تست مصرف استات
در دنیای مدرن امروزی، ما به عنوان بخشی از فعالیت‌های روزانه خود با اصطلاحات پزشکی زیادی مانند تست آزمایشگاهی، تشخیص، واکسن، مواد شیمیایی و غیره مواجه هستیم.
آزمایش‌های زیادی در آزمایشگاه‌ها برای تشخیص ماهیت پاتوژن یا بیماری‌های مختلف انجام میشود. تست مصرف استات (Acetate Utilization Test) یکی از این آزمایش‌های بیوشیمیایی است که برای شناسایی موجودات هوازی با ارزیابی توانایی آن‌ها در استفاده از استات موجود در محیط کشت انجام میشود. در این مقاله قصد داریم به بررسی تست مصرف استات و علل انجام آن توسط محققین بپردازیم. پس در ادامه با ما همراه باشید.
کاربرد تست مصرف استات
کاربرد اصلی تست مصرف استات، تمایز بین باکتری‌های میله‌ای شکل گرم منفی غیر متحرک و بی‌هوازی است.
اصول آزمایش مصرف استات، ارزیابی توانایی یک موجود زنده در استفاده از استات به عنوان تنها منبع کربن است. این آزمایش به شناسایی گروه خاصی از ارگانیسم‌ها بر اساس فعالیت‌های متابولیکی آن‌ها کمک می‌کند.
آزمایش مصرف استات معمولاً برای افتراق شیگلا از سایر اعضای خانواده انتروباکتریاسه انجام میشود. این آزمایش به ویژه در تمایز شیگلا از E. coli موثر است. زیرا E. coli در اغلب مواقع، می‌تواند از استات استفاده کند در حالی که بیشتر گونه‌های شیگلا، توانایی مصرف استات را ندارند. تقریباً ۸۴ درصد از سویه‌های E. coli از استات استفاده می‌کنند، در حالی که اکثر گونه‌های شیگلا و پروتئوس قادر به استفاده از استات نیستند.
استات آگار (Acetate agar) محیطی است که در آزمایشات بیوشیمیایی برای تعیین توانایی ارگانیسم در مصرف استات استفاده میشود. محیط کشت استات آگار، حاوی نمک‌های آمونیوم غیر آلی به عنوان منبع نیتروژن و استات به عنوان منبع کربن است.
محیط‌ها و معرف‌های مورد استفاده در آزمایش مصرف استات
در ادامه به بررسی محیط کشت‌های مورد استفاده در آزمایش مصرف استات و نحوه آماده سازی این محیط‌ها و معرف‌ها خواهیم پرداخت.
ابزار مورد استفاده برای تست مصرف استات:
- محیط کشت
- لوپ استریل
- پیپت‌های استریل یا سمپلر
- انکوباتور ۳۵ درجه سانتیگراد
- سالین استریل
نحوه آماده سازی استات آگار
محیط مورد استفاده در این آزمایش، یک محیط کشت حاوی سدیم استات، به عنوان تنها منبع کربن، است. ترکیبات این محیط کشت در جدول ۱ بیان شده است. لازم به ذکر است که استات آگار به صورت تجاری نیز در دسترس است و ممکن است ترکیب متفاوتی با آنچه در این مطلب گفته شده است، داشته باشد.
جدول ۱. ترکیبات محیط کشت استات جهت انجام آزمایش مصرف استات
| ردیف | ترکیبات | مقدار (گرم/ لیتر) |
| ۱. | سدیم کلرید | ۵٫۰ |
| ۲. | سولفات منیزیم | ۰٫۱ |
| ۳. | آمونیوم فسفات مونو بازیک | ۱٫۰ |
| ۴. | آمونیوم فسفات مونو بازیک | ۱٫۰ |
| ۵. | سدیم استات | ۲٫۰ |
| ۶. | آگار باکتریولوژی | ۲۰٫۰ |
| ۷. | بروموتیمول آبی | ۰٫۰۸ |
pH نهایی محیط کشت آماده شده در دمای ۲۵ درجه سانتیگراد: ۰٫۲±۶٫۷
این محیط کشت باید در دمای ۲ تا ۸ درجه سانتیگراد نگهداری شود.
مراحل آزمایش استفاده از استات
۱. آماده سازی محیط کشت
- در یک بشر، ۶۹٫۱ گرم از پودر محیط کشت آماده شده را به ۱۰۰۰ میلی لیتر آب مقطر یا دیونیزه اضافه کنید.
- سوسپانسیون را حرارت دهید تا محیط کشت کاملاً حل شود.
- محلول آماده شده را در لوله‌های آزمایش بریزید و در اتوکلاو (۱۲۱ درجه سانتیگراد) به مدت ۱۵ دقیقه استریل کنید.
- پس از تکمیل فرآیند اتوکلاو، لوله‌ها را خارج کرده و آن‌ها را به صورت مایل قرار دهید تا یک محیط کشت شیب‌دار (اسلنت کالچر) ایجاد شود. در این مرحله دمای محیط کشت باید تا حدود ۴۰-۴۵ درجه سانتیگراد کاهش یابد.
۲. مراحل انجام آزمایش مصرف استات
- با استفاده از لوپ استریل، یک کلنی ایزوله شده را از روی محیط کشت بردارید. بهتر است از کشت نمونه‌ی بالینی، ۱۸-۲۴ ساعت گذشته باشد. توجه داشته باشید که حتما از کلنی‌های ایزوله شده روی آگار استفاده کنید. زیرا اگر از کشت آبگوشت استفاده شود، رشد بیش از حد خواهد بود و ممکن است نتایج خوبی به دست نیاید.
- نمونه را با استفاده از لوپ یا سوزن تلقیح در لوله حاوی استات آگار تلقیح کنید. به این ترتیب که لوپ کاملا داخل آگار فرو برود.
- لوله‌ها را در دمای ۳۵-۳۷ درجه سانتیگراد به مدت ۷ روز انکوبه کنید. توجه داشته باشید که برای اطمینان از هوادهی کافی، درپوش لوله‌های آزمایش باید شل شود.
- لوله‌های آزمایش باید روزانه بررسی شوند.
بررسی نتایج
هنگامی که باکتری‌ها استات را متابولیزه می‌کنند، نمک‌های آمونیوم به آمونیاک تجزیه می‌شوند که باعث افزایش pH محیط میشود. افزایش pH ، نشانگر آبی بروموتیمول در محیط را از سبز به آبی تبدیل می‌کند.
- چنانچه نتیجه آزمایش مصرف استات مثبت باشد و میکروارگانیسم موجود در نمونه بالینی، توانایی مصرف استات را داشته باشد، رنگ محیط کشت در امتداد خط تلقیح، به آبی، تغییر خواهد کرد. (شکل ۱)
- در صورت منفی بودن تست، محیط کشت بدون تغییر رنگ باقی خواهد ماند.
جمع بندی
با توجه به گستردگی باکتری‌های شناخته شده، تشخیص گونه‌ها و سویه‌های مختلف باکتریایی از یکدیگر برای محققین امری چالش برانگیز است. به همین دلیل هر روزه آزمایش‌های مختلف و جدیدی برای تمایز این میکروارگانیسم‌ها از یکدیگر در حال توسعه هستند.
آزمایش مصرف استات نیز از این دسته تست‌ها است و همانطور که در این مطلب گفته شد، این آزمایش جهت تمایز شیگلا از E. coli کاربرد گسترده‌ای دارد.
گونه‌های شیگلا توانایی مصرف استات موجود در محیط کشت را ندارند، دقیقا برعکس گونه‌های E. coli. به همین دلیل اگر نمونه‌ی بالینی به سویه‌ای از E. coli آلوده باشد، پس از انجام تست مصرف استات، رنگ محیط کشت به آبی تغییر خواهد کرد.
لازم به ذکر است که جهت تمایز شیگلا از E. coli ممکن است روش‌ها و آزمایش‌های بیوشیمیایی مختلفی انجام شود. خوشحال می‌شویم تجربیات خود را در این باره با ما به اشتراک بگذارید.
