آزمایش یائسگی

یائسگی چیست؟

یائسگی یا منوپوز به زمانی در زندگی یک زن گفته می‌شود که دوره قاعدگی طبیعی وی حداقل به مدت 12 ماه متوقف شده و از آن به بعد دیگر نتواند باردار شود. یائسگی معمولاً یک مرحله انتقال تدریجی است که با مرحله‌ای به نام پری منوپوز (مرحله قبل از یائسگی) در سنین 45 تا 55 سالگی آغاز می‌شود. یائسگی ممکن است زودتر از سنین مورد انتظار به دلیل شرایط سلامتی یا اقدامات پزشکی که بر تولید یا واکنش هورمون‌های مهم بدن تأثیر می‌گذارد، ایجاد شود.

قبل از یائسگی، هورمون‌های زن در ارتباط با یکدیگر کار می‌کنند تا تخمک را از تخمدان آزاد کنند و یا قاعدگی ماهانه را تنظیم کنند یا از شروع بارداری پشتیبانی کنند. در دوران یائسگی، زنان دچار نوسانات هورمونی می‌شوند. این نوسانات هورمونی باعث نامنظم شدن دوره‌های قاعدگی و سایر علائم مربوط به مرحله پیش از یائسگی از جمله گرگرفتگی، مشکلات خواب و تغییرات واژن می‌شود.

نقش آزمایشات یائسگی

آزمایش یائسگی جهت تعیین اینکه آیا علائم بیمار بخشی از یائسگی است یا مربوط به بیماری دیگری است درخواست می‌شود. علائم مربوط به یائسگی عبارتند از:

• دوره‌های قاعدگی نامنظم

• گرگرفتگی

• مشکلات خواب

• خشکی واژن، تحریک یا ترشحات

• نوسانات خلقی

• مشکل در تمرکز

در بررسی علت این علائم، پزشک ممکن است در مورد سن بیمار، علائم و سابقه خانوادگی وی سوال کند. در حدود 75٪ از زنان، علائم قبل از یائسگی در محدوده سنی مورد انتظار شروع می‌شود و پزشکان می‌توانند یائسگی را بدون آزمایش تشخیص دهند. یائسگی بعد از 12 ماه فقدان قاعدگی تأیید می‌شود.

اما اگر علت علائم مشخص نباشد، معمولاً آزمایش یائسگی انجام می‌شود. به عنوان مثال، آزمایش یائسگی ممکن است برای زنانی که تحت هیسترکتومی قرار گرفته‌اند، زنانی که چندین سال قبل از سن 50 سالگی علائم یائسگی را دارند یا هنگامی که زنی علائم غیرطبیعی حاکی از یائسگی را تجربه می‌کند، مورد استفاده قرار گیرد.

انواع آزمایشات یائسگی

با افزایش سن زنان، تخمدان‌ها کمتر به هورمون تحریک کننده فولیکول (FSH) و هورمون لوتئینه کننده (LH)، دو هورمون مهم برای تخمک‌گذاری و تنظیم دوره‌های قاعدگی، پاسخ می‌دهند. در پاسخ، تخمدان‌ها تولید استروژن و پروژسترون را متوقف می‌کنند، باعث می‌شود سطح استروژن در بدن کاهش یابد و سطح FSH افزایش یابد.

هنگامی که آزمایش برای یائسگی مورد نظر باشد آزمایش FSH برای تشخیص سطح بالای این هورمون در خون انجام می‌گیرد. اندازه گیری FSH می‌تواند به شما کمک کند تا تعیین کنید آیا یک زن در دوران قبل از یائسگی است یا وارد دوره یائسگی شده است.

از آنجا که سطح FSH به طور طبیعی هر ماه برای تحریک تخمک‌گذاری در نوسان است، نتایج آزمایش FSH باید با احتیاط تفسیر شود و ممکن است گمراه کننده باشد. به جای تفسیر یک نتیجه آزمایش FSH برای تأیید یائسگی سطح این هورمون باید به طور مداوم  بالا باشد، یعنی در چند بار آزمایش بصورت پیوسته بالا باقی بماند.

آزمایشات تکمیلی که ممکن است برای کمک به پزشک در ارزیابی وضعیت یائسگی انجام شود شامل موارد زیر است:

شرایط دیگری می‌تواند قاعدگی نامنظم ایجاد کند و یا می‌تواند آن را به طور کامل متوقف کند. در برخی موارد، پزشکان آزمایشاتی را برای تعیین اینکه آیا چیزی غیر از یائسگی بر قاعدگی تأثیر می‌گذارد انجام می‌دهند:

آزمایشاتی برای رد کردن سایر شرایط یا اختلالات

آزمایش یائسگی

آزمایش یائسگی معمولاً در مطب پزشک، آزمایشگاه یا بیمارستان انجام می‌شود. بیشتر آزمایشات مربوط به یائسگی شامل یک نمونه خون است که از طریق سیاهرگ بازوئی شما گرفته می‌شود.

هر کسی که علائم قبل از یائسگی داشته باشد باید با پزشک خود صحبت کند تا تشخیص دهد که آزمایش یائسگی در مورد وی مناسب است یا خیر.

آزمایش در خانه

کیت‌های آزمایش در خانه موجود است که می تواند هورمون‌هایی را که ممکن است به یائسگی مرتبط باشند آنالیز کند، مانند موارد زیر:

تست FSH در خانه: آزمایشات FSH در خانه میزان بالای FSHرا در یک نمونه ادرار تشخیص می‌دهد. اگرچه، این آزمایش به طوریقین نمی‌تواند یائسگی را تشخیص دهد. کیت‌های مصرف داخل خانه ممکن است از دقت کمتری نسبت به تست‌های آزمایشگاهی برای FSH برخوردار باشند.

تست استروژن در منزل: تست استروژن در منزل سطح سه نوع استروژن را در یک نمونه بزاق اندازه گیری    می‌کند: استرون، استرادیول و استریول. سطح استرادیول ممکن است برای تعیین وضعیت یائسگی استفاده شود اما باید با کمک پزشک تفسیر شود.

آزمایش هورمون لوتئینه کننده (LH) در خانه: آزمایش هورمون لوتئینه کننده در خانه میزان هورمون LH را در نمونه ادرار اندازه گیری می‌کند. این آزمایش خانگی ممکن است برای تشخیص تخمک گذاری استفاده شود، اما معمولاً برای تشخیص یائسگی استفاده نمی‌شود.