برای کمک به تشخیص نارسایی اولیه آدرنال (بیماری آدیسون) و تشخیص مشکلات مربوط به غده هیپوفیز (نارسایی ثانویه آدرنال) از این آزمایش استفاده می‌شود.
هنگامی که سطح کورتیزول خون پایین است و یا پزشک شک می‌کند که غدد فوق‌کلیوی به اندازه کافی هورمون کورتیزول تولید نمی‌کنند و یا این‌که غده هیپوفیز به اندازه کافی هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک (ACTH) تولید نمی‌کند، از این آزمایش استفاده می‌شود.
ابتدا یک نمونه خون (از طریق ورید بازویی) جمع‌آوری می‌شود و سپس مقدار کمی از ماده سنتتیک ACTH به عضله (IM) یا به ورید (به صورت داخل وریدی) تزریق می‌شود. سپس در فاصله‌ی ۳۰ دقیقه و یا ۶۰ دقیقه پس از تزریق وریدی داروی مذکور نمونه‌های دیگر خون گرفته می‌شود.
دستورالعمل‌هایی که توسط پزشک ارائه می‌شود را رعایت کنید. در برخی موارد ممکن است به شما آموزش داده شود که از مصرف برخی داروها در روز آزمایش خودداری کنید.
اگرچه از نام آزمایش تحریک ACTH به نظر می‌رسد که هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک (ACTH) را اندازه‌گیری کند، اما در واقع روشی است که برای ارزیابی تولید کورتیزول و کمک به تشخیص نارسایی آدرنال استفاده می‌شود.
کورتیزول هورمونی است که توسط دو غده کوچک که در بالای کلیه‌ها قرار دارند (غدد فوق کلیوی)، تولید می‌شود. کورتیزول در متابولیسم پروتئین‌ها، لیپیدها و کربوهیدرات‌ها نقش دارد. این هورمون سطح گلوکز خون را تحت تأثیر قرار می‌دهد، به حفظ فشار خون کمک می‌کند و همچنین به تنظیم سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. به طور معمول سطح کورتیزول در خون با یک الگوی ثابت در طول روز افزایش و کاهش می یابد (که تغییرات روزانه نامیده می‌شود)، به این صورت که اندکی پس از بیدار شدن به اوج خود می‌رسد، سپس به تدریج کاهش یافته تا این‌که در زمان خواب به کم‌ترین میزان خود برسد.
تولید کورتیزول توسط غدد فوق کلیوی به وسیله‌ی یک سیستم فیدبک منفی که هیپوتالاموس در مغز و غده هیپوفیز (اندام کوچکی که در زیر مغز قرار دارد) را درگیر می‌کند، تنظیم می‌شود.
از تست تحریک ACTH برای بررسی نتیجه آزمایش کورتیزول پایین استفاده می‌شود. اگر پزشک معالج شما شک کند که غدد فوق‌کلیوی به اندازه کافی کورتیزول تولید نمی‌کند، ممکن است برای کمک به تشخیص نارسایی اولیه غده فوق کلیه (بیماری آدیسون)، این آزمایش را درخواست کند.
این آزمایش همچنین ممکن است برای کمک به تعیین این که آیا یک بیماری موثر بر غده هیپوفیز، باعث کمبود سطح کورتیزول (نارسایی ثانویه آدرنال) می‌شود، انجام شود.
این آزمایش برای تعیین این که آیا غدد فوق کلیوی قادر به پاسخ دادن به ACTH هستند یا خیر و آیا این یک پاسخ معمولی است، استفاده می‌شود.
انجمن غدد درون ریز توصیه می‌کند از آزمایشات ACTH، آلدوسترون (نیز که توسط غدد فوق کلیه تولید می‌شود) و رنین (هورمونی که تولید آلدوسترون را کنترل می‌کند)، به عنوان بخشی از ارزیابی نارسایی اولیه آدرنال استفاده شود.
آزمایش تحریک ACTH ممکن است هنگامی انجام شود که میزان کورتیزول پایین باشد و ترکیبی از علائم و نشانه‌هایی که پائین بودن کورتیزول یا نارسایی آدرنال را مطرح می‌کند وجود داشته باشد مانند:
اگر غدد فوق کلیوی شما به طور طبیعی کار کنند، در نتیجه ACTH که به شما تزریق می‌شود، سطح کورتیزول شما را افزایش می‌دهد. (در مقایسه با نمونه پایه، سطح کورتیزول در نمونه دوم گرفته شده باید بالاتر از حد معینی و تا حدی افزایش یابد.) این نتیجه نارسایی اولیه آدرنال (بیماری آدیسون) را منتفی می‌کند.
اگر غدد فوق کلیوی شما آسیب دیده یا به درستی کار نکند، پس از انجام تزریق ACTH سنتتیک، سطح کورتیزول شما افزایش نمی‌یابد. ممکن است شما با نارسایی آدرنال تشخیص داده شوید. برای شناسایی علت ممکن است آزمایشات تکمیلی لازم باشد.
آزمایش تحریک ACTH یک آزمایش تشخیصی قطعی برای نارسایی آدرنال به دلیل آسیب هیپوفیز نیست. اگر صدمه به هیپوفیز فقط در چند هفته گذشته رخ داده باشد، ممکن است یک پاسخ کاذب طبیعی به تزریق ACTH مشاهده شود. تکرار آزمایش تحریک ACTH شش الی هشت هفته بعد ممکن است نارسایی ثانویه آدرنال را نشان دهد. آزمایشات دیگری نیز ممکن است در نظر گرفته شود.
به ندرت مشکل در هیپوتالاموس و تولید هورمون آزاد کننده کورتیکوتروپین (CRH) وجود دارد. آزمایش تحریک ACTH این مشکل را از سایر دلایل نارسایی آدرنال تشخیص نمی‌دهد.
گلوکوکورتیکوئیدها مانند پردنیزون، هیدروکورتیزون، دگزامتازون و ... در شرایط مختلفی تجویز می‌شوند. این داروها می‌توانند تولید کورتیزول توسط غدد فوق کلیه را سرکوب کنند. اگر لازم است مصرف آ‌ن‌ها را متوقف کنید، پزشک معمولاً دوز دارو را کاهش می‌دهد تا تولید کورتیزول در غده فوق کلیوی زمان لازم برای شروع مجدد را داشته باشد و از توقف علائم نارسایی آدرنال جلوگیری کند.
در بعضی از افرادی که به طور مزمن (خصوصاً در دوزهای بالا) گلوکوکورتیکوئیدها را برای شرایط مختلف پزشکی (غیر از بیماری آدیسون) مصرف کرده‌اند، ممکن است یک سال زمان نیاز باشد تا بدن بعد از قطع گلوکوکورتیکوئیدها، تولید نرمال کورتیزول را دوباره از سر گیرد.
شایع‌ترین علت نارسایی اولیه آدرنال در بزرگسالان در ایالات متحده، یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به غدد فوق کلیوی حمله می‌کند. شایع‌ترین علت نارسایی اولیه آدرنال در کودکان در ایالات متحده، یک بیماری مادرزادی به نام هیپرپلازی مادرزادی آدرنال (CAH) است. سایر دلایل در هر گروه سنی شامل آسیب ناشی از خون‌ریزی به داخل غدد فوق کلیه و عفونت‌هایی مانند سل یا عفونت HIV است.
آزمایشات مربوط به این اتوآنتی‌بادی‌ها می‌توانند به تعیین علت نارسایی اولیه آدرنال کمک کند. شایع‌ترین علت نارسایی اولیه آدرنال در بزرگسالان (حدود ٪۷۵)، یک روند خود ایمنی است که در آن یک پاسخ ایمنی نامناسب باعث تخریب بافت‌های غدد فوق کلیه می‌شود. اتوآنتی‌بادی‌های ۲۱-هیدروکسیلاز و یا آنتی‌بادی‌های سیتوپلاسمی آدرنال نشانگرهای این روند خود ایمنی هستند.
گاهی اوقات کاهش تولید کورتیزول همراه با یک عامل استرس‌زا می‌تواند باعث بروز بحران آدرنال شود که می‌تواند تهدید‌کننده زندگی فرد باشد و نیاز به مراقبت‌های پزشکی فوری دارد.
علائم و نشانه‌های یک بحران ممکن است شامل موارد زیر باشد:
بحران آدرنال شایع‌ترین علت مرگ در بیماران مبتلا به نارسایی آدرنال است.
هنگامی که پزشک مشکلی در ارتباط با غدد فوق کلیه، غده هیپوفیز یا علت دیگری را شناسایی کرد، آزمایشات دیگری مانند CT (توموگرافی کامپیوتری) یا MRI (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی) ممکن است برای تعیین محل مشکل انجام شود و میزان آسیب به غدد را ارزیابی کند.
از آن‌جا که آزمایش تحریک ACTH شامل تزریق ACTH سنتتیک است، این آزمایش می‌تواند در آزمایش‌های بعدی که سطح ACTH را اندازه‌گیری می‌کنند، تداخل ایجاد کند. بنابراین آزمایش ACTH برای چندین ساعت پس از آزمایش تحریک ACTH، توصیه نمی‌شود.