آزمایش پروتئین ادرار و نسبت پروتئین ادرار به کراتینین

آزمایش پروتئین ادرار برای تشخیص وجود پروتئین اضافی در ادرار (پروتئینوریا) استفاده می‌شود. برای غربالگری وجود پروتئین در ادرار، به‌عنوان بخشی از آنالیز روتین ادرار، می‌توان از آزمایش نیمه کمی پروتئین ادرار با استفاده از نوار تست ادراری این آزمایش را انجام داد.

ممکن است از آزمایش پروتئین ادرار برای غربالگری، کمک به ارزیابی و نظارت بر عملکرد کلیه و کمک به شناسایی و تشخیص آسیب زودرس کلیه و یا بیماری استفاده کرد. با این حال، از این آزمایش همچنین می‌توان برای چندین بیماری دیگر که می‌تواند باعث پروتئینوری شود، به‌عنوان غربالگری استفاده کرد. اگر وجود مقدار کم تا متوسط پروتئین در ادرار تشخیص داده شود، در آن زمان ممکن است تجزیه و تحلیل مجدد ادرار و پروتئین به صورت نیمه کمی انجام شود تا مشخص شود که آیا هنوز پروتئین در ادرار وجود دارد یا خیر. اگر مقدار زیادی پروتئین در اولین نمونه وجود داشته باشد، آزمایش مجدد انجام می‌شود.

اگر افزایش سطح پروتئین ادرار در نمونه‌های بعدی مشاهده شود، ممکن است یک پروتئین ادرار ۲۴ ساعته همراه با آزمایش‌های خاصی از خون درخواست شود. از آنجا که روش نیمه کمی در درجه اول پروتئینِ آلبومین را اندازه گیری می‌کند و در صورت پیگیری و تکرار نمونه، مجددا پروتئین ادرار مثبت باشد، ممکن است برای به دست آوردن اطلاعات دقیق‌تر، آزمایش ۲۴ ساعته ادرار انجام شود. ا

گر شواهدی از وجود پروتئین زیاد و حضور مداوم آن در ادرار وجود داشته باشد، ممکن است نسبت پروتئین ادرار به کراتینین (UP / CR) بر روی نمونه ادرار تصادفی درخواست شود.

کودکان و گاهی بزرگسالان بعضی اوقات دارای درجه‌ای از وجود پروتئین در ادرار بصورت گذرا و بدون اختلال عملکرد کلیوی هستند و ممکن است پروتئین بیشتری در روز نسبت به شب در ادرار آن‌ها دفع شود. پزشک ممکن است در فواصل زمانی ادرار آن‌ها را کنترل کند تا ببیند با گذشت زمان میزان پروتئینوریا تغییر می‌کند یا خیر.

می‌توان از یک پروتئین ادرار ۲۴ ساعته یا یک نسبت پروتئین به کراتینین به طور تصادفی برای نظارت بر شخصی که بیماری کلیوی یا آسیب دیده است استفاده کرد. در صورت استفاده از دارویی که ممکن است بر عملکرد کلیه تأثیر بگذارد، ممکن است از تست پروتئین ادرار و یا نسبت پروتئین به کراتینین برای غربالگری در چنین بیمارانی بصورت منظم استفاده شود.

هر زمان که تست آنالیز ادرار انجام می‌شود، پروتئین ادرار (در درجه اول آلبومین) اندازه گیری می‌شود. این تست ممکن است در یک آزمایش روتین، در دوره بارداری، در صورت مشکوک شدن به عفونت ادراری، به‌عنوان بخشی از فرآیند بستری شدن در بیمارستان و یا هر زمان که پزشک می‌خواهد عملکرد کلیه را ارزیابی کند انجام شود. تکرار آزمایش نیز ممکن است زمانی انجام شود که تست قبلی از نظر پروتئین مثبت باشد تا مشخص شود دفع پروتئین تداوم دارد یا خیر.

به‌طور خاص برای نظارت بر افراد مبتلا به اختلال عملکرد کلیوی، بنیاد ملی کلیه (آمریکا) یک برنامه ۵ مرحله‌ای برای ارزیابی و ارجاع بیماری مزمن کلیه (CKD) با استفاده از نسبت آلبومین به کراتینین ادرار (رندوم) تصادفی، به جای UPCR تصادفی، برای غربالگری و تعیین پیش آگهی CKD را پایه گذاری کرده است. در مورد پروتئین ادرار استاندارد کردن آن مشکل‌تر است. (برای جزئیات بیشتر، به مبحث آلبومین ادرار مراجعه کنید) .

پروتئین ادرار ۲۴ ساعته ممکن است به عنوان آزمایش پیگیری انجام شود، به‌خصوص در خانم‌های بارداری که قبل از غربالگری خطر پره اکلامپسی بالا دارند و نیز وقتی آزمایش نیمه کمی نشان دهنده‌ی مقادیر زیاد پروتئین در ادرار است یا نشان داده شده که پروتئین به‌طور مداوم در ادرار وجود دارد.

از آنجا که در مرحله اول میزان آلبومین اندازه‌گیری می‌شود، در صورت مشکوک بودن پزشک به وجود پروتئین‌های دیگری به غیر از آلبومین، پزشک ممکن است آزمایش پروتئین ادرار ۲۴ ساعته را درخواست کند حتی اگر میزان پروتئین ناچیزی در روش نیمه کمی وجود داشته باشد.

هنگامی که کودکی با آزمایش ادرار نیمه کمی، ​​شواهدی از پروتئین قابل توجه و مداوم در ادرار خود نشان داد، ممکن است نسبت پروتئین به کراتینین بر روی نمونه ادرار رندوم درخواست شود.

آزمایش پروتئین ادرار ممکن است هنگامی که شما دارویی مصرف می‌کنید که به‌طور بالقوه بر عملکرد کلیه تأثیر می‌گذارد، از جمله آنتی بیوتیک‌های خاص، داروهای ضد درد، مهارکننده‌های COX-2 (برخی از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی) و مهار کننده‌های پمپ پروتون به طور منظم تجویز شود. (ریفلاکس معده).

نتیجه آزمایش منفی به این معنی است که در زمان آزمایش مقدار پروتئینی در ادرار قابل تشخیص نیست. پروتئین شناسایی شده در یک نمونه ادرار رندوم ممکن است موقتی به دلیل عفونت، دارو، ورزش شدید، بارداری، رژیم غذایی، قرار گرفتن در معرض سرما یا استرس عاطفی یا جسمی باشد. آزمایش باید بعد از رفع این شرایط تکرار شود.

پروتئین در ادرار همچنین می‌تواند نشانه هشدار دهنده یک بیماری جدی باشد و معمولاً بررسی‌های بیشتری را باید به دنبال داشته باشد. به طور معمول، سه نمونه مثبت ادرار در طی یک دوره زمانی بدون سایر علائم قابل توجه، اغلب با آزمایشات دیگر، از جمله آزمایش ادرار ۲۴ ساعته پیگیری می‌شوند.

حضور مداوم و یا افزایش پروتئین در ادرار ممکن است آسیب کلیه یا بیماری را نشان دهد. در بیماری کلیوی، میزان پروتئین موجود در ادرار به طور کلی با شدت آسیب مرتبط است. افزایش مقادیر پروتئین با گذشت زمان نشان دهنده افزایش آسیب و کاهش عملکرد کلیه است. شایعترین علت پروتئین در ادرار آسیب کلیه ناشی از:

دیابت - پروتئینوریا یکی از اولین علائم کاهش (آسیب) عملکرد کلیه در افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ و ۲ است.

فشار خون بالا - پروتئینوری در فرد مبتلا به فشار خون بالا نیز اولین نشانه کاهش عملکرد کلیه است.

پروتئینوری نیز ممکن است در بسیاری از بیماری‌های دیگر دیده شود. پزشک ممکن است آزمایشات دیگری را درخواست کند و نتایج را برای کمک به تعیین علت در نظر بگیرد. چند نمونه از این علل عبارتند از:

• عفونت مجاری ادراری
• پره اکلامپسی
• لوپوس
• مولتیپل میلوما
• آمیلوئیدوز
• سرطان مثانه
• نارسایی احتقانی قلب
• درمان‌های دارویی که به طور بالقوه برای کلیه سمی هستند
• سندرم گود پاسچر
• مسمومیت با فلزات سنگین

یک آزمایش مثبت پروتئین ادرار به پزشک معالج شما می‌گوید که پروتئین در ادرار شما وجود دارد، اما نشان نمی‌دهد کدام نوع از پروتئین وجود دارد یا علت پروتئینوریا چیست. هنگام بررسی دلیل، پزشک معالج شما ممکن است آزمایشاتی را اضافه کند مانند:

پنل جامع متابولیک  (CMP) - شامل آزمایشاتی مانند BUN، کراتینین، آلبومین و پروتئین کل است که به ارزیابی عملکرد کلیه و کبد کمک می‌کند .

آنالیز کامل ادرار – اگر وضعیتی مانند عفونت مجاری ادراری مورد تردید باشد.

 آزمایش الکتروفورز پروتئین ادرار و سرم - برای تعیین نوع پروتئین‌هایی که در ادرار دفع می شوند و اینکه در چه مقادیری دفع می شوند. این امر به ویژه در مواردی که پزشک معالج شما به تولید پروتئین مونوکلونال غیر طبیعی، مانند ابتلا به مولتیپل میلوما یا لنفوم، مشکوک باشد، بسیار مفید است.

در صورت مشكوك شدن به بيماري کلیوی و يا آسيب کلیوی، پزشك ممكن است براي ارزيابي ظاهر كليه هاي شما، اسكن هاي تصويربرداري (اولترا سونوگرافي يا CT اسكن) را نيز سفارش دهد.

روش‌های مختلف تشخیص پروتئین در ادرار از نظر اجرا و انجام متفاوت است. به عنوان مثال، ممکن است در روش نیمه کمی سنجش پروتئین (dipstick)، به دلیل سایر منابع پروتئین مانند خون، مایع منی یا ترشحات واژن در ادرار، مثبت باشد. از آنجا که در درجه اول آلبومین اندازه‌گیری می‌شود، ممکن است در صورت وجود مقادیر قابل توجهی از پروتئین‌های دیگر در ادرار، تست سریع سنجش پروتئین طبیعی باشد.

یک نمونه ادرار ۲۴ ساعته میزان دفع پروتئین را طی ۲۴ ساعت نشان می‌دهد. درصورتی که جمع‌آوری تمامی نمونه‌های ادرار طی ۲۴ ساعت انجام شود، نتیجه تست دقیق خواهد بود.

اندازه‌گیری نسبت پروتئین به کراتینین ادرار، بیشتر اطلاعاتی راجع به پروتئین موجود در ادرار در زمان جمع‌آوری نمونه به ما ارائه می‌دهد. اگر این نسبت افزایش یابد، پروتئین وجود دارد. اگر منفی باشد، ممکن است مقدار یا نوع پروتئین آزاد شده در ادرار در آن زمان قابل تشخیص نباشد.

کیت‌های تشخیص سریع جهت سنجش پروتئین ادرار موجود است که به شما امکان می‌دهد پروتئین موجود در ادرار خود را سنجش کنید. این کار معمولاً لازم نیست، مگر اینکه پزشک شما یک بیماری شناخته شده کلیه را تحت نظر داشته باشد.

به طور کلی، اینطور نیست. هدف این است که بیماری کلیوی و آسیب زودرس را شناسایی کنید تا آسیب به حداقل برسد و عملکرد کلیه طولانی شود. اگر پروتئینوریای کشف شده به دلیل عفونت کلیه یا عفونت مجاری ادراری باشد، کلیه‌ها با رفع عفونت به‌طور عادی به عملکرد طبیعی خود بر می‌گردند. اگر به دلیل دارویی باشد، در اکثر موارد با قطع دارو کلیه‌ها به عملکرد طبیعی یا تقریباً طبیعی خود بر می‌گردند.

این موضوعی است که باید با پزشک معالج خود در میان بگذارید. اگر کمبود پروتئین شدید دارید، باید رفع شود، اما مصرف پروتئین اضافی باعث فشار بیشتر بر کلیه‌ها نیز می‌شود.