دمانس لویی بادی چیست و چگونه درمان می‌شود؟

شاید شما هم بین اطرافیان خود کسانی را دیده باشید که به آلزایمر مبتلا هستند و توان حرکتی خود را از دست داده‌اند. این نوعی از زوال عقل (دمانس) به نام دمانس لویی بادی است.

دمانس لویی بادی (LBD) بر توانایی‌های شناختی و حرکتی فرد تأثیر می‌گذارد. این بیماری با نام زوال عقل جسم لویی (Lewy body dementia) نیز شناخته می‌شود. LBD ، سومین شکل شایع زوال عقل (پس از زوال عقل عروقی و بیماری آلزایمر) است که علائم آن با گذشت زمان بدتر می‌شود.

اما علائم این بیماری چیست؟

و چگونه می‌توان به بیماران مبتلا به دمانس لویی بادی کمک کرد؟

در این مقاله قصد داریم شما را با علائم و نشانه‌های اصلی LBD آشنا کنیم و اطلاعاتی در مورد درمان و مقابله آن ارائه نماییم. پس در ادامه با ما همراه باشید.

دمانس لویی بادی چیست؟

پیش از هرچیز قصد داریم به زبانی ساده توضیح دهیم که دمانس لویی بادی چیست.

دمانس به معنای زوال عقل است. لویی بادی نیز رسوباتی پروتئینی در مغز هستند.

دمانس لویی بادی زمانی رخ می‌دهد که رسوباتی در مغز ایجاد شده و سبب اختلال در عملکرد مغزی شوند.

اما این رسوبات پروتئینی چیست؟

در مغز ما، پیام‌های عصبی از طریق نورون‌ها منتقل می‌شود.  فضای کوچکی میان دو نورون به نام سیناپس وجود دارد که از طریق آن پالس عصبی از فرستنده به گیرنده منتقل می‌شود. در یک مغز سالم، پروتئینی به نام آلفا سینوکلئین نقش مهمی در سیناپس‌ها ایفا می‌کند. گاهی به دلیل برخی شرایط ممکن است این آلفا سینوکلئین در مغز رسوب کند. این باعث می‌شود نورون‌ها کم‌تر کار کنند و بمیرند. لویی بادی همچنین می‌تواند تغییراتی در مواد شیمیایی مغز ایجاد کند که بر توانایی‌های ذهنی، خلق و خو و رفتار فرد تأثیر می‌گذارد.

دمانس لویی بادی به طور کلی در دو دسته‌ی زیر طبقه‌بندی می‌شود.

هر دو شکل ناشی از تغییرات یکسانی هستند. به همین دلیل اگرچه ممکن است علائم این دو عارضه در ابتدا متفاوت باشد، اما افراد مبتلا به هر یک از انواع LBD در نهایت علائم مشابهی خواهند داشت.

چه افرادی در معرض خطر ابتلا به دمانس لویی بادی هستند؟

تا زمان نگارش این مقاله، هنوز دلیل اصلی بروز LBD شناخته نشده است. اما دانشمندان معتقد هستند که دمانس لویی بادی معمولاً افراد بالای ۵۰ سال را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

علائم دمانس لویی بادی چیست؟

علائم زوال عقل جسم لویی ، معمولاً در ابتدا خفیف است. اما با گذشت زمان بیشتر مشخص می‌شود.

۱.  علائم اولیه دمانس لویی بادی

توهمات بینایی ممکن است یکی از اولین علائمی باشد که در افراد ایجاد می‌شود و باعث می‌شود افراد چیزهایی را ببینند که وجود ندارند. حدود  ۸۰% افراد مبتلا به LBD این نوع توهمات بصری را تجربه می‌کنند.

توهمات دیگر، مانند شنیدن یا بوییدن چیزهایی که وجود ندارند، کمتر شایع هستند اما ممکن است رخ دهند.

بیماری دمانس لویی بادی تغییرات زیادی را در بدن و مغز ایجاد می‌کند. این تغییرات می‌توانند مشکلاتی مانند یبوست، سرگیجه و غش، اختلال عملکرد جنسی و بی اختیاری ادرار را در پی داشته باشند.

۲. علائم شناختی

مشکلات شناختیِ زیر،  از علائم اصلی LBD هستند.

• گیجی
• خواب آلودگی و بی حالی
• اختلال در تمرکز
• از دست دادن حافظه
• خیره شدن به فضا برای مدت طولانی
• اختلال در حرف زدن، شمردن اعداد، برنامه‌ریزی و حل مسائل

لازم به ذکر است که شدت این علائم می‎‌‌تواند متفاوت باشد.

۳.  علائم حرکتی

دمانس لویی بادی می‌تواند باعث مشکلات حرکتیِ زیر شود.

• مشکل در بلع
• افتادن‌های مکرر
• وضعیت بدنی ضعیف
• دست خطی که کوچکتر از حد معمول باشد
• ماهیچه‌های سفت
• لرزش اندام‌ها
• صدای ضعیف

۴. علائم رفتاری و خلقی

رسوبات پروتئینی در مغز افراد مبتلا به دمانس لویی بادی باعث ایجاد مشکلات رفتاری و خلقی می‌شود. برخی از شایع‌ترین این مشکلات عبارتند از:

• اضطراب
• توهم
• افسردگی
• از دست دادن علاقه یا انگیزه
• پارانویا
• بی‌قراری

۵. تاثیر دمانس لویی بادی بر خواب

مشکلات خواب اغلب در افراد مبتلا به LBD رخ می‌دهد. این بیماران ممکن است هریک از اختلالات زیر را تجربه کنند:

• افزایش حرکت در هنگام خواب
• خواب آلودگی
• افتادن از تخت
• بیخوابی
• سندرم پای بی‌قرار
• صحبت کردن در خواب
• رویاهای واضح
• اجرا کردن خوابی که می‌بینند

از کجا بفهمیم به LBD مبتلا هستیم؟

اگر علائمی که در بالا گفته شد را تجربه کردید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

همچنین توصیه می‌شود با بالارفتن سن به طور منظم و دوره‌ای به یک پزشک عمومی مراجعه کنید. به این ترتیب وضعیت سلامت شما بررسی خواهد شد و در صورت وجود هرگونه مشکل به یک متخصص ارجاع داده می‌شوید.

• حین مراجعه به پزشک، نوشتن موارد زیر ‌می‌تواند مفید باشد:
• فهرستی دقیق از همه علائم، زمان شروع و شدت آن‌ها
• هر گونه سابقه پزشکی مرتبط یا سابقه خانوادگی
• تمام داروها و مکمل‌های مصرف شده
• لیستی از سوالاتی که از پزشک دارید

تشخیص زوال عقل جسم لویی چگونه است؟

همانطور که گفته شد، تاکنون علت دقیق دمانس لویی بادی مشخص نشده است. از همین رو، برای تشخیص آن نیز یک آزمایش واحد وجود ندارد.

متخصصان مغز و اعصاب و روانپزشکان، معمولاً این بیماری را بر اساس ترکیبی از آزمایش‌ها و علائم تشخیص می‌دهند. آزمایش‌های زیر در این امر به متخصص کمک می‌کند.

• بررسی علائم و سابقه پزشکی فرد
• معاینه عصبی و فیزیکی
• ارزیابی حافظه و تفکر
• آزمایش خون
• مطالعات خواب
• آزمایش‌های تصویربرداری

آیا راه درمانی برای LBD وجود دارد؟

در حال حاضر هیچ درمان موثری برای این نوع زوال عقل وجود ندارد. راه‌های درمانی موجود نیز تنها به مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی فرد کمک می‌کنند.

گزینه‌های درمانی فعلی در ادامه مورد بررسی قرار گرفته‌اند.

• داروهایی به نام مهارکننده‌های استراز کولین (cholinesterase inhibitors) ممکن است به مدیریت علائم شناختی، مانند تغییرات در حافظه کمک کنند. این داروها ممکن است توهمات و هذیان‌ها را نیز کاهش دهند. با این وجود، این داروها باید با احتیاط مصرف شوند. زیرا می‌توانند عوارض جانبی شدیدی ایجاد کرده و علائم حرکتی را نیز تشدید کنند.

• کاربیدوپا-لوودوپا (Carbidopa-levodopa) می‌تواند به درمان مشکلات حرکتی مرتبط با LBD کمک کند. عوارض جانبی کاربیدوپا-لوودوپا شامل توهم و گیجی است. در نتیجه مصرف آن باید با احتیاط و در دوزهای پایین صورت گیرد.

• ورزش و فیزیوتراپی می‌تواند قدرت و تعادل را بهبود بخشیده و در نتیجه به مدیریت علائمی که بر حرکت تأثیر می‌گذارند کمک کند.

• ایجاد تغییرات در محیط زندگی می‌تواند استرس و اضطراب را کاهش داده و به کاهش علائم مربوط به خلق و خو کمک کند.

• کلونازپام (Clonazepam) می‌تواند به افراد مبتلا به اختلال خواب کمک کند. اما این دارو عوارضی مانند سرگیجه و مشکلات شناختی را به دنبال دارد.

• ملاتونین نیز یک هورمون است که می‌تواند به حل مشکل بی‌خوابی کمک کند. تحرک بیشتر در طول روز، داشتن زمان مشخصی برای خواب و بیداری و اجتناب از کافئین و شکر نیز در رفع مشکل بی خوابی موثر خواهد بود.

درمان‌های مکمل برای دمانس لویی بادی

درمان‌های مکمل که در ادامه ذکر شده‌اند می‌توانند به کاهش استرس و اضطراب ناشی از دمانس لویی بادی کمک کنند.

• هنر درمانی
• ماساژ درمانی
• موزیک درمانی
• یوگا

طول عمر بیماران دمانس لویی بادی چقدر است؟

خیلی‌ها ممکن است با این پرسش مواجه شوند که طول عمر بیماران دمانس لویی بادی چقدر است؟

بیماری دمانس لویی بادی اغلب در سنین بالا رخ می‌دهد و به مرور باعث تحلیل رفتن سلامت فرد می‌شود. اما نمی‌توان زمانی برای این موضوع تعیین نمود.

تشخیص و درمان به موقع تاثیر بسزایی در کاهش روند این بیماری خواهد داشت.

مراقبت از بیماران مبتلا به دمانس لویی بادی

مراقبین نقش مهمی در زندگی افراد مبتلا به LBD دارند. برای کاهش علائم اینگونه بیماران و بهبود کیفیت زندگی او، نکات زیر را به خاطر داشته باشید.

۱. ساختار ایجاد کنید

برنامه‌ریزی در مورد فعالیت‌های روزمره، مانند زمان صرف غذا، ورزش و زمان خواب، می‌تواند اضطراب و سردرگمی را کاهش دهد.

۲. کارها را آسان تر کنید

تقسیم کارها چند مرحله و توضیح دادن هریک از این مراحل می‌تواند زندگی افراد مبتلا به LBD را آسان‌تر کند.

۳. تغییراتی در محیط ایجاد کنید

حین مراقبت از بیماران مبتلا به دمانس لویی بادی ، عوامل استرس زای محیطی مانند به هم ریختگی، نورهای روشن و صداهای بلند را کاهش دهید.

۴.  بیمار را به تحرک تشویق کنید

کسالت می تواند علائم شناختی و خلقی را بدتر کند. ورزش، ملاقات با دوستان و خانواده می‌تواند به نشاط، بهبود علائم خلقی و حرکی بیمار کمک کند. همچنین استفاده از کتاب‌های صوتی، پازل‌ها و موسیقی در کاهش کسالت بیمار مفید خواهد بود.

۵.  به رژیم غذایی بیمار توجه ویژه‌ای داشته باشید.

غذاها را با نیازهای فرد تطبیق دهید.

به عنوان مثال برخی بیماران که در بلع مشکل دارند، باید غذاهای نرم مصرف کنند.

در بیمارانی که دچار اختلال خواب هستند نیز باید مصرف کافئین و شکر محدود شود.

نکاتی برای ارتباط با بیماران مبتلا به به دمانس لویی بادی

هنگام صحبت با یک فرد مبتلا به LBD، که ممکن است سردرگمی و اضطراب را تجربه کند، اصلاح گفتار بسیار مهم است. حین ارتباط با چنین بیمارانی به نکات زیر توجه کنید.

• واضح و با صدای مناسب صحبت کنید.
• از کلمات ساده و جملات کوتاه استفاده کنید.
• لحن آرامش‌بخش و ملایم داشته باشید.
• در رابطه با یک موضوع مشخص صحبت کنید.
• برای کمک به انتقال پیام به اشیاء اشاره کنید یا از کارت‌های تصویری استفاده کنید.
• از پرس و جو کردن خودداری کنید.
• تماس چشمی برقرار کنید.
• منتظر پاسخ باشید، حتی اگر کمی طول بکشد.
• هرگونه نگرانی یا ترسی که ممکن است داشته باشند را تأیید کنید.

سخن پایانی

دمانس لویی بادی یک بیماری پیشرونده است که علائم آن با گذشت زمان بدتر می شود. این بیماری ممکن است مشکلات زیادی را برای فرد و همچنین مراقبین او به همراه داشته باشد.

با این وجود، درمان می‌تواند به مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی فرد کمک کند. افراد مبتلا به LBD هم این حق را دارند تا با خانواده و دوستان خود وقت بگذرانند و از زندگی خود لذت ببرند.