برای غربالگری عفونت فعال یا نهفته سل (TB) انجام میشود.
نمونه خونی که از طریق ورید بازویی گرفته میشود.
خیر.
سل یک بیماری عفونی است که توسط باکتری مایکوباکتریوم توبرکلوزیس ایجاد میشود. میکروب سل در درجه اول ریهها را هدف قرار میدهد اما ممکن است هر ناحیه ای از بدن مانند دستگاه ادراری، سیستم عصبی مرکزی، استخوانها، مفاصل و یا سایر اندامها را تحت تأثیر قرار دهد.
آزمایش رهاسازی اینترفرون گاما (IGRA) با سنجش غیر مستقیم پاسخ ایمنی بدن به آنتیژنهای مشتق شده از این باکتریها، برای غربالگری امکان مواجهه با میکروب سل به کار میرود. سل ممکن است باعث عفونت غیر فعال (نهفته) یا بیماری پیشرونده و فعال شود.
سیستم ایمنی حدود ٪90 از افرادی که به سل آلوده میشوند، می تواند رشد آن را کنترل کرده و عفونت سل را به سلولهای کمی در بدن محدود کند. باکتریهای موجود در این سلولها غیرفعال ولی زنده هستند. فردِ آلوده هیچ علامتی ندارد و عفونتزا نیست اما "عفونت سل نهفته" دارد. اگر بعد از مدتی سیستم ایمنی این فرد ضعیف شود (یا به خطر بیفتد)، ممکن است مایکوباکتریها دوباره شروع به رشد کنند و بیماری سل به فرم فعال تبدیل شود. سل فعال بیماری را ظاهر میکند و میتواند از طریق ترشحات تنفسی مانند خلط یا آئروسلهایی که در اثر سرفه، عطسه، خنده، صحبت، آواز یا تنفس آزاد میشوند، به دیگران منتقل شود. آزمایش خون (IGRA) میتواند عفونتهای مایکوباکتریوم توبرکلوزیس را تشخیص دهد، اما نمیتواند عفونتهای نهفته و فعال را از هم تشخیص دهد. برای کمک به تشخیص عفونت سل فعال، آزمایشات دیگری مانند آزمایش باسیل اسید فست (AFB) لازم است.
از IGRA به عنوان یک آزمایش غربالگری برای عموم جمعیت استفاده نمیشود. این آزمایش برای غربالگری افرادی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به سل هستند، انجام میشود. مانند افرادی که در زیر ذکر شدهاند:
برای غربالگری سل ممکن است یا آزمایش IGRA یا تست پوستی توبرکولین انجام شود، اما در بیشتر موارد IGRA آزمایش ارجح است.
در آزمایش IGRA هنگامی که سلولها در معرض آنتیژنهای اختصاصی سل قرار میگیرند، مادهای به نام گاما اینترفرون توسط سلولهای سفید خون ترشح میشود که در نمونه خون اندازهگیری میشود.
تست IGRA توسط همه آزمایشگاهها انجام نمیشود. این آزمایش به گلبولهای سفید زنده نیاز دارد، بنابراین نمونه خون IGRA باید توسط آزمایشگاه در یک بازه زمانی مشخص دریافت و آزمایش شود.
توصیههای مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC)، انجمن بیماریهای عفونی آمریکا (IDSA) و انجمن قفسه سینه آمریکا (ATS) اولویت آزمایش IGRA را در موارد زیر ذکر میکنند:
اگر IGRA در دسترس نباشد یا انجام آن بسیار پرهزینه باشد، آزمون پوستی توبرکولین جایگزین قابل قبولی برای IGRA میباشد.
مراکز فوق برای افرادی که احتمال آلودگی آنها به سل کمتر است یا افرادی که کمتر در معرض خطر ابتلا به سل هستند و پیشرفت بیماری در آنها اندک است آزمایش ایگرا را توصیه نمیکنند.
با این حال، هنگامیکه لازم است برای استخدام یا بنابر یک نیاز قانونی عفونت سل پنهان بررسی شود، آنها انجام این آزمایش را پیشنهاد میکنند. همچنین در موارد زیر نیز آزمایش IGRA توصیه میشود:
آزمایش IGRA ممکن است در موارد زیر درخواست شود:
نتیجه مثبت آزمایش IGRA به این معنی است که فرد احتمالاً در معرض سل قرار گرفته است و ممکن است عفونت سل نهفته یا فعال داشته باشد.
اگر پزشک مشکوک باشد که شخصی به سل فعال مبتلا شده است، برای تأیید تشخیص از سابقه و معاینه بالینی و سایر آزمایشات مانند عکسبرداری از قفسه سینه و آزمایش باسیل اسید فست AFB استفاده میکند.
نتیجه منفی به این معنی است که احتمالاً فرد مورد آزمایش عفونت سل ندارد. با این وجود، سل را کاملاً رد نمیکند. ممکن است به این معنی باشد که هنوز برای اینکه مواجهه با میکروب نشان داده شود زود است. حدود 6 هفته پس از عفونت طول میکشد تا فرد واکنش مثبتی به IGRA نشان دهد.
اگر شک و تردید به سل همچنان زیاد باشد و پزشک بخواهد نتیجه منفی یا نامشخصی را تأیید کند، ممکن است IGRA را تکرار کند یا تست پوستی توبرکولین را به عنوان آزمایش پیگیری جایگزین انجام دهد.
گاهی اوقات فردی که دچار عفونت با گونههای دیگر مایکوباکتریوم، به عنوان مثال مایکوباکتریوم کانزاسی میشود یا احتمالا با آن برخورد میکند، نتیجه مثبت کاذب IGRA برای توبرکلوزیس نشان میدهد.
نتایج مثبت باید توسط آزمایشات دیگری مانند عکس قفسه سینه پیگیری شود تا علائم بیماری سل فعال بررسی شود. در صورت مشكوك بودن به بيماري سل فعال، ممكن است براي تاييد تشخيص و تعيين حساسيت دارو برای عفونت مایکوباکتریوم توبرکلوزیس در بیمار، از آزمايش باسیل اسید فست (AFB) شامل اسمیر و کشت و آزمايش حساسيت استفاده شود.
نتایج مثبت تست پوستی توبرکولین معمولاً در کسانی که واکسیناسیون BCG (باسیل کالمت- گوئرین) انجام دادهاند، دیده میشود. نتایج IGRA تحت تأثیر BCG نیست.
اگر نیازی به انجام این کار باشد، لازم است تحت نظر پزشک آزمایش صورت گیرد. از آنجا که در دوران بارداری سل از مادر به کودک منتقل میشود، در صورت افزایش خطر ابتلا به سل، ممکن است پزشک بخواهد شما غربالگری سل را انجام دهید. هر دو آزمایش IGRA و تست پوستی توبرکولین در دوران بارداری بی خطر و ایمن محسوب میشوند.