ایمونوتراپی، روشی جدید برای درمان سرطان
ایمونوتراپی یک روش نسبتاً جدید برای درمان سرطان است. این روش توانایی سیستم ایمنی بدن برای یافتن و مبارزه با سرطان را بهبود میبخشد. از سال 2010، داروهای ایمونوتراپی توسعه یافته، آزمایش شده و به عنوان درمانی برای برخی از انواع و مراحل سرطان استفاده شدهاند.
در این مقاله قصد داریم به بررسی انواع و مراحلی از سرطان بپردازیم که ممکن است از ایمونوتراپی سود ببرند. همچنین اطلاعاتی در مورد موفقیتهای ایمونوتراپی و عوارض جانبی درمان را مورد بررسی قرار خواهیم داد. اشارهای به نحوه عملکرد ایمونوتراپی، هزینه ایمونوتراپی و زمان استفاده از ایمونوتراپی برای سرطان نیز خواهیم داشت. پس در ادامه با ما همراه باشید.
ایمونوتراپی چگونه به درمان سرطان کمک میکند؟
داروهای ایمونوتراپی با کمک به سیستم ایمنی بدن به درمان سرطان کمک میکنند. این داروها مکانیزمهای عملکردی مختلفی دارند. به عنوان مثال برخی از داروها مسدودکنندههایی را که سرطان در پشت آن پنهان میشوند حذف میکنند. یا ممکن است سیستم ایمنی بدن را برای تشخیص سرطان و حمله به آن آموزش دهند. اما در بسیاری از موارد، ایمونوتراپی سیستم ایمنی را تقویت میکند.
باید توجه داشت که هریک از روشهای درمانی ایمونوتراپی در یک زمان خاص برای سرطانهای مختلف آزمایش و تایید میشوند. در واقع برای مراحل و انواع خاصی از سرطان تایید شدهاند. بنابراین در همه جا مورد استفاده قرار نمیگیرند. اما همواره ترکیبات درمانی جدید توسط محققین در حال آزمایش هستند تا به این ترتیب بتوان انواع سرطان را به کمک این روش درمان نمود.
ایمونوتراپی ممکن است به تنهایی یا همراه با سایر درمانها از جمله شیمی درمانی، پرتودرمانی، جراحی و سایر داروها مورد استفاده قرار گیرد.
ایمونوتراپی در حال حاضر برای کدام انواع سرطان مورد استفاده قرار میگیرد؟
برخی از سرطانها دارای داروی ایمنی مورد تایید توسط سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA) هستند. لیست این سرطانها در ادامه ذکر شده است:
- سرطان مثانه
- سرطان مغز
- سرطان پستان
- سرطان دهانه رحم
- سرطان روده بزرگ
- سرطان مری
- سرطان سر و گردن
- سرطان کلیه یا سلول کلیه
- سرطان خون
- سرطان کبد
- سرطان ریه
- لنفوم (هوچکین و غیر هوچکین)
- ملانوما
- مولتیپل میلوما
- سرطان تخمدان
- سرطان پانکراس
- سرطان پروستات
- سارکوم
- سرطان پوست
- سرطان معده
- سرطان رحم (آندومتر).
موفقیت درمان: آیا ایمونوتراپی موثر است؟
ایمونوتراپیها معمولاً برای سرطانهای پیشرفتهتر مورد استفاده قرار میگیرند. بهویژه سرطانهایی که با جراحی قابل حذف نیستند. در این موارد، میتوانند عمر یک فرد را افزایش دهند یا از بدتر شدن سرطان جلوگیری کنند.
اخیراً، ایمونوتراپی برای درمان سرطانهای اولیه، حتی به عنوان یک درمان خط اول، نیز استفاده میشود. گاهی اوقات، اگر درمانهای ایمنی به خوبی جواب دهند، افراد میتوانند از درمانهای دیگر مانند شیمیدرمانی صرف نظر کنند.
ایمونوتراپی یا شیمی درمانی؟
برنامههای درمانی سرطان بسیار پیچیدهتر از چیزی هستند که تصور میشود. ایمونوتراپی یا شیمی درمانی، هر دو میتوانند عوارض جانبی داشته باشند.
یک درمان سرطان لزوما بهتر از بقیه نیست. اغلب، به نظر میرسد که ایمونوتراپی عوارض جانبی کمتر یا قابل کنترلی دارد. با این حال، افراد همچنان ممکن است واکنشهای نامطلوب شدید به تزریق داشته باشند یا واکنشهای خودایمنی ایجاد کنند که ممکن است نیاز به قطع دارو داشته باشد.
به همین دلیل، هیچ راهی برای مقایسه قدرت ایمنی درمانی و شیمی درمانی وجود ندارد. هر دو نوع درمان شامل چندین دارو هستند و به دلایل مختلف در انواع مختلف سرطان و مراحل مختلف آن استفاده میشوند. همین امر در مورد پرتودرمانی نیز صادق است. برخی از سرطان ها فقط به پرتو نیاز دارند، در حالی که برخی دیگر به شیمی درمانی به همراه پرتودرمانی بهتر پاسخ میدهند. اینها ممکن است به ژنتیک سیستم ایمنی فرد یا ژنتیک و ویژگیهای سرطان مربوط باشد.
انواع ایمونوتراپی
داروهای ایمونوتراپی با افزایش توانایی سیستم ایمنی برای یافتن و مبارزه با سلولهای سرطانی، به درمان سرطان کمک میکنند. انواع مختلفی از ایمونوتراپی برای درمان سرطان با رویکردهای مختلف استفاده میشود. در ادامه به انواع مکانیزمهای عملکردی این روش خواهیم پرداخت.
مهارکننده وارسی ایمنی
مهارکننده وارسی ایمنی (Checkpoint inhibitor مکانیزمهای بازدارنده طبیعی بدن را که مانع از حمله سلولهای ایمنی به سلولهای سالم میشود، کاهش میدهند. برخی از سلولهای سرطانی از این نقاط برای پنهان شدن از سیستم ایمنی استفاده میکنند. به این ترتیب مهارکنندهها میتواندن به سیستم ایمنی اجازه دهد سلولهای سرطانی را پیدا کرده و با آنها مبارزه کند.
مهارکننده وارسی ایمنی ممکن است عوارض جانبی از جمله بثورات پوستی یا سایر مشکلات پوستی، مشکلات گوارشی مانند تهوع و اسهال، و خستگی یا تب ایجاد کنند. واکنشهای خطرناکتر شامل واکنشهای انفوزیون، واکنشهای خود ایمنی و التهاب گسترده است.
واکسنهای سرطان
این واکسنها نوعی دیگر از روشهای ایمونوتراپی برای درمان سرطان هستند که سیستم ایمنی را فعال میکنند. بسیاری از واکسنها با تقویت سیستم ایمنی در برابر ویروسها یا باکتریها از بیماری جلوگیری میکنند. اینها واکسنهای پیشگیرانه هستند که برخی از آنها با ویروسهای سرطان زا مبارزه میکنند. سایر واکسنها درمانی هستند که برای فعال کردن سیستم ایمنی در برابر سرطان استفاده میشوند.
بیشتر واکسنهای پیشگیرانه عوارض جانبی بسیار خفیفی دارند. واکسنهای درمان سرطان می توانند علائمی شبیه آنفولانزا ایجاد کنند. برخی از اجزای واکسن میتوانند باعث واکنش آلرژیک شدید شوند. واکسنهای خاص درمان سرطان خطرات خود را دارند، از جمله سکته مغزی، سندرم لیز تومور، و عفونت ویروس هرپس.
ایمونوتراپی با سلولهای ایمنی
در این روش، سلولهای ایمنی در فرد مبتلا به سرطان حذف میشوند. سلولها در آزمایشگاه اصلاح میشوند تا توانایی خود را برای مبارزه با سرطان تقویت کنند و سپس دوباره به فرد تزریق میشوند. این روش از ویروس خاصی استفاده میکند که به سلول های T (نوعی سلول ایمنی) کمک میکند به سلولهای تومور متصل شده و آنها را از بین ببرند.
یکی از مشکلات مرتبط با سلول درمانی، سندرم نشت مویرگی است. به این معنی که مایع و پروتئین از رگهای خونی به بافتهای اطراف نشت میکند. این مشکل باعث کاهش فشار خون میشود و میتواند منجر به نارسایی اندام و شوک شود.
تعدیل کنندههای ایمنی
اینها داروهایی هستند که به طور کلی سیستم ایمنی را تقویت میکنند. آنها می توانند به مبارزه با انواع خاصی از سرطان کمک کنند. سیتوکینها یکی از انواع تعدیل کنندههای ایمنی هستند. این پروتئینهای کوچک پیامهایی را بین سلولها حمل میکنند و سلولهای ایمنی را برای حمله به سرطان تحریک میکنند.
داروهای تعدیل کننده سیستم ایمنی میتوانند علائمی شبیه آنفولانزا، از جمله تب و لرز، ضعف و سرگیجه، حالت تهوع یا استفراغ، دردهای عضلانی یا مفاصل، خستگی و سردرد ایجاد کنند.
سیتوکینها، به طور خاص، میتوانند منجر به عوارض جانبی جدی شوند. مانند:
- مشکلات تنفسی
- مشکلات فشار خون (کم یا زیاد)
- عکس العمل های آلرژیتیک
- کاهش شمارش خون که منجر به عفونت و خونریزی می شود
- لخته شدن خون
- مشکلات خلقی، رفتاری، تفکر و حافظه
- بثورات، سوزش یا زخم روی پوست
- آسیب اندام
ایمونوتراپی با آنتی بادیهای مونوکلونال
نوع دیگری از ایمونوتراپی سرطان، درمان هدفمند با استفاده از آنتی بادیهای مونوکلونال است. این آنتی بادیها پروتئینهای سیستم ایمنی هستند که در خارج از بدن ساخته میشوند. آنها برای برچسبگذاری پروتئینهای مرتبط با سرطان یا یا تومور ایجاد میشوند.
هزینه های ایمونوتراپی چقدر است؟
از آنجایی که تنوع زیادی در داروهای ایمونوتراپی وجود دارد، هزینه آنها متفاوت است. گاهی ایمونوتراپی سرطان میتواند بیش از 100000 دلار برای هر نفر هزینه داشته باشد. اما برخی داروها که به صورت قرص مصرف میشوند، به راحتی تولید میشوند و ممکن است بسیار ارزانتر باشد.
سلولدرمانیهای شخصیسازی شده ، که نیاز به دستکاری و رشد سلولها در آزمایشگاه دارند، ممکن است صدها هزار دلار هزینه داشته باشد.
سخن پایانی
ایمونوتراپی یک روش نسبتاً جدید برای درمان سرطان است. این روش از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان استفاده میکند. ایمونوتراپی های تایید شده توسط FDA انواع سرطان ها از جمله سرطان مغز، کولورکتال، پوست و ریه و بسیاری دیگر را درمان میکنند.
نحوه استفاده ا از ایمونوتراپی به نوع و مرحله سرطان بستگی دارد. ممکن است از ایمونوتراپی به تنهایی یا در ترکیب با سایر درمانهای سرطان استفاده شود.
باید توجه داشت که ایمونوتراپی یک درمان جدید امیدوارکننده برای سرطان است، اما هنوز در دست توسعه است. همیشه موثر نیست و برای همه افراد مبتلا به سرطان مناسب نیست.