Logo

آزمایش دهیدرواپی آندروسترون سولفات یا DHEAS

اسامی مترادف: DHEA-SO4 ، DHEA Sulfate نام رسمی: دهیدرواپی آندروسترون سولفات،Dehydroepiandrosterone Sulfate

چرا آزمایش انجام می شود؟

  • برای کمک به ارزیابی عملکرد غدد فوق کلیوی
  • برای تشخیص تومورهای فوق کلیوی یا سرطان‌ها.
  • برای کمک به تعیین علت ویژگی‌های جسمی مردانه (ویریلیزاسیون) در دختران و زنان یا بلوغ زودرس در پسران

چه زمانی باید آزمایش انجام شود؟

هنگامی که یک دختر یا زن دارای موهای زائد صورت و بدن (هیرسوتیسم)، آکنه، فقدان دوره‌های قاعدگی (آمنوره) است و یا زمانی که یک زن قادر به باردار شدن نیست (ناباروری)

هنگامی که پسری علائم بلوغ خیلی زود (بلوغ زودرس) مانند صدای خشن تر، رشد موی عانه یا رشد عضلانی را نشان می‌دهد.

نمونه مورد نیاز ؟

یک نمونه خون که از ورید بازو گرفته می‌شود.

آیا برای انجام این تست به آمادگی خاصی نیاز است؟

خیر.

شرح آزمایش

دهیدرواپی آندروسترون سولفات یک هورمون جنسی مردانه (آندروژن) است که در مردان و زنان وجود دارد. این آزمایش سطح دهیدرواپی آندروسترون سولفات را در خون را اندازه گیری می‌کند.

دهیدرواپی آندروسترون سولفات

  • در بروز خصوصیات جنسی ثانویه مرد در بلوغ نقش دارد.
  • می‌تواند به هورمون استروژن زنانه تبدیل شود.

دهیدرواپی آندروسترون سولفات تقریباً به طور انحصاری توسط غدد فوق کلیوی تولید می‌شود و مقادیر کمتری توسط تخمدان‌ها (زن) و بیضه‌ها (مرد) تولید می‌شود.

تست دهیدرواپی آندروسترون سولفات در تعیین عملکرد مناسب غدد فوق کلیوی مفید است. تومورهای فوق کلیوی (سرطانی و غیر سرطانی) و بزرگ شدن غده فوق کلیه (هیپرپلازی) می‌تواند منجر به افزایش سطح دهیدرواپی آندروسترون سولفات شود. به ندرت، تومور تخمدان ممکن است باعث  تولید دهیدرواپی آندروسترون سولفات شود.

تولید بیش از حد این هورمون:

  • ممکن است در مردان بالغ مورد توجه قرار نگیرد.
  • می‌تواند باعث بلوغ زودرس در پسران جوان شود.
  • می‌تواند منجر به عدم وجود دوره‌های قاعدگی (آمنوره) و ایجاد ویژگی‌های جسمی مردانه (ویریلیزاسیون) در دختران و زنان مانند موهای زائد بدن و صورت (هیرسوتیسم) شود.
  • ممکن است نوزاد دختری که متولد می‌شود از نظر ویژگی‌های ظاهری دستگاه تناسلی وضعیت مبهمی داشته باشد (نامشخص بودن دستگاه تناسلی از نظر مذکر یا مونث بودن)

سوالات متداول

آزمایش دهیدرواپی آندروسترون سولفات همراه با آزمایش تستوسترون و چندین هورمون مردانه دیگر (آندروژن‌ها) برای:

  • بررسی اینکه آیا غدد فوق کلیوی به درستی کار می‌کنند یا خیر
  • برای تشخیص و تمایز بین شرایطی که آیا این هورمون توسط غدد فوق کلیوی ترشح می‌شود یا از طریق بیضه‌ها یا به ندرت از تخمدان‌ها (تومورهای تخمدان) منشا می‌گیرند.
  • به تشخیص تومورهای موجود در لایه خارجی (قشر) غدد فوق کلیه (تومورهای قشر غدد آدرنال) و سرطان‌های آدرنال کمک می‌کند.
  • به تشخیص هیپرپلازی آدرنال مادرزادی و بزرگ شدن غدد فوق کلیوی (هیپرپلازی) در بزرگسالان کمک می‌کند.

در زنان، سطح دهیدرواپی آندروسترون سولفات اغلب به همراه سایر هورمون‌ها مانند FSH ،LH، پرولاکتین، استروژن و تستوسترون اندازه گیری می‌شود تا به تشخیص سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، رد کردن سایر علل ناباروری، فقدان دوره قاعدگی (آمنوره) و موهای زائد صورت و بدن (هیرسوتیسم) کمک نماید.

سطح دهیدرواپی آندروسترون سولفات ممکن است با سایر هورمون‌ها برای بررسی و تشخیص علت رشد خصوصیات جسمی مردانه (ویریلیزاسیون) در دختران جوان و بلوغ زودرس در پسربچه ها درخواست شود.

سطح دهیدرواپی آندروسترون سولفات به‌طور روتین اندازه گیری نمی‌شود. وقتی مشکوک به وجود بیش از حد (یا بسیار به ندرت، کمبودِ) هورمون های مردانه (آندروژن‌ها) هستید و یا اگر پزشک شما می‌خواهد عملکرد غده فوق کلیوی شما را بررسی کند، ممکن است این آزمایش به همراه سایر آزمایشات هورمونی درخواست شود.

این تست ممکن است زمانی درخواست شود که علائم و نشانه‌هایی از قبیل فقدان دوره قاعدگی و ناباروری در زنی وجود داشته باشد و هنگامی که دختر یا زنی علائمی در رابطه با ایجاد خصوصیات جسمی مردانه داشته باشد. این حالات می‌توانند شدت متفاوتی داشته باشند و ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • صدای ضخیم‌تر (خشن‌تر)
  • موهای زائد صورت یا بدن (هیرسوتیسم)
  • ریزش مو از بالای سر (طاسی الگوی مردانه)
  • عضله‌ای بودن
  • آکنه
  • بزرگ شدن سیب آدم
  • کاهش اندازه پستان

همچنین ممکن است وقتی دختران دارای اندام تناسلی هستند که از نظر ظاهری کاملاً جنسیت  مرد و زن بودنشان مشخص نیست (دستگاه تناسلی مبهم) نیز درخواست می‌شود.

وقتی پسرها علائم بلوغ زودرس، ایجاد صدای ضخیم تر، رویش موی عانه، عضله‌ای بودن و بزرگ شدن آلت تناسلی مرد را قبل از بلوغ طبیعی نشان دهند، ممکن است این تست درخواست شود.

سطح طبیعی دهیدرواپی آندروسترون سولفات، به همراه سطوح طبیعی سایر هورمون‌های مردانه، احتمالاً نشان دهنده عملکرد طبیعی غدد فوق کلیه است. به‌ندرت ممکن است سطح دهیدرواپی آندروسترون سولفات در صورت وجود تومور یا سرطان آدرنال، نرمال باشد و هورمون‌های اضافی تولید نشوند.

سطح بالای خونی دهیدرواپی آندروسترون سولفات ممکن است علت بروز علائم در شما بوده یا در ایجاد آن سهیم باشد. با این حال، افزایش سطح دهیدرواپی آندروسترون سولفات نقش تشخیصی برای وضعیت خاصی ندارد. برای مشخص کردن علت عدم تعادل هورمون انجام تست‌های دیگر ضرورت دارد. مقدار بالای دهیدرواپی آندروسترون سولفات ممکن است نشانه موارد زیر باشد:

  • هیپرپلازی آدرنال مادرزادی
  • تومور غده فوق کلیه، که ممکن است خوش خیم یا سرطانی باشد.
  • سندرم تخمدان پلی کیستیک - در حدود ۲۵٪ تا ۵۰٪ از زنان مبتلا به این سندرم دارای دهیدرواپی آندروسترون سولفات بالا هستند.
  • به ندرت، یک تومور تخمدان که دهیدرواپی آندروسترون سولفات تولید می‌کند

سطح پایین دهیدرواپی آندروسترون سولفات ممکن است به دلیل موارد زیر باشد:

  • نارسایی کلیه یا بیماری ادیسون
  • اختلال عملکرد آدرنال
  • کم کاری غده هیپوفیز (هیپوپیتوئیتاریسم)، شرایطی که موجب کاهش سطوح هورمون‌های هیپوفیز می‌شود، هورمون‌هایی که تولید هورمون‌های غده فوق کلیوی را تنظیم می‌کنند.

برخی از هورمون‌ها در صبح افزایش می‌یابند و برخی دیگر دارای افزایش و کاهش در طول روز می‌باشند. برخی به طور متناوب ترشح می‌شوند و یا با افزایش فعالیت یا در پاسخ به استرس آزاد می‌شوند. بعضی از هورمون‌ها در زمان‌های خاصی از ماه بالاتر هستند و برخی دیگر نسبتاً پایدار هستند. جمع آوری نمونه خون برای برخی آزمایشات هورمونی باید در زمان خاصی انجام  شود تا هورمون‌ها در بالاترین یا پایین‌ترین سطح خود بررسی شوند. با این حال، غلظت دهیدرواپی آندروسترون سولفات پایدار است، بنابراین نمونه شما ممکن است در هر زمان از روز جمع آوری شود و بر نتیجه آزمایش تأثیری نخواهد داشت.

الزاما خیر. نسبت دادن علائم در مردان بالغ به سطوح بالای دهیدرواپی آندروسترون سولفات (با توجه به اینکه دارای ویژگی‌های جنسی ثانویه مردانه هستند) در آن‌ها مشکل است و همچنین زنان در برخی از گروه‌های نژادی (به‌عنوان مثال زنان آسیایی) ممکن است سطح تستوسترون و دهیدرواپی آندروسترون سولفات بالا باشند بدون اینکه علائمی از جمله رشد موهای زائد یا آکنه داشته باشند.

همچنین، باید توجه داشت که علائم و شدت آن‌ها از فردی به فرد دیگر متفاوت است.

خیر، آزمایش به تجهیزات خاصی نیاز دارد و در هر آزمایشگاهی انجام نمی‌شود. ممکن است لازم باشد نمونه خون شما برای آزمایش به آزمایشگاه مرجع ارسال شود.

سطح دهیدرواپی آندروسترون سولفات در نوزادان دختر و پسر به طور معمول زیاد است. اندکی پس از تولد به شدت افت می‌کند، سپس در دوران بلوغ دوباره افزایش می‌یابد.غلظت دهیدرواپی آندروسترون سولفات پس از بلوغ به اوج خود می‌رسد و پس از آن، مانند سایر هورمون‌های زنانه و مردانه، با افزایش سن، سطح آن کاهش می‌یابد.

در افرادی که از مکمل‌های حاوی این هورمون استفاده می‌کنند، سطح دهیدرواپی آندروسترون سولفات در خونشان افزایش می‌یابد. برخی داروهای ضد دیابت (مانند متفورمین و تروگلیتازون)، پرولاکتین، دانازول، مسدود کننده‌های کانال کلسیم و نیکوتین نیز ممکن است سطح دهیدرواپی آندروسترون سولفات را افزایش دهند. داروها و هورمون‌هایی که ممکن است سطح آن‌ها را کاهش دهند شامل انسولین، داروهای ضد بارداری خوراکی، کورتیکواستروئیدها، دوپامین، القا کننده‌های آنزیم کبدی (کاربامازپین، ایمی پرامین، فنی توئین)، روغن ماهی و ویتامین E است. بسیار اهمیت دارد که پزشک و آزمایشگاه را در مورد داروها یا مکمل‌های دارویی که مصرف می‌کنید آگاه نمایید.

تصاویر

© 2020 پل ایده آل پارس. تمام حقوق نزد شرکت پل ایده‌ال پارس محفوظ است.

WWW.MEDPIP.COM