برای غربالگری آسیب کبدی و یا کمک به تشخیص بیماری کبد انجام میشود.
هنگامی که پزشک فکر میکند شما علائمی از اختلال کبدی مانند درد شکم، حالت تهوع و استفراغ، یرقان (زرد شدن رنگ پوست یا صلبیه چشم) دارید یا در معرض ویروسهای هپاتیت قرار گرفتهاید و یا هنگامی که شما یک معاینه روتین دارید، میتوان آنرا بهعنوان بخشی از یک پانل متابولیک جامع (CMP) نیز استفاده کرد.
نمونه خونی که از ورید بازو گرفته شده است.
خیر.
آلانین آمینوترانسفراز (ALT) آنزیمی است که بیشتر در سلولهای کبد و کلیه یافت میشود. مقادیر بسیار کمی از آن نیز در قلب و عضلات وجود دارد. به طور معمول، سطح ALT در خون کم است، اما هنگامی که کبد آسیب میبیند، ALT در خون آزاد میشود و سطح آن افزایش مییابد.
این آزمایش میزان ALT را در خون اندازه گیری میکند و برای تشخیص به موقع بیماری کبد مفید است. عملکرد ALT تبدیل کردن اسید آمینهی آلانین (که در پروتئینها موجود است) به پیرووات است. پیرووات یک واسطهی مهم در تولید انرژی سلولی است. در افراد سالم سطح خونی این آنزیم پایین است.
هنگامیکه کبد آسیب میبیند آنزیم به داخل جریان خون رها میشود و این قبل از آن است که علائم آشکار آسیب کبدی مثل زردی یا یرقان بروز کند. کبد یک عضو حیاتی است که در قسمت فوقانی سمت راست شکم درست زیر قفسه سینه قرار گرفته است و در بسیاری از اعمال بدن درگیر است از جمله اینکه استفاده از مواد مغذی را ممکن میسازد، با ترشح صفرا به هضم چربیها کمک میکند، بسیاری از پروتئینهای مهم از قبیل فاکتورهای انعقاد خون و آلبومین را تولید میکند و مواد بالقوه سمی را تجزیه کرده و به مواد بیضرر تبدیل میکند که یا مورد استفاده ی بدن قرار میگیرند و یا اینکه دفع میشوند.
در شرایطی که سلولهای کبدی دچار آسیب میشوند با یک افزایش در میزان آنزیم آلانین آمینو ترانسفراز مواجه میشویم. این تست در نشان دادن آسیب مربوط به هپاتیت (التهاب کبد) یا آسیب ناشی از مصرف داروها یا مواد دیگری که برای کبد سمی هستند بسیار مفید است.
این آزمایش معمولا به همراه تست آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) که آنزیم کبدی دیگری است بهعنوان تستهای پانل کبدی درخواست میشود. هرگاه کبد دچار آسیب شود هر دو این آنزیمها افزایش نشان میدهند هرچند که آلانین آمینوترانسفراز برای بافت کبدی بسیار اختصاصیتر است و در برخی موارد ممکن است فقط این آنزیم افزایش نشان دهد. از نسبت AST/ALT میتوان برای تشخیص بین علل مختلف و شدت بیماری کبدی و نیز برای تشخیص آسیب کبد از آسیب قلب یا عضلات کمک گرفت.
آزمون آلانین آمینوترانسفراز معمولاً برای تشخیص آسیب کبدی استفاده میشود. این تست اغلب همراه با آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) بهعنوان بخشی از پانل کبد یا پانل متابولیک جامع (CMP) برای غربالگری و یا کمک به تشخیص بیماری کبد تجویز میشود.
AST و ALT به عنوان دو آزمایش مهم برای تشخیص آسیب کبدی در نظر گرفته میشوند، اگرچه ALT بیشتر از AST برای کبد اختصاصی است. گاهی اوقات AST مستقیماً با ALT مقایسه میشود و نسبت AST / ALT محاسبه میشود. از این نسبت میتوان برای تشخیص تفاوت بین دلایل مختلف آسیب کبدی و کمک به تشخیص آسیب قلبی یا عضلانی استفاده کرد.
مقادیر ALT اغلب با نتایج آزمایشات دیگر مانند آلکالن فسفاتاز (ALP)، گاما گلوتامیل ترانسفراز (GGT)، پروتئین توتال، نسبت آلبومین به گلوبولین (نسبت A / G) و بیلی روبین مقایسه میشود تا به شما در تعیین نوع بیماری کبد کمک کند. ALT غالباً برای نظارت بر درمان بیماری کبد، برای بررسی اینکه آیا درمان اثر گذار است، استفاده میشود و ممکن است به تنهایی یا همراه با آزمایشات دیگر برای این منظور تجویز شود.
هنگام انجام معاینات روتین، ممکن است ALT بهعنوان بخشی از یک پانل متابولیک جامع درخواست شود.
هنگامی که علائم و نشانههای اختلال کبدی دارید، پزشک معمولاً آزمایش ALT (و چندین آزمایش دیگر) را سفارش میدهد. برخی از این علائم و نشانهها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
در صورت افزایش خطر ابتلا به بیماری کبد، ممکن است ALT به تنهایی یا با آزمایشهای دیگر تجویز شود، زیرا بسیاری از افراد با آسیب خفیف کبدی هیچ علائم و نشانهای ندارند. در آسیب خفیف کبد (حتی بدون هیچگونه علامتی) این آنزیم افزایش دارد.
شما ممکن است در معرض خطر بیماری کبد باشید اگر:
وقتی ALT برای نظارت بر درمان بیماری کبد استفاده میشود، ممکن است به طور منظم و مکرر درخواست شود.
سطح این آنزیم در حالت طبیعی در خون پایین است. بیماری کبد رایجترین دلیل بالا رفتن سطح ALT از حد طبیعی است. مقادیر بسیار بالای ALT (بیش از ۱۰ برابر نرمال) معمولاً به دلیل هپاتیت حاد و گاهی اوقات به دلیل عفونت هپاتیت ویروسی است. در هپاتیت حاد، سطح ALT معمولاً حدود ۱ الی ۲ ماه بالا میماند اما ممکن است ۳ تا ۶ ماه طول بکشد تا به حالت طبیعی برگردد. سطح ALT همچنین ممکن است به دلیل قرار گرفتن در معرض داروها یا سایر مواد سمی برای کبد یا در شرایطی که باعث کاهش جریان خون در کبد میشود، به طور قابل توجهی افزایش یابد (گاهی بیش از ۱۰۰ برابر حد طبیعی).
سطح ALT معمولاً در هپاتیت مزمن زیاد بالا نمیرود، اغلب کمتر از ۴ برابر حد طبیعی است. در این حالت، سطح این آنزیم اغلب بین حالت نرمال و یا کمی افزایش یافته است، بنابراین ممکن است مرتباً آزمایش انجام شود تا مشخص شود آیا الگویی وجود دارد یا خیر. از دیگر دلایل افزایش متوسط ALT میتوان به انسداد مجاری صفراوی، سیروز (معمولاً نتیجه هپاتیت مزمن یا انسداد مجاری صفراوی است)، آسیب قلبی، سوء مصرف الکل و تومورهای کبدی اشاره کرد.
ALT اغلب همراه با آزمایش AST یا به عنوان بخشی از پنل کبدی انجام میشود. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نتایج ALT در رابطه با سایر آزمایشات کبدی، به آزمایش پنل کبد مراجعه کنید.
در انواع خاصی از بیماریهای کبدی، سطح ALT بالاتر از AST است و نسبت AST / ALT پایین خواهد بود (کمتر از ۱). چند استثنا وجود دارد؛ نسبت AST / ALT معمولاً در هپاتیت الکلی، سیروز و با آسیب قلبی یا عضلانی بیش از ۱ است و ممکن است برای یک یا دو روز پس از شروع هپاتیت حاد از ۱ بیشتر باشد.
تزریق دارو در بافت عضلانی یا ورزش شدید، ممکن است سطح ALT را افزایش دهد.
بسیاری از داروها ممکن است با ایجاد آسیب کبدی در درصد بسیار کمی از بیماران که دارو مصرف میکنند، سطح ALT را افزایش دهند. این امر هم در مورد داروهای تجویزی و هم در مورد برخی از محصولات طبیعی صادق است. در مورد تمام داروها و یا مکملهایی که مصرف میکنید حتماً به پزشک خود اطلاع دهید.
ALT برای کبد اختصاصیتر از AST است و همچنین کمتر تحت تأثیر مشکلات اعضای دیگر بدن قرار میگیرد. با این وجود، آسیب به اندامهایی غیر از کبد، مانند قلب و عضله اسکلتی، میتواند باعث افزایش ALT شود. بهعنوان مثال، افزایشهای جزئی ممکن است با آسیب عضلات اسکلتی یا حملات قلبی دیده شود.
پس از یک معاینه بدنی کامل و ارزیابی سابقه پزشکی یک فرد، چندین آزمایش دیگر وجود دارد که بسته به شکی که به علت آسیب کبدی است، ممکن است انجام شود.
برخی از این موارد عبارتند از:
برای کمک به تعیین علت آسیب کبدی و ارزیابی میزان آسیب کبدی، نمونه برداری (بیوپسی) از کبد انجام میشود.