Ehec چیست ؟ و چه بیماری‌هایی ایجاد می‌کند ؟

Ehec یا اشریشیا کلی انتروهموراژیک^[1] یکی از سویه‌های باکتری E. coli است.

اشریشیا کلی یا اشریشیا کلای (E. coli) یکی از گروه‌های باکتریایی است که به‌طور معمول در روده انسان‌ زندگی می‌کند. این باکتری در روده‌ی بیشتر حیوانات خون گرم نیز وجود دارد. این باکتری در حالت طبیعی جزء فلور طبیعی روده است. یعنی در حالت نرمال بیماری‌زایی ندارد. بلکه به حفظ تعادل باکتری‌های مفید و مضر روده کمک می‌کند.

با این حال، صدها نوع یا گونه از باکتری E. coli وجود دارد. سویه‌های مختلف اشریشیا کلی ویژگی‌های متفاوتی دارند. برخی از این سویه‌ها ممکن است بیماری‌های شدیدی در انسان ایجاد کنند.

یکی از سویه‌های E.coli که باعث عفونت شدید روده‌ای در انسان می‌شود، اشریشیا کلی انتروهموراژیک (Ehec) است. Ehec سمی قوی به نام Shiga Toxin تولید می‌کند. این سم به پوشش دیواره روده آسیب می‌‍‌رساند و باعث اسهال خونی می‌شود.

مواد غذایی یکی از منابع اصلی این باکتری به شمار می‌رود. به همین دلیل هر کسی فارغ از سن و جنسیت ممکن است به این عفونت دچار شود. در این مطلب قصد داریم به بررسی ” Ehec چیست” پرداخته و شما را با علل بروز و نحوه جلوگیری از آن آشنا کنیم.

Ehec چیست؟

  Ehecسویه‌ای از E.coli است که سمی به نام شیگا توکسین تولید می‌کند. این سم باعث آسیب به پوشش دیواره روده می‌شود.

در سال 1982، اشریشیا کلی انتروهموراژیک به‌عنوان یکی از عوامل اسهال خونی شناخته شد. در آن زمان عفونت پس از خوردن گوشت همبرگر نیم پز یا خام ایجاد می‌شد.

از آن پس، مشخص شد که شیوع Ehec با انواع دیگر غذاها نیز مرتبط بوده است. مانند اسفناج، کاهو، جوانه‌ها، شیر غیر پاستوریزه، آب سیب غیر پاستوریزه و آب چاه

Ehec اغلب در روده گاو ، بز، آهو و گوسفند یافت می‌شود. بر اساس اطلاعات منتشر شده در مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)، انتشار این باکتری به انسان از روش‌های زیر رخ می‌دهد:

• مصرف گوشت آلوده: گوشت آلوده به Ehec بو و مزه بدی ندارد و طبیعی به‌نظر می‌رسد. به‌همین دلیل، پختن کامل گوشت پیش از مصرف از اهمیت بالایی برخوردار است.
• آب آلوده: عفونت ممکن است پس از شنا کردن یا نوشیدن آبی که به Ehec آلوده شده است رخ دهد.
• فرد به فرد: اشریشیا کلی انتروهموراژیک می‌تواند از فرد آلوده به سایر افراد انتقال یابد. به‌ویژه در بین اعضای یک خانواده یا کسانی که به‌طور مشترک ساعات زیادی در کنار هم هستند. (مدرسه، مهد کودک، زندان و ….)

چه کسانی در معرض خطر عفونت Ehec هستند؟

عواملی که می‌توانند خطر ابتلا به عفونت Ehec را افزایش دهند عبارتند از:

• خوردن گوشت نیم پز
• نوشیدن شیر خام (غیر پاستوریزه).
• نوشیدن آب آلوده
• تماس با حیواناتی مانند گاو در گاوداری‌ها
• خوردن غذای آلوده به مدفوع حیوانات
• نشستن دست‌ها و استفاده از سرویس‌‌های بهداشتی مشترک

علائم عفونت Ehec چیست؟

عفونت Ehec می‌تواند بسیار شدید باشد. علائم این عفونت معمولاً 2 تا 5 روز پس از مصرف غذاها یا مایعات آلوده شروع می‌شود. ممکن است تا 8 روز یا بیشتر ادامه داشته باشد. موارد زیر برخی از شایع‌ترین علائم مرتبط با Ehec هستند:

• گرفتگی و درد شدید شکم
• اسهال خونی شدید
• اسهال غیر خونی
• تب خفیف
• خستگی
• حالت تهوع
• سندرم همولیتیک اورمیک^[2] (HUS)

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

چنانچه دچار اسهال شدید، تب، خون در مدفوع یا استفراغ هستید، به پزشک مراجعه کنید. دقت داشته باشید که این موارد، می‌توانند علائم بیماری‌های مختلفی باشند. بنابراین پزشک ممکن است آزمایشات و معاینات مختلفی را انجام دهد.

پیش از مراجعه به پزشک نکات زیر را در نظر داشته باشید:

• قبل از بازدید، سؤالاتی که از پزشک دارید را مرور کنید. به وعده‌های غذایی که طی روزهای اخیر مصرف کرده‌اید توجه کنید.
• توصیه می‌شود، شخصی شما را همراهی کند.
• داروهایی که مصرف می‌کنید را به پزشک اطلاع دهید.

اگر به بیماری خاصی دچار هستید، آن‌را با پزشک مطرح سازید.

عفونت اشریشیا کلی چگونه تشخیص داده می‌شود؟

در مراجعه به پزشک، ممکن است آزمایشات مختلفی برای شما تجویز شود. اما اگر پزشک به عفونت Ehec مشکوک باشد، آزمایش کشت مدفوع یکی از روش‌های پرکاربرد برای تشخیص قطعی این عفونت است. برای این کار لازم است نمونه مدفوع جمع‌آوری شود.

Ehec چگونه درمان می‌شود؟

خیلی مواقع ممکن است افرادی که دچار اسهال هستند، خودسرانه برخی داروها را مصرف کنند. اما باید توجه داشت که مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک‌ها و داروهای ضد اسهال در این شرایط بسیار خطرناک است. زیرا ممکن است سندرم همولیتیک اورمیک را تشدید کند.

توصیه می‌شود برای درمان این شرایط حتما به پزشک مراجعه کنید.

همچنین نوشیدن مقدار زیادی مایعات برای جلوگیری از کم آبی ضروری است.

بهبودی برای اکثر افراد مبتلا به این بیماری معمولا در عرض 5 تا 10 روز اتفاق می‌افتد. اما اگر علائم شدید باشند، ممکن است نیاز به بستری شدن در بخش مراقبت‌های ویژه باشد. درمان ممکن است شامل تزریق خون و دیالیز کلیه نیز باشد.

چگونه از ابتلا به عفونت Ehec جلوگیری کنیم؟

برای جلوگیری از ابتلا به عفونت اشریشیا کلای، رعایت اقدامات زیر اهمیت زیادی دارد.

• پیش از مصرف هرگونه گوشت، (اعم از چرخ کرده یا سوسیس) آن را کاملا بپزید.
• برای اطمینان از اینکه دمای گوشت به حداقل 160 درجه فارنهایت (حدود 71 درجه سانتی‌گراد) رسیده است، از یک ترمومتر گوشت استفاده کنید.
• سبزیجات و میوه‌ها را کاملا با آب بشویید. به خصوص اگر قصد پختن آن‌ها را ندارید.
• فقط از فراورده‌های لبنی و آب میوه‌های پاستوریزه استفاده کنید.
• گوشت خام را جدا از غذاهای آماده شده نگهداری کنید.
• اطمینان حاصل کنید که افراد آلوده، به ویژه کودکان، دست‌های خود را با صابون بشویند تا خطر انتشار عفونت کاهش یابد.
• آب شرب باید با سطوح کافی کلر یا سایر مواد ضدعفونی کننده موثر تصفیه شده باشد.
• سعی کنید در آب دریاچه شنا نکنید. هنگام شنا تا حد امکان از بلعیدن آب دریاچه یا استخر خودداری کنید.
• پس از استفاده از سرویس بهداشتی یا تعویض پوشک، دست‌های خود را کاملا بشویید.
• پس از دست زدن به حیوانات، رختخواب حیوانات یا هر چیزی که ممکن است به مدفوع حیوانات آلوده باشد، دست‌ها را کاملا بشویید.
• افراد مبتلا به اسهال نباید در استخرها یا دریاچه‌های عمومی شنا کنند، با دیگران حمام کنند یا برای دیگران غذا تهیه کنند.

جمع‌بندی

اشریشیا کلی یکی از باکتری‌های نرمال در روده انسان است. در حالت عادی بیماری خاصی ایجاد نمی‌کند. اما ممکن است برخی سویه‌های آن با ورود به بدن سبب ایجاد بیماری‌های شدیدی در انسان شوند.

Ehec یکی از این سویه‌ها است. این باکتری می‌تواند باعث اسهال، استفراغ و درد شدید در یک فرد شود.

راه‌های مختلفی برای ابتلا به این عفونت وجود دارد. به عنوان مثال مصرف گوشت خام، آب آلوده و یا تماس با سطوح آلوده.

لازم به ذکر است که این عفونت درصورت عدم درمان می‌تواند مشکلاتی جدی (مانند نارسایی کلیه) را به همراه داشته باشد. بنابراین شناخت علائم و درمان به موقع آن، به اندازه راه‌های پیشگیری از آن اهمیت دارد. در این مطلب سعی کردیم به بررسی باکتری Ehec بپردازیم. امیدواریم این مطلب مورد توجه شما قرار گرفته باشد.

آیا تا به حال دچار این بیماری شده‌اید؟ تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.

واژه نامه