مایع منی چه چیزهایی را درباره سلامتی شما نشان می‌دهد؟
در این مقاله قصد داریم به بررسی ارتباط بین مایع منی و سلامت مردان بپردازیم. مایع منی هر فرد می‌تواند شامل اطلاعات مفیدی درباره سلامت وی باشد. با شناختن نشانه‌های مایع منی سالم و مقایسه آن با مایع منی افراد بیمار می‌توان به وجود برخی بیماری‌ها پی برد. درست مانند ادرار و مدفوع که حاوی سرنخ‌هایی درباره سلامتی یا بیماری بدن افراد هستند. تغییرات در رنگ، بافت، بو و حجم مایع منی می‌تواند نشانه‌هایی از شرایط بدنی هر فرد داشته‌باشد. فهمیدن و درک صحیح این نشانه‌ها و علائم می‌تواند باعث شروع زودتر درمان و یا حتی پیشگیری از برخی مشکلات شود.
چه چیزی برای مایع منی طبیعی است؟
پیش از یررسی ارتباط بین مایع منی و سلامت مردان لازم است ابتدا با ویژگی‌های اسپرم سالم آشنا شویم.
داشتن یک سری تغییرات جزئی در رنگ، بافت و بوی مایع منی عادی است. کیفیت منی نیز در روزهای متفاوت و در هر انزال می‌تواند متفاوت باشد و در هیچ ۲دفعه‌ای یکسان نیست. منی، ترکیبی مایع از پروستات، وزیکول سمینال‌ها و بیضه‌ها می‌باشد. براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، منی نرمال دارای معیارهایی است که به این صورت می‌باشند:
- تجمع حداقل ۱۵میلیون اسپرم در هر میلی‌لیتر، که حداقل %۴۰ آن‌ها در حال حرکت باشند و %۴ آن‌ها از لحاظ ظاهری یا مورفولوژی حالت نرمال داشته باشند.
- منی معمولا کمی غلیظ است و ژل‌مانند است.
- به دلیل PH قلیایی آن بوی ملایمی مانند سفیدکننده‌ها دارد.
- حجم منی خارج شده در هر انزال از ۱٫۵ تا ۵ میلی‌لیتر در هر دفعه متغیر است. دقایقی پس از خروج از بدن، منی از حالت غلیظ ژل‌مانند به یک مایع روان تغییر پیدا می‌کند که دلیل این تغییر تسهیل حرکت اسپرم‌ها می‌باشد.
- به عبارت ساده‌تر، هر انزال حاوی میلیون‌ها اسپرم است که لزوما همه آن‌ها نباید بی‌نقص باشند و نرمال به نظر برسند. هم‌چنین باید به این موضوع توجه داشت که هر تفاوتی در ظاهر یک اسپرم با اسپرم نرمال نباید معادل ژنتیک غیرطبیعی یا احتمال بیماری‌های( آنومولی ) مادرزادی قرار بگیرد.
چگونه می‌توان تشخیص داد که مایع منی سالم و طبیعی است؟
در ادامه به بررسی ویژگی‌ها و ارتباط بین مایع منی و سلامت مردان خواهیم پرداخت.
تغییرات رنگ
رنگ منی اصولا خاکستری مایل به سفید است. این رنگ می‌تواند بر اثر ترکیب با ادرار، خون، مایعات موجود در مجاری ادراری و ترشحات غدد(مثل وزیکول سمینال) دستخوش تغییراتی شود. استفاده از داروها و ویتامین ها B نیز می‌تواند رنگ منی را تغییر دهد. همانطور که با شروع استفاده از داروها و مکمل‌ها رنگ ادرار تغییر می‌کند، رنگ منی نیز دچار تغییراتی میشود. برخی شرایط بدنی مثل نارسایی کبدی و یرقان( بیماری که باعث زرد شدن تمام بدن میشود ) نیز می‌توانند رنگ منی را تغییر دهند. سیگار کشیدن نیز می‌تواند پارامترهایی را در ادرار تغییر دهد، البته نه‌تنها تغییر رنگ بلکه باعث کاهش باروری نیز میشود.
منی زرد یا سبز می‌تواند نشانه عفونت، مانند عفونت منتقل‌شده از راه جنسی (STI) [1]، عفونت مجاری ادراری یا پروستات و التهاب پروستات باشد.
منی به رنگ قرمز یا قهوه‌ای با نام هماتوسپرمی(hematospermia) شناخته میشود. این مورد می‌تواند مشکل‌ساز باشد، اما معمولا خوش‌خیم است. هماتوسپرمی براثر التهاب یا بزرگ‌شدن پروستات بر اثر عفونت و یا حتی دوچرخه‌سواری طولانی مدت رخ می‌دهد.
بافت و قوام
بافت و قوام اسپرم نیز می‌تواند ارتباط بین مایع منی و سلامت مردان را تا حدی مشخص کند.
منی نرمال تقریبا غلیط و ژلاتینی است، غلظت زیاد و حالت توده‌ای منی می‌تواند نشانه کم‌آبی بدن یا عفونت باشد. مردانی که دچار کم‌آبی مزمن هستند معمولا شاهد تغییراتی در پارامترهای مایع منی خود هستند. مانند تعییراتی در بافت منی، که می‌تواند منجر به کاهش باروری شود. از سویی دیگر، منی آبکی می‌تواند نشان‌دهنده تعداد کم اسپرم یا انزال مکرر باشد که می‌تواند به‌صورت موقت کیفیت اسپرم را کاهش دهد.
بو
به‌طور معمول، منی بویی شبیه به مواد سفید‌کننده یا وایتکس دارد که به علت PH قلیایی آن می‌باشد. بوی تند یا ناخوشایند می‌تواند نشان‌دهنده وجود عفونت‌هایی مثل باکتری پروستات یا STIها باشد. بوی شیرین نشان‌دهنده میزان گلوکز غیرطبیعی که سیگنال دیابت هستش، می‌باشد.
حجم اسپرم و ارتباط بین مایع منی و سلامت مردان
حجم میانگین هر انزال از ۱٫۵ تا ۵ میلی‌لیتر متغیر است (معادل تقریبا ۱٫۳تا ۱٫۵ قاشق چای‌خوری یا یک بسته کوچک سس کچاپ). حجم کمتر از میانگین می‌تواند به دلیل انزال مکرر، سطح تستوسترون پایین یا انسداد در مجاری تولید مثل باشد. هم‌چنین حجم بیشتر از میانگین نیز می‌تواند ناشی از عدم انزال برای مدت طولانی یا در موارد نادر عفونت یا التهاب باشد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
تغییرات گاه‌به‌گاه مایع منی معمولا باعث نگرانی نیستند. اما، ضرورت دارد تغییرات مداوم با یک متخصص در میان گذاشته شوند. چک‌آپ منظم و ارتباط مستمر با پزشک برای حفظ سلامت جنسی و جلوگیری از مشکلات احتمالی ضرورت دارد. بسیار اهمیت دارد پزشک در جریان داروهای بدون نسخه و مکمل‌هایی که توسط شخص مصرف می‌شوند قرار بگیرد. به عنوان مثال اگر مشکلات زیر را تجربه کردید، توصیه میشود حتما با پزشک مشورت کنید.
تکرر در انزال
همانطور که انزال منظم نشانه‌ای برای سلامت عمومی است، انزال مکرر و بیش از حد می‌تواند بر کیفیت منی تاثیر بگذارد. در بین مردانی که چندین مرتبه در روز دچار انزال می‌شوند، بسیار رایج است که کاهش موقت تعداد و حرکت اسپرم را تجربه کنند. گرچه این موضوع معمولا با کاهش تعداد دفعات انزال برطرف میشود. اما بهتر است در این مورد به پزشک مراجعه گردد.
احساس درد حین انزال
انزال دردناک می‌تواند علامت پروستاتیت، اورتریت، بیماری پیرونی( انحنای غیرعادی آلت تناسلی ) و سندروم درد بعد از وازکتومی باشد. اخیرا مطالعه‌ای انجام شده‌است که نشان می‌دهد بین ۱۵ تا %۵۵ از مردان مبتلا به پروستاتیت مزمن اختلال عملکرد جنسی یا درد حین انزال را تجربه می‌کنند، که تاثیر چشمگیری بر کیفیت زندگی آنان دارد.
چه مواردی کیفیت مایع منی را تحت تاثیر قرار میدهند؟
سبک زندگی
رژیم غذایی، هیدراتاسیون و سلامت عمومی عمیقا بر کیفیت منی تاثیرگذار است. رژیم غذایی نامناسب، نداشتن تمرینات ورزشی و استعمال دخانیات تاثیر منفی بر کیفیت منی دارند؛ درحالی که سبک زندگی سالم می‌تواند باعث ارتقا آن شود.
داروها و مکمل‌ها
مصرف دارو و مکمل می‌تواند باعث بروز تغییراتی در ظاهر و کیفیت مایع منی بشود. به عنوان مثال، درمان جایگزینی تستوسترون می‌تواند تولید اسپرم را کاهش دهد، درحالی که مکمل‌هایی از قبیل زینک و فولیک اسید باعث افزایش کیفیت منی می‌شوند.
سخن پایانی
ارتباط مستقیمی بین سلامت مردان و کیفیت مایع منی آن‌ها وجود دارد. با بررسی پارامترهایی مثل رنگ، بافت، بو و حجم منی می‌توان متوجه برخی مشکلات احتمالی برای سلامت افراد شد و از آن‌ها پیشگیری کرد. از این‌رو ضرورت دارد به تغییرات منی توجه شود و هرگونه مورد مشکوک را به پزشک معالج اطلاع داد.
واژه نامه
| sexually transmitted infection | [۱] |
