از این تست برای کمک به تشخیص آرتریت روماتوئید (RA) و تمایز آن از انواع دیگر آرتریت و همچنین برای ارزیابی سیر تحول بیماری در آینده (پیش آگهی) در بیمار مبتلا به آرتریت روماتوئید استفاده میشود.
وقتی که التهاب مفصل همراه با علائمی مانند درد، سفتی، حرکت محدود و تورم در مفاصل متعدد باشد و به بیماری آرتریت روماتوئید مشکوک باشیم از این تست میتوان استفاده کرد.
نمونه خون وریدی که از ورید بازو گرفته میشود.
در مورد مصرف هرگونه دارو و یا مکملهای داروئی و غذائی به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است لازم باشد حداقل ۸ ساعت قبل از خونگیری، از مصرف مولتی ویتامینها یا مکملهای غذایی حاوی بیوتین (ویتامین B7) خودداری نمائید.
آنتی بادیهای پپتیدی سیترولین شده حلقوی، اتوآنتی بادیهای تولید شده بوسیلهی سیستم ایمنی هستند که علیه پپتیدهای سیترولینه حلقوی شده (CCP)، ساخته میشوند. این آزمایش آنتی بادیهای ضد CCP را در خون شناسایی و اندازه گیری میکند. سیترولین به عنوان بخشی از متابولیسم اسید آمینه آرژینین به طور طبیعی در بدن تولید میشود. اما در مفاصل افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید، این تبدیل ممکن است با سرعت بالاتری رخ دهد. سیترولین ساختار پروتئین را تغییر میدهد و میتواند باعث ایجاد پاسخ ایمنی شده و اتوآنتی بادیهایی در برابر پروتئینهای مفصلی تولید کند. آزمایش آنتی بادی CCP به تشخیص آرتریت روماتوئید کمک میکند و می تواند در شناسایی افرادی که دارای سرعت فرسایشی بیشتری از بیماری هستند، مفید باشد.
آرتریت روماتوئید یک بیماری خود ایمنی سیستمیک و مزمن است که موجب التهاب، درد، سفتی و تغییرات مخرب در مفاصل دستها، پاها و سایر مفاصل در سراسر بدن میشود. این بیماری ممکن است هرکسی را در هر سنی مبتلا کند؛ اما معمولاً در سنین ۴۰ تا ۶۰ سالگی ایجاد میشود و حدود ۷۵درصد مبتلایان را زنان تشکیل میدهند. سیر بیماری آرتریت روماتوئید و پیش آگهی آن متنوع است. ممکن است سیر آرامی داشته باشد و یا سریع توسعه یابد و پیشرفت کند. ممکن است در بعضی از افراد بهبودی نسبی حاصل شود و یا در برخی دیگر بهبودی کامل بدست آید. در برخی دیگر از بیماران در صورت عدم درمان، میتواند طول عمر فرد را کاهش دهد و در عرض چند سال بسیاری از افراد آسیب دیده را دچار معلولیت کند.
انواع مختلفی از روشهای درمانی برای به حداقل رساندن عوارض بیماری آرتریت روماتوئید وجود دارد، اما این مسئله به تشخیص دقیق و شروع درمان قبل از ایجاد آسیب برگشت ناپذیر در مفصل یا مفاصل گرفتار بستگی دارد. فاکتور روماتوئید (RF) اولین آزمایش خون است که برای تشخیص این بیماری و تمایز آن از انواع دیگر آرتریت و سایر فرآیندهای التهابی، مورد استفاده قرار میگیرد. با این حال حساسیت و ویژگی آزمایش RF مطلوب نیست. این آزمایش میتواند در افرادی که علائم بالینی آرتریت روماتوئید دارند، منفی و در افرادی که این بیماری را ندارند، مثبت باشد. مطالعات نشان داده است که تست آنتی بادی CCP حساسیت مشابه تست RF اما ویژگی بسیار بالاتری (۹۸-۹۵٪) نسبت به آن دارد و احتمالا در اوائل بیماری آرتریت روماتوئید مثبت است.
معیارهای طبقهبندی آرتریت روماتوئید ۲۰۲۱ از کالج روماتولوژی آمریکا (ACR) شامل آزمایش آنتی بادی CCP، همراه با RF، به عنوان بخشی از معیارهای تشخیص آرتریت روماتوئید است. طبق رهنمودهای ACR، آنتی بادی CCP ممکن است در حدود ۶۰-۵۰ % از افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید در مراحل نخستین بیماری، از ۶-۳ ماه پس از شروع علائم، تشخیص داده شود. تشخیص به موقع RA به پزشکان این امکان را میدهد تا درمان تهاجمی این بیماری را شروع کنند و عوارض مربوطه و آسیب بافتی را به حداقل برسانند.
برای کمک به تشخیص آرتریت روماتوئید و ارزیابی شدت و روند احتمالی بیماری (پیش آگهی)، ممکن است آزمایش آنتی بادی پپتید سیترولین شده حلقوی (CCP) همراه و یا بدنبال آزمایش فاکتور روماتوئید (RF) انجام شود.
همچنین ممکن است آزمایش آنتی بادی CCP برای کمک به ارزیابی احتمال پیشرفت بیماری آرتریت روماتوئید، در افراد مبتلا به آرتریت تمایز نیافته، درخواست شود (کسانی که علائم بیماری را نشان میدهند اما هنوز معیارهای کالج روماتولوژی آمریکا (ACR) را برای بیماری آرتریت روماتوئید ندارند). طبق ACR، تقریباً ۹۵٪ از کسانی که دارای آنتی بادی مثبت CCP هستند، معیارهای بیماری آرتریت روماتوئید را در آینده بدست خواهند آورد. تشخیص به موقع این بیماری، برای هدایت تصمیمات درمانی ضروری است.
هنگامی که کسی علائم و نشانههای مربوط به آرتریت التهابی داشته و علت آن تشخیص داده نشده و یا اینکه تحت عنوان آرتریت تمایز نیافته تشخیص داده شده باشد آزمایش آنتی بادی CCP همراه با آزمایش RF درخواست میشود. همچنین هنگامی که علائم و نشانههای بالینی، بیماری آرتریت روماتوئید را برای پزشک مطرح میکند اما نتیجهی آزمایش RF منفی است، این تست درخواست میشود. بیماری آرتریت روماتوئید معمولا به طور متقارن بر روی چندین مفصل تأثیر میگذارد.
علائم و نشانهها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد، گرم شدن و تورم در مفاصل دست و مچ دست بسیار شایع است.
-درد گاهی اوقات روی آرنج، گردن، شانهها، باسن، زانوها و یا پا تأثیر میگذارد.
- سفتی مفاصل آسیب دیده در صبح که در طول روز بهبود مییابد.
- خستگی
- تب
- ایجاد گره یا ندول در زیر پوست، به خصوص در آرنج.
- احساس عمومی ناخوشی (بیحالی).
هنگامی که افرادی که علائم و نشانههای آرتریت را دارند هم از نظر آنتی بادی CCP و هم از نظر RF مثبت باشند، احتمال ابتلا به بیماری آرتریت روماتوئید وجود دارد و احتمالاً شکل سریعتر پیشرونده و شدید بیماری در آنها ایجاد میشود. زمانی که افراد نسبت به آنتی بادی CCP مثبت هستند اما RF منفی دارند، یا میزان (تیتر) هر دوی آنها کم است و دارای علائم بالینی هستند که آرتریت روماتوئید را مطرح میکند، در این صورت احتمال دارد که بیماری آرتریت روماتوئیدِ پیش از انتظار دچار شده باشند و یا اینکه در آینده این بیماری در آنها شکل خواهد گرفت.
هنگامی که افراد نسبت به آنتی بادی CCP منفی هستند اما دارای RF مثبت هستند، در این صورت علائم و نشانههای بالینی در تعیین بیماری آرتریت روماتوئید یا بیماری التهابی دیگر، بسیار مهم هستند. وقتی کسی هم از نظر آنتی بادی CCP و هم از RF منفی باشد، احتمال اینکه وی آرتریت روماتوئید داشته باشد کمتر است. با این حال باید تأکید کرد که تشخیصِ آرتریت روماتوئید، یک تشخیص بالینی است و ممکن است در غیاب آزمایش مثبت برای اتو آنتی بادیها، بنا گذاشته شود.
آزمایش آنتی بادی CCP نسبتاً جدید و البته در حال گسترش است.اما هنوز نسبت به آزمایش RF کمتر درخواست میشود.
آنتی بادی CCP بندرت در سایر بیماریهای خود ایمنی مانند لوپوس، بیماری گریوز و سندرم شوگرن یافت میشود و از طرف دیگر ممکن است در عفونتهایی مانند سل نیز شناسایی شود.
خیر. آنتیبادی CCP به عنوان آزمایش غربالگری توصیه نمیشود. همانند آزمایش RF، بهترین روش برای ارزیابی افرادی است که علائم بالینی آنها، آرتریت روماتوئید را مطرح میکند یا اینکه قبلا مبتلا به آرتریت تمایز نیافته بودهاند.
آزمایش آنتی CCP به طور گستردهای در دسترس است و ممکن است توسط پزشک شما انجام شود. این تست ممکن است در همه آزمایشگاهها در دسترس نباشد اما میتواند به طور معمول به آزمایشگاه مرجع ارسال شود.
همانند سایر اتوآنتی بادیها هنگامی که توسط سیستم ایمنی بدن تولید میشود از بین نخواهد رفت. سطح آنتی بادی CCP ممکن است با گذشت زمان نوسان کند، همچنین مقدار آن ممکن است با درمان کاهش یابد.
پزشک معالج شما ممکن است آزمایش سدیمان (ESR) و یا CRP و آزمایشاتی را که التهاب را تشخیص میدهند، درخواست کند. همچنین ممکن است برای بررسی تعداد گلبولهای سفید خون (که بالا رفتن آن نشانه دیگری از التهاب است) و بررسی کم خونی (که یک بیماری رایج در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید میباشد) آزمایش شمارش کامل خون (CBC) را درخواست کند.
برای اطلاعات بیشتر، ممکن است آنالیز مایع مفصلی (مایع سینوویال) انجام شود. علاوه بر این ممکن است آزمایش آنتی بادی ضد هسته (ANA) نیز درخواست شود. آزمایش ANA منفی کمک میکند تا لوپوس و سایر بیماریهای روماتیسمی سیستمیک را کنار بگذاریم. نتیجهی ANA ممكن است در یك سوم بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید، مثبت باشد.
آدرس: تهران، خیابان استاد مطهری، بعد از خیابان مفتح، خیابان جهانتاب، خیابان نقدی، پلاك ۱۲، طبقه اول
کد پستی: ۱۵۷۶۶۳۵۷۱۴
صندوق پستی: ۱۵۸۷۵۹۴۸۳
تلفن: ۰۲۱۸۸۵۴۵۹۲۲
فکس: ۸۸۷۶۷۱۵۹ - ۸۸۷۶۵۵۶۱