Logo

آزمایش تست ویروس زیکا

اسامی مترادف: تست Zika RT-PCR ، تست آنتی بادی زیکا ، Zika PRNT

چرا آزمایش انجام می شود؟

این آزمایش برای تشخیص عفونت با ویروس زیکا انجام می‌شود.

چه زمانی باید آزمایش انجام شود؟

  • وجود علائمی که عفونت با ویروس را مطرح می‌کند: تب، بثورات جلدی، درد مفصل و التهاب ملتحمه (چشم صورتی). بعد از سفر به منطقه‌ای که ویروس زیکا در آن‌جا بومی است.
  • سابقه‌ی تماس جنسی با فردی که اخیراً به منطقه‌ی بومی بیماری سفر کرده است.
  • خانم بارداری که به منطقه‌ای که زیکا در آن فعال است سفر کرده است. حتی اگر فاقد علائم بیماری باشد.
  • هنگامی که نوزادی با میکروسفالی (سر کوچک) متولد می‌شود.

 

نمونه مورد نیاز ؟

یک نمونه خون گرفته شده از ورید بازو و یا نمونه ادرار که در یک ظرف تمیز جمع‌آوری شده است. گاهی اوقات از مایع مغزی نخاعی یا مایع آمنیوتیک استفاده می‌شود.

آیا برای انجام این تست به آمادگی خاصی نیاز است؟

به آمادگی خاصی نیاز ندارد.

شرح آزمایش

زیکا یک عفونت ویروسی است که در وهله اول توسط گزش پشه‌های آلوده‌ی آئدس و کمتر از طریق انتقال جنسی منتشر می‌شود. آزمایش با شناسایی ماده ژنتیکی (RNA) ویروس زیکا در خون، ادرار، مایع مغزی نخاعی یا مایع آمنیوتیک یا آنتی بادی‌های تولید شده در خون در پاسخ به عفونت ویروس زیکا تشخیص داده می‌شود. 

تقریباً 80٪ از افراد آلوده به ویروس زیکا هیچ علائمی نخواهند داشت، در حالیکه دیگران فقط علایم خفیف نشان می‌دهند. برای افرادی که علائم دارند، پیش آگهی برای بهبود کامل بسیار خوب است. 

شایع‌ترین علائم اولیه بیماری زیکا شامل تب، بثورات جلدی، درد مفاصل و التهاب ملتحمه (چشم صورتی) است که از چند روز تا یک هفته طول می‌کشد. این علائم مشابه سایر بیماری‌های منتقله از پشه مانند تب دنگی و چیکونگونایاست. (یک بیماری ویروسی که توسط ویروسی به همین نام و در اثر نیش پشه‌های آلوده به انسان منتقل می‌شود و موجب تب و درد شدید مفصلی می‌گردد. از علائم دیگر این عفونت درد عضلانی، تورم مفصل، راشهای جلدی، سردرد، تهوع و ضعف می‌باشد).

شباهت بین علائم زیکا و سایر بیماری‌ها به این معنی است که تست آزمایشگاهی برای تشخیص ویروس زیکا ضروری است. عفونت ویروس زیکا به طور معمول با آزمایش خون و ادرار تشخیص داده می‌شود. تست‌های آزمایشگاهی ممکن است شامل آزمایش‌های مولکولی برای ویروس زیکا (PCR) باشد که وجود خودِ ویروس را تشخیص می‌دهد یا آزمایش سرولوژی که آنتی بادی‌های تولید شده توسط سیستم ایمنی را پس از مواجهه فرد با ویروس تشخیص می‌دهد.

از زمان اولین مورد انسانی ویروس زیکا در سال 1952، شیوع آن در آفریقا، آسیای جنوب شرقی و جزایر اقیانوس آرام گزارش شده است. زیکا در ماه مه سال 2015 در برزیل پیدا شد که اولین مورد عفونت ویروس در قاره آمریکا است. از آن زمان به سرعت در قاره آمریکا گسترش یافت.

برای به روزرسانی و اطلاعات بیشتر در مورد وضعیت ویروس زیکا در ایالات متحده، به صفحه وب مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) مراجعه کنید. 

در حالی که بیشتر افراد آلوده به ویروس زیکا علائم قابل توجه یا شدیدی ندارند، اما این امر می تواند باعث ایجاد عوارض جدی برای یک زن باردار و بچه‌ی داخل رحم  از جمله سقط جنین و نقص مادرزادی شود.

از ماه مه 2015، مقامات بهداشتی برزیل از افزایش عفونت‌های زیکا همراه با افزایش در نوزادان متولد شده با میکروسفالی (کوچکی غیرطبیعی سر) خبر دادند. از زمان شیوع بیماری در برزیل، CDC تایید کرده است که عفونت ویروس زیکا در دوران بارداری می‌تواند باعث ایجاد میکروسفالی شدید و سایر نقایص مادرزادی شود.

نوزادان مبتلا به میکروسفالی سر بسیار کوچکتری نسبت به حالت طبیعی دارند و میکروسفالی شدید باعث ایجاد طیف وسیعی از مشکلات مادام العمر از جمله ناتوانیهای رشد، تشنج، از دست دادن شنوایی و بینایی می‌شود. دانشمندان هنوز در مورد سایر تأثیرات عفونت زیکا در دوران بارداری در حال جمع‌آوری اطلاعات هستند.

 اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، در وب سایت CDC توصیه‌های جدید در مورد نحوه محافظت از خود ارائه شده است. در موارد نادر، ویروس زیکا نیز با ایجاد سندرم گیلن-باره ارتباط دارد. سندرم گیلن-باره یک اختلال خود ایمنی است که باعث می‌شود بدن به سیستم عصبی خودش حمله کرده و باعث ضعف عضلانی و فلج شود. محققان هنوز در حال تلاش برای درک علت سندرم گیلن-باره هستند، اما بیشتر افراد مبتلا به سندرم گیلن - باره پس از عفونت ویروسی یا باکتریایی به آن مبتلا می‌شوند.

 CDC در حال بررسی رابطه بین زیکا و سندرم گیلن باره است. در ژانویه 2016، CDC هشدار سفر را برای مناطقی از جهان که ویروس زیکا در آن جریان دارد صادر کرد. این هشدار توصیه می کند که زنان باردار از سفر به مناطق باشیوع زیکا دوری کنند و زنان باردار قبل از سفر به آن مناطق با پزشک خود مشورت کنند. در حال حاضر هیچ واکسن و یا درمانی برای ویروس زیکا وجود ندارد. جلوگیری از نیش پشه‌های آئدس بهترین راه برای جلوگیری ازابتلا به عفونت زیکا است.

 از آنجا که اطلاعات در مورد زیکا به سرعت در حال تغییر است، وب سایت CDC را از نظر جدیدترین اطلاعات در مورد ویروس بررسی کنید.

چگونه نمونه برای آزمایش جمع آوری می شود؟

نمونه خون از طریق ورید بازوئی جمع‌آوری می‌شود. یک نمونه ادرار در یک ظرف تمیز جمع‌آوری می‌شود. گاهی اوقات، پزشک ممکن است نمونه‌ای از مایع آمنیوتیک یا مایع مغزی نخاعی را برای آزمایش ارسال کند.

 آیا برای اطمینان از کیفیت نمونه رعایت شرایط قبل از آزمایش نیاز است؟ 

هیچ گونه آمادگی نیاز نیست.

سوالات متداول

آزمایش ویروس زیکا برای تشخیص عفونت زیکا در فرد بدون علائم و نشانه‌ها و تعیین اینکه آیا فرد مبتلا به علائم و نشانه‌های زیکا بعد از قرار گرفتن در منطقه ای با شیوع ویروس زیکا آلوده شده است، استفاده می‌شود.همچنین ممکن است برای آزمایش فردی که شریک جنسی‌اش اخیرا به یکی از کشورهای دارای شیوع زیکا تردد داشته مورد استفاده قرار گیرد. 

تشخیص عفونت زیکا بدون کمک آزمایشگاهی دشوار است زیرا علائم ممکن است شبیه علائم بیماری‌های دیگر مانند تب دنگی یا عفونت چیکونگونیا باشد و یا اینکه بیمار بدون علامت باشد. در حال حاضر، دو نوع آزمایش در دسترس است:

  • آزمایش‌های مولکولی ویروس زیکا (PCR) - وجود RNA ویروس را تشخیص می‌دهند و در صورت انجام آزمایش ظرف یک هفته پس از شروع علائم، می‌توانند عفونت زیکا را تشخیص دهند. یک نوع آزمایش Real Time RT-PCR می‌تواند زیکا و دو ویروس منتقل شده توسط پشه‌ها، دانگ و چیکونگونیا را تشخیص دهد و بین این سه مورد تمایز قائل شود. این آزمایش را می‌توان روی نمونه‌های خون، مایع مغزی نخاعی، مایع آمنیوتیک یا ادرار انجام داد. آزمایش‌های مولکولی خون پس از 7 روز ابتلا به بیماری احتمالاً دیگر زیکا را تشخیص نمی‌دهند. آزمایش ادرار می‌تواند RNA زیکا را حداقل برای دو هفته پس از شروع علائم تشخیص دهد. طبق یک مطالعه اخیر، ادرار ممکن است نمونه ارجح برای تشخیص RNA زیکا در سه هفته اول بیماری باشد. اگر نمونه‌های ادرار و خون کمتر از 7 روز پس از شروع بیماری گرفته شود، مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) آزمایش هر دو نمونه را توصیه می‌کند.

اگر نتیجه آزمایش PCR منفی باشد، طبق CDC می‌توان از آزمایش آنتی بادی برای کمک به تشخیص استفاده کرد (به  مطالب زیر مراجعه کنید).

  • آزمایش خون آنتی بادی – این آزمایش‌ها آنتی بادی‌های کلاس IgM، آنتی بادی‌های تولید شده توسط سیستم ایمنی بدن را هنگامی که فرد در معرض ویروس قرار گرفته است، تشخیص می‌دهند. آزمایش آنتی بادی ممکن است به دنبال یک نتیجه منفی در یک آزمایش PCR یا به عنوان آزمایش جایگزین برای افرادی که ممکن است آلوده شده باشند اما مدت زمانی که آزمایش PCR باید انجام شود گذشته باشد. آنتی بادی کلاس IgM چهار تا پنج روز پس از شروع بیماری در خون ظاهر می‌شود و حدود 12 هفته ادامه دارد. انجام آزمایش در خارج از این محدوده می‌تواند نتایج منفی کاذب داشته باشد. آزمایشات آنتی بادی IgM در صورت ابتلا فرد به ویروس مشابه، مانند دنگ (به نام واکنش متقابل) می‌تواند مثبت باشد.

اگر آزمایش اولیه آنتی بادی IgM مثبت باشد، برای تأیید وجود آنتی بادی‌های ویروس زیکا و کمک به رد سایر عفونت‌های ویروسی، از آزمایش دوم به نام آزمایش خنثی سازی کاهش پلاک (PRNT) Plaque Reduction Neutralization Test استفاده می‌شود.

مدت زمانی که برای دریافت نتایج آزمایشات لازم است، می تواند بسته به محل زندگی فرد مورد آزمایش و آزمایشگاهی که این تست را انجام می دهد متفاوت باشد. برخی از نمونه ها ممکن است برای آزمایش به CDC ارسال شوند. به طور کلی، بر طبق قواعد CDC، ممکن است حدود سه هفته برای دریافت نتیجه طول بکشد.

آزمایش زیکا ممکن است هنگامی انجام شود که فردی علائم و نشانه‌های مرتبط با عفونت زیکا را داشته باشد و یا اخیراً به مناطقی سفر کرده که ویروس به طور فعال توسط پشه‌ها منتشر می‌شود یا با فردی رابطه‌ی جنسی داشته که سابقه‌ی مسافرت به منطقه‌ی شیوع زیکا داشته است.

علائم و نشانه‌های زیکا معمولاً بین 2 تا 7 روز طول می‌کشد. برخی از علائم و نشانه‌های اصلی عبارتند از: 

  • تب 
  • درد مفصل
  • بثورات
  •  ورم ملتحمه (چشم صورتی) 
  • سردرد

بر طبق دستورالعمل‌های CDC، به زنان باردار بدون علامت که اخیراً به منطقه‌ای با انتقال فعال زیکا سفر کرده‌اند ممکن است آزمایش آنتی بادی درخواست شود.

زنان بارداری که با شریک جنسی رابطه داشته‌اند که به تازگی به یک کشور مبتلا مسافرت کرده‌اند نیز ممکن است مورد آزمایش قرار بگیرند.

آزمایش ممکن است زمانی انجام شود که یک نوزاد تازه متولد شده دارای میکروسفالی (کوچکی غیرطبیعی سر) باشد.

 اگر شخصی مبتلا به سندرم گیلن باره باشد و در معرض خطر ویروس زیکا باشد، ممکن است این فرد نیز آزمایش شود.

آزمایش مولکولی 

  • آزمایش PCR که RNA ویروس را تشخیص می‌دهد به طور کلی مطمئن‌ترین وسیله تشخیص محسوب می‌شود. نتیجه مثبت PCR برای زیکا قطعی تلقی می‌شود. تمام نتایج مثبت باید به اداره بهداشت عمومی گزارش شود.
  •  یک نتیجه منفی PCR ممکن است نشان دهد که هیچ عفونتی وجود ندارد یا سطح ویروس برای تشخیص بسیار پایین است. این مسئله موقعی اتفاق می‌افتد که آزمایش خون بعد از 7 روز و یا آزمایش ادرار بعد از 2 تا 3 هفته انجام شود که در این مدت ویروس به مقدار بسیار کم در آن نمونه وجود دارد. CDC توصیه می‌کند که آزمایش آنتی بادی به دنبال نتیجه منفی PCR انجام شود (به  مطالب زیر مراجعه کنید).

 آزمایش آنتی بادی

  •  آزمایش IgM مثبت برای آنتی بادی‌های زیکا توسط آزمایش دوم به نام آزمایش خنثی سازی کاهش پلاک (PRNT) دنبال می‌شود که برای تأیید وجود آنتی بادی‌های ویروس زیکا استفاده می‌شود. تا زمان انجام PRNT به دلیل امکان (ریسک) نتایج مثبت کاذب، نباید فقط بر اساس آزمایش سرولوژی تصمیم‌گیری برای درمان بیمار انجام شود. آزمایشPRNT مثبت برای ویروس زیکا و منفی برای ویروس دنگی نشانگر عفونت اخیر ویروس زیکا است. 
  • آزمایشات منفی برای آنتی بادی IgM احتمال عفونت ویروس زیکا را رد نمی‌کند. نتیجه منفی ممکن است به این معنی باشد که فرد مورد آزمایش عفونت زیکا ندارد و علائم آن به دلیل دیگری است. همچنین ممکن است به این معنی باشد که سطح آنتی بادی برای اندازه‌گیری بسیار پایین است و فرد ممکن است همچنان به عفونت زیکا مبتلا باشد و فقط ممکن است بعد از قرار گرفتن در مقابل ویروس هنوز سطح آنتی بادی قابل تشخیص بدست نیامده باشد. در اوایل روند عفونی قبل از تولید آنتی بادی، آزمایش PCR می‌تواند طی 7 روز از شروع بیماری انجام شود.

 از آنجا که اطلاعات در مورد زیکا به سرعت در حال تغییر است، وب سایت CDC را برای دریافت جدید‌‌ترین ویروس و آزمایش بررسی کنید.

آزمایشات مربوط به ویروس یا آنتی بادی‌های زیکا هیچ اطلاعاتی در مورد سلامت جنین در زنان باردار مبتلا به ویروس زیکا ارائه نمی‌دهد.

علائم جسمی مانند بثورات یا درد مفصل علایم قابل اعتمادی برای تشخیص زیکا نیست زیرا این علائم مختص این عفونت نیستند. 

سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) امکانات لازم مربوط به اهداء خون (انتقال خون و اجزای آن) را جهت غربالگری از نظر ویروس زیکا هدایت کرده است. FDA دو آزمایش تحقیقاتی را برای این منظور تأیید کرده است. این آزمایشات تحت پروتکل "دستگاه جدید تحقیقاتی (IND)" تأیید شده اند و هنوز روند منظم مقررات استاندارد را که وقت گیر است سپری نکرده‌اند. آزمایشات با شناسایی ماده ژنتیکی (RNA) برای حضور ویروس انجام می‌شود. واحدهایی از خون که از نظر ویروس مثبت هستند، از منبع ذخیره خون خارج شده و برای انتقال خون استفاده نمی‌شوند.

مدت زمانی که برای دستیابی به نتایج لازم است، به مکانی که در آن زندگی می‌کنید بستگی دارد و اینکه آیا آزمایشگاه محلی یا منطقه‌ای شما آزمایش زیکا را انجام می‌دهد یا خیر. ممکن است برخی از نمونه‌ها برای آزمایش به مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) ارسال شوند. نتایج آزمایش ممکن است ظرف 3 هفته گزارش شود. با این حال، ممکن است در طول تابستان که فعالیت آربوویروس (ویروس‌هایی که توسط گزش پشه‌ها و کنه‌ها پخش می‌شود)  زیاد است بیشتر طول بکشد.

بله. این بیماری از یک زن باردار به نوزاد در حال رشد منتقل می‌شود. در موارد نادر می‌تواند از طریق تماس جنسی از فردی به فرد دیگر منتقل شود. CDC توصیه می‌کند تا زمانی که اطلاعات بیشتری در مورد زیکا و حاملگی بدست نیامده است، زنان باردار هنگام برقراری رابطه با شریک جنسی خود که مبتلا به زیکا بوده و یا به مناطق شایع این بیماری سفر کرده‌اند از کاندوم استفاده کنند. در موارد نادر، ممکن است زیکا از طریق انتقال خون یا اهدای عضو منتقل شود. مقامات بهداشتی هنوز در حال بررسی گزارش‌های انتقال زیکا از طریق انتقال خون در برزیل هستند.

در حال حاضر، هیچ نوع واکسن علیه زیکا در دسترس نیست و هیچ درمانی برای این ویروس وجود ندارد. محدود کردن مواجهه با ویروس در درجه اول به محافظت از گزش پشه بستگی دارد. برای جلوگیری از گزش پشه: 

  • از پیراهن‌های آستین بلند و شلوارهای بلند، ترجیحاً رنگ روشن استفاده کنید. 
  • از مواد دور کننده‌ی حشره‌‌کش‌های ثبت شده در EPA حاوی DEET، پیکاریدین، ​​روغن اکالیپتوس لیمو (OLE) یا IR3535m استفاده کنید و فقط طبق دستورالعمل‌ها شامل اقدامات احتیاطی برای زنان باردار و کودکان استفاده شود.
  •  پوشیدن کفش، جوراب، شلوار و چادرهای حاوی پرمترین که یک ماده دافع است.
  •  در اتاق‌هایی بخوابید که قبلا حشره کش زده باشند و یا در زیر پشه بخوابید. 
  • آب‌های جمع شده در ظروفی مانند سطل‌ها، گلدان‌ها یا لاستیک‌های قدیمی خالی کنید زیرا محل تکثیر پشه‌ها هستند.

از آنجا که زیکا از طریق تماس جنسی قابل انتقال است، می‌توانید با استفاده صحیح و مداوم از کاندوم، از خود محافظت کنید. تنها راه برای اطمینان از عدم ابتلا به زیکا از طریق تماس جنسی پرهیز از رابطه جنسی است.

اگر یک بار به زیکا آلوده شده باشید، بعید است که دوباره آلوده شوید.

تصاویر

© 2020 پل ایده آل پارس. تمام حقوق نزد شرکت پل ایده‌ال پارس محفوظ است.

WWW.MEDPIP.COM