آزمایش بازآرایی ژن PDGFRA-FIP1L1

این آزمایش برای تشخیص جهش ژنتیکی FIP1L1-PDGFRA (یک توالی ژن نادر غیر معمول است) که باعث افزایش رشد بیش از حد ائوزینوفیل‌ها می‌شود، استفاده می‌شود.

آزمایش FIP1L1-PDGFRA ممکن است برای کمک به تعیین علت افزایش مداوم تعداد ائوزینوفیل‌ها  که در آزمایش شمارش کامل خون (CBC) مشخص شده است، (پس از رد سایر علل شایع ثانویه (واکنشی)، مربوط به افزایش ائوزینوفیل‌ها) مورد استفاده قرار گیرد.

 این آزمایشات دیگر ممکن است شامل: آزمایشات آلرژی خون یا آزمایش مدفوع برای انگل‌ها باشد. (برای اطلاعات بیش‌تر در مورد این موارد به قسمت زیر مراجعه کنید.)

آزمایش FIP1L1-PDGFRA ممکن است در موارد زیر استفاده شود:

• به تشخیص علت هایپرائوزینوفیلی (HE) و سندرم هایپرائوزینوفیلیک (HES) که نوعی اختلال مغز استخوان است، کمک می‌کند .
• به تعیین پیش‌آگهی HE/HES و پاسخ به درمان با مهارکننده تیروزین کیناز (TKI) کمک می‌کند. افراد مبتلا به FIP1L1-PDGFRA به خوبی به نوعی داروی تیروزین کیناز به نام ایماتینیب، پاسخ می‌دهند.

آزمایش FIP1L1-PDGFRA هنگامی انجام می‌شود که CBC نشان دهد که تعداد ائوزینوفیل‌ها بالاست و علل دیگر مانند آلرژی‌ها، آسم، عفونت‌های انگلی، نارسایی آدرنال و لنفوم رد شده است.

پس از شمارش غیر طبیعی در تعداد ائوزینوفیل‌ها، در صورت مشکوک بودن به سندروم هایپرائوزینوفیلی به دلیل علائم و نشانه‌های بیمار، ممکن است این آزمایش انجام شود. (بعضی اوقات علائم اولیه وجود ندارد و شرایط فقط از طریق آزمایش روتین CBC مشخص می‌شود.)

نمونه هایی از علائم و نشانه‌های شایع HES عبارتند از:

تب

خستگی

سرفه، خس خس سینه، تنگی نفس

متورم شدن زیر پوست در اطراف چشم‌ها و لب‌ها، در داخل گلو، یا روی دست‌ها و پاها

تورم غدد لنفاوی یا اندام‌ها

درد عضلانی

خارش، بثورات پوستی یا تاول زدن پوست

اسهال

نتیجه آزمایش ممکن است "مثبت" (توالی ژن غیرطبیعی وجود داشته باشد) یا "منفی" گزارش شود (توالی ژن غیرطبیعی وجود ندارد).

اگر تعداد ائوزینوفیل غیرطبیعی زیادی باشد و همچنین آزمایش ژن همجوشی FIP1L1-PDGFRA مثبت باشد، ژن همجوشی به عنوان دلیل اصلی هیپرائوزینوفیلی (HE) یا سندرم هایپرائوزینوزوفیلیک (HES) شما تأیید می‌شود. همچنین تشخیص ژن همجوشی غیرطبیعی نشان دهنده هایپرائوزینوفیلی (HE) یا سندرم هایپرائوزینوزوفیلیک (HES) نئوپلاستیک است.

توجه داشته باشید که HE/HES مبتلا به FIP1L1-PDGFRA ممکن است بر اساس رهنمودهای تشخیصی سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۰۸ به عنوان سرطان خون حاد یا مزمن، نئوپلاسم میلوپرولیفراتیو (MPN) یا سندرم میلو دیسپلاستیک (MDS) یا حتی ماستوسیتوز سیستمیک تشخیص داده شود.

صرف نظر از تشخیص، افراد دارای ژن همجوشی FIP1L1-PDGFRA به درمان با مهار‌کننده تیروزین کیناز ایماتینیب بسیار خوب پاسخ می‌دهند.

اگر فردی از نظر جهش ژنی FIP1L1-PDGFRA منفی باشد، بسته به نتایج سایر آزمایشات ممکن است نوع دیگری نئوپلاسم میلوپرولیفراتیو یا سندرم میلودیسپلاستیک داشته باشد یا به عنوان سندرم هایپرائوزینوفیلیک بدون دلیل خاص (ایدیوپاتیک) تشخیص داده شود.

موارد منفی FIP1L1-PDGFRA سندرم هایپرائوزینوفیلیک، به ایماتینیب پاسخ نمی‌دهند مگر در موارد نادر با بازآرایی PDGFRB. (برای اطلاعات بیش‌تر در این مورد به قسمت زیرین مراجعه کنید.)

گاهی اوقات در برخی افراد مقاومت به ایماتیب افزایش می‌یابد اگر چه داروی مهارکننده تیروزین کیناز برای درمان افرادی که دارای ژن همجوشی FIP1L1-PDGFRA هستند در دوزهای پایین بسیار موثر است. برای افراد نادری که سندرم هایپرائوزینوفیلیکِ آن‌ها در برابر ایماتینیب مقاوم است، پیوند سلول‌های بنیادی بد عملکردی عضوی ناشی از هایپرائوزینوفیلی را برگردانده است. با این حال پزشکان تجربه محدودی در مورد این روش درمانی دارند، بنابراین از آن به طور معمول استفاده نمی‌شود.

شیمی درمانی همچنین برای افرادی که دارای ژن همجوشی هستند و به درمان با ایماتینیب پاسخ نمی‌دهند، تا حدودی موفقیت‌آمیز بوده است. برخی از افراد دارای ژن همجوشی نیز تحت درمان با کورتیکواستروئیدها قرار می‌گیرند تا تعداد ائوزینوفیل‌ها را کاهش دهند و به کنترل آسیب اعضای بدن کمک کنند.

افراد مبتلا به FIP1L1-PDGFRA همچنین ممکن است به عنوان لوسمی میلوئیدی یا لنفوبلاستیک حاد ظاهر شوند، هرچند که نادر است.

 FIP1L1-PDGRA همچنین به ندرت در سایر انواع سرطان خون دیده می‌شود و با موفقیت با ایماتینیب درمان می‌شوند.

خیر. حذف کروموزوم که منجر به همجوشی FIP1L1-PDGFRA می‌شود همان چیزی است که به عنوان سوماتیک شناخته می‌شود. این جهشی است که در طول زندگی فرد به دست آمده و نمی‌تواند به ارث برسد.

آزمایش فقط زمانی انجام می‌شود که نشان داده می‌شود که تعداد ائوزینوفیل‌ها افزایش یافته باشد (هایپرائوزینوفیلی، HE) و پزشک باید علت آن را پیدا کند. اکثر افراد مبتلا به سرطان خون، ژن همجوشی FIP1L1-PDGFRA را ندارند.

بله، علاوه بر ژن همجوشی FIP1L1-PDGFRA که شایع‌ترین است، جهش‌های دیگری نیز وجود دارد که می‌تواند باعث اختلالات بدخیم مرتبط با ائوزینوفیلی شود و شامل ناهنجاری‌های ژن‌های FDGFRB یا FGFR1 می‌شود.

مشابه PDGFRA، این جهش‌ها منجر به تولید بیش از حد آنزیم تیروزین کیناز می‌شود که مسئول رشد بیش از حد سلول است.

همانند FIP1L1-PDGFRA ، افراد مبتلا به ناهنجاری FDGFRB به درمان با مهارکننده تیروزین‌کیناز به خوبی پاسخ می‌دهند، در حالی که در مورد مبتلایان به FGFR1 اینگونه نیست.

آزمایش سایر ناهنجاری‌های ژنتیکی مرتبط با ائوزینوفیلی ممکن است به عنوان بخشی از یک پنل برای اختلالات میلوپرولیفراتیو یا ائوزینوفیلی انجام شود یا براساس قضاوت پزشک معالج، به طور جداگانه درخواست شود.

قبل از انجام آزمایش جهت تشخیص علل ژنتیکی افزایش تعداد ائوزینوفیل‌ها، پزشک شما علل شایع‌تر مانند آلرژی‌ها، آسم، دارو یا انگل‌ها و سایر علل ثانویه مانند لنفوم سلول T، لنفوم هوچکین، سایر نئوپلاسم‌های میلوپرولیفراتیو و لوسمی‌ها را رد می‌کند.

از آنجا که بیماری‌های آلرژیک شایع‌ترین علت افزایش ائوزینوفیل در کشورهای پیشرفته است، احتمالاً آزمایش خون برای تشخیص آلرژی برای شما انجام می‌شود. به خصوص اگر در سفر بوده‌اید ممکن است آزمایش مدفوع از نظر انگل در نظر گرفته شود. بسته به علائم شما، آزمایش خون بیش‌تری ممکن است برای یافتن سایر ناهنجاری‌ها مانند افزایش ویتامین B12 سرم انجام شود، که نشان‌دهنده یک اختلال میلوپرولیفراتیو است و احتمالاً منجر به بیوپسی مغز استخوان  می‌شود.

آزمایش FIP1L1-PDGFRA ممکن است همراه با سایر آزمایشات ژنتیکی برای جهش‌های کم‌تر رایج مربوط به ائوزینوفیلی انجام شود. همچنین ممکن است همراه با موارد زیر انجام شود:

• تجزیه و تحلیل کروموزوم - برای تشخیص سایر ناهنجاری‌های ژنتیکی که ممکن است به دلیل

 HE/HES باشد، مانند PDGFRB یا بازآرایی FGFR1.

 برای تشخیص ناهنجاری‌های کروموزوم از هیبریداسیون درجا فلورسانس (FISH) نیز استفاده می‌شود.

• BCR-ABL1 - در صورت مشکوک بودن به سرطان خون مزمن میلوژن (CML) که باید رد شود.
• جهش KIT - برای رد جهش در ژن KIT؛ افراد مبتلا به جهش KIT D816 (ماستوسیتوز) به درمان ایماتینیب پاسخ نمی‌دهند.
• اینترلوکین-5- ممکن است آزمایش شود زیرا در صورت افزایش، نشان‌دهنده بیماری سلول T کلونال است هنگامی که با سندرم هایپرائوزینوفیلیک مشاهده می‌شود.
• سطح ایمونوگلوبولین E (IgE) - افرادی که سطح IgE آن‌ها بالا است ممکن است کم‌تر در معرض ابتلا به بیماری قلبی عروقی مرتبط با سندرم هایپرائوزینوفیلیک باشند و به استروئید درمانی خوب پاسخ دهند.
• ارزیابی اولیه HES ممکن است شامل آزمایشات قلبی برای جستجوی شواهدی از آسیب اعضای بدن از این بیماری و آزمایش تروپونین باشد تا مطمئن شود ایماتینیب باعث شوک قلبی نمی‌شود.
• مطالعات تصویربرداری - در صورت مشکوک شدن به وجود تومور جامد یا لنفوم.

برای تشخیص FIP1L1-PDGFRA ممکن است انواع مختلفی از آزمایشات درخواست داده شود.

نمونه‌ها ممکن است با استفاده از فلورسانس در هیبریداسیون درجا (FISH) یا رونویسی معکوس واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (RT-PCR) مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند. روش FISH از پروب‌های دارای برچسب رنگ فلورسنت برای تشخیص حذف بخشی از DNA (ناحیه‌ی 4q12, CHIC2) که منجر به توالی ژن غیر طبیعی می‌شود استفاده می‌کند؛ در حالی که روش RT-PCR به طور مستقیم توالی ژن FIP1L1-PDGFRA را در صورت حضور تشخیص می‌دهد.

برای تعیین FIP1L1-PDGFRA همچنین می‌توان از آزمایش مبتنی بر توالی نسل بعدی (NGS) استفاده کرد.