نمونه خونی که از طریق ورید بازوئی گرفته میشود و یا به کمک لانست از سر انگشت (کودکان و بزرگسالان) و یا پاشنهی پا (نوزادان) بدست میآید.
خیر.
گلبولهای سفید خون (WBC) که به آنها لکوسیت نیز گفته میشود، سلولهایی هستند که در خون و سیستم لنفاوی گردش میکنند و از بدن در برابر عفونت محافظت میکنند. آنها بخش مهمی از سیستم ایمنی بدن هستند و همچنین در التهاب، آلرژی و محافظت در برابر سرطان نقش دارند.
آزمایش افتراقی گلبول های سفید تعداد هر یک از انواع مختلف WBC را در نمونه خون شما بهصورت طبقه بندی شده نشان میدهند.
پنج نوع گلبول سفید اصلی وجود دارد که هر کدام عملکردهای مختلفی دارند. با استفاده از آزمایش افتراقی می توان به اطلاعاتی مانند موارد زیر دست یافت:
این اطلاعات برای تشخیص انواع خاصی از بیماریها که بر سیستم ایمنی بدن و مغز استخوان تأثیر میگذارند مفید است.
یک آزمایش افتراقی ممکن است همراه و یا بعد از شمارش کامل خون (CBC) انجام شود، آزمایشی که اغلب به عنوان یک بررسی عمومی در مورد سلامتی استفاده میشود. همچنین ممکن است برای پیگیری نتایج غیر طبیعی آزمایش CBC انجام شود.
اغلب اوقات آزمایش افتراقی گلبول های سفید بهوسیلهی دستگاه آنالیز کننده خون انجام میشود. گاهی اوقات این آزمایش، توسط یک متخصص آزمایشگاهی انجام می گیرد که با استفاده از میکروسکوپ اسمیر خون را بررسی میکند.
انواع سلولهای سفید خون
مغز استخوان پنج نوع اصلی از گلبولهای سفید شامل نوتروفیل، لنفوسیت، مونوسیت، ائوزینوفیل و بازوفیل را تولید میکند.
آنها به ناحیهای از بافت آسیب دیده یا عفونی شده منتقل میشوند و باکتریها یا گاهی قارچها را میبلعند و از بین میبرند.
برخی دیگر میزان و وسعت پاسخ ایمنی را شروع و کنترل میکنند و در صورت لزوم آن را تقویت میکنند و سپس با برطرف شدن شرایط، سرعت این واکنشها را کاهش میدهند. انواع دیگر سلولهای T مستقیماً به سلولهای سرطانی و سلولهای آلوده به ویروس حمله کرده و آنها را خنثی میکنند.
آزمایش افتراقی گلبول های سفید چه اطلاعاتی را نشان میدهد؟
یک آزمایش افتراقی گلبول های سفید میتواند اطلاعاتی در مورد وضعیت بیماری شخص یا آنچه باعث کم یا زیاد شدن لکوسیتها میشود، ارائه دهد. وقتی عفونت یا فرآیند التهابی در جایی از بدن وجود داشته باشد، مغز استخوان گلبولهای سفید بیشتری تولید میکند و آنها را در خون آزاد میکند. بسته به علت عفونت یا التهاب، ممکن است یک نوع خاص از گلبولهای سفید بر خلاف انواع دیگر افزایش یابد.
با برطرف شدن شرایط، مغز استخوان تعداد کمتری از آن نوع گلبولهای سفید تولید میکند تا تعداد به سطح طبیعی کاهش یابد.
علاوه بر عفونت و التهاب، شرایط مختلفی وجود دارد که میتواند بر تولید گلبولهای سفید توسط مغز استخوان یا زنده ماندن آنها در خون تأثیر بگذارد و در نتیجه سلولها تعداد کم یا زیاد شود.
آزمایش افتراقی همراه با سایر اجزای CBC، پزشک را نسبت به مشکلات احتمالی آگاه میکند. نتایج اغلب همراه با آزمایشات دیگری مانند آزمایش اسمیر خون، که میتواند وجود گلبولهای سفید غیر طبیعی و یا نابالغ را نشان دهد، تفسیر میشوند.
در چند بیماری جدی، برخی از اشکال نابالغ سلولها از مغز استخوان به گردش خون آزاد میشوند و ممکن است توسط آزمایش افتراقی گلبول های سفید تشخیص داده شوند. به عنوان مثال در عفونت باکتریایی، سرطان خون، سندرم میلودیسپلاستیک یا نئوپلاسم های میلو پرولیفراتیو این حالت رخ میدهد.
برخی از سلولهای نابالغ که ممکن است شناسایی شوند شامل متامیلوسیت ها، میلوسیت ها، پرومیلوسیت ها یا بلاست ها هستند.
اگردر نتایج بدست آمده مشکلی باشد، ممکن است طیف وسیعی از آزمایشات دیگر برای کمک به تعیین علت این اختلال و بینظمی انجام شود. پزشک به طور معمول علائم و نشانههای بیماری، سابقه پزشکی و نتایج معاینه بالینی را برای تصمیمگیری در مورد آزمایشات دیگر در نظر میگیرد.
به عنوان مثال، در صورتی که نیاز باشد نمونه برداری از مغز استخوان ممکن است انجام شود زیرا در مغز استخوان فرآیند معمولی تولید و بلوغ گلبولهای سفید جریان دارد.
بررسی افتراقی گلبول های سفید خون اغلب بهعنوان بخشی از آزمایش شمارش کامل خون (CBC) به عنوان یک بررسی روتین سلامت انجام میگیرد.
(این تست را گاهی بهصورت مختصر CBC با دیفرانسیل یا CBC با دیف مینامند).
بررسی افتراقی گلبول های سفید میتواند برای کمک به علت کم یا زیاد بودن تعداد گلبولهای سفید خون در آزمایش CBC مورد استفاده قرار گیرد. همچنین ممکن است برای کمک به تشخیص یا نظارت بر سایر بیماریها و شرایطی که یک یا چند نوع مختلف گلبولهای سفید را تحت تأثیر قرار میدهند، استفاده شود.
برخی از نمونههای این شرایط عبارتند از:
آزمایش افتراقی یا دیف اغلب به عنوان بخشی از آزمایش شمارش کامل خون (CBC) انجام می شود، که ممکن است در زمان معاینه روتین، درخواست شود.
اگر کسی علائم و نشانههای عمومی عفونت و یا التهاب داشته باشد، ممکن است این بررس به عنوان بخشی از CBC در نظر گرفته شود. این علائم عبارتند از:
اگر علائم و نشانههایی وجود داشته باشد که پزشک به بیماری خون یا مغز استخوان، بیماری خود ایمنی یا سایر اختلالات ایمنی مشکوک شود، آزمایش ممکن است انجام شود.
اگر شمارش افتراقی گلبول های سفید همزمان با CBC انجام نشود، ممکن است وقتی نتایج آزمایش CBC در محدوده مرجع نباشد، درخواست داده شود.
نتایج نشان دهنده تعداد و یا درصد هر نوع گلبول سفید در نمونه خون فرد در زمان نمونه گیری و انجام تست است.
نتایج یک تست افتراقی معمولاً به عنوان مقادیر مطلق پنج نوع گلبول سفید گزارش میشود یا ممکن است به عنوان درصدی از تعداد کل گلبول های سفید گزارش شود.
مقادیر مطلق با ضرب تعداد کل گلبول های سفید در درصد هر نوع سلول سفید محاسبه میشود. این اطلاعات میتواند به تشخیص بیماری و پایش درمانی کمک کند. در بزرگسالان نوتروفیلها به طور معمول بیشترین تعداد گلبوله ای سفید را تشکیل میدهند و پس از آن لنفوسیتها، سپس مونوسیتها، ائوزینوفیلها و بازوفیلها قرار میگیرند. در کودکان اغلب تعداد لنفوسیتها بیش از تعداد نوتروفیلها میباشد.
هنگام تفسیر و تعبیر نتایج بررسی افتراقی گلبول های سفید، فاکتورهای متعددی باید در نظر گرفته شوند از جمله، علائم و نشانههای فرد و سابقه پزشکی و همچنین اینکه کدام نوع از لکوسیتها افزایش یا کاهش دارند و اینکه این افزایش یا کاهش چه مدت ادامه داشته است.
تعدادی از عوامل میتوانند باعث افزایش یا افت موقتی تعداد هر نوع سلول شوند. افزایش یا کاهشِ مداوم معمولاً آزمایشات بیشتری را برای تعیین علت طلب میکنند.
نتیجهای که کمی با مقادیر مرجع اختلاف داشته باشد ،گاهی قابل توجه بوده و گاهی هم اهمیت چندانی ندارد. اما کاهش و یا افزایش چشمگیر در تعداد یک یا چند نوع گلبول سفید، اغلب آزمایشات بیشتری را طلب میکند.
در جدول زیر چند مثال در مورد آنچه نتایج یک آزمایش افتراقی گلبول های سفید میتواند نشان دهد آورده شده است:
انواع گلبولهای سفید |
محدوده مرجع |
نمونههایی از دلایل افزایش سلولها | نمونههایی از دلائل کاهش سلولها |
نوتروفیل (تعداد نوتروفیل مطلق، درصد نوتروفیل) |
واحدهای متعارف درصد: ٪ ۷۰-۴۰٪ تعداد مطلق (در هر میکرولیتر): ۷۸۰۰-۱۸۰۰ واحدهای SI تعداد متوسط (از کل):۰/۵۶ تعداد مطلق × ۱۰۹ در لیتر:۷/۸-۱/۸ |
معروف به نوتروفیلی
|
معروف به نوتروپنی
|
لنفوسیتها (تعداد لنفوسیت مطلق، درصد لنفوسیتها)
|
واحدهای متعارف درصد: ٪ ۴۴-۲۲٪ تعداد مطلق (در هر میکرولیتر): ۱۰۰۰-۴۸۰۰ واحدهای SI تعداد متوسط (از کل):۰/۳۴ تعداد مطلق × ۱۰۹ در لیتر:۴/۸-۱/۰
|
معروف به لنفوسیتوز
|
معروف به لنفوپنی یا لنفوسیتوپنی
|
مونوسیت (تعداد مونوسیت مطلق، درصد مونوسیت)
|
واحدهای متعارف درصد: ٪ ۷-۰٪ تعداد مطلق (در هر میکرولیتر): ۰-۸۰۰ واحدهای SI تعداد متوسط (از کل):۰/۰۴ تعداد مطلق × ۱۰۹ در لیتر: ۰-۰/۸۰
|
معروف به مونوسیتوز
|
معروف به منوسیتوپنی معمولاً یک تعداد کم از نظر پزشکی قابل توجه نیست. تعداد کم تکرار میتواند نشانگر موارد زیر باشد:
|
ائوزینوفیلها (تعداد ائوزینوفیلهای مطلق، درصد ائوزینوفیلها)
|
واحدهای متعارف درصد: ٪ ۴-۰٪ تعداد مطلق (در هر میکرولیتر): ۰-۴۵۰ واحدهای SI تعداد متوسط (از کل):۰/۰۲۷ تعداد مطلق × ۱۰۹ در لیتر: ۰-۰/۴۵
|
معروف به ائوزینوفیلی
|
معروف به ائوزینوپنی تعیین این مسئله اغلب دشوار است زیرا تعداد آنها به طور معمول در خون کم است. یک یا یک تعداد کم بعضاً معمولاً از نظر پزشکی قابل توجه نیست.
|
بازوفیل (تعداد بازوفیل مطلق، درصد بازوفیل)
|
واحدهای متعارف درصد ٪ ۲-۰٪ تعداد مطلق (در هر میکرولیتر): ۰-۲۰۰ واحدهای SI تعداد متوسط (از کل):۰/۰۳۰ تعداد مطلق × ۱۰۹ در لیتر: ۰-۰/۲۰
|
معروف به بازوفیلی
|
معروف به بازوپنی مانند ائوزینوفیلها، تعداد آنها به طور معمول در خون کم است. معمولاً از نظر پزشکی قابل توجه نیستند.
|
در مواردی، ممکن است اشکال نابالغ و یا غیرطبیعی گلبولهای سفید در خون وجود داشته باشد و با آزمایش افتراقی گلبول های سفید تشخیص داده شود. اشکال نابالغ شامل متامیلوسیتها، میلوسیتها، پرومیلوسیتها یا بلاستها هستند.
آزمایشات اضافی (بهعنوان مثال بیوپسی مغز استخوان) ممکن است ضروری باشد.
برخی از دستگاههای تجزیهگر خودکار خون، تعداد کل گرانولوسیتهای نابالغ (IG) موجود در نمونه خون فرد را گزارش میکنند. گرانولوسیتهای نابالغ، گلبولهای سفیدی هستند که قبل از آزاد شدن از مغز استخوان بهطور کامل روند بالغ شدن را طی نکردهاند. گرانولوسیتهای نابالغ شامل سلولهای متامیلوسیت، میلوسیت و پرومیلوسیت میباشند. این سلولها به طور معمول فقط در مغز استخوان حضور دارند زیرا پیش ساز نوتروفیلها (سلولهای غالب سفید خون) هستند. وجود گرانولوسیتهای نابالغ در خون ممکن است در بیماریهای مختلف مانند عفونت یا سرطان خون رخ دهد و بنابراین اغلب بررسیهای آزمایشگاهی بیشتری را به دنبال خواهند داشت.
بله، افتراق انواع گلبول های سفید، همراه با شمارش تعداد آنها، ممکن است روی انواع مختلف مایعات بدن انجام شود. یک دلیل معمولی برای این کار بررسی مستقیم مربوط به ناحیهی خاصی از بدن است که ممکن است عفونی یا ملتهب باشد. به عنوان مثال، اگر به مننژیت مشکوک باشید، ممکن است شمارش لکوسیتها عمراه با آزمایش افتراقی آنها بر روی نمونهای از مایع مغزی نخاعی (CSF) انجام شود.
بسیاری از نمونههای دیگر در تست آنالیز مایعات بدن ذکر شده است.
سایر آزمایشات عمومی برای بررسی سلامت شما ممکن است شامل یک پانل جامع متابولیک (CMP) باشد. بسته به علائم و نشانهها، سابقه پزشکی، معاینه بالینی و شرایط مشکوک، پزشک ممکن است تصمیم بگیرد که آزمایشات دیگر را درخواست دهد. چند مثال کلی عبارتند از:
"شیفت چپ" عبارتی است که برای یادآوری وجود تعداد زیادی گلبول سفید جوان و نارس در خون محیطی بهکار میرود. معمولاً به این معنی است که عفونت یا التهاب وجود دارد و مغز استخوان در حال تولید گلبولهای سفید بیشتر است و آنها را قبل از بلوغ کامل در خون آزاد میکند. این یک پاسخ ایمنی طبیعی نسبت به عفونت و التهاب است.
آدرس: تهران، خیابان استاد مطهری، بعد از خیابان مفتح، خیابان جهانتاب، خیابان نقدی، پلاك ۱۲، طبقه اول
کد پستی: ۱۵۷۶۶۳۵۷۱۴
صندوق پستی: ۱۵۸۷۵۹۴۸۳
تلفن: ۰۲۱۸۸۵۴۵۹۲۲
فکس: ۸۸۷۶۷۱۵۹ - ۸۸۷۶۵۵۶۱