آزمایش آرتریت پسوریاتیک برای کمک به تشخیص بیماری، ارزیابی اینکه آیا فرد بیمار برای انجام درمان‌های خاص مناسب هست یا خیر و پایش اثرات درمان استفاده می‌شود.
زمانی که فرد مبتلا به پسوریازیس دچار مشکلات مفصلی می‌شود، به خصوص زمانی که علائم خاصی وجود دارد، باید آرتریت پسوریاتیک را در نظر داشت.
نمونه خون، نمونه مایع سینوویال (مایع مفصلی) و نمونه ادرار
خیر.
آرتریت پسوریاتیک چیست؟
آرتریت پسوریاتیک (PsA) یک بیماری مزمن است که به‌طور معمول هم پوست و هم مفاصل را درگیر می‌کند. پسوریازیس یک اختلال پوستی است که باعث ایجاد ضایعات تکه‌ای التهابی و ضخیم شدن (پوست) می‌شود. اگرچه بسیاری از افراد مبتلا به پسوریازیس آرتریت ندارند، اما تقریباً از هر سه نفر یک نفر در نهایت مشکلات مفصلی را تجربه می‌کند.
آرتریت پسوریاتیک یک بیماری خود ایمنی است. علائم زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن به بافت‌های پوست، داخل و اطراف مفاصل حمله می‌کند. اگر سابقه خانوادگی بیماری خودایمنی دارید، احتمال ابتلا به آرتریت پسوریاتیک بیشتر است. همچنین ممکن است با عفونت، آسیب، اعتیاد به الکل، سیگار کشیدن و چاقی مرتبط باشد.
گاهی علائم روی قسمت‌های مختلف بدن اثر می‌گذارد و برخی افراد دوره‌هایی دارند که در آن علائم تشدید می‌شوند و سپس بهبود می‌یابند. اگرچه هیچ درمانی برای آرتریت پسوریاتیک وجود ندارد، اما درمان‌هایی وجود دارند که می‌توانند علائم را تسکین داده و پیشرفت بیماری را کاهش دهند.
نقش تست‌های آرتریت پسوریاتیک
آزمایش آرتریت پسوریاتیک برای کمک به تشخیص بیماری، ارزیابی اینکه آیا فرد بیمار برای انجام درمان‌های خاصی مناسب هست یا خیر؟ و پایش اثرات درمان استفاده می‌شود.
هیچ آزمایش واحدی نمی‌تواند آرتریت پسوریاتیک را تشخیص یا رد کند. این بیماری توسط پزشکی تشخیص داده می‌شود که از طیف وسیعی از اطلاعات استفاده می‌کند، از جمله:
علائم آرتریت پسوریاتیک شبیه به چندین بیماری دیگر مانند آرتریت روماتوئید، نقرس و استئوآرتریت است. پزشک آزمایشات را برای رد سایر بیماری‌ها به عنوان علت علائم بیماری شما انجام می‌دهد. حذف سایر اختلالاتی که باعث علائم مشابه می‌شوند، بخش مهمی از تشخیص آرتریت پسوریاتیک است.
چه کسی باید مورد آزمایش قرار بگیرد؟
زمانی که فرد مبتلا به پسوریازیس دچار مشکلات مفصلی می‌شود، به خصوص زمانی که علائم خاصی وجود دارد، باید آرتریت پسوریاتیک را در نظر داشت.
اغلب، افرادی که پسوریازیس دارند از نظر آرتریت پسوریاتیک غربالگری می‌شوند تا در صورت شروع این اختلال، به موقع تشخیص داده شوند. انواع ابزارهای غربالگری که ممکن است توسط یک کارشناس یا متخصص پوست انجام شود را می‌توان استفاده کرد. پرسشنامه‌های غربالگری در مورد ویژگی‌های مشترک آرتریت پسوریاتیک، مانند موارد زیر به ارزیابی می‌پردازند:
اگر علائم آرتریت پسوریاتیک دارید، ایده خوبی است که نگرانی‌های خود را با پزشک در میان بگذارید. تشخیص و درمان به موقع می‌تواند به جلوگیری از آسیب شدید مفصلی که ممکن است در صورت پیشرفت بیماری رخ دهد، کمک کند.
گرفتن نتایج آزمایش
از آنجا که تست‌های آزمایشگاهی به تنهایی نمی‌توانند آرتریت پسوریاتیک را تشخیص دهند، لازم است با پزشک خود در مورد معنی و مفهوم آزمایشات در ترکیب با سایر یافته‌های پزشکی صحبت کنید.
انواع تست آرتریت پسوریاتیک
اگر پزشک مشکوک به آرتریت پسوریاتیک باشد، ممکن است از تعدادی آزمایش برای کمک به تشخیص آرتریت پسوریاتیک و رد سایر شرایط و بیماری‌ها استفاده کند. آزمایش‌های متعددی برای شناسایی آنتی‌بادی‌ها (پروتئین‌هایی که به هماهنگ کردن پاسخ‌های ایمنی کمک می‌کنند)، طراحی شده‌اند. جدول زیر تست‌هایی را که اغلب در فرآیند تشخیص آرتریت پسوریاتیک استفاده می‌شوند، فهرست می کند:
|
اهمیت برای PsA |
آنچه را اندازه گیری می کند |
نوع نمونه |
نام آزمایش |
|
یک معیار التهاب، ESR در تقریباً 40٪ از بیماران مبتلا به PsA بالاتر از حد طبیعی است. |
گلبول های قرمز با چه سرعتی در لوله آزمایش ته نشین می‌شوند |
نمونه خون |
|
|
معمولا در PsA منفی است. نتیجه مثبت ممکن است نشان دهنده آرتریت روماتوئید باشد |
آنتی بادی که در اختلالات خود ایمنی یافت می‌شود |
نمونه خون |
|
|
معمولا در PsA منفی است. نتیجه مثبت ممکن است نشان دهنده آرتریت روماتوئید باشد |
آنتی بادی که اغلب در آرتریت روماتوئید یافت می‌شود |
نمونه خون |
|
|
نشانگر ژنتیکی مرتبط با PsA |
آنتی ژن لکوسیت انسانی (HLA) B27 در سطح سلول‌ها |
نمونه خون |
|
|
در اقلیتی از بیماران مبتلا به آرتریت پسوریاتیک وجود دارد. نتیجه مثبت ممکن است نشان دهنده سایر بیماری‌های خود ایمنی باشد
|
اتوآنتی بادی در برخی از اختلالات خودایمنی وجود دارد |
نمونه خون |
|
|
به طور معمول در PsA بالاتر از حد طبیعی است |
پروتئینی که توسط کبد ساخته می‌شود و با التهاب در بدن مرتبط است |
نمونه خون |
|
|
در بیشتر بیماران مبتلا به PsA بالاتر از حد طبیعی است |
آنتی بادی ساخته شده توسط سیستم ایمنی |
نمونه خون |
|
|
تعداد بسیار بالای گلبول‌های سفید خون در PSA معمولی است. |
جنبه‌های شیمیایی و میکروسکوپی مایع مفصلی آزمایش می‌شود |
نمونه مایع سینوویال (مایع مفصلی) |
Synovial Fluid Analysis |
|
تعداد گلبول‌های سفید خون بالا و تعداد گلبول‌های قرمز پایین (کم خونی) ممکن است در PsA وجود داشته باشد. |
سطح اجزای مختلف خون اندازه گیری می‌شود |
نمونه خون |
CBC به همراه شمارش افتراقی گلبول‌های سفید |
|
غالباً در PsA بالاتر از حد طبیعی است |
اوره، محصول زائد متابولیسم پروتئین است |
نمونه خون |
|
|
اغلب در PsA افزایش می‌یابد
|
کراتینین، یک ماده زائد که توسط کلیه ها حذف می‌شود |
نمونه خون یا ادرار |
|
|
معمولاً در PsA بالاتر از حد طبیعی است |
اسید اوریک، یک ماده زائد که توسط کلیه ها حذف می‌شود |
نمونه خون یا ادرار |
|
|
دفع پروتئین اضافی در ادرار در PsA شایع است. |
بعضی از مواد را در ادرار شناسایی و اندازه گیری می‌کند |
نمونه ادرار |
Urinalysis (آزمایش کامل ادرار) |
تست‌های تصویربرداری معمولا در تشخیص آرتریت پسوریاتیک استفاده می‌شود. آن‌ها می‌توانند انواع خاصی از آسیب و تغییر شکل مفصل را که در آرتریت پسوریاتیک شایع تر از سایر بیماری‌های مفصلی هستند، تشخیص دهند. معمولاً از اشعه ایکس استفاده می‌شود، اما آزمایشات دیگری مانند ام آر آی و سی تی اسکن نیز ممکن است درخواست شود.
بسیاری از پزشکان از معیارهای طبقه بندی آرتریت پسوریاتیک برای تشخیص آرتریت پسوریاتیک استفاده می‌کنند. این ابزار بسیاری از ویژگی‌های معمول آرتریت پسوریاتیک، مانند پسوریازیس پوست، ضایعات ناخن، تورم انگشتان دست یا پا، آزمایش فاکتور روماتوئید منفی (RF) و تشکیل استخوان جدید که در آزمایش‌های تصویربرداری دیده می‌شود را در نظر می‌گیرد.
اگر آرتریت پسوریاتیک تشخیص داده شود، پزشک ممکن است قبل از شروع درمان، تست‌های آزمایشگاهی بیشتری را درخواست کند. مسائل بهداشتی مانند بیماری قلبی، ناهنجاری‌های کلیوی یا کبدی، یا عفونت‌ها ممکن است در هنگام برنامه ریزی برای درمان در نظر گرفته شوند. گاهی، عفونت‌ها قبل از شروع درمان باید درمان شوند.
انجام آزمایش برای آرتریت پسوریاتیک
آزمایش آرتریت پسوریاتیک توسط پزشک یا متخصصی مانند روماتولوژیست، (پزشک متخصص در بیماری‌های مفصلی)، یا متخصص پوست، درخواست می‌شود. نمونه‌های خون و ادرار مورد استفاده در آزمایش را می‌توان در مطب یا آزمایشگاه تهیه کرد.
آزمایش مایع سینوویال شامل جمع‌آوری مقدار کمی از مایع مفصلی با استفاده از فرآیندی به نام آرتروسنتز است. در طی این روش، از یک سوزن برای خارج کردن مایع از فضای اطراف مفصل استفاده می‌شود و معمولاً در مطب پزشک انجام می‌شود.
برخی از آزمایشات تصویربرداری تشخیصی، مانند اشعه ایکس، ممکن است در مطب پزشک انجام شوند. برخی دیگر ممکن است لازم باشد در مرکز تصویربرداری یا بخش رادیولوژی بیمارستان انجام شوند.
انجام آزمایش در منزل
برخی از تست‌هایی که برای تشخیص و مدیریت آرتریت پسوریاتیک استفاده می‌شوند، به‌عنوان تست‌های خانگی در دسترس هستند. با این وجود، در صورت مشکوک بودن به آرتریت پسوریاتیک، همکاری با پزشک بسیار مهم است. آرتریت پسوریاتیک تشخیصی است که بر اساس بررسی عوامل بسیاری توسط پزشک انجام می‌شود، نه بر اساس یک آزمایش به تنهایی، بنابراین آزمایش در خانه به تنهایی فواید محدودی دارد.
می‌توانید با پزشک خود در مورد اینکه آیا آزمایش در خانه می‌تواند نقشی در مورد بیماری شما ایفا کند یا خیر صحبت کنید.
برای برخی از آزمایش‌ها، کیت‌های آزمایش شما را قادر می‌سازد تا با استفاده از تهیه خون از طریق نوک انگشت و سپس پست کردن نمونه به آدرس آزمایشگاه بتوانید آزمایش را انجام دهید. تست‌های زیر با این نوع از کیت‌های خانگی در دسترس هستند:
