درمان اسپاسم عضلات لگن به چه صورت است؟

خیلی مواقع افراد، به ویژه بانوان مشکلات زیادی از جمله درد لگن یا درد ناحیه تناسلی، درد حین رابطه جنسی، مشکلات کنترل مثانه و اختلال عملکرد روده را تجربه می‌کنند. اگرچه هریک از این مشکلات می‌تواند علت به خصوصی داشته باشد. اما آیا می‌دانستید که تعداد زیادی از بیماری‌های می‌تواند به دلیل اسپاسم عضلات لگن رخ دهد؟

میلیون‌ها نفر در سراسر دنیا به دلیل این اختلال “پنهان” یک عمر درد و رنج را تحمل می‌کنند. خبر خوب این است که این مشکل اغلب بدون نیاز به جراحی قابل درمان است.

اما اسپاسم عضلات لگن، چرا رخ می‌دهد و چگونه می‌توانیم آن را درمان کنیم؟

اگر شما نیز به دنبال راهکارهای درمان این مشکل هستید، در ادامه با ما همراه باشید.

عضلات کف لگن در کجا قرار دارند؟

عضلات کف لگن گروهی از عضلات در قسمت جلو، پشت و کناره‌های استخوان لگن هستند. این ماهیچه‌ها اندام‌های لگن از جمله مثانه، رحم و رکتوم را تحت تاثیر قرار می‌دهند. این ماهیچه‌ها همچنین در اطراف مجرای ادرار، واژن و راست روده قرار می‌گیرند. انقباض و بازشدن عضلات کف لگن به کنترل عملکرد روده و مثانه و همچنین رابطه جنسی کمک می‌کند. به همین دلیل اسپاسم عضلات لگن می‌تواند مشکلات زیادی را در یک فرد ایجاد کند.

علت اسپاسم عضلات لگن چیست؟

اسپاسم عضلات لگن در واقع انقباضات غیرارادی عضلات کف لگن است. این مشکل ممکن است به طور مداوم یا متناوب رخ دهد. عفونت مثانه یا واژن، آسیب به واژن (مانند زایمان)، جراحی لگن، اندومتریوز یا سایر شرایط التهابی می‌توانند در بروز این نوع گرفتگی دخیل باشند. این مشکل همچنین می‌تواند به دلیل تروما یا تجاوز جنسی ایجاد شود. اما خیلی اوقات نیز علت آن ناشناخته است.

خانم‌ها به دلیل پیچیدگی فرایندها در سیستم عصبی مرکزی و لگن، بیشتر مستعد ابتلا به اسپاسم عضلات لگن هستند.

علائم اسپاسم عضلات لگن چیست؟

شایع ترین‌علامتی که افراد تجربه می‌کنند درد است. این ناراحتی معمولا در باسن احساس می‌شود البته ممکن است ران و ساق پا را نیز درگیر کند. درد اغلب هنگام بالا رفتن از پله‌ها و راه رفتن در سربالایی بدتر می‌شود.

اسپاسم عضلات لگن چه مشکلاتی ایجاد می‌کند؟

اسپاسم عضلات لگن اغلب باعث بروز درد در ناحیه لگن و یکسری شرایط دیگر می‌شود. در ادامه به بررسی این شرایط خواهیم پرداخت. بنابراین اگر دچار مشکلات زیر شدید و یا در ناحی لگن و اطراف آن دردی احساس کردید، بهتر است با پزشک مشورت کنید.

1.    درد حین رابطه جنسی و واژینیسموس

درد ناشی از رابطه جنسی را در حالت طبیعی می‌توان به سادگی و با استفاده از روان کننده‌ها درمان کرد. اما درد مداوم حین رابطه جنسی می‌تواند نشانه‌ی یک مشکل جدی مانند اسپاسم عضلات لگن باشد.

علاوه‌براین، واژینیسموس یا انقباض غیرارادی عضلات واژن نیز می‌تواند ناشی از اسپاسم عضلات لگن باشد.

2.    مثانه بیش فعال و بی اختیاری ادرار

همانطور که گفته شد، عضلات لگن ممکن است روی مثانه نیز تاثیر بگذارند. انقباضات غیرمنتظره عضله مثانه می‌تواند منجر به بی اختیاری فوری ادرار شود. اغلب نیاز شدید به دستشویی رفتن وجود دارد.

3.    درد مثانه، درد مجرای ادرار و سیستیت بینابینی

سندرم مثانه دردناک گاهی اوقات سیستیت بینابینی نامیده می‌شود. این یک اختلال مثانه است که با تکرر ادرار، دفع مکرر شبانه ادرار و درد مثانه مشخص می‌شود. افراد مبتلا ممکن است احساس کنند که عفونت ادراری دائمی دارند. اما کشت ادرار هیچ عفونتی را نشان نمی دهد. این وضعیت همچنین اغلب با درد در هنگام مقاربت همراه است و می‌تواند ناشی از اسپاسم عضلات لگن باشد.

4. مشکلات تخلیه روده و یبوست

زمانی که کف لگن دچار اسپاسم مزمن شده باشد، فرد ممکن است کنترل تخلیه روده را از دست بدهد و دچار یبوست و یا بی اختیاری مدفوع شود. ممکن است زمان تخلیه روده، احساس فوریت وجود داشته باشد، اما تخلیه مدفوع دشوار باشد.

آیا لازم است به پزشک مراجعه کنیم؟

شاید فکر کنید اسپاسم عضلات لگن نیز به صورت خود به خود و مانند گرفتگی سایر عضلات بدن خوب می‌شود. اگرچه گاهی ممکن است این اتفاق بیفتد. اما این مشکل می‌تواند سبب بروز اختلالات مهمی شود و زندگی روزمره فرد را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین توضیه می‌شود برای بررسی و درمان آن حتما به پزشک مراجعه کنید.

به طور کلی پزشک ممکن است برای تشخیص اسپاسک عضلات کف لگن از معاینات فیزیکی یا تصویربرداری از لگن استفاده کند. اگر مشکلات مثانه وجود داشته باشد، ممکن است یک ارزیابی تخصصی برای ارزیابی عملکرد مثانه نیز انجام شود. سونوگرافی لگن ممکن است برای تعیین اینکه آیا ناهنجاری آناتومیک در ایجاد مشکل نقش دارد یا خیر انجام شود.

در زنان، پزشک با فشار دادن ملایم بر روی بافت‌های اطراف دهانه واژن به دنبال نقاط محرک درد خواهد بود. خود عضلات کف لگن را نیز می‌توان از طریق معاینه واژینال بررسی کرد.

درمان  اسپاسم عضلات کف لگن چند وجهی است

بسته به سابقه شخصی و ارزیابی کف لگن، پزشک برنامه درمانی شما را مشخص خواهد کرد. این درمان ممکن است یکی از موارد زیر و یا ترکیبی از آن‌ها باشد.

تحریک و توانبخشی کف لگن:  تحریک الکتریکی خفیف عضلات به  تقویت عضلات کمک می‌کند. این کار نه تنها عضلات ضعیف کف لگن را برای رفع بی اختیاری ادرار یا مدفوع تقویت می‌کند. بلکه می‌تواند برای آرام کردن انقباض غیرارادی عضلات مثانه و کاهش اسپاسم عضلات لگن نیز مفید باشد.

بازآموزی مثانه: هنگامی که قدرت کف لگن و پاسخ عصبی بهبود یافت، می‌توان مثانه را برای نگهداری حجم بیشتری از ادرار “بازآموزی” کرد.

تغییرات رژیم غذایی: علائم برخی از اختلالات کف لگن را می‌توان با اصلاح رژیم غذایی بهبود بخشید. به عنوان مثال اجتناب از مواد غذایی که باعث یبوست می‌شوند می‌تواند به کاهش عوارض اسپاسم عضلات لگن کمک کند.

ماساژ درمانی: ماساژ برنامه ریزی شده منظم برای لگن یا برای آرامش کلی بدن می‌تواند جزئی از برنامه درمانی شما باشد.

مصرف دارو: داروهای موثری برای درمان اختلالات کف لگن وجود دارد. این داروها برای کاهش مسیرهای عصبی پاتولوژیک یا کاهش اسپاسم عضلانی موثر هستند.

مشاوره: برای مبتلایان به اسپاسم و درد کف لگن، سابقه ترومای جسمی، جنسی یا روانی امری رایج است. این موراد در صورت عدم رسیدگی می‌توانند در موفقیت درمان اختلال ایجاد کند. یک مشاور می‌تواند به رفع این فشار روانی کمک کند.

درمان خانگی اسپاسم عضلات لگن

یکی از راه‌های موثر برای درمان گرفتگی عضلات، آب درمانی است. آب درمانی ناحیه لگن نیز می‌تواند به رفع اسپاسم این عضلات کمک کند. شما با استفاده از سیتزبث به راحتی می‌توانید آب درمانی ناحیه لگن را انجام دهید. کافی است مطابق تصویر زیر، درون سیتزبث را پر از آب کنید. آن را روی توالت فرنگی قرار دهید. 15 الی 20 دقیقه در آن بنشینید.

پیشگیری از اسپاسم عضلات لگن

اسپاسم عضلات لگن ممکن است در هر فردی اتفاق بیفتد. اما یکسری عوامل در ایجاد و تشدید آن نقش دارند. برای پیشگیری از بروز این مشکل بهتر است با این عوامل آشنا باشید و از آن‌ها دوری کنید.

اختلالات خواب، کم کاری تیروئید و سوءتغذیه (به ویژه کمبود ویتامین D و B کمپلکس) می تواند در درمان اسپاسم عضلات کف لگن اختلال ایجاد کنند.

عوامل شغلی مانند نگه داشتن ادرار برای مدت طولانی، یا نشستن طولانی مدت، بی حرکتی و یارانندگی طولانی مدت می‌توانند اسپاسم کف لگن را تشدید کنند.

استرس یا اضطراب مزمن نیز می‌تواند در بروز این مشکل موثر باشند.

بیماران اغلب می‌توانند سبک زندگی خود را تغییر دهند تا این مشکلات را کاهش دهند.

سخن پایانی، اجازه ندهید خجالت شما را از دریافت کمک باز دارد.

زنان اغلب در سکوت از این مشکلات رنج می‌برند. اجازه ندهید ترس و خجالت مانع از دریافت کمک شود. گرفتگی عضلات لگن مشکلی است که به شدت روی زندگی شخصی و اجتماعی شما تاثیر خواهد گذاشت. اما به راحتی قابل درمان است. پس به محض مشاهده علائم این بیماری و یا عوارض مرتبط با آن به پزشک مراجعه کنید.