هنگامی که علائمی مانند تب، درد قفسه سینه، خستگی و تنگی نفس دارید که تب روماتیسمی را مطرح میکند یا علائمی مانند تجمع مایعات (ادم) و ادرار تیره که با گلومرولونفریت مرتبط است؛ به ویژه هنگامی که سابقهی عفونت میکروبی با استرپتوکوک گروه A داشتهاید که بدرستی تشخیص داده نشده و در نتیجه بطور مناسب نیز درمان نشده است.
ممکن است این آزمایش همراه و یا بدنبال آزمایش آنتی استرپتولیزین O (ASO) انجام شود.
نمونه خونی که از ورید بازوئی گرفته میشود.
خیر.
آنتی بادی ضد DNase B (آنتی بادی antideoxyribonuclease-B) یکی از رایجترین آنتی بادیهایی است که توسط سیستم ایمنی بدن در پاسخ به عفونت با استرپتوکوک گروه A (عفونت استرپتوکوکی) تولید میشود. آزمایش آنتی بادی ضد DNase B میزان این آنتی بادی را در خون اندازهگیری میکند. این آزمایش معمولا با آزمایش آنتی استرپتولیزین O (ASO) یا به دنبال آن انجام میشود (ASO آزمایش دیگری است که در آن آنتی بادی بر علیه یک آنتی ژن دیگر استرپتوکوکی اندازه گیری میشود).
استرپتوکوک گروه A یا استرپتوکوک پیوژنز، باکتری ایجاد کننده عفونت استرپتوکوکی گلو و حلق و انواع عفونتهای دیگر از جمله عفونتهای پوستی (پیودرما، زردزخم، و سلولیت) است. در بیشتر موارد عفونتهای استرپتوکوکی بخوبی تشخیص داده شده و با آنتی بیوتیک، با موفقیت درمان میشود.
بعضی اوقات عفونت استرپتوکوکی علائم قابل شناسایی ایجاد نمیکند، بنابراین درمان نشده باقی میماند یا بطور موثر درمان نمیشود و عوارض جانبی یعنی تب روماتیسمی و گلومرولونفریت، به ویژه در کودکان خردسال ایجاد میشود. حالت اخیر به دلیل آزمایش روتین استرپتوکوکی و درمان آنتی بیوتیکی در ایالات متحده غیر شایع است، اما به هر حال وجود دارد.
تب روماتیسمی یک واکنش ایمنی تأخیری است که در آن بدن آنتی بادیهایی تولید میکند که علیه خودش عمل میکنند (خود ایمنی). این حالت میتواند آسیب جدی به دریچههای قلب وارد کند و منجر به علائمی مانند تورم و درد در مفاصل مختلف، التهاب قلب (کاردیت)، گرهها یا ندولهای پوستی، حرکات سریع و تند بدنی (علامت کره سیدنهام) و بثورات پوستی شود.
گلومرولونفریتِ متعاقب عفونت استرپتوکوکی، نوعی بیماری است که کلیهها را تحت تأثیر قرار میدهد و میتواند یک یا دو هفته پس از عفونت استرپتوکوک ایجاد شود. بدن آنتی بادیهایی برای مقابله با عفونت استرپتوکوکی تولید میکند اما این آنتی بادیها میتوانند در نهایت در گلومرولها ( کلاف عروق کوچک خونی که در کلیهها هستند و به طور مداوم خون را فیلتر میکنند) رسوب کنند. این حالت میتواند باعث التهاب و آسیب به کلیه شده و بر عملکرد آن تأثیر بگذارد.
آزمایش آنتی بادی ضد DNase B ممکن است برای تأیید اینکه عفونت استرپتوکوک گروه A که اخیرا فرد به آن مبتلا شده، علت گلومرولونفریت یا تب روماتیسمی است، مورد استفاده قرار گیرد. این آزمایش ممکن است همراه با ASO ( آزمایش دیگری که برای تشخیص سابقهی قبلی عفونتهای استرپتوکوکی مورد استفاده قرار میگیرد) انجام شود.
از آنجایی که عوارض ناشی از عفونتهای استرپتوکوکی در ایالات متحده کاهش یافته است، بنابراین استفاده از تستهای ASO و آنتی بادی ضد DNase B نیز کاهش یافته است.
آزمایش آنتی بادی ضد DNase و ASO هنگامی انجام میشود که علائم و نشانههایی در شما وجود دارد که پزشک آن را مربوط به عوارض ناشی از عفونتِ اخیر استرپتوکوکی میداند. این علائم شامل تب روماتیسمی و گلومرولونفریتِ متعاقب عفونت استرپتوکوکی است.
برخی از علائم و نشانههای تب روماتیسمی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
برخی از علائم و نشانههای گلومرولونفریت ممکن است شامل موارد زیر باشد:
با این حال این علائم در سایر شرایط نیز دیده میشود.
آزمایش آنتی بادی ضد DNase B ممکن است دو مرتبه با فواصل تقریبا دو هفتهای انجام شود که تیترهای مرحلهی حاد و نقاهت بیماری بدست آید. این کار برای بررسی اینکه آیا سطح آنتی بادی در حال افزایش است و یا اینکه در حال کاهش است و یا ثابت مانده است، انجام میشود.
نتایج آزمایش آنتی بادی ضد DNase B و ASO ممکن است با هم تفسیر شوند. آنتی بادیهای ضد DNase B و ASO حدود یک هفته تا یک ماه پس از عفونت استرپتوکوک تولید میشوند. مقدار آنتی بادی ضد DNase B (تیتر) حدود 4 تا 6 هفته پس از بیماری به اوج خود میرسد و ممکن است برای چندین ماه بالا بماند. معمولا این نوع آنتی بادی بیشتر از تیتر آنتی بادی ASO، در خون بالا باقی میمانند.
آزمایشات منفی آنتی بادی ضد DNase B و ASO یا تیترهای بسیار کم آنها به این معنی است که احتمالا در گذشته به عفونت استرپتوکوکی مبتلا نشدهاید. این وضعیت به ویژه اگر نمونهای که 10 تا 14 روز بعد از شروع علائم بالینی گرفته شده نیز منفی باشد، صادق است. علائم و نشانههای شما احتمالا به علتی غیر از عفونت استرپتوکوکی اخیر مربوط میشود.
درصد کمی (10-15٪) از کسانی که دارای عارضه مربوط به عفونت استرپتوکوکی اخیر هستند، تیتر ASO بالا نخواهند داشت. این امر به ویژه در مورد گلومرولونفریت که پس از عفونت استرپتوکوکی پوستی ایجاد میشود، صادق است. با این حال این افراد ممکن است دارای یک تیتر آنتی بادی ضد DNase B و یا آنتی بادی استرپتوکوکال دیگری مانند تیتر افزایش یافتهی آنتی هیالورونیداز باشند.
تیتر بالا یا رو به افزایش آنتی بادیهای ضد DNase یا ASO به این معنی است که احتمالاً به تازگی دچار عفونت استرپتوکوک شدهاید.
اگر علائم و نشانههای تب روماتیسمی یا گلومرولونفریت داشته باشید، تیتر بالای آنتی بادیهای ضد DNase B و یا ASO میتواند تشخیص را تائید نماید.
آزمایش آنتی بادی ضد DNase B ممکن است همراه با آزمایش آنتی بادی استرپتوکوکی دیگری مانند آنتی هیالورونیداز انجام شود، خصوصا زمانی که تست ASO منفی است. درصد کمی از مردم (10-15 %) با عوارض پس از عفونت استرپتوکوکال، تیتر بالای (ASO) نخواهند داشت اما ممکن است دارای تیتر بالای آنتی بادی ضد DNase B یا آنتی هیالورونیداز باشند. این امر به ویژه در مورد گلومرولونفریت مرتبط با عفونت اخیر استرپتوکوکی پوست صحیح است.
خیر. آزمایش سریع استرپتوکوک و یا کشت حلق بهترین روش برای تشخیص عفونت استرپتوکوکی گلو است. بسیار حائز اهمیت است که برای جلوگیری از عوارض و جلوگیری از انتقال عفونت به دیگران، عفونت استرپتوکوکی حلق به سرعت شناسایی و درمان شود.
این عوارض معمولا پس از برطرف شدن عفونت استرپتوکوکی اولیه ایجاد میشوند. وقتی بعد از عفونت استرپتوکوکی علائم و نشانهها ظاهر میشوند، یک تاخیر حدود 1-2 هفته برای گلومرولونفریت و حدود 2-3 هفته برای تب روماتیسمی وجود دارد.
خیر. به طور کلی این آزمایشات فقط درصورتی انجام میشوند که علائمی وجود داشته باشد که مطرح کنندهی عوارض بعد از یک عفونت استرپتوکوک گروه A است که به درستی تشخیص داده نشده و درمان نشده باشد. بیشتر افراد این عوارض را تجربه نمیکنند. بنابراین، این آزمایشات به طور روتین انجام نمیشوند.
بیشتر مطبهای پزشکان این آزمایش را انجام نمیدهند و ممکن است برخی آزمایشگاهها نیز آن را ارائه ندهند. نمونهی خون در چنین شرائطی برای انجام آزمایش به آزمایشگاه مرجع ارسال میشود.
آدرس: تهران، خیابان استاد مطهری، بعد از خیابان مفتح، خیابان جهانتاب، خیابان نقدی، پلاك ۱۲، طبقه اول
کد پستی: ۱۵۷۶۶۳۵۷۱۴
صندوق پستی: ۱۵۸۷۵۹۴۸۳
تلفن: ۰۲۱۸۸۵۴۵۹۲۲
فکس: ۸۸۷۶۷۱۵۹ - ۸۸۷۶۵۵۶۱