نمونه خون وریدی که از سیاهرگ بازوئی گرفته میشود.
آمادگیِ خاصی برای آزمایش لازم نیست، اما در زنان باید در زمانهای مشخصی از چرخه قاعدگی آنها گرفته شود.
هورمون لوتئینهکننده (LH) هورمونی است که با تولید مثل مرتبط است. تحریک تخمدان یا بیضه منجر به آزاد شدن تخمک از تخمدان در زنان یا تولید تستوسترون در مردان میشود. این آزمایش میزان هورمون لوتئین ساز را در خون اندازهگیری میکند.
LH توسط قسمت پیشین غده هیپوفیز تولید میشود (اندام کوچکی که در مرکز سر در پشت حفره سینوس در پایه مغز قرار دارد). کنترل تولید LH یک سیستم پیچیده است که شامل هیپوتالاموس در مغز، غده هیپوفیز و هورمون های تولید شده توسط تخمدانها و بیضهها است.
در زنان در سنین باروری، چندین هورمون (LH، هورمون تحریک کننده فولیکول (FSH)، استروژن و پروژسترون) طی یک دوره خاص در طی هر چرخه قاعدگی بالا و پایین میروند. چرخه قاعدگی زنان به فازهای فولیکولار و لوتئال تقسیم میشوند که هر مرحله حدود ۱۴ روز طول میکشد. نزدیک انتهای فاز فولیکولار، یعنی در اواسط سیکل ماهانه افزایش FSH و LH وجود دارد. این افزایش باعث تخمک گذاری میشود، یعنی موجب پارگی فولیکول تخمک روی تخمدان و آزاد شدن تخمک میشود.
در طی مرحله لوتئال، محلی که در آن فولیکول تخمک پاره شده به "جسم زرد" تبدیل میشود. آزاد شدن LH جسم زرد را تحریک کرده و شروع به تولید پروژسترون میکند. سطح FSH و LH کاهش مییابد، در حالی که غلظت پروژسترون و استرادیول افزایش مییابد. اگر تخمک بارور نشود، این سطح هورمون پس از چند روز به نوبه خود کاهش مییابد. خونریزی قاعدگی شروع میشود و وقتی پایان مییابد، چرخه دوباره آغاز میگردد.
با افزایش سن زن و یائسگی، عملکرد تخمدان کمتر شده و در نهایت متوقف میشود. همانطور که این اتفاق میافتد، سطح FSH و LH افزایش مییابد.
در مردان، LH سلولهای لایدیگ را در بیضهها تحریک کرده و تستوسترون تولید میکند. سطح LH در مردان پس از بلوغ نسبتاً ثابت است. سطح تستوسترون بالا بازخورد منفی به غده هیپوفیز و هیپوتالاموس ارائه میدهد، بنابراین مقدار LH ترشح شده کاهش مییابد.
در نوزادان و کودکان، سطح LH اندکی پس از تولد افزایش مییابد و سپس به سطح بسیار پایین میرسد (در پسران در ۶ ماهگی و در دختران در ۱ تا ۲ سالگی).
در حدود سنین ۸ تا ۶ سال، یعنی قبل از شروع بلوغ و رشد خصوصیات جنسی ثانویه سطح هورمون دوباره افزایش مییابد.
در زنان و مردان، آزمایش LH اغلب به همراه سایر آزمایشات (FSH، تستوسترون، استرادیول و پروژسترون) برای کمک به تشخیصِ برخی اختلالات استفاده میشود:
در زنان، سطح LH برای موارد زیر مفید است:
تست تحریک GnRH :
در افرادی که علائم و نشانههای عملکرد ضعیف تخمدان یا بیضه دارند، ممکن است آزمایش تحریک هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH) انجام شود. GnRH هورمونی است که توسط هیپوتالاموس تولید میشود و هیپوفیز را برای آزاد سازی LH و FSH تحریک میکند. این آزمایش امکان بررسی توانایی غده هیپوفیز در ایجاد LH در پاسخ به تجویز GnRH را فراهم میکند. برای این آزمایش، یک نمونه خون اولیه (بعنوان پایه) گرفته میشود و سپس به بیمار تزریق GnRH انجام میشود. نمونههای بعدی خون در زمانهای مشخص شده گرفته میشود و سطح LH اندازهگیری میگردد. این آزمایش میتواند به افتراق بین اختلال هیپوفیز (ثانویه) یا هیپوتالاموس (علت ثالثیه) کمک کند، زمانی که سطح سرمی LH در پاسخ به GnRH افزایش نمییابد، اختلال مربوط به هیپوفیز است و در صورتیکه LH در پاسخ به تزریق GnRH افزایش یابد، اختلال هیپوتالاموس مطرح میشود.
در کودکان، آزمایشات FSH و LH در تشخیص تاخیر در بلوغ و یا بلوغ زودرس استفاده میشود. رخداد بلوغ در زمان غیرقابل انتظار، ممکن است نشانه وجود یک مشکل جدی تر در هیپوتالاموس، هیپوفیز، تخمدانها یا بیضهها یا سیستمهای دیگر باشد. اندازهگیری LH و FSH میتواند در تمایز بین علائم خوش خیم و بیماری واقعی کمک کند. تست تحریک GnRH میتواند عملکرد هیپوفیز را در اختلالات بلوغ بررسی کند: افزایش سطح سرمی LH تا یک سطح مشخص در پاسخ به تجویز GnRH اختلال غده هیپوفیز را نشان میدهد که برای پاسخهای هورمونهای بلوغ آماده است. بعد از آن میتوان آزمایشات بیشتری را برای تشخیص علت اصلی انجام داد.
در بزرگسالان، آزمایشات LH (و FSH) ممکن است هنگامی که:
در کودکان، هنگامی که یک پسر یا دختر در سن نامناسب (خیلی دیر یا خیلی زود) وارد بلوغ شوند، میتوان LH و FSH را درخواست کرد. علائم بلوغ ممکن است شامل موارد زیر باشد:
نتایج یک آزمایش LH معمولاً با نتایج سایر تستهای هورمون مانند FSH، استروژنها و یا تستوسترون در نظر گرفته میشود.
در زنان سطح LH و FSH میتواند به تفاوت بین شرایط تأثیرگذار بر تخمدان (اولیه) و اختلال در عملکرد تخمدان به دلیل اختلالات هیپوفیز یا هیپوتالاموس (ثانویه) کمک کند.
افزایش سطح LH و FSH در موارد زیر مشاهده میشود:
نارسائیهای مربوط به رشد:
آسیب تخمدانها به دلیل:
شرایط زمینهای که بر عملکرد تخمدان تأثیر میگذارد، مانند:
در زنانی که قصد باردار شدن دارند، میتوان از آزمایشات متعدد LH برای تشخیص موج (افزایش ناگهانی) قبل از تخمکگذاری استفاده کرد. افزایش آن نشان میدهد که تخمکگذاری رخ داده است.
در دوران یائسگی، تخمدانهای زن از کار میافتند. بنابراین سطح LH افزایش مییابد.
سطح پایین LH و FSH ممکن است در مشکلات هیپوفیز یا هیپوتالاموس دیده شود.
در مردان سطح بالای LH ممکن است نشان دهنده وضعیتی باشد که خود بیضه را تحت تأثیر قرار میدهد. برخی از نمونهها عبارتند از:
سطح پایین LH و FSH ممکن است نشان دهنده وجود مشکل در هیپوفیز یا هیپوتالاموس باشد.
در مردان و زنان
پاسخ هورمون لوتئوتروپین به GnRH میتواند به افتراق بین اختلال هیپوفیز و مشکلی در هیپوتالاموس کمک کند. هنگامی که سطح پایه LH اندازهگیری شد، یک دوز GnRH بصورت تزریق داده میشود. افزایش بعدی سطح LH نشان میدهد که هیپوفیز به GnRH پاسخ داده و به اختلالی در هیپوتالاموس اشاره دارد. کاهش سطح LH نشان میدهد که هیپوفیز به GnRH پاسخ نداده است و بیماری مربوط به هیپوفیز را مطرح میکند.
در کودکان
در كودكان خردسال، سطح بالاتر LH و FSH بیش از حد انتظار برای این سن وقتی كه با رشد خصوصیات جنسی ثانویه در سنین جوانی غیرمعمول همراه باشد، نشانه بلوغ زودرس است. این مسئله در دختران بسیار شایعتر از پسران است. این رشد زودرس معمولاً به دلیل مشكل سیستم عصبی مركزی است و میتواند چند دلیل زمینهای مختلف داشته باشد. مثالها عبارتند از:
سطح طبیعی قبل از بلوغ LH و FSH در کودکانی که علائمی از بلوغ را نشان میدهند (به عنوان مثال، ایجاد موی عانه و آکنه) ممکن است وضعیتی را نشان دهد که با افزایش سطح هورمونهای استروژن یا تستوسترون ایجاد میشود. این وضعیت ممکن است ناشی از:
سطح طبیعی FSH و LH با علامتهای اندکی از بلوغ ممکن است یک تغییر طبیعی در بلوغ باشد.
در بلوغ تأخیری، سطح LH و FSH میتواند زیاد، طبیعی یا کمتر از آنچه در سن نوجوانی در این محدوده سنی انتظار میرود باشد. آزمایش پاسخ LH به GnRH علاوه بر سایر آزمایشات ممکن است به تشخیص دلیل تاخیر بلوغ کمک کند. برخی از دلایل تاخیر بلوغ میتواند شامل موارد زیر باشد:
اختلال خوردن (بیاشتهایی عصبی)
آزمایشات اصلی برای ناباروری اغلب شامل اندازهگیری سطح LH و FSH است. پزشک ممکن است از شما بخواهد که درجه حرارت بدن خود را که در هنگام تخمکگذاری کمی افزایش مییابد، اندازهگیری کنید.
سایر آزمایشات هورمونی و همچنین "آزمایش بعد از مقاربت" نیز ممکن است انجام شود. ممکن است یک دستور هیستروسالپنژوگرام (تصویربرداری از رحم و لولههای رحمی) درخواست داده شود تا ببینید آیا لولههای رحمی شما مسدود شده است. ممکن است از شریک زندگی شما خواسته شود که نمونهای از مایع منی را برای تجزیه و تحلیل اسپرم مورد آزمایش قرار دهد.
از آزمایش LH اغلب برای پیش بینی تخمکگذاری با تشخیص افزایش ماهانه قبل از تخمکگذاری در خانمها استفاده میشود. این تخمکگذاری را نشان میدهد اما نمیتواند تأیید کند که تخمکگذاری انجام شده است.
مردان نیز FSH و LH تولید میکنند. این هورمونها برای فرآیند تولید مثل مردان مهم است. FSH بیضهها را برای تولید اسپرم تحریک میکند. در مردان، اگر سطح تستوسترون کم باشد، میتوان LH را اندازه گرفت.
بله، یک آزمایش خانگی وجود دارد که از یک نمونه ادرار برای کمک به پیشبینی تخمکگذاری استفاده میکند. برای اطلاعات بیشتر، به وب سایت FDA مراجعه کنید.
برخی از داروها میتوانند باعث افزایش LH شوند مانند داروهای ضدتشنج، کلومیفن، نالوکسان و کتوکونازول، در حالی که برخی دیگر باعث کاهش LH میشوند، مانند دیگوکسین، داروهای ضد بارداری خوراکی و هورمون درمانی