حساسیت به شیر گاو و واکنش‌های آلرژیک مرتبط

حساسیت به شیر گاو یکی از شایع‌ترین آلرژی‌های غذایی در دوران کودکی است. اگرچه این نوع آلرژی اغلب در سنین کودکی رخ می‌دهد. اما ممکن است بزرگسالان را نیز درگیر کند.

امروزه حساسیت به شیر گاو و واکنش‌های آلرژیک مرتبط با آن شایع است. در این مقاله قصد داریم به بررسی علل بروز این آلرژی و راه‌های کنترل آن بپردازیم. پس در ادامه با ما همراه باشید.

علت حساسیت به شیر گاو چیست؟

حساسیت به شیر گاو اغلب به دلیل واکنش سیستم ایمنی بدن در برابر پروتئین‌های شیر است. قرار گرفتن در معرض حتی مقدار کمی پروتئین شیر می‌تواند برای افرادی که به پروتئین شیر حساسیت دارند مشکل ساز باشد.

تقریبا تمامی آلرژی های غذایی به دلیل نقص در عملکرد سیستم ایمنی ایجاد می‌شوند. اگر به شیر حساسیت دارید، سیستم ایمنی شما پروتئین‌های شیر خاصی را مضر تشخیص می‌دهد و باعث تولید آنتی‌بادی‌های ایمونوگلوبولین E (IgE) برای خنثی کردن پروتئین (آلرژن) می‌شود. دفعه بعد که با این پروتئین‌ها تماس می‌گیرید، آنتی بادی های IgE آن‌ها را می شناسند و به سیستم ایمنی بدن شما سیگنال می دهند که هیستامین و سایر مواد شیمیایی آزاد کند و باعث ایجاد طیفی از علائم و نشانه‌های آلرژیک شود.

دو پروتئین اصلی در شیر گاو وجود دارد که می تواند باعث واکنش آلرژیک شود:

کازئین، موجود در بخش جامد (کشک) شیر که دلمه می‌شود.

آب پنیر، در قسمت مایع شیر که پس از کشک شدن شیر باقی می ماند.

شما یا فرزندتان ممکن است فقط به یک پروتئین شیر یا به هر دو حساسیت داشته باشید. اجتناب از این پروتئین‌ها ممکن است سخت باشد زیرا در برخی از غذاهای فرآوری شده نیز وجود دارند.

علائم حساسیت به شیر گاو چیست؟

علائم آلرژی به شیر گاو در افراد مختلف متفاوت است. این علائم ممکن است در برخی افراد خفیف و در برخی دیگر بسیار شدید باشد.

علائم خفیف تا متوسط ​​عبارتند از:

• بثورات پوستی (اگزما یا کهیر)
• تورم لب ها، صورت و چشم ها
• سوزن سوزن شدن دهان
• استفراغ و اسهال

آنافیلاکسی شدیدترین واکنش آلرژیک است و نیاز به درمان فوری دارد. علائم این واکنش شدید عبارتند از:

• تنفس پر سر و صدا یا خس خس سینه
• تورم زبان
• تورم یا احساس سفتی در گلو
• خشن شدن صدا
• از دست دادن هوشیاری به خصوص در نوزادان یا کودکان خردسال

حساسیت به شیر گاو چه تفاوتی با عدم تحمل لاکتوز دارد؟

عدم تحمل لاکتوز زمانی اتفاق می‌افتد که بدن در هضم لاکتوز (قند طبیعی موجود در شیر) دچار مشکل می‌شود. این امر می‌تواند علائمی مانند اسهال، استفراغ، درد معده و گاز (باد یا نفخ) ایجاد کند. این با حساسیت به شیر گاو کاملا متفاوت است. حساسیت به شیر گاو زمانی است که سیستم ایمنی بدن به پروتئین موجود در شیر واکنش نشان می‌دهد. عدم تحمل لاکتوز باعث ایجاد بثورات یا آنافیلاکسی نمی‌شود.

چه کسانی بیشتر در معرض حساسیت به شیر گاو هستند؟

عوامل خاصی ممکن است خطر ابتلا به آلرژی به شیر را افزایش دهند. به عنوان مثال:

سایر آلرژی ها: بسیاری از کودکانی که به شیر حساسیت دارند، آلرژی های دیگری نیز دارند. آلرژی به شیر ممکن است قبل از سایر آلرژی ها ایجاد شود.

درماتیت آتوپیک: درماتیت آتوپیک، یک التهاب شایع و مزمن پوست است. کودکان مبتلا به این عارضه بسیار بیشتر در معرض ابتلا به آلرژی غذایی هستند.

سابقه خانوادگی: خطر ابتلا به آلرژی غذایی در یک فرد با داشتن سابقه خانوادگی افزایش می یابد. به ویژه اگر والدین این فرد به بیماری هایی مانند تب یونجه، آسم، کهیر یا اگزما مبتلا باشند.

سن: آلرژی به شیر در کودکان شایع تر است. با افزایش سن، سیستم گوارشی آن‌ها بالغ می شود و بدن آن‌ها کمتر به شیر واکنش نشان می دهد.

آلرژی به شیر گاو چگونه تشخیص داده می شود؟

آلرژی به شیر گاو اغلب در عرض چند دقیقه پس از قرار گرفتن در معرض آن بروز می‌کند. آزمایش‌های حساسیت‌زای پوستی توسط پزشک می‌تواند تشخیص را تأیید کند. زمانی که علائم به تاخیر بیفتد، تشخیص حساسیت به شیر گاو دشوارتر است.

البته توجه داشته  باشید که حساسیت به شیر گاو همیشه باعث بروز علائم نمی‌شود.

عوارض حساسیت به شیر گاو چیست؟

کودکانی که به شیر آلرژی دارند بیشتر در معرض ابتلا به برخی دیگر از مشکلات سلامتی هستند، از جمله:

سوء تغذیه: به دلیل محدودیت های غذایی و چالش های تغذیه، کودکان مبتلا به آلرژی به شیر ممکن است کاهش رشد و همچنین کمبود ویتامین و مواد معدنی را تجربه کنند.

کاهش کیفیت زندگی: بسیاری از غذاهای رایج و گاهی غیرمنتظره حاوی شیر هستند. از جمله برخی سس‌های سالاد یا حتی هات داگ. اگر شما یا فرزندتان به شدت آلرژی دارید، اجتناب از قرار گرفتن در معرض شیر ممکن است باعث افزایش سطح استرس یا اضطراب در هنگام انتخاب غذا شود.

آلرژی به شیر گاو چگونه مدیریت می شود؟

اگر شما یا فرزندتان به شیر گاو حساسیت دارید، باید شیر گاو را از رژیم غذایی خود حذف کنید. این کار آسانی نیست زیرا شیر یکی از مواد تشکیل دهنده بسیاری از غذاها، مانند محصولات پخته شده، غلات، شکلات، شیرینی، سوسیس، سس سالاد و نان است.

دستورالعمل های پزشک خود را دنبال کنید و برچسب های مواد غذایی را با دقت بررسی کنید. گاهی اوقت روی برچسب ماد غذایی مستقیما به واژه شیر اشاره نشده است. پس مراقب کلمات دیگری که برای توصیف شیر روی برچسب مواد غذایی استفاده می‌شود، باشید. مانند کره، دوغ، خامه، کشک، پنیر، لبنیات، مواد جامد شیر، آب پنیر، ماست، کازئین و کازئینات

برخی از برچسب ها هشدار می دهند که این غذا “ممکن است ردپایی از شیر” داشته باشد. این معمولاً به این معنی است که غذا در کارخانه‌ای ساخته می‌شود که غذای حاوی شیر را نیز تولید می‌کند. با پزشک خود در مورد بی‌خطر بودن خوردن اینگونه غذاها صحبت کنید.

همچنین ممکن است لازم باشد از شیر سایر حیوانات مانند شیر بز و گوسفند نیزخودداری کنید. 90 درصد کودکان در صورت داشتن حساسیت به شیر گاو به این شیرها نیز واکنش نشان می‌دهند.

جایگزین های شیر برای نوزادان

در کودکانی که دچار حساسیت به شیر گاو هستند، شیردهی و استفاده از شیر خشک می‌تواند از واکنش‌های آلرژیک جلوگیری کند.

شیردهی بهترین منبع تغذیه برای کودک شماست. تغذیه با شیر مادر تا زمانی که ممکن است توصیه می‌شود، به خصوص اگر نوزاد شما در معرض خطر ابتلا به آلرژی به شیر باشد.

داروهای ضد حساسیت با استفاده از آنزیم هایی برای تجزیه (هیدرولیز) پروتئین های شیر، مانند کازئین یا آب پنیر تولید می‌شوند. ممکن است به توصیه پزشک لازم باشد از این داروها استفاده کنید.

برخی مواد غذایی به جای شیر بر پایه پروتئین سویا هستند. این مواد به گونه ای غنی شده اند که از نظر تغذیه‌ای کامل باشند. شاید این مواد غذایی جایگزین مناسبی باشند. اما بهتر است پیش از استفاده حتما با پزشک مشورت کنید. زیرا متأسفانه برخی از کودکانی که به شیر حساسیت دارند به سویا نیز حساسیت پیدا می‌کنند.

اگر شیر می‌دهید و کودکتان به شیر حساسیت دارد، پروتئین‌های شیر گاو که از شیر مادر عبور می‌کنند ممکن است باعث واکنش آلرژیک شوند. ممکن است لازم باشد تمام محصولات حاوی شیر را از رژیم غذایی خود حذف کنید.

اگر شما یا فرزندتان از رژیم غذایی بدون شیر استفاده می‌کنید، ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی یا متخصص تغذیه می تواند به شما در برنامه ریزی وعده های غذایی متعادل کمک کند. ممکن است شما یا فرزندتان برای جایگزینی کلسیم و مواد مغذی موجود در شیر، مانند ویتامین D و ریبوفلاوین، نیاز به مصرف مکمل داشته باشید.

سخن پایانی

حساسیت به شیر گاو یکی از شایع‌ترین آلرژی‌های غذایی است که اغلب در دوران کودکی رخ می دهد. با افزایش سن بدن در برابر بروز این نوع آلرژ ی مقاوم تر خواهد شد. اما این بدان معنی نیست که بزرگسالان چنین حساسیت‌هایی را تجربه نخواهند کرد.

حساسیت به شیر گاو می‌تواند عوارض بسیار خطرناکی را برای کودکان به دنبال داشته باشد. بنابراین شناخت علائم آن بسیار اهمیت دارد. از طرف دیگر معمولا درمان قطعی ندارد. به همین دلیل لازم است به مواد غذایی که کودکان می‌خورد توجه زیادی داشته باشید.