برای کمک به تشخیص تومور کارسینوئید که سروتونین تولید میکند.
هنگامی که علائمی مبنی بر تومور کارسینوئید دارید، مانند گرگرفتگی، اسهال و یا خسخس سینه
نمونه خونی که از ورید بازو گرفته میشود.
ممکن است به شما توصیه شود که قبل از این آزمایش از مصرف برخی غذاها و داروها خودداری کنید (برای جزئیات بیشتر، به بخش "چه چیزی در این تست آزمایش میشود؟" مراجعه کنید.)
سروتونین یک ماده شیمیایی است که پیامها را بین سلولهای عصبی منتقل میکند. این آزمایش میزان سروتونین در خون را اندازهگیری میکند. سروتونین یک ماده شیمیایی است که از اسید آمینه تریپتوفان مشتق میشود. در مقادیر مورد نیاز توسط سیستم عصبی (عمدتا مغز) و همچنین توسط سلولهای ویژه در لولههای برونش (ریهها) و دستگاه گوارش تولید میشود. بیش از ۹۰ درصد سروتونین موجود در خون در پلاکتها یافت میشود.
سروتونین به انتقال تکانههای عصبی و انقباض رگهای خونی کمک میکند، در چرخه بیداری و خواب شرکت دارد و بر خلق و خوی تأثیر میگذارد. سروتونین توسط کبد متابولیزه میشود و متابولیتهای آن در درجه اول 5-HIAA (5-هیدروکسی اندول استیک اسید)، در ادرار دفع میشوند.
به طور معمول سروتونین به مقدار کم در خون وجود دارد. مقادیر زیادی سروتونین و HIAA-5 ممکن است به طور مداوم یا متناوب توسط برخی تومورهای کارسینوئید تولید شود. تومورهای کارسینوئید تودههایی با رشد آهسته هستند که میتوانند در مجاری گوارشی (به خصوص در آپاندیس) و در ریهها تشکیل شوند، اگرچه ممکن است روی سایر اندامها نیز تأثیر بگذارند. آنها یکی از انواع مختلف تومورها هستند که از سلولهای موجود در سیستم عصبی - غدد درون ریز (نورواندوکرین) ناشی میشوند. این سلولها که در پاسخ به سیگنالهای سیستم عصبی، هورمون ترشح میکنند، در اندامهای سراسر بدن وجود دارند.
سروتونین تولید شده توسط تومورهای کارسینوئید ممکن است باعث برافروختگی صورت، اسهال، ضربان قلب سریع و خسخس، به ویژه هنگامی که تومور به کبد گسترش یافته باشد، شود. به این گروه از علائم و نشانهها، سندرم کارسینوئید گفته میشود.
براساس گزارش انجمن سرطان آمریكا، هر ساله حدود ۸۰۰۰ تومور گوارشی و بین ۲۰۰۰ تا ۴۵۰۰ تومور كارسینوئید ریه در ایالات متحده تشخیص داده میشود. ممکن است تعداد این تومورها بسیار بیشتر باشد اما بیشتر آنها کوچک باقی مانده و هیچ علائمی ایجاد نمیکنند. هنگامی که تومورهای کارسینوئید در بیماران بدون علامت در طی اقدامات جراحی که به دلایل دیگر انجام میگیرد کشف میشود، آنها را تومورهای "اتفاقی" مینامند. درصد کمی از این تومورها ممکن است در نهایت به اندازه کافی بزرگ شوند و باعث انسداد در رودهها یا لولههای برونش در ریه شوند.
آمادگی برای انجام آزمایش برای نتایج دقیق آزمایش سروتونین مهم است. غذاهای سرشار از سروتونین مانند آووکادو، موز، آناناس، آلو، طالبی، گریپ فروت، گیاه چنار، خربزه، میوههای کیوی، گردو، آجیلهای درخت گردوی آمریکایی، اسپند، گوجه فرنگی و بادمجانها میتوانند در اندازهگیری سروتونین تداخل ایجاد کنند و باید به مدت ۳ روز قبل و در حین جمعآوری نمونه، از مصرف آنها اجتناب کرد .
انواع مختلفی از داروها نیز وجود دارند که میتوانند بر متابولیسم سروتونین و خود آزمایش تأثیر بگذارند. مهم است که قبل از کاهش یا قطع هر دارویی با پزشک خود مشورت کنید.
برخی از آزمایشگاهها قبل از جمعآوری نمونههای خون، درخواست یک شب ناشتایی دارند.
برای کمک به تشخیص تومورهای کارسینوئید ممکن است از آزمایش سروتونین استفاده شود. ممکن است همراه و یا به دنبال آزمایش ادرار ۲۴ ساعته 5-HIAA انجام شود.
آزمایش سروتونین معمولاً به عنوان ابزاری برای ارزیابی اثربخشی درمان یا تشخیص عود تومور کارسینوئید استفاده نمیشود. برای این منظور ممکن است از کروموگرانین A و 5-HIAA استفاده شود.
این آزمایش در درجه اول وقتی درخواست میشود که علائمی مبنی بر تومور کارسینوئید داشته باشید.
برخی از علائم و نشانهها عبارتند از: برافروختگی صورت و گردن (ظاهر رنگ قرمز تند، معمولاً با شروع ناگهانی)، اسهال، حالت تهوع، استفراغ، ضربان قلب سریع، خسخس سینه، سرفه، تنفس دشوار.
این آزمایش ممکن است بهصورت ابتدائی یا به عنوان آزمایش پیگیری (در خط بعدی) در مواردی که نتایج آزمایش HIAA-5 نرمال یا نزدیک به حد نرمال است، درخواست شود.
سطح افزایش یافتهی قابل توجهی از سروتونین در افرادیکه علائم سندرم کارسینوئید را نشان میدهند مطرح کنندهی بیماری است اما ارزش تشخیصی برای تومور کارسینوئید را ندارد. برای تشخیص وضعیت، خود تومور باید در محل قرار گرفته نمونه برداری (بیوپسی) و توسط یک پاتولوژیست بررسی شود.
پزشک غالبا نتیجه آزمایش غیر عادی را با دستور اسکن تصویربرداری برای کمک به تعیین تومور (های) موجود، پیگیری میکند. حتی اگر غلظت سروتونین و 5-HIAA طبیعی باشد، ممکن است هنوز تومور کارسینوئید داشته باشید. بعضی از تومورهای کارسینوئید سروتونین تولید نمیکنند یا فقط به طور متناوب تولید میکنند.
اگر علائم ندارید و سطح نرمال از سروتونین و 5-HIAA دارید، بعید است تومور کارسینوئیدِ ترشح کننده سروتونین وجود داشته باشد.
انواع مختلفی از داروها میتوانند بر روی آزمایش سروتونین تأثیر بگذارند، از جمله: مرفین، بازدارندههای مونوآمین اکسیداز (MAO) (مانند رزرپین)، متیل دوپا و لیتیوم. قبل از کاهش یا قطع هر دارویی باید با پزشک خود مشورت کنید .
سروتونین و 5-HIAA اطلاعات تکمیلی را ارائه میدهند. در برخی موارد، 5-HIAA ترجیح داده میشود زیرا پایدارتر است و از آنجا که به مدت ۲۴ ساعت جمعآوری میشود، احتمال تشخیص افزایش مقدار 5-HIAA بیشتر از شناسایی سروتونین اضافی است که فقط به طور متناوب آزاد میشود.
با پزشک خود در مورد اینکه کدام آزمایش برای شرایط شما مناسب است مشورت کنید.
هر کسی در هر سنی میتواند به تومور کارسینوئید مبتلا شود اما طبق اظهارات انجمن سرطان آمریکا، میانگین سنی تشخیص برای تومورهای کارسینوئید دستگاه گوارش در اوایل دهه ۶۰ و برای تومورهای کارسینوئید ریه بین ۴۵ تا ۵۵ سال است. اگر سابقه خانوادگی نئوپلازی غدد درون ریز چندگانه (MEN1) داشته باشید (یک موقعیت ژنتیکی که خطر ابتلا به تومور در غدد سیستم غدد درون ریز را افزایش میدهد) ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به تومور کارسینوئید باشید.
این کار معمولاً با استفاده از اسکنهای تصویربرداری مانند اشعه ایکس، توموگرافی کامپیوتری (CT) یا تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) حاصل میشود. در بعضی موارد برای یافتن تومور به جراحی نیاز است. برای اطلاعات بیشتر در مورد این گونه بررسیهای تصویربرداری، به RadiologyInfo.org مراجعه کنید.
برای تعیین خوش خیم بودن یا سرطانی بودن تومور، پزشک شما نیاز به انجام بیوپسی یا برداشتن تومور از طریق جراحی دارد. تومور به آزمایشگاه ارسال میشود و یک آسیب شناس سلولهای تومور را با استفاده از میکروسکوپ بررسی میکند.
غلظت سروتونین ممکن است در افرادی که انسداد روده، سکته قلبی حاد (حمله قلبی)، فیبروز کیستیک و سندرم دامپینگ دارند، اندکی افزایش یابد. آزمایش سروتونین معمولاً در این موارد انجام نمیشود.