سرطان سینه چیست؟ (علائم سرطان سینه و راه‌های تشخیص و درمان آن)

مقدمه

بانوان به عنوان نیمی از جمعیت جامعه نقش مهم و حیاتی در سلامت آن بر‌عهده دارند. سرطان سینه یکی از بیماری‌های شایع در بانوان است و همه ساله افراد زیادی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. تشخیص به موقع و اقدامات درمانی مناسب می‌تواند خطرات ناشی از این بیماری را به حداقل برساند. به مناسبت آغاز هفته سلامت زنان و اهمیت توجه به سلامت جسمانی بانوان، بر آن شدیم تا مطلبی را جهت افزایش آگاهی و پیشگیری از گسترش بیماری‌هایی مانند سرطان سینه آماده کنیم. در ادامه با ما همراه باشید تا سرطان سینه و علائم آن را بهتر بشناسید.

سرطان سینه چیست؟

بعد از سرطان پوست، سرطان سینه شایع‌ترین سرطان در بانوان است. سرطان سینه می‌تواند در مردان و زنان رخ دهد اما وقوع آن در زنان شایع‌تر است. این سرطان از سینه شروع می‌شود و در صورت عدم درمان ممکن است به سایر قسمت‌های بدن نیز منتقل شود.

به طور کلی سرطان زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌ها به شکل خارج از کنترل شروع به رشد کرده و تقسیم شوند. سلول‌های سرطانی معمولا باعث ایجاد تومور می‌شوند که این تومورها اغلب با لمس به صورت یک توده احساس می‌شوند. همچنین با تصاویر گرفته شده به وسیله اشعه X نیز می‌توان آن‌ها را تشخیص داد.

خوشبختانه بیش‎تر تومورهای ایجاد شده در سینه خوش‌خیم بوده و سرطان به حساب نمی‌آیند. با این که تومورهای غیر سرطانی به صورت غیرطبیعی رشد کرده‌اند، اما در خارج از سینه گسترش نمی‌یابند در نتیجه تهدیدی برای فرد به حساب نمی‌آیند.

با این وجود برخی از توده‌های خوش‌خیم پستان می‌توانند خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهند. به همین دلیل ایجاد هرگونه توده یا تغییر در پستان باید توسط پزشک متخصص بررسی شود تا خوش‌خیم یا بدخیم (سرطانی) بودن آن مشخص شود و تعیین شود که آیا ممکن است شما در آینده به سرطان سینه مبتلا شوید یا خیر.

سرطان سینه از کجا شروع می‌شود؟

سرطان سینه می‌تواند از قسمت‌های مختلف پستان آغاز شود که در زیر به بررسی آن می‌پردازیم:

• بیش‌تر سرطان‌های سینه در مجاری انتقال‌دهنده شیر به نوک پستان ایجاد می‌شوند که به آن‌ها سرطان داکتال (ductal cancers) گفته می‌شود.
• برخی از سرطان‌‌های سینه از غدد تولیدکننده شیر مادر شروع می‌شوند که به آن سرطان لوبولار (lobular cancers) گفته می‌شود.
• انواع دیگری از سرطان سینه نیز وجود دارند که کم‌تر شایع هستند مانند: تومور فیلود^[۱] و آنژیوسارکوم^[۲]

تعداد کمی از سرطان‌ها در سایر بافت‌های سینه ایجاد می‌شوند. این سرطان‌ها سارکوم و لنفوم نامیده می‌شوند و در دسته‌بندی سرطان سینه قرار نمی‌گیرند.

اغلب سرطان‌های سینه باعث ایجاد توده در پستان می‌شوند اما در برخی موارد تنها با انجام آزمایش‌هایی مانند غربالگری ماموگرافی مشخص می‌شود که شخص به سرطان سینه مبتلا است. ماموگرافی می‌تواند سرطان را در مراحل اولیه حتی قبل از احساس درد و بروز علائم، تشخیص دهد.

شایع‌ترین انواع سرطان سینه و مراحل تشخیص آن

انواع مختلفی از سرطان سینه وجود دارد که شایع‌ترین آن‌ها کارسینوم داکتال درجا (DCIS)^[3] و کارسینوم تهاجمی^[۴] هستند. انواع دیگر سرطان سینه مانند تومورهای فیلود و آنژیوسارکوم کم‌تر شایع هستند.

پس از آن که بیوپسی یا نمونه‌برداری از سلول‌های سرطانی انجام شد، گیرنده‌های پروتئینی استروژن، پروژسترون و HER2 آزمایش می‌شوند. همچنین سلول‌های تومور به طور دقیق در آزمایشگاه مورد بررسی قرار می‌گیرند تا مشخص شود که تومور تا چه درجه‌ای پیشرفت کرده‌است. بعد از مشخص شدن درجه تومور پزشک می‌تواند در مورد گزینه‌های درمانی موجود نظر نهایی را بدهد.

انتشار سرطان سینه

سرطان سینه زمانی گسترش می‌یابد که سلول‌های سرطانی وارد جریان خون یا سیستم لنفاوی شوند و از طریق آن‌ها به دیگر نقاط بدن منتقل شوند.

برای درک بهتر نحوه انتشار سرطان در بدن ابتدا لازم است با چند عبارت آشنا شوید:

گره‌های لنفاوی: مجموعه‌ای کوچک و لوبیایی شکل از سلول‌های سیستم ایمنی هستند.

سیستم لنفاوی: شبکه‌ای از عروق لنفاوی که گره‌های لنفاوی را به هم متصل می‌کنند و در سرتاسر بدن وجود دارند.

لنف: مایع شفاف داخل رگ‌‎های لنفاوی که حاوی سلول‌های سیستم ایمنی، مواد زائد، بافت‌های بیگانه و … است.

عروق لنفاوی، لنف را از سینه به نقاط دیگر بدن می‌برند. اولین مسیر تخلیه لنف سینه در غدد لنفاوی زیر بغل است. به همین دلیل اولین محل انتشار توده‌های سرطانی نیز در همان محدوده است. در صورت لمس توده در ناحیه زیر بغل باید به پزشک مراجعه کنید.

به طور کلی سلول‌های سرطانی سینه می‌توانند وارد عروق لنفاوی شوند و در آن‌جا شروع به رشد کنند. بیش‌تر رگ‌های لنفاوی سینه در موارد زیر تخلیه می‌شوند:

• غدد لنفاوی اطراف استخوان ترقوه که شامل غدد لنفاوی سوپراکلاویکولار^[۵] در بالای استخوان ترقوه و غدد لنفاوی اینفراکلاویکولار^[۶] در زیر استخوان ترقوه
• غدد لنفاوی داخل سینه و نزدیک قفسه سینه (غدد لنفاوی اینترنال مامری^[۷] )
• غدد لنفاوی زیربغل^[۸]

همان‌طور که گفتیم اگر سلول‌های سرطانی به غدد لنفاوی شما سرایت کنند، احتمال آن وجود دارد که به وسیله سیستم لنفاوی حرکت کنند و به سایر قسمت‌های بدن منتقل شوند و در آن‌جا گسترش یابند یا به عبارت دیگر متاستاز (metastasized) شوند. هرچه تعداد غدد لنفاوی درگیر بیش‌تر باشد، احتمال گسترش سرطان در اندام‌های دیگر بیش‌تر است. به همین دلیل بررسی غدد لنفاوی و این که چند غده توسط سلول‌های سرطانی آلوده شده‌اند، در انتخاب نوع روش درمان موثر است.

معمولا نیاز است به وسیله جراحی یک یا چند غده لنفاوی را بردارند تا متوجه شوند سرطان تا چه حد گسترش یافته است. لزوما همه بیمارانی که در غدد لنفاوی خود سلول‌های سرطانی دارند، متاستاز ایجاد نمی‌کنند. (سلول‌های سرطانی در سایر قسمت‌های بدن گسترش نمی‌یابند.) همچنین ممکن است سلول‌های سرطانی وارد غدد لنفاوی نشوند و از راه‌های دیگر متاستاز ایجاد کنند.

علائم سرطان پستان

علائم سرطان پستان در هر فرد متفاوت است و بستگی به شرایط بدن آن شخص دارد با این حال در زیر به برخی از علائم اولیه‌ای که هشدار دهنده سرطان پستان هستند اشاره می‌کنیم:

• ضخیم شدن پوست و تورم قسمتی از پستان
• ترشحات غیرطبیعی مانند خون یا هر مایع دیگر از نوک پستان
• ایجاد توده در زیربغل و پستان
• کم‌رنگ شدن پوست پستان
• وجود درد یا فرورفتگی نوک پستان
• تحریک و خارش پستان
• پوسته پوسته شدن نوک پستان

خود آزمایی سینه‌ها در منزل

یکی از روش‌هایی که برای تشخیص ابتدایی سرطان سینه وجود دارد، خودآزمایی سینه است که می‌توانید آن را در منزل و پیش از مراجعه به پزشک انجام دهید.

در خودآزمایی سینه برآمدگی‌ها و تغییرات دیگری که در سینه‌های شما ایجاد شده‌است، مشخص می‌شود. چنانچه حین معاینه متوجه وجود توده در سینه‌ها و زیر بغل خود شدید، باید فورا جهت بررسی توده مورد نظر به پزشک متخصص مراجعه کنید.

در ادامه نحوه بررسی خودآزمایی سینه را بررسی می‌کنیم:

سرطان سینه چگونه درمان می‌شود؟

سرطان سینه با روش‌های مختلفی درمان می‌شود. انتخاب روش درمان مناسب به نوع سرطان و میزان گسترش آن بستگی دارد. افراد مبتلا به سرطان سینه معمولا چند روش درمانی را انجام می‌دهند. روش‌هایی که امروزه برای درمان سرطان سینه استفاده می‌شوند عبارتند از:

عمل جراحی: عملی که در آن پزشک بافت سرطانی را به طور کامل جدا کرده و از بدن خارج می‌کند.

شیمی‌درمانی: استفاده از داروهای خاص برای کوچک کردن یا از بین بردن سلول‌های سرطانی. این داروها می‌توانند به صورت قرص مصرف شوند یا داخل رگ تزریق شوند یا هر دو.

هورمون‌تراپی: این درمان باعث می‌شود هورمون‌هایی که شرایط رشد سلول‌های سرطانی را فراهم می‌کنند، به آن‌ها نرسند.

درمان بیولوژیکی: این درمان روی سیستم ایمنی بدن کار می‌کند و باعث می‌شود بهتر با سلول‌های سرطانی مبارزه کنند و عوارض جانبی دیگر درمان‌های موازی را کاهش می‌دهد.

پرتو درمانی: استفاده از اشعه‌های پرانرژی مانند اشعه X برای از بین بردن سلول‌های سرطانی.

جمع‌بندی

همان‌طور که گفته شد، سرطان سینه یکی از سرطان‌های شایع در بانوان است. سرطان سینه نیز مانند اغلب سرطان‌ها در صورت تشخیص به موقع و انجام روش درمانی مناسب، قابل درمان است. شما اولین نفری هستید که متوجه تغییرات در ناحیه سینه و زیربغل خود خواهید شد. به همین دلیل لازم است در رابطه با این بیماری اطلاعات کافی داشته باشید تا بتوانید در زمان مناسب به پزشک مراجعه کنید و اقدامات درمانی را برای جلوگیری از گسترش سرطان انجام دهید. در این مطلب سعی داشتیم شما را با سرطان سینه بیش‌تر آشنا کنیم چون سلامت شما ارزشمند است. امیدواریم این مقاله برای شما مفید واقع شده باشد.

اگر در مورد سرطان سینه اطلاعات بیش‌تری دارید آن را با دیگر خوانندگان این مطلب به اشتراک بگذارید.