آزمایش آلفا 1 آنتی تریپسین

آزمایش آلفا -1 آنتی تریپسین (AAT) برای کمک به تشخیص کمبود آلفا -1 آنتی تریپسین به عنوان علت آمفیزم زودرس یا بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD) هنگامی که فرد فاکتورهای خطر آشکاری مانند سیگار کشیدن را ندارد و یا خطر قرار گرفتن در معرض تحریک کننده‌های ریه را ندارد مانند گرد و غبار و بخار، استفاده می‌شود.

این تست همچنین ممکن است در صورت ابتلا به آسم (با مشکل تنفسی)، حتی پس از درمان نیز استفاده شود. این آزمایش همچنین برای کمک به تشخیص علت زردی مداوم و سایر علائم آسیب کبدی که علت مشخصی برای آن‌ها شناخته نشده است به کار می‌رود. این تست در درجه اول در نوزادان و کودکان کم سن انجام می‌شود اما ممکن است در افراد در هر شرایط سنی انجام شود. همچنین ممکن است از این آزمایش برای تعیین اینکه آیا فردی که سابقه خانوادگی کمبود آلفا -۱ آنتی تریپسین دارد، یک یا دو نسخه از ژن SERPINA1 را داشته باشد.

سه نوع تست AAT معمولاً در دسترس است. برای ارزیابی فرد می‌توان از یک یا چند مورد استفاده کرد:

- آلفا -1 آنتی تریپسین سطح پروتئین AAT در خون را اندازه گیری می‌کند.

- تست فنوتیپ آلفا -1 آنتی تریپسین مقدار و نوع AAT تولید شده را ارزیابی می کند و آن را با الگوهای طبیعی مقایسه می‌کند.

- از آزمایش ژنوتیپ آلفا -1 آنتی تریپسین (آزمایش DNA) می‌توان برای تعیین آلل‌های ژنی SERPINA1، از جمله آلل نوع طبیعی وحشی M یا آلل های مختلف استفاده کرد.

این آزمایش همه تنوع‌ها را شناسایی نمی‌کند اما رایج‌ترین (S و Z) و همچنین انواع مختلفی را که ممکن است در یک منطقه جغرافیایی یا خانواده خاص رایج باشد، شناسایی می‌کند. به محض شناسایی آلل‌های ژنی SERPINA1 فرد مبتلا، سایر اعضای خانواده ممکن است مورد آزمایش قرار گیرند تا خطر ابتلا به آمفیزم و یا درگیری کبد و همچنین احتمال وراثت بیماری توسط فرزندان آن‌ها مشخص شود. تعیین توالی ژن برای AAT غیر معمول است اما ممکن است برای شناسایی آلل‌های نادر و دستیابی به تشخیص دقیق لازم باشد.

آزمایش آلفا -1 آنتی تریپسین ممکن است در موارد زیر انجام شود:

• نوزادی که مبتلا به زردی است و بیش از یک یا دو هفته این حالت طول کشیده است، حالت اسپلنومگالی (طحال بزرگ شده)، تجمع مایعات در شکم (آسیت)، خارش مداوم و سایر علائم آسیب کبدی وجود دارد.
• فرد مبتلا به COPD در هر سنی که باشد، لکه‌های پوستی برجسته و لطیف که باعث ایجاد زخم (پانیکولیت نکروزان)، بیماری عروقی به نام گرانولوماتوز همراه با پلی آنژیت یا گشادی مجاری هوایی بدون دلیل (برونشکتازی) می‌شود.
• فرد زیر ۴۰ سال که دچار خس خس سینه، سرفه مزمن یا برونشیت می‌شود، بعد از ورزش دچار تنفس کوتاه می‌شود و یا علائم دیگری از آمفیزم را نشان می‌دهد. این امر به ویژه در مواردی که فرد سیگاری نباشد، در معرض تحریک کننده‌های شناخته شده ریه قرار نگرفته باشد و موقعیکه آسیب ریه به نظر می‌رسد که در قسمت تحتانی ریه واقع شده باشد .
• شخصی که دارای کمبود آلفا -1 آنتی تریپسین در یک عضو از خانواده خود دارد.
• شخصی که فرد آسیب دیده در خانواده دارد و می‌خواهد از احتمال وجود فرزند مبتلا، مطلع شود.

 در رهنمودهای ۲۰۰۳ ، انجمن قفسه سینه آمریکا آزمایش AAT را هنگام تشخیص افراد با برخی شرایط مانند موارد زیر توصیه می‌کند:

• آمفیزم در سنین جوانی (کمتر از ۴۵ سال) و یا عدم وجود عوامل خطر زا برای بیماری مانند سیگار کشیدن
• برونشکتازی
• آسمی که درمان آن دشوار است
•  بیماری کبدی بدون علت مشخص
• پانیکولیت نکروزان .

بنیاد آلفا -1 در رهنمودهای سال ۲۰۱۶ خود که برای به روز کردن دستورالعمل‌های انجمن قفسه سینه آمریکا در نظر گرفته شده بود، آزمایش AAT را برای همه افراد با موارد زیر توصیه می کند:

• COPD
• بیماری کبدی بدون علت مشخص
• پانیکولیت نکروزان
• گرانولوماتوز با پلی آنژیت  
• برونشکتازی غیرقابل توضیح

بنیاد Alpha-1 همچنین پیشنهاد می‌کند آزمایش AAT و مشاوره ژنتیک به افرادی که در خانواده و خاندان خود ژن غیرطبیعی AAT دارند، انجام شود.

سطح AAT

سطح پایین AAT در خون نشان می‌دهد که فرد آزمایش شده ممکن است دارای کمبود آلفا -1 آنتی تریپسین باشد. هرچه سطح AAT کمتر باشد، خطر ابتلا به آمفیزم و سایر اختلالات مربوط به کمبود AAT بیشتر خواهد بود.

آزمایش فنوتیپ

در افرادی که فرم غیرطبیعی AAT دارند، خطر ابتلا به بیماری به میزان تولید و اینکه کدام  نوع از آن وجود دارد وابسته است. یک نوع با فعالیت بسیار کم ممکن است منجر هر دو مورد آمفیزم (زیرا از ریه‌ها محافظت نمی‌کند) و بیماری کبدی (به دلیل تجمع AAT غیرطبیعی در داخل سلول‌های کبدی) شود.

آزمایش ژنوتیپ

بیشتر مردم در ایالات متحده دو نسخه از ژن طبیعی نوع وحشی (MM) دارند و AAT کافی تولید می‌کنند. هنگامی که آزمایش DNA وجود یک یا دو نسخه غیرطبیعی از ژن SERPINA1 را نشان می‌دهد، AAT کمتر و یا AAT غیرطبیعی تولید می‌شود. درجه کمبود AAT و میزان آسیب ریه و یا کبد می‌تواند بسیار متفاوت باشد. دو نفر با ژن های غیر طبیعی یکسان ممکن است دوره‌های بیماری بسیار متفاوتی داشته باشند. همانند هر آزمایش ژنتیکی، یک مشاور ژنتیکی نیز می‌تواند احتمال انتقال بیماری به فرزندان فرد مبتلا را توضیح دهد. افرادی که یک نسخه از M و یکی از S یا Z دارند (MS یا MZ) مقادیر کم‌تری از AAT تولید می‌کنند اما باید AAT به اندازه کافی برای محافظت از خود داشته باشند.

آن‌ها ناقل این بیماری خواهند بود و می‌توانند این بیماری را به فرزندان خود منتقل کنند.

افرادی که دو نسخه ازS (SS) دارند، ممکن است بدون علامت باشند یا به طور متوسط ​​مبتلا شوند (حدود ۶۰ درصد از AAT طبیعی را تولید می‌کنند).

افرادی که یک نسخه از S و یک نسخه از Z (SZ) دارند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آمفیزم قرار دارند (حدود ۴۰ درصد از AAT طبیعی را تولید می‌کنند).

افرادی که دارای دو نسخه از Z (ZZ) هستند به شدت تحت تأثیر قرار می‌گیرند (فقط حدود ۱۰ درصد از AAT مورد نیاز را تولید می‌کنند). همچنین  کسانی که یک یا دو نسخه از فرم های نادر ژن SERPINA1 دارند "پوچ" هستند (هیچ AAT تولید نمی‌کنند).

 AAT یک واکنش دهنده فاز حاد است. این بدان معناست که در شرایط التهابی حاد و مزمن، عفونت‌ها و برخی سرطان‌ها افزایش می‌یابد. افزایش مقادیر AAT نیز ممکن است با استفاده از داروهای ضد بارداری خوراکی، بارداری و استرس دیده شود. این افزایش‌های موقتی یا مزمن AAT ممکن است باعث شود سطح آن در افراد با کمبود خفیف تا متوسط ​​AAT، طبیعی به نظر برسد.

سطح AAT ممکن است در سندرم دیسترس تنفسی نوزادان و در شرایطی که باعث کاهش پروتئین‌های سرم می شود، مانند بیماری های کلیوی، سو تغذیه و برخی سرطان ها، کاهش یابد .

الکتروفورز پروتئین آزمایشی است که پروتئین‌های مختلف خون را ارزیابی می‌کند. گاهی اوقات این آزمایش کمبود AAT را به طور غیرمنتظره‌ای تشخیص می‌دهد زیرا ممکن است برای هدف متفاوتی انجام شده است.

در این موارد آزمایش پیگیری برای AAT ممکن است کمبود پروتئین را تأیید کند، حتی اگر علائم و نشانه های بیماری وجود نداشته باشد.

سیگار نکشید. مراقبت از ریه‌ها می تواند باعث افزایش طول عمر و تأخیر در بروز آمفیزم شود.

از تحریک کننده‌های ریه مانند گرد و غبار و بخار اجتناب کنید.

واکسیناسیون منظم. به عنوان مثال برای محافظت در برابر ذات الریه پنوموکوکی و هموفیلوس آنفلوانزا نوع b واکسیناسیون را انجام دهید، و همچنین تزریق سالانه واکسن آنفلوانزا، انجام سریع مراقبت‌های پزشکی برای عفونت‌های ریوی، و برای کمک به حفظ عملکرد ریه‌ها، ورزش منظم انجام دهید.

با پزشک خود در زمینه مراقبت‌های بهداشتی همکاری کنید تا مشخص کند چه مراحلی به شما کمک می‌کند تا از خود مراقبت کنید.

تصور می‌شود که این یکی از شایع‌ترین نقائص ژنتیکی در بین سفیدپوستان  باشد. انجمن ریه آمریکا تخمین می‌زند که سالانه حدود ۱۰۰۰۰۰ نفر در ایالات متحده با کمبود AAT متولد می‌شوند و حدود ۲۵ میلیون آمریکایی ناقل حداقل یک ژن ناقص هستند. AAT یک بیماری است که معمولا بصورت تشخیص داده نشده باقی می‌مانند. فقط حدود ۱۰ درصد از افراد با کمبود شدید شناسایی شده‌اند.

بطور معمول خیر. تعداد آزمایشات و ترتیب انجام آن‌ها بستگی به آزمایشگاه یا مرکز پزشکی دارد که آزمایش را انجام می‌دهد. در بیشتر موارد آزمایش خون AAT و یا آزمایش فنوتیپ یا ژنوتیپ کافی است. در موارد دشوار یا غیر معمول ممکن است هر سه آزمایش انجام شود.