بیماری کووید ۱۹ باعث ایجاد لخته‌های خونی کشنده می‌شود

بیماری کووید ۱۹ در سراسر جهان هنوز هم در حال گرفتن قربانی است و تحقیقات بر روی این بیماری و علائم و عوارض آن همچنان ادامه دارد. بر اساس تحقیقات صورت گرفته، بیماری کووید ۱۹ علاوه‌بر علائمی مانند تب، تنگی نفس و سرفه، می‌تواند منجر به بروز بیماری‌های کلیوی و یا سکته‌ی مغزی نیز بشود.

هنگامی که محققان دانشکده پزشکی دانشگاه کلرادو، دو آزمایش ترکیبی مربوط به انعقاد خون را بر روی بیماران مبتلا به کووید ۱۹ انجام دادند، متوجه شدند که بیمارانی که به نوع شدیدی از بیماری کووید ۱۹ مبتلا هستند، در معرض خطر بالایی از نارسایی کلیه^[۱]، لخته شدن خون در رگ‌های خونی^[۲] و سکته‌ی مغزی^[۳] قرار دارند.

این مطالعات جزء اولین تحقیقاتی بود که نشان می‌داد بیماران آلوده به کووید ۱۹ مستعد ابتلا به لخته‌های خونی هستند.

به گفته‌ی فرانکلین رایت^[۴]، نویسنده اصلی مقاله تحقیقاتی و استادیار جراحی در دانشگاه کلرادو، انجام این تحقیقات یک قدم اولیه در راه کشف روش‌های درمانی برای جلوگیری از بروز  برخی عوارض ناشی از کووید ۱۹ می‌باشد.

انعقاد درون‌رگی منتشر^[۵] یا DIC به معنی فعال شدن سیستم انعقاد خون در رگ‌های مختلف بدن است. این عارضه که ممکن است بسیار خطرناک و کشنده باشد هیچگاه به خودی خود به وجود نمی‌آید و اغلب نتیجه‌ی ثانویه‌ی یک بیماری دیگر مانند سرطان، عفونت، مسمومیت و… است. بر اساس بررسی‌های انجام شده بر روی افرادی که به بیماری کووید ۱۹ مبتلا شدند، انعقاد درون‌رگی منتشر نیز یکی از عوارض عفونت کووید ۱۹ محسوب می‌شود که خطر مرگ و میر در اثر این بیماری را افزایش می‌دهد. در بیمارانی که به این عارضه مبتلا می‌شوند، روند انعقاد خون به صورت گسترده‌ای فعال می‌شود که ۲ پیامد اصلی و مهم را به همراه دارد:

1. ترمبوزهای (لخته‌های خونی) کوچک و بسیار زیادی در رگ‌های خونی به وجود می‌آیند که سبب انسداد عروق شده و در نتیجه کارکرد اندام‌های بدن مختل می‌شود.
2. در اثر مصرف پلاکت‌ها و پروتئین‌های انعقادی خون، مقدار فاکتورهای انعقادی در پلاسما کاهش یافته و این امر سبب خون‌ریزی‌های مداوم و مکرر می‌شود.

بر اساس مطالعاتی که در کشور چین و سایر نقاط جهان صورت گرفته است، به نظر می‌رسد در بیماران مبتلا به کووید ۱۹، انعقاد درون‌رگی منتشر شایع بوده و میزان ایجاد لخته‌های خونی شدید است.

جراحان، پزشکان و متخصصین قلب و عروق در بیمارستان بهداشت دانشگاه کلرادو مشغول استفاده از یک تست انعقادی تخصصی برای بررسی مشکلات لخته شدن خون در بیماران مبتلا به کووید ۱۹ هستند. ترومبوالاستوگرافی (^[۶]TEG) یا روش دقیق بررسی انعقاد خون، یک آزمایش خون کامل است که تصویری گسترده از نحوه انعقاد پلاسما ارائه می‌دهد. در این آزمایش می‌توان مدت زمان ایجاد لخته، میزان مقاومت لخته و همچنین مدت زمانی که طول می‌کشد تا لخته از بین برود را بررسی کرد.

محققان، نتایج آزمایش TEG را برای بیماران مبتلا به کووید ۱۹ مورد ارزیابی قرار دادند. در کنار این آزمایش، سایر روش‌های بررسی انعقاد خون نیز مورد ارزیابی قرار گرفت که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به آزمایش بررسی سطح  D-dimer اشاره کرد. D-Dimer یک قطعه پروتئینی است که هنگام حل شدن لخته خون ایجاد می‌شود و زمانی که تعداد زیادی لخته خون از بین می‌روند سطح D-dimer در بدن افزایش می‌یابد.

 نتایج تحقاقات انجام شده در رابطه با انعقاد خون در بیماران مبتلا به کووید ۱۹به صورت زیر است:

در این بررسی، از تاریخ ۲۲ مارس الی ۲۰ آوریل ۲۰۲۰، در مجموع ۴۴ بیمار تحت درمان با عفونت کووید ۱۹ مورد ارزیابی قرار گرفتند. به کمک آزمایش  TEG مشخص شد که در بدن این بیماران، لخته خون‌های تجزیه نشده‌ی زیادی وجود دارد که حتی پس از ۳۰ دقیقه تجزیه نمی‌شوند و همچنین سطح D-dimer در بدن این افراد نیز بیشتر از  از ng/mlء۲۶۰۰ است.

نتایج این تحقیق بیان می‌کند که انجام آزمایش‌های TEG در مراحل اولیه، برای جلوگیری از ایجاد عوارض جانبی بیماری کووید ۱۹ مفید واقع خواهد شد. به گفته‌ی فرانکلین رایت، آزمایش اندازه گیری لخته شدن خون می‌تواند به پزشکان این امکان را بدهد که بیماران مبتلا به کووید ۱۹ را به طور مؤثر شناسایی کنند و اقدامات لازم را برای جلوگیری از بروز عوارض جانبی این بیماری انجام دهند.

واژه‌نامه: