آزمایش کالپروتکتین مدفوع

کالپروتکتین یک آزمایش روی نمونه مدفوع  است که برای تشخیص التهاب در روده استفاده می‌شود. التهاب روده به عنوان مثال با برخی از عفونت‌های باکتریایی همراه است و در افراد مبتلا به بیماری التهابی روده (IBD) با فعالیت و شدت بیماری مرتبط است. تست کالپروتکتین تشخیصی نیست، اما ممکن است برای تمایز بین IBD و اختلالات غیر التهابی و برای نظارت بر شدت IBD استفاده شود. پزشک ممکن است آزمایش کالپروتکتین را برای کمک به بررسی علت اسهال آبکی یا خونی مداوم فرد تجویز کند. این آزمایش ممکن است همراه با سایر آزمایش‌های مدفوع، مانند کشت مدفوع برای تشخیص عفونت باکتریایی، آزمایش انگل شناسی برای جستجوی تخم کرم‌ها و انگل‌ها (O&P)، آزمایش گلبول‌های سفید مدفوع، و یا آزمایش خون مخفی مدفوع (FOBT) تجویز شود. اگر پزشک مشکوک به التهاب باشد، ممکن است آزمایش خونی که التهاب را در بدن تشخیص می‌دهد، مانند آزمایشCRP، یا میزان رسوب گلبول قرمز (ESR) در صورت در دسترس نبودن CRP تجویز کند. آزمایش هم برای کمک به تعیین علت علائم فرد و هم برای رد شرایط با علائم مشابه انجام می‌شود. این بدان معناست که ممکن است بسته به علل مشکوک آزمایشات اضافی خون و مدفوع انجام شود.

آزمایش کالپروتکتین ممکن است برای کمک به کاربرد آندوسکوپی در صورت مشکوک بودن به IBD تجویز شود. تشخیص IBD معمولاً با انجام آندوسکوپی (کولونوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی) برای بررسی روده‌ها و با گرفتن یک نمونه بافت کوچک (بیوپسی) برای ارزیابی التهاب و تغییرات در ساختار بافت تأیید می‌شود. این آزمایش تهاجمی است و در صورت عدم وجود التهاب ضرورت کمتری برای انجام آن وجود دارد. در صورتی که فرد مبتلا به IBD علائمی داشته باشد که حاکی از شعله‌ور شدن آن باشد، هم برای تشخیص فعالیت بیماری و هم برای کمک به ارزیابی شدت آن، ممکن است آزمایش کالپروتکتین تجویز شود. به عنوان مثال، اگر فردی کالپروتکتین نسبتاً بالا داشته باشد، آزمایش ممکن است چندین هفته بعد تکرار شود تا مشاهده شود که آیا به طور متوسط ​​​​بالا مانده، افزایش یافته است یا به حالت عادی بازگشته است.

آزمایش کالپروتکتین ممکن است زمانی تجویز شود که فرد علائمی داشته باشد که نشان دهنده التهاب سیستم گوارشی باشد و زمانی که پزشک بخواهد بین IBD و وضعیت روده غیر التهابی تمایز قائل شود.

علائم و نشانه‌های IBD از فردی به فرد دیگر و در طول زمان متفاوت خواهد بود. آن‌ها ممکن است شامل یک یا چند مورد از موارد زیر باشند:

اسهال خونی یا آبکی،

گرفتگی یا درد شکم،

تب،

 کاهش وزن،

خونریزی از رکتوم،

 ضعف

آزمایش کالپروتکتین ممکن است زمانی انجام شود که پزشک بخواهد تشخیص دهد که آیا آندوسکوپی (کولونوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی) ضروری است یا خیر.

هنگامی که فردی مبتلا به IBD تشخیص داده شد، ممکن است هر زمان که مشکوک به شعله ور شدن بیماری باشد، آزمایش کالپروتکتین برای تأیید فعالیت بیماری و نیز برای ارزیابی شدت آن درخواست شود.

افزایش سطح کالپروتکتین در مدفوع بیمار نشان می‌دهد التهاب احتمالاً در روده وجود دارد اما محل یا علت آن را نشان نمی‌دهد. به طور کلی، درجه افزایش آن با شدت التهاب مرتبط است.

افزایش کالپروتکتین با IBD، اما همچنین با عفونت‌های باکتریایی، برخی عفونت‌های انگلی و سرطان روده بزرگ مشاهده می‌شود. آندوسکوپی (کولونوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی) ممکن است به عنوان یک آزمایش پیگیری برای کمک به تعیین علت التهاب، علائم و نشانه‌ها به‌کار برده شود.

در افرادی که به تازگی مبتلا به IBD تشخیص داده شده‌اند، غلظت کالپروتکتین ممکن است بسیار بالا باشد.

کالپروتکتین پایین به این معنی است که علائم و نشانه‌ها احتمالاً به دلیل یک اختلال غیرالتهابی روده است. نمونه‌هایی از این موارد عبارتند از عفونت‌های ویروسی در دستگاه گوارش و سندرم روده تحریک پذیر (IBS). برخلاف IBD، IBS باعث التهاب نمی‌شود. بلکه باعث دردهای شکمی و اسپاسم‌های شبیه به کرامپ همراه با حملات اسهال و یا یبوست می‌شود. در افرادی که نتایج کالپروتکتین پایینی دارند، اندیکاسیون اندوسکوپی کمتر است یا کاربرد آن چندان مفید نیست.

سطح متوسط کالپروتکتین ممکن است نشان دهنده وجود التهاب یا بدتر شدن وضعیت بیماری فرد باشد. آزمایش کالپروتکتین مکرر با نتیجه‌ای که هنوز نسبتاً بالا است یا افزایش یافته است، احتمالاً به بررسی بیشتر نیاز دارد و ممکن است نیاز به انجام آندوسکوپی داشته باشد.

• هر چیزی که باعث التهاب در روده شود می‌تواند باعث افزایش سطح کالپروتکتین در مدفوع شود.
• کالپروتکتین می‌تواند با آسیب بافت روده و خونریزی که گاهی اوقات با استفاده از داروهای ضد‌التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن مشاهده می‌شود، افزایش یابد.
• کالپروتکتین با آزمایش مدفوع دیگری به نام لاکتوفرین ارتباط دارد. هر دو موادی هستند که توسط گلبول‌های سفید خون در مدفوع آزاد می‌شوند و با التهاب روده مرتبط هستند.
• در برخی موارد، کالپروتکتین ممکن است حتی در صورت وجود التهاب کم باشد (منفی کاذب). این حالت بیشتر در مورد کودکان دیده می‌شود.

به طور کلی خیر. آزمایش‌های خونی برای تشخیص التهاب (CRP، ESR) وجود دارد، اما آن‌ها اطلاعات مشابهی را در مورد التهاب دستگاه گوارش به‌اندازه آزمایش کالپروتکتین مدفوع ارائه نمی‌دهند.

کالپروتکتین انعکاسی از التهاب دستگاه گوارش است و تحت تأثیر تغییرات سبک زندگی قرار نمی‌گیرد. اگر به دلیل عفونت باشد، پس از رفع عفونت به احتمال زیاد به حالت عادی باز می‌گردد. اگر به دلیل بیماری التهابی روده باشد، با فعالیت بیماری بالا و پایین می‌رود. در موارد نادری که افزایش کالپروتکتین ناشی از درمان با داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (NSAID) باشد، پس از قطع دارو احتمالاً به حالت عادی باز می‌گردد.

این بستگی به آزمایشگاه انجام دهنده آزمایش دارد. این آزمایش تا حدودی تخصصی است و توسط همه آزمایشگاه‌ها ارائه نمی‌شود. نمونه شما احتمالاً برای آزمایش به آزمایشگاه مرجع ارسال می‌شود و ممکن است چندین روز طول بکشد تا نتایج در دسترس قرار گیرد.