیم؟

علائم حمله قلبی ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد، اما شناسایی زودهنگام آن‌ها و اقدام سریع برای درمان ضروری است. توجه داشته باشید که کمک به افرادی که دچار حمله قلبی شده‌اند باید توسط افراد متخصص انجام شود. در غیر این صورت می تواند خطر مرگ را به همراه داشته باشد. 

اگر فردی دچار توقف تنفس شد و خدمات اورژانسی در دسترس نبود، مراحل زیر را برای انجام احیای قلبی ریوی(CPR)^[۱] دنبال کنید.

قفل کردن انگشتان و قرار دادن پایه دست‌ها در مرکز قفسه سینه:

• انگشتان خود را قفل کرده و پایه دست‌ها را در وسط قفسه سینه فرد قرار دهید.

قرار دادن شانه‌ها بالای دست‌ها و قفل کردن آرنج‌ها:

• شانه‌های خود را مستقیم بالای دست‌ها قرار دهید و آرنج‌ها را قفل کنید.

فشار قوی و سریع با نرخ ۱۰۰ تا ۱۲۰ فشار در دقیقه:

• با فشار شدید و سریع، به عمق ۵ سانتی‌متر (حدود ۲ اینچ) فشار وارد کنید.

ادامه فشردن‌ها تا زمانی که فرد شروع به تنفس یا حرکت کند:

• این حرکات را ادامه دهید تا فرد به تنفس یا حرکت بیفتد.

در صورت نیاز تعویض نوبت بدون توقف فشردن‌ها:

• اگر خسته شدید، بدون توقف در فشردن‌ها، با شخص دیگری جابجا شوید.

دلایل بروز حمله قلبی

این انسداد می‌تواند ناشی از بیماری شریان‌های کرونری باشد که در آن پلاک‌ها، که شامل کلسترول و دیگر مواد می‌شوند، در شریان‌ها جمع شده و آن‌ها را تنگ می‌کند. با گذشت زمان، این می‌تواند جریان خون را مسدود کند.

علل کمتر رایج شامل:

• اسپاسم شریان کرونری: انقباضات غیرطبیعی شریان‌های کرونری

• لخته‌های خون: تجمع لخته‌های خون که باعث انسداد شریان‌ها می‌شود

• پاره شدن شریان کرونری به صورت خودبه‌خود: جدایش دیواره شریان کرونری بدون علت مشخص

• سو مصرف مواد مخدر: مواد مخدر مانند کوکائین باعث تنگ شدن شریان‌ها می‌شود

این عوامل می‌توانند باعث ایجاد انسداد در شریان‌ها و در نهایت حمله قلبی شوند.

عوامل زمینه‌ساز حمله قلبی

طبق گزارش انجمن قلب آمریکا (AHA)، عوامل زیر می‌توانند خطر حمله قلبی را افزایش دهند:

• سن بالا

• مرد بودن

• سطح بالای کلسترول

• فشار خون بالا

• سایر مشکلات سلامتی، مانند چاقی یا دیابت

• رژیم غذایی سرشار از غذاهای فرآوری‌شده و چربی‌ها، قندها و نمک اضافه شده

• سطح فعالیت پایین

• عوامل ژنتیکی و تاریخچه خانوادگی

• سیگار کشیدن

• مصرف بالای الکل

• سطح بالای استرس

معمولاً حمله قلبی نتیجه ترکیبی از این عوامل است.

علاوه بر این، AHA گزارش می‌دهد که آمریکایی‌های آفریقایی‌تبار، لاتین‌تبارها، بومیان آمریکا، هاوایی‌های بومی و برخی از آسیایی‌های آمریکایی خطر بالاتری برای فشار خون بالا و مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی نسبت به همتایان سفیدپوست خود دارند.

افرادی که فشار خون بالا دارند یا سابقه بیماری قلبی یا بیماری‌های قلبی-عروقی دارند نیز خطر بیشتری برای حمله قلبی دارند.

درمان حمله قلبی

حمله قلبی یک وضعیت تهدیدکننده زندگی است و نیاز به توجه فوری پزشکی دارد. درمان سریع می‌تواند به طور قابل توجهی شانس بقا فرد را افزایش دهد. اگر فردی علائم حمله قلبی را تجربه کند، باید خود فرد یا شخص دیگری فوراً با اورژانس تماس بگیرد. هنگامی که تیم اورژانسی به محل برسد، معمولا مسئولیت مراقبت از فرد آسیب‌دیده را بر عهده خواهند گرفت. اطلاعات دقیق در مورد وضعیت سلامتی فرد و اتفاقاتی که قبل از حادثه رخ داده را به تیم ارائه دهید.

در هنگام تشخیص و تدوین استراتژی درمان، اصولا تیم پزشکی موارد زیر را در نظر خواهد گرفت:

• سن فرد

• تاریخچه پزشکی

• وضعیت کلی سلامت

• تاریخچه خانوادگی

تیم پزشکی تلاش خواهد کرد تا وضعیت فرد را تثبیت کند، از جمله ارائه اکسیژن.

در بیمارستان، تیم پزشکی آزمایش‌هایی انجام خواهد داد و ممکن است درمان‌های زیر را ارائه دهد:

• داروها، مانند داروهایی برای حل لخته‌های خون

• عملیات ترمیم شریان کرونری از طریق پوست: (PCI)^[3]، یک روش مکانیکی برای بازیابی جریان خون به بافت‌های آسیب‌دیده

• جراحی بای‌پس شریان کرونری: (که معمولاً به آن قلب بای‌پس گفته می‌شود)، که خون را از اطراف نواحی آسیب‌دیده شریان‌ها عبور می‌دهد تا جریان خون را بهبود بخشد

تیم درمانی همچنین با فرد همکاری خواهد کرد تا برنامه‌ای برای پیشگیری از حملات آینده تدوین کند.

مشکلات و عوارض بعد از حمله قلبی

برخی از افراد پس از حمله قلبی با عوارضی مواجه می‌شوند. بسته به شدت حادثه، این عوارض ممکن است شامل موارد زیر باشد:

افسردگی: برخی افراد ممکن است پس از حمله قلبی احساس افسردگی کنند، اما ارتباط با عزیزان و گروه‌های حمایتی می‌تواند کمک‌کننده باشد.

آریتمی: ضربان قلب به طور نامنظم می‌زند، چه خیلی سریع و چه خیلی کند.

ادم: تجمع مایع و ورم در مچ‌ها و پاها.

آنوریسم: بافت اسکار روی دیواره آسیب‌دیده قلب جمع می‌شود که باعث نازک شدن و کشش عضله قلب می‌شود و در نهایت یک کیسه تشکیل می‌دهد. این وضعیت می‌تواند منجر به لخته‌های خون نیز شود.

آنژینا: اکسیژن کافی به قلب نمی‌رسد که باعث درد در قفسه سینه می‌شود.

نارسایی قلبی: قلب دیگر نمی‌تواند به طور مؤثر خون پمپاژ کند، که منجر به خستگی، دشواری در تنفس و ادم می‌شود.

پارگی میوکارد: پارگی در قسمتی از قلب به دلیل آسیب ناشی از حمله قلبی.

درمان مداوم و نظارت بر وضعیت بیمار می‌تواند به کاهش خطر این عوارض کمک کند.

دوران نقاهت

فرآیند بهبودی پس از حمله قلبی ممکن است چندین ماه طول بکشد، بسته به شدت حمله قلبی و عواملی مانند علت حمله و سن فرد.

مدت زمان بهبودی ممکن است برای هر فرد متفاوت باشد و بستگی به این دارد که فرد بتواند به فعالیت‌های معمول خود در حوزه‌های زیر بازگردد:

• فعالیت بدنی

• بازگشت به کار

• رانندگی

• فعالیت جنسی

پزشک یا تیم درمانی فرد زمان‌بندی بهبودی را توضیح داده و زمان مناسب برای از سرگیری فعالیت‌های فوق را مشخص خواهند کرد. همچنین، آن‌ها به فرد کمک خواهند کرد تا یک برنامه برای بازسازی سلامتی و پیشگیری از حمله قلبی دیگر تدوین کند.

پیشگیری از حمله قلبی

روش‌های مختلفی برای کاهش خطر حمله قلبی وجود دارد، حتی پس از تجربه یک حمله قلبی. انجمن قلب آمریکا (AHA)^[4] به افراد توصیه می‌کند که سلامت قلب خود را در اولویت قرار دهند.

راه‌هایی برای این کار شامل موارد زیر است:

• اجتناب از سیگار کشیدن یا ترک آن

• رعایت یک رژیم غذایی متعادل و سالم

• انجام ورزش منظم

• مدیریت دیابت، سطح کلسترول بالا، فشار خون بالا و سایر شرایط

• محدود کردن مصرف الکل

• حفظ یا دستیابی به وزن بدن متعادل

• کاهش استرس

شناخت علائم حمله قلبی می‌تواند به فرد کمک کند تا درمان فوری دریافت کند و شانس بهبودی مثبت را افزایش دهد.

سخن پایانی

حمله قلبی می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد و نیاز به توجه فوری پزشکی دارد. هشدارهای اصلی شامل درد و سفتی در قفسه سینه، درد در قسمت‌های دیگر بدن و دشواری در تنفس است.

اگر کسی علائم حمله قلبی را دارد، باید فوراً با اورژانس تماس گرفته شود. با درمان سریع، اغلب شانس خوبی برای بهبودی وجود دارد.