تست پاپ اسمیر چیست و چه زمانی باید انجام شود؟

امروزه تست پاپ اسمیر (Pap Smear) یکی از مهم‌ترین ابزارهای تشخیصی برای بررسی سرطان دهانه رحم به شمار می‌رود. می‌توان گفت بسیاری از بیماری‌های زنان را می‌توان با کمک همین تست ساده تشخیص داد یا از بروز آن‌ها پیشگیری کرد.

با توجه به اهمیت تست پاپ اسمیر و سوالات متعددی که پیرامون آن وجود دارد، در این مقاله قصد داریم به بررسی این آزمایش بپردازیم. پس در ادامه با ما همراه باشید.

تست پاپ اسمیر چیست و چرا انجام می‌شود؟

تست پاپ اسمیر با نام “پاپ تست“ نیز شناخته می‌شود. نام انگلیسی آزمایش پاپ اسمیر، “pap smear” است.  همانطور که در بخش مقدمه گفته شد، آزمایش پاپ اسمیر برای تشخیص سرطان دهانه رحم کاربرد دارد. اما به کمک آن می‌توان تغییرات غیرطبیعی سلول‌های دهانه رحم را نیز مورد بررسی قرار داد. تا به این طریق از بروز احتمالی این نوع سرطان در زنان جلوگیری کرد.  در زنان بالای 30 سال، پاپ تست ممکن است با آزمایش ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) نیز ترکیب شود.

هر چند وقت یک بار باید پاپ اسمیر را تکرار کرد؟

به‌طور کلی، پزشکان توصیه می‌کنند که هر خانمی تست پاپ اسمیر از 21 سالگی شروع کند و به طور روتین ادامه دهد.  توصیه می‌شود خانم‌های 21 الی 65 ساله، هر سه سال یکبار تست پاپ اسمیر را تکرار کنند. اما برای داشتن یک برنامه‌ی منظم، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.

اگر فاکتورهای خطر خاصی دارید، پزشک ممکن است بدون در نظر گرفتن سن شما انجام مکرر آزمایش پاپ اسمیر را توصیه کند. این عوامل خطر عبارتند از:

• تشخیص سرطان دهانه رحم
• عفونت HIV
• سابقه سیگار کشیدن
• پاپ اسمیر اولیه که سلول‌های پیش سرطانی را نشان می‌دهد
• قرار گرفتن در معرض دی اتیل استیل بسترول (DES) قبل از تولد
• سیستم ایمنی ضعیف به دلیل پیوند عضو، شیمی درمانی یا مصرف مزمن کورتیکواستروئید

تست پاپ اسمیر چگونه انجام می‌شود؟

در ادامه به بررسی مراحل انجام تست پاپ اسمیر خواهیم پرداخت.

۱. آمادگی‌های لازم

پیش از انجام تست پاپ اسمیر، به نکات زیر توجه کنید. این نکات کمک می‌کند تا تست شما موثرتر باشد.

• به مدت دو روز قبل از انجام تست، از آمیزش خودداری کنید.
• از دوش واژینال، مصرف داروهای واژینال یا فوم‌های اسپرم کش و کرم‌ها خودداری کنید. زیرا ممکن است سلول‌های غیرطبیعی را بشویند و تشخیص آن‌ها را سخت کنند.
• سعی کنید در طول دوره قاعدگی خود آزمایش پاپ اسمیر ندهید.

۲.   روش انجام تست پاپ اسمیر

تست پاپ اسمیر در مطب پزشک انجام می‌شود و تنها چند دقیقه طول می‌کشد. ممکن است از شما خواسته شود که لباس خود را به طور کامل یا فقط از کمر به پایین درآورید.

• با زانوهای خمیده روی صندلی دراز می‌کشید. پاشنه پای شما در تکیه گاه‌هایی به نام رکاب قرار می‌گیرند.
• پزشک ابزاری به نام اسپکولوم را به آرامی وارد واژن می‌کند. اسپکولوم دیواره‌های واژن شما را از هم جدا می‌کند تا پزشک به راحتی دهانه رحم را ببیند. قرار دادن اسپکولوم ممکن است باعث احساس فشار در ناحیه لگن شود.
• سپس پزشک با استفاده از یک برس نرم و وسیله‌ای به نام اسپاچولا، از سلول‌های دهانه رحم شما نمونه برداری می‌کند. ممکن است در این حین، خراش خفیفی را احساس کنید. همچنین ممکن است پس از آن مقداری خونریزی داشته باشید.
• پس از انجام آزمایش پاپ اسمیر، می‌توانید بدون محدودیت روز خود را ادامه دهید.
• بسته به نوع تست پاپ اسمیری که انجام می‌دهید، پزشک نمونه سلولی جمع آوری شده از دهانه رحم را یا به یک ظرف منتقل می‌کند (پاپ تست مبتنی بر مایع) و یا روی یک لام شیشه ای قرار می‌دهد (پاپ اسمیر معمولی).
• نمونه‌ها به آزمایشگاه منتقل می‌شوند و در آنجا زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار می‌گیرند. به این ترتیب می‌توان وجود سلول‌های پیش سرطانی را تشخیص داد.

۳. نتایج تست پاپ اسمیر

آزمایش پاپ اسمیر می‌تواند پزشک شما را از وجود سلول‌های مشکوک آگاه کند. گاهی نیز، پزشک نیاز به آزمایشات بیشتری خواهد داشت.

نتایج طبیعی

اگر طی بررسی نمونه، تنها سلول‌های طبیعی دهانه رحم دیده شود، تست شما منفی است. به این معنی که تا زمان آزمایش پاپ اسمیر بعدی، نیازی به درمان یا آزمایش بیشتر نخواهید داشت.

نتایج غیر طبیعی

اگر سلول‌های غیرطبیعی در طی آزمایش پاپ اسمیر شما کشف شد، نتیجه تست مثبت خواهد بود. اما توجه داشته باشید که نتیجه مثبت به معنای ابتلا به سرطان دهانه رحم نیست.

با دریافت تست مثبت، پزشک نیاز به آزمایشات بیشتری خواهد داشت. پزشک، ممکن است روشی به نام کولپوسکوپی را با استفاده از ابزار بزرگ‌نمایی مخصوص (کولپوسکوپ) برای بررسی بافت‌های دهانه رحم، واژن و فرج انجام دهد.

همچنین ممکن است از هر ناحیه ای که غیرطبیعی به نظر می‌رسد، نمونه بافت (بیوپسی) گرفته شود.

گاهی اوقات وجود سلول‌های غیرعادی در دهانه رحم می‌تواند ناشی از عفونت‌های ویروسی باشد.

تغییرات درجه پایین نیز ممکن است نشان‌دهنده‌ی یک ضایعه پیش سرطانی باشد که احتمالاً سال‌ها تا تبدیل شدن به سرطان فاصله دارد.

آیا تست پاپ اسمیر درد دارد؟

معاینات زنان نباید دردناک باشند، اما ممکن است ناراحت کننده باشند. اگر حین معاینه درد یا ناراحتی حس کردید، به پزشک اطلاع دهید. همچنین با انجام موارد زیر می‌توانید از ناراحتی این معاینه بکاهید.

• به آرامی و عمیق نفس بکشید.
• اجازه دهید عضلات شکم شما نرم شوند.
• شانه‌های خود را شل کنید.
• عضلات بین پاهای خود را شل کنید.
• از پرستار یا پزشک خود بخواهید که حین معاینه مراحل را برایتان توضیح دهد.

آیا باید پاپ اسمیر را تا پایان عمر ادامه داد؟

گاهی اوقات در برخی شرایط خاص، ممکن است پزشک تشخیص دهد که فرد دیگر به انجام تست پاپ اسمیر نیازی ندارد. به عنوان مثال در شرایط زیر ممکن است انجام روتین این تست متوقف شود.

بعد از هیسترکتومی ( برداشتن رحم)

اگر هیسترکتومی شما برای یک بیماری غیرسرطانی مانند فیبروم رحم انجام شده باشد، ممکن است بتوانید آزمایش پاپ اسمیر را قطع کنید. اما اگر هیسترکتومی شما برای یک بیماری پیش سرطانی باشد، ممکن است پزشک ادامه آزمایش پاپ را توصیه کند.

سن بالا

پزشکان عموماً موافقند که اگر آزمایش‌های قبلی سرطان دهانه رحم منفی بود، زنان می‌توانند آزمایش پاپ اسمیر را در سن ۶۵ سالگی متوقف کنند.

آیا انجام تست پاپ اسمیر در زمان پریودی امکان پذیر است؟

از نظر فنی، انجام تست پاپ اسمیر در زمان پریودی غیر ممکن نیست. اما پزشکان توصیه می‌کنند پاپ تست حتی الامکان در این زمان انجام نشود. وجود خون ممکن است دقت نتایج شما را تغییر دهد، به خصوص اگر خونریزی شدید داشته باشید.

موسسه سرطان ولز توصیه می‌کند که آزمایش پاپ اسمیر در اواسط سیکل یا حدود 9 تا 20 روز پس از اولین روز پریود انجام شود. با این وجود مشورت با پزشک برای تعیین زمان انجام تست پاپ اسمیر در اولویت است.

آیا در آزمایش پاپ اسمیر زگیل تناسلی مشخص می‌شود؟

علت بروز زگیل تناسلی، ویروس HPV است. برخی از سویه‌های این ویروس سبب زگیل و برخی نیز سبب سرطان می‌شوند. در آزمایش پاپ اسمیر ممکن است تغییرات غیرطبیعی سلولی ناشی از HPV مشخص شود. اما برای تشخیص نوع آن باید آزمایش HPV نیز در کنار تست پاپ اسمیر انجام شود.

چه زمانی بعد از پاپ اسمیر می‌توان رابطه جنسی داشت؟

همانطور که در بخش‌های قبلی گفته شد، پس از آزمایش پاپ اسمیر می‌توانید به کارهای روزمره خود ادامه دهید. داشتن رابطه جنسی نیز منعی ندارد. اما ممکن است به دلیل تست، کمی ناراحتی جسمی احساس کنید.

با این وجود اگر پس از تست علائم زیر را  تجربه کردید، بهتر است تا زمان بهبودی از رابطه جنسی خودداری کنید.

• خونریزی کم
• ترشحاتی با بوی بد
• تب و لرز
• درد شکم

هزینه تست پاپ اسمیر چقدر است؟

با توجه به روتین بودن این آزمایش، مممکن است یکسری افراد نگران هزینه‌های انجام آن باشند.  اما این تست هزینه‌ی چندان بالایی ندارد. هزینه‌ی تست پاپ اسمیر بسته به کلینیک، محل سکونت، تجربه متخصص و آزمایشات جانبی آن متفاوت خواهد بود.

آیا آزمایش پاپ اسمیر خطرناک است؟

پاپ اسمیر یک روش بی‌خطر در نظر گرفته می‌شود. اما ممکن است گاهی نتایج منفی یا مثبت کاذبی را به همراه داشته باشد که سبب تشخیص نادرست گردد. با این حال، سایر آزمایشات جانبی به پزشک در تشخیص صحیح کمک خواهند کرد.

تست پاپ اسمیر برای دختران

تست پاپ اسمیر برای دخترانی که رابطه جنسی را تجربه نکرده‌اند معمولا انجام نمی‌شود. مگر اینکه متخصص پس از توضیح شرایط، با رضایت خود فرد این کار را انجام دهد. اما در مورد دختران معمولا تست‌های جایگزینی مانند آزمایش خون یا آزمایش HPV انجام می‌شود.

سخن پایانی

تست پاپ اسمیر یکی از مهم‌ترین غربالگری‌ها برای تشخیص سرطان است. به کمک این تست می‌توان کلیه تغییرات سلولی در دهانه رحم خانم‌ها ( هم خوش‌خیم و هم بدخیم) را تشخیص داد. به همین دلیل انجام روتین آن از سن 21 سالگی به بعد توسط پزشکان توصیه می‌شود. در این مطلب سعی کردیم تا حد امکان و به زبانی ساده به بررسی این تست و سوالات پیرامون آن بپردازیم. خوشحال می‌شویم نظرات، سوالات و تجربیات خود را در این رابطه با ما به اشتراک بگذارید.