این آزمایش برای تشخیص وجود آنتی بادی های ضد سانترومر و به‌منظور کمک به تشخیص اسکلرودرمی پوستی محدود که نوعی از اسکلرودرمی است انجام می‌شود. اسکلرودرمی یا اسکلرودرما به‌عنوان یک بیماری روماتیسمی و یا یک بیماری بافت همبند شناخته می‌شود و ممکن است موضعی یا سیستمیک می‌باشد که هر کدام دارای انواع مختلفی می‌باشند.
یک نمونه خون که از ورید بازو گرفته می‌شود.
خیر.
آنتی بادی ضد سانترومر (ACA) یک اتوآنتی بادی پروتئینی است که توسط سیستم ایمنی بدن تولید می‌شود (اتوآنتی بادی‌ها آنتی بادی‌هایی هستند که به اشتباه بافت‌های بدن را مورد هدف قرار می‌دهند). ACA یکی از چند نوع آنتی بادی ضد هسته است. این آنتی بادی سانترومر را هدف قرار می‌دهد که بخشی از کروموزوم‌ها (ساختارهای هسته) در تمام سلول‌های هسته دار بدن، به جز سلول‌های قرمز خون هستند.
آزمایش ACA میزان آنتی بادی ضد سانترومر موجود در خون را تشخیص داده و اندازه گیری می‌کند تا به تشخیص نوعی اسکلرودرمی کمک کند.
بر اساس میزان سطحی که پوست را تحت تأثیر قرار می‌دهند دو زیرگونه متمایز از بیماری اسکلروز سیستمیک وجود دارد:
علائم سندرم کرست عبارتند از:
-کلسینوز: رسوب کلسیم در زیر پوست.
-پدیده راینود: اپیزودهایی از کاهش جریان خون در انگشتان دست و پا که باعث سفید و آبی شدن آن‌ها می‌شود.
-اختلال عملکرد مری: مشکل در بلع، ریفلاکس اسید و سوزش سر دل.
- اسکلروداکتیلی: پوست سفت، ضخیم و براق در دست‌ها و انگشتان.
- تلانژکتازی: لکه‌های قرمز روی پوست به دلیل تورم مویرگ‌ها.
علائم دیگری که ممکن است در اسکلرودرمی مورد توجه قرار گیرد شامل ضایعات نوک انگشت، مویرگ‌های غیرطبیعی پوست درست در زیر ناخن‌ها، فشار خون بالا در ریه‌ها (فشار خون شریانی ریوی) و یا اسکار در ریه‌ها (بیماری بینابینی ریه) است. این اتوآنتی بادی در سرم خون حدود ۸۰-۶۰٪ از افرادی که اسکلرودرمی پوستی محدود دارند دیده می‌شود در حالی‌که فقط حدود ۵٪ بیماران مبتلا به اسکلرودرمی منتشر، ACA دارند. ACA می‌تواند در ۹۵٪ افرادی که مبتلا به سندرم کرست هستند وجود داشته باشد.
آزمایش آنتی بادی ضد سانترومر (ACA) در درجه اول برای کمک به تشخیص اختلال خود ایمنی محدود شده در اسکلرودرمی پوستی (نوعی از اسکلرودرمی سیستمیک و سندرم کرست) انجام می‌شود. از این آزمایش می‌توان برای تشخیص این بیماری از سایر شرایط با علائم مشابه استفاده کرد. ممکن است آزمایش ACA همراه با سایر آزمایشات برای اتوآنتی بادی‌ها از جمله آزمایش ANA (آنتی بادی ضد هسته) انجام شود.
در صورت مثبت بودن آزمایش ANA، ممکن است از آزمایش ACA برای ارائه اطلاعات کمکی استفاده شود. (برای اطلاعات بیشتر در این باره، به بخش "نتیجه این تست چه چیزی را نشان می‌دهد؟" در تست آزمایش ANA مراجعه کنید).
آزمایش ACA ممکن است همراه با آزمایش Scl-70 (ضد توپوایزومراز I) انجام شود. 70 - Scl اتوآنتی بادی دیگری است که ممکن است دراسکلرودرمی وجود داشته باشد. همچنین ممکن است آزمایش اتوآنتی بادی ضد RNA پلی مراز III (ARA) در تشخیص اسکلروز سیستمیک انجام شود. این آزمایشات آنتی بادی‌های خود ایمنی می‌تواند به‌عنوان بخشی از پنل آنتی بادی ضدآنتی ژن هسته‌ای قابل استخراج (ENA)، یا سایر پنل‌های آنتی بادی برای اختلالات خود ایمنی و یا بیماری اسکلروز سیستمیک انجام شوند.
تست ACA ممکن است زمانی تجویز شود که در آزمایش ANA و یا یک یا چند مورد از علائم مرتبط با سندرم کرست، نتیجه مثبتی وجود داشته باشد.
این علائم عبارتند از:
- کلسینوز: رسوب کلسیم در زیر پوست.
- پدیده راینود: رخدادهایی از کاهش جریان خون در انگشتان دست و پا که باعث سفیدی یا کبودی آن‌ها می‌شود.
- اختلال عملکرد مری: مشکل در بلع، ریفلاکس اسید و سوزش سر دل.
- اسکلروداکتیلی: پوست سفت، ضخیم و براق در دست‌ها و انگشتان.
- تلانژکتازی: لکه‌های قرمز روی پوست به دلیل تورم مویرگ‌ها.
اگر نتیجه ACA شما مثبت باشد نشان دهنده حضور آنتی بادی ضد سانترومر در خون شما و علائم سندرم کرست است، بنابراین احتمال دارد که اسکلرودرمی پوستی محدود داشته باشید. ACA در حدود ۸۰٪-۶۰٪ افرادی که اسکلرودرمی پوستی محدود دارند، یافت می شود و می تواند در ۹۵٪ کسانی که سندرم کرست دارند، وجود داشته باشد. حدود ۷٪-۵٪ بیماران ACA مثبت دچار اسکلرودرمی پوستی منتشر می‌شوند. اگر نتیجه ACA شما منفی است، احتمالاً علائم شما به دلیل بیماری دیگری است. با این حال ممکن است (هرچند به‌صورت نادر) شما اسکلرودرمی پوستی محدود داشته باشید و آنتی بادی‌های ضد سانترومر تولید نکنید و یک آزمایش ACA با نتیجه‌ی منفی داشته باشید.
ACA می تواند در برخی دیگر از اختلالات خود ایمنی مانند لوپوس، آرتریت روماتوئید یا سیروز صفراوی اولیه مثبت باشد. به‌طور معمول فقط افرادی که علائم کرست دارند، از نظر ACA آزمایش می‌شوند. با این حال برخی از افراد ممکن است قبل از ایجاد این علائم از نظر ACA مثبت باشند و ACA ممکن است همراه با آزمایش سایر اختلالات خود ایمنی مانند آزمایش ANA انجام شود. میزان ACA موجود در خون به طور کلی با شدت علائم و نشانه‌ها ارتباط ندارد.
علاوه بر تست ACA، ممکن است آزمایش‌های دیگری نیز برای نظارت بر وضعیت سلامتی شما انجام شود از جمله:
- شمارش کامل خون (CBC): برای ارزیابی وضعیت گلبول‌های قرمز و سفید.
- پنل متابولیک جامع (CMP): برای ارزیابی عملکرد ارگان ها و تعادل های شیمیایی و الکترولیت ها.
خیر، سطح این اتوآنتی بادی‌ها به تغییرات سبک زندگی پاسخ نمی‌دهد.
غلظت ACA در خون ممکن است با گذشت زمان متفاوت باشد اما هنگامی که ACA ایجاد گردید، بدن به تولید آن‌ها ادامه خواهد داد.
خیر، آزمایش ACA مستلزم جمع‌آوری نمونه خون توسط یک پزشک متخصص است. این آزمایش خود به تجهیزات تخصصی و کارشناس آموزش دیده آزمایشگاهی نیاز دارد. این آزمایش توسط هر آزمایشگاهی ارائه نمی‌شود و معمولاً توسط آزمایشگاه مرجع انجام می‌شود.