Logo

آزمایش تحمل گزیلوز

اسامی مترادف: تست جذب گزیلوز نام رسمی: جذب د- گزیلوز

چرا آزمایش انجام می شود؟

برای کمک به ارزیابی توانایی جذب کربوهیدرات‌ها و کمک به تعیین علت سوء جذب 

چه زمانی باید آزمایش انجام شود؟

هنگامی که علائمی از سوء جذب دارید، مانند اسهال مداوم و مدفوع چرب

نمونه مورد نیاز ؟

 نمونه خون وریدی که طبق زمانبندی مشخص جمع‌آوری می‌شود و نمونه  ادرار بر اساس زمانبندی مشخص.

آیا برای انجام این تست به آمادگی خاصی نیاز است؟

 به مدت ۸ ساعت ناشتا باشید و از خوردن غذاهای حاوی پنتوز، مانند مربا، میوه‌ها و شیرینی‌ها، به مدت ۲۴ ساعت قبل از آزمایش خودداری کنید. از پزشک خود بپرسید که آیا لازم است  تغییراتی در داروهای مصرفی انجام شود.

شرح آزمایش

د- گزیلوز (d-xylose) یک قند ساده (کربوهیدرات) است که معمولاً به راحتی توسط بدن جذب می‌شود. این آزمایش میزان جذب گزیلوز در شخص را تعیین می‌کند. برای ارزیابی توانایی جذب کربوهیدرات‌ها به طور کلی، میزان گزیلوز در خون و ادرار را بعد از مصرف مقدار استاندارد اندازه گیری می‌کند.

 بدن غذاها را در سه مرحله هضم می‌کند: ابتدا پروتئین‌ها، چربی‌ها و کربوهیدرات‌ها در معده توسط اسیدها و آنزیم‌ها تجزیه می‌شوند و سپس در روده‌های کوچک توسط آنزیم‌های لوزالمعده و صفرای کبدی تجزیه می‌شوند. سپس عمدتا در روده‌های کوچک جذب می‌شوند و در آخر مواد مغذی به  سراسر بدن منتقل می‌شوند و مورد استفاده یا ذخیره قرار می‌گیرند. 

اگر آنزیم‌های لوزالمعده و یا مواد صفراوی به اندازه کافی در دسترس نباشد، کربوهیدرات‌ها و سایر مواد غذایی نمی‌توانند به درستی هضم شوند. اگر شرایطی وجود داشته باشد که مانع از جذب مواد مغذی  در روده‌ها شود، در نتیجه از طریق مدفوع دفع می‌شوند. در هر دو مورد - هضم یا جذب نامناسب - فرد مبتلا می‌تواند علائم مرتبط با سوء جذب و در موارد شدید، علائم سوء تغذیه و کمبود ویتامین را تجربه کند. این تست به طور معمول درخواست نمی‌شود و به طور گسترده در دسترس نیست. چندین سازمان بهداشتی بزرگ از جمله انجمن گاستروانترولوژی آمریکا، سازمان جهانی گاستروانترولوژی، و انجمن بریتانیائی گاستروانترولوژی این تست را در مجموعه دستورالعمل‌های خود به منظور ارزیابی احتمالی سوء جذب قرار نمی‌دهند.

چگونه نمونه برای آزمایش جمع آوری می شود؟

 آزمایش جذب گزیلوز روشی است که شامل ناشتایی در هنگام آزمایش و تخلیه مثانه در ابتدای آزمایش است ( این نمونه ادرار دور ریخته می‌شود). یک نمونه خون ناشتا از طریق سیاهرگ بازویی تهیه می‌شود و سپس به فرد یک دوز استاندارد گزایلوز محلول در آب داده می‌شود تا بنوشد. به طور معمول این مقدار شامل ۲۵ گرم گزیلوز است، اما اگر فرد قادر به تحمل این مقدار نباشد، در این صورت می‌توان از دوز ۵ گرم استفاده كرد. برای کودکان، دوز با توجه به وزن تنظیم می‌شود. 

سپس از فرد خواسته می‌شود تا کاملا استراحت کند. نمونه خون دیگری ۲ ساعت بعد گرفته می‌شود (برای کودکان ۱ ساعت بعد نمونه‌ی دوم گرفته می‌شود). تمام حجم ادرار به مدت ۵ ساعت و از زمان مصرف دوز دارو جمع آوری می‌شود. سپس خون ناشتا، خون ۲ساعت بعد و نمونه ادراری که در طول ۵ ساعت جمع آوری شده از نظر گزیلوز آزمایش می‌شود.

 آیا برای اطمینان از کیفیت نمونه به آماده سازی خاصی نیاز است؟ 

به مدت ۸ ساعت ناشتا باشید و ازخوردن غذاهای حاوی پنتوز، مانند مربا، میوه‌ها و شیرینی‌ها، به مدت ۲۴ ساعت قبل از آزمایش خودداری کنید. در مورد هرگونه تغییر در داروهای مصرفی خود با پزشک معالج خود مشورت نمایید.

سوالات متداول

آزمایش جذب گزیلوز برای کمک به تعیین اینکه آیا فرد کربوهیدرات‌ها را به طور طبیعی جذب می‌کند یا نه، درخواست می‌شود و می‌تواند بین اختلالات سوء جذب ناشی از ناکافی بودن آنزیم‌های لوزالمعده یا صفرا از سایر اختلالات مربوط به عملکرد روده تشخیص دهد. 

اگر نتایج دیگر آزمایشات مانند چربی مدفوع، سوءجذب را نشان دهد اما علت آن را نشان ندهد،  ممکن است به عنوان آزمایش پیگیری تجویز شود. این یک آزمایش روتین نیست. استفاده و در دسترس بودن آن با گذشت زمان کاهش یافته است. سازمان‌های بهداشتی بزرگی، از جمله انجمن گاستروانترولوژی آمریکا، سازمان جهانی گاستروانترولوژی و انجمن گاستروانترولوژی بریتانیا، این تست را در رهنمودهای ارزیابی سوء جذب قرار نمی‌دهند.

 این آزمایش ممکن است زمانی درخواست شود که فرد دارای علائم و نشانه‌های سوء جذب باشد مانند:

  •  مدفوع چرب شل و بد بوی (استئاتوره) 
  • اسهال مداوم
  • درد شکم، گرفتگی عضلات، نفخ و گاز
  • کاهش وزن
  • عدم رشد (در کودکان)

هنگامی که یک پزشک می‌خواهد تعیین کند که آیا روده‌های بیمار به طور طبیعی کربوهیدرات جذب می‌کند یا می‌خواهد علل مختلف سوء جذب را تشخیص دهد، ممکن است از این آزمایش استفاده کند. 

 با روش آزمایش جذب گزیلوز، سطوح بالای گزیلوز در خون و ادرار طبیعی است. آن‌ها نشان دهنده جذب خوب گزیلوز توسط روده‌ها هستند. این نشان می‌دهد که علائم فرد مورد آزمایش احتمالاً به دلیل دیگری مانند نارسایی لوزالمعده یا کمبود صفرا مربوط می‌شود. اما سطح بالا در خون وسطح پایین در ادرارممکن است در کسی که دارای اختلال عملکرد کلیه است دیده شود. در این حالت، این سطح خون است که برای ارزیابی فرد از نظر سوءجذب استفاده می‌شود. سطح پایین گزیلوز در خون و ادرار نشان دهنده جذب ضعیف است. شرایط مختلفی که بر هضم و جذب تأثیر می‌گذارد ممکن است باعث کاهش سطح گزیلوز شود. این موارد ممکن است شامل رشد بیش از حد باکتریایی در روده‌ها، عفونت‌های انگلی، کاهش طول روده ( در اثر جراحی) و بیماری سلیاک باشد. بسته به وضعیت بالینی فرد، یک تست غیرنرمال جذب گزیلوز ممکن است با آزمایشات خون و مدفوع برای پیدا کردن علت و یا بیوپسی روده کوچک برای بررسی سلول‌های روده دنبال شود.

 چندین دارو می‌توانند بر نتایج آزمایش تأثیر بگذارند، از جمله آسپیرین، دیجیتالیس، مهار کننده‌های MAO، متفورمین، نالیدیکسیک اسید، آلکالوئیدهای تریاک، آتروپین و ایندومتاسین. کم آبی (دهیدراسیون)، ورزش و میزان تخلیه معده ممکن است بر نتایج آزمایش تأثیر بگذارد. برخی از افراد ممکن است بعد از گرفتن دوز گزیلوز دچار حالت تهوع، استفراغ یا اسهال شوند.

نمونه‌ها ممکن است در مطب پزشک  جمع آوری شوند، اما بیشتر اوقات نمونه برداری (فلبوتومی) در آزمایشگاه انجام می‌شود. آنالیز نمونه باید در آزمایشگاه انجام شود و ممکن است لازم باشد نمونه به آزمایشگاه مرجع ارسال شود.

 بله.  به منظور تفسیر دقیق جذب و دفع در این دوره زمانی، باید تمام ادرار خود را جمع آوری کنید.

اندازه گیری گزیلوز در یک نمونه ناشتا به عنوان پایه استفاده می‌شود. قبل از دریافت دوز گزیلوز، مقدار آن باید منفی یا بسیار کم باشد.

 معمولاً فقط درصورتی که پزشک احساس کند که  نتایج اولین آزمایشات به طریقی خارج از حد نرمال است، مثلاً به دلیل تداخل دارو یا اینکه فرد مورد آزمایش قادر به تحمل و نگهداشتن دوز نرمال گزیلوز (حالت تهوع و استفراغ) نیست.

سوء جذب می‌تواند باعث کمبود ویتامین شود زیرا ویتامین‌ها نمی‌توانند به طور نرمال جذب شوند و ویتامین‌های محلول در چربی مانند A ، E ، K و D به همراه چربی با مدفوع چرب دفع می‌شوند.

© 2020 پل ایده آل پارس. تمام حقوق نزد شرکت پل ایده‌ال پارس محفوظ است.

WWW.MEDPIP.COM