آزمایش آزمایش‌های قارچ شناسی

آزمایشات قارچی برای کمک به تشخیص عفونت قارچی، کمک به راهنمایی درمان یا پایش اثربخشی درمان استفاده می‌شوند.

•  برای بسیاری از عفونت‌های سطحی پوست و مخمری، معاینه بالینی قسمت (های) آسیب دیده بدن و بررسی میکروسکوپی نمونه ممکن است برای تعیین وجود عفونت قارچی کافی باشد.
• همیشه ارگانیسم اختصاصی شناسایی نمی‌شود. پزشک دارای چندین گزینه درمان موضعی و خوراکی ضد‌ ‌قارچ است و انتخاب (ها) را بر اساس دستورالعمل‌ها و تجربیات خویش مورد عمل قرار می‌دهد. 
• برای عفونت‌های مداوم، عمیق‌تر یا سیستمیک، ممکن است از آزمایشات متعددی برای تشخیص و پایش درمان استفاده شود.
• از کشت‌های قارچی برای شناسایی گونه‌ی قارچ‌های موجود استفاده می‌شود. بسیاری از قارچ‌ها رشد کُند دارند، بنابراین ممکن است هفته‌ها طول بکشد تا نتیجه‌ی آزمایش حاصل شود. 

آزمایش حساسیت بر روی قارچ‌های رشد کرده روی محیط کشت انجام می‌شود، برای این که بهترین داروی ضد قارچ برای درمان است استفاده شود.

آزمایش برای آنتی‌ژن‌های قارچی و آنتی‌بادی‌ها می تواند برای تعیین این که آیا فردی در گذشته عفونت قارچی خاصی داشته یا به تازگی به آن مبتلا شده مورد استفاده قرار گیرد. 

نتایج این دسته از آزمایش‌ها سریع‌تر از کشت‌های قارچی به دست می آیند اما فقط برای یک گونه خاص قارچ پاسخگو هستند، بنابراین پزشک باید بداند که برای کدام ارگانیسم قارچی درخواست آزمایش کند. بسیاری از افراد در اثر تماس قبلی با ارگانیسم، آنتی‎‌بادی ضد قارچی دارند، بنابراین یک آزمایش آنتی بادی ممکن است لزوما وجود عفونت فعلی را تأیید نکند. 

بعضی اوقات، نمونه‌های خون با فاصله ۲ تا ۳ هفته (نمونه‌های مربوط به دوران حاد و نقاهت بیماری) جمع‌آوری می‌شوند و آزمایش می‌شوند که آیا سطح آنتی‌بادی (تیترها) تغییر می‌کند یا خیر. بررسی این نتایج ممکن است چندین هفته طول بکشد. 

• آزمایشات مولکولی ممکن است برای شناسایی قارچ‌های رشد کرده در محیط کشت درخواست شود و گاهی اوقات ممکن است برای شناسایی یک قارچ خاص به طور مستقیم در نمونه جمع‌آوری شده استفاده شود.

 جداول زیر کاربردهای مختلف آزمایش‌های قارچی را  به طور خلاصه بیان می‌کند:

در صورت نیاز به تشخیص دقیق‌تر، مانند موارد عفونت‌های مداوم، عمیق یا سیستمیک، ممکن است آزمایش گسترده‌تری برای شناسایی قارچ ایجاد‌کننده عفونت و تعیین کمک به درمان موثرتر لازم باشد. این معمولاً شامل ترکیبی از تست‌های ذکر شده در بالا به علاوه آزمایش‌های زیر است:

آزمایش‌های لازم برای عفونت‌های سیستمیک قارچی

هر زمان که پزشک شک کند که علائم و نشانه‌های فرد به دلیل عفونت قارچی است، آزمایش‌های قارچی درخواست می‌شود. بسیاری از علائم و نشانه‌های عفونت‌های قارچی مشابه علائمی است که توسط باکتری‌ها و یا ویروس‌ها ایجاد می‌شود و آزمایشات قارچی اغلب زمانی انجام می‌شود که مشخص نباشد که چه عاملی باعث ایجاد این بیماری شده است. برای عفونت‌های سطحی، هنگامی که علائم مربوط به پوست، ناخن‌ها یا غشاهای مخاطی ظاهر شود، آزمایشات قارچ شناسی تجویز می‌گردند. به عنوان مثال:

•  نواحی خارش‌دار، قرمز و پوسته پوسته شده در پوست
•  ناخن‌هایی که ضخیم، شکننده و یا تغییر شکل یافته‌اند.
• لکه‌های سفید در دهان (برفک) 
• خارش واژن و ترشحات واژن (عفونت مخمر) 

عفونت‌های قارچی عمیق و سیستمیک بسته به قسمتی از بدن که تحت تأثیر قرار گرفته‌اند، ممکن است علائم مختلفی ایجاد کنند. برخی از نمونه‌ها عبارتند از:

• عفونت‌های ریوی ممکن است علائم  شبیه آنفلوانزا مانند سرفه، تب، درد عضلانی، سردرد و بثورات جلدی را ایجاد کند. 
• عفونت‌های خون (سپتی سمی) ممکن است باعث لرز، تب، حالت تهوع و ضربان قلب سریع شوند. 
• عفونت‌های سیستم عصبی مرکزی (مننژیت) ممکن است باعث سردرد شدید مداوم، سفتی گردن و حساسیت به نور می‌شود. 

برای بررسی اثربخشی یا کنترل عود عفونت، ممکن است آزمایشات قارچی پس از آن یا به طور دوره‌ای طی آن درخواست شود.

تفسیر آزمایشات قارچ و بررسی اسلایدها و کشت‌ها اغلب به تجربه  و مطالعه قارچ‌ها نیاز دارد. 

نتایج باید همراه با علائم و نشانه‌ها، همچنین سابقه پزشکی و گاهی سابقه سفر، از فرد مورد آزمایش به دقت بررسی شود. 

 عفونت‌های سطحی

بسیاری از عفونت‌های قارچی سطحی بر اساس معاینه بالینی تشخیص داده می‌شوند. 

علاوه بر علائم بالینی، بسیاری از عفونت‌های پوستی دارای علائم مشخصی (مانند ظاهر ناخن‌های آلوده) و مکان‌های معمول بدن (مانند پای ورزشکاران در ناحیه ی بین انگشتان) هستند.

با این حال، یک ارزیابی بالینی نمی‌تواند به طور قطعی به پزشک بگوید که کدام میکروب باعث عفونت قارچی شده است. گاهی اوقات معاینه میکروسکوپی یا کشت نمونه ممکن است در تشخیص و تأیید عفونت قارچی مفید باشد و به راهنمایی درمان کمک کند.

 برخی از نمونه‌های عفونت‌های سطحی عبارتند از:

• عفونت‌های مخمری ناشی از گونه‌های کاندیدا
•  پای ورزشكار 
• کچلی کشاله‌ی ران
• عفونت پوست سر یا مو 
• عفونت ناخن انگشت دست یا پا 
• کچلی بدن

عفونت‌های بافت عمقی، ریه، خون و سیستمیک 

در موارد عفونت مداوم، عمیق یا سیستمیک، تشخیص قطعی لازم است و ممکن است آزمایشات گسترده‌تری برای شناسایی قارچ ایجاد کننده عفونت و راهنمایی درمان مورد نیاز باشد.

این مسئله معمولاً شامل ترکیبی از چندین آزمایش است که ممکن است روی نمونه‌های خلط یا بافت تهیه شده از ریه‌ها، خون، ادرار یا مایع نخاعی انجام شود. 

نمونه‌هایی از برخی عفونت‌های جدی قارچی که ممکن است نیاز به آزمایش گسترده داشته باشند عبارتند از:

•  آسپرجیلوزیس
• بلاستومایکوزیس 
• کوکسیدیوئیدومایکوزیس 
• کریپتوکوکوزیس
•  هیستوپلاسموزیس

 به طور کلی، نتیجه آزمایش منفی به این معنی است که هیچ عفونت قارچی وجود ندارد و علائم احتمالاً به دلیل دیگری است. آزمایش منفی پس از درمان فرد برای عفونت قارچی به معنی موفقیت‌آمیز بودن درمان است. نتایج مثبت به طور کلی نشان‌دهنده وجود قارچ است و گاهی اوقات نوع قارچ ایجاد‌کننده عفونت را مشخص می‌کند:

• آزمایشات میکروسکوپی (تست پتاس یا رنگ آمیزی کالکوفلئور سفید): به طور کلی، اگر عناصر قارچی دیده شود، ارگانیسم قارچی دلیل اصلی علائم است.

 با این وجود، این آزمایشات نوع قارچ را مشخص نمی کند. 

• کشت: هنگام تفسیر نتایج کشت باید دقت زیادی انجام گیرد. تفسیر اغلب به نوع نمونه بستگی دارد.
•  برای مکان‌های غیر استریل، مانند پوست، یک کشت مثبت به طور معمول قارچ موجود را شناسایی می‌کند. 

قارچ‌های شناسایی شده ممکن است نوعی باشند که بیماری زا (پاتوژن) شناخته می‌شوند، و یا نوعی که فقط باعث بیماری در افراد با سیستم ایمنی ضعیف (فرصت طلب)  ایجاد بیماری می‌کند، یا جزو آن‌هایی باشد که بخشی از فلور طبیعی محسوب می‌شوند. مخلوطی از این انواع نیز ممکن است وجود داشته باشد. نمونه‌های استریل مانند خون، مایع مغزی نخاعی یا بافت‌هایی که به درستی جمع شده باشند، با فلور طبیعی آلوده نخواهند بود. یک کشت مثبت، قارچ یا قارچ‌های عامل عفونت را مشخص می‌کند. 

• یک آزمایش آنتی‌ژن مثبت به این معنی است که احتمالاً قارچ آزمایش شده علت عفونت فرد است.
•  نتیجه آزمایش آنتی‌بادی مثبت در یک نمونه خون واحد نشانه مواجهه با یک قارچ خاص است، اما نشان نمی‌دهد که قرار گرفتن در معرض قارچ به تازگی بوده است یا مربوط به گذشته است. از طرف دیگر، افزایش سطح آنتی‌بادی (تیتر) بین دو نمونه سرم جمع‌آوری شده با فاصله ۳-۲ هفته (مربوط به مراحل حاد و نقاهتِ بیماری) نشانگر عفونت قارچی فعال یا اخیر است. 
• آزمایشات مولکولی: تشخیص یک قارچ خاص با آزمایش مولکولی در صورت انجام آزمایش روی نمونه‌ای از یک محل استریل بدن، مانند خون، مایع مغزی نخاعی، یا بافت، عفونت احتمالی با آن قارچ را نشان می‌دهد.

اگر قارچی که باعث ایجاد عفونت شده است به مقدار کافی در یک نمونه وجود نداشته باشد، ممکن است نتیجه‌ی آزمایش منفیِ کاذب باشد. برای آزمایش آنتی‌بادی، برخی از بیماران با سیستم ایمنی ضعیف ممکن است آنطور که انتظار می‌رود آنتی‌بادی تولید نکنند. عفونت‌های قارچی باید مرتباً از عفونت‌های ناشی از میکروب‌های دیگر مانند باکتری‌ها تمیز داده شوند.

در بعضی موارد، ممکن است عامل عفونت باکتری و قارچ، هر دو باشند. آزمایشاتی که ممکن است برای شناسایی یا رد سایر علل استفاده شود عبارتند از:

• رنگ آمیزی گرم – یک آزمایش سریع برای تشخیص میکروسکوپی باکتری‌ها یا قارچ‌ها در نمونه‌ی مورد نظر است. 
• کشت باکتری - برای رد عفونت باکتریایی یا تعیین وجود عفونت همزمان باکتریایی استفاده می‌شود. 
• آزمایش AFB - در صورت مشکوک بودن به یک عفونت مایکوباکتری مانند سل انجام می‌شود.
•  کشت خون - در صورت شک به سپتی سمی، درخواست می‌شود. 
• قارچ‌ها درسطح محیط‌های مرطوب مانند استخرهای شنای عمومی و رختکن سالن‌های بدنسازی، داخل کفش‌ها و جوراب‌های عرق کرده، در چین و چروک‌های پوستی و هرجایی که پوست توسط لباس‌های پوشیده مرطوب نگه داشته شوند رشد می‌کنند.

با پوشیدن دمپاییِ لای انگشتی یا صندل هنگام راه رفتن در اطراف استخر یا رختکن، تعویض جوراب و لباس زیر حداقل یک بار در روز، خشک کردن کفش‌ها و تمیز و خشک نگه داشتن نواحی مرطوب بدن، می‌توان عفونت‌های قارچی پوستی را به حداقل رساند.

برخی از قارچ‌ها در مناطق جغرافیایی خاصی یافت می‌شوند، مانند جنوب غربی ایالات متحده یا در ایالات میانی آمریکای شمالی. اگر غارنوردی یا حفاری در غار داشته‌اید، ممکن است در معرض اسپور قارچ قرار گرفته باشید. این پرسش‌ها برای تشخیص کمک‌کننده هستند حتی اگر سفر در گذشته انجام شده باشند. 

عفونت‌های ریوی ناشی از برخی قارچ‌ها ممکن است ماه‌ها تا حتی سال‌ها پس از قرار گرفتن در معرض اسپورهای قارچی بروز کنند. 

بسیاری از علائم و نشانه‌های مرتبط با عفونت‌های قارچی ریه نیز می‌تواند به دلیل عفونت سل باشد. به طور کلی، یک پزشک برای رد عفونت با مایکوباکتریوم توبرکلوزیس (باکتری‌های ایجادکننده سل) به عنوان علت علائم شما، آزمایش سل (مانند اسمیر و کشت AFB) را درخواست می‌دهد. ارگانیسم‌هایی که هم عفونت‌های قارچی ریه و هم سل را ایجاد می‌کنند، چه در شرایط داخل بدن و چه در محیط آزمایشگاه رشد کُند دارند.

برخی ممکن است بدون درمان برطرف شوند، اما بیشتر آن‌ها بدون درمان ادامه می یابند. عفونت‌های ریوی و سیستمیک ممکن است به تدریج بدتر شوند و باعث آسیب دائمی به بافت و اندام شوند حتی اگر علائم شدید نباشد برخی از عفونت‌های عمیق بدون درمان تقریباً  همیشه کشنده هستند.

بله.

حتی اگر در مدت زمان کوتاهی احساس بهبودی دارید، باید توصیه‌های پزشک خود را ادامه دهید. در حالی که عفونت‌های مخمری ممکن است طی چند روز تا چند هفته برطرف شوند، برخی از عفونت‌های قارچی ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها به درمان مداوم نیاز داشته باشند.