هدف از PCR و سایر آزمایشهای مولکولی این است که تعیین کنند آیا شخصی به ویروس کرونا معروف به SARS-CoV-2 مبتلا شده است یا خیر. این آزمایش ممکن است برای تشخیص، غربالگری و پایش استفاده شود.
هنگامی که فرد علائم یا نشانههای COVID-19 را دارد، از یک آزمایش مولکولی برای تشخیص استفاده میشود.
نمونههای جمع آوری شده از دستگاه تنفسی
خیر.
راهنمای سریع تست
آزمایشهای مولکولی COVID-19 برای تشخیص عفونت فعال با SARS-CoV-2، ویروس کرونا که عامل COVID-19 است، طراحی شدهاند.
مشهورترین تست مولکولی از روشی آزمایشگاهی استفاده میکند که به آن واکنش زنجیرهای پلیمراز رونویسی معکوس (RT-PCR) گفته میشود و اغلب PCR نامیده میشود.
PCR و آزمایشهای مولکولی به جستجوی ماده ژنتیکی ویروس در نمونه آزمایشی شما، (معمولاً نمونه از بینی یا گلو) میپردازند.
آزمایشات مولکولی که توسط آزمایشگاه آنالیز میشود، بهعنوان دقیقترین روش تشخیص COVID-19 در نظر گرفته میشوند.
اطلاعاتی دربارهی آزمایش
هدف از آزمایش
هدف از PCR و سایر آزمایشهای مولکولی این است که تعیین کنند آیا شخصی به ویروس کرونا معروف به SARS-CoV-2 مبتلا شده است یا خیر. این آزمایش ممکن است برای تشخیص، غربالگری و پایش استفاده شود.
هنگامی که فرد علائم یا نشانههای COVID-19 را دارد، از یک آزمایش مولکولی برای تشخیص استفاده میشود. از این آزمایش برای غربالگری در افرادی که بدون علامت هستند اما ممکن است در معرض ویروس قرار داشته باشند مانند تماس نزدیک با فرد آلوده استفاده میشود.
گاهی برای تأیید نتایج انواع دیگر آزمایشات، از یک آزمایش مولکولی استفاده میشود. بهعنوان مثال، یک آزمایش PCR ممکن است پس از یک آزمایش سریع (رپید)، آزمایشی که در خانه قابل انجام است یا تست آنتی ژن کووید -۱۹ مورد استفاده قرار گیرد.
انجام آزمایش مولکولی COVID-19
آزمایشات مولکولی COVID-19 به طور معمول بر روی نمونههای جمع آوری شده از دستگاه تنفسی انجام میشود. در بیشتر موارد، نمونه با سواب بینی یا گلو گرفته میشود. برخی آزمایشات را میتوان با نمونه بزاق انجام داد.
باتوجه به نوع آزمایش مولکولی، نمونه را میتوان در مکانهای مختلف از جمله بیمارستان، مطب پزشک، کلینیک بهداشت، داخل اتومبیل، داروخانه، آزمایشگاه یا حتی در خانه جمع آوری کرد.
قبل از آزمایش
اقدامات خاصی برای آمادگی جهت انجام آزمایش ملکولی COVID-19 مورد نیاز نیست.
برای آزمایشات در خانه مهم است که تمام مراحل مطرح شده برای تمیز نگه داشتن محل انجام تست را فراهم کنید تا بتوانید از آلودگی که ممکن است روی نمونه آزمایش شما تأثیر بگذارد جلوگیری کنید.
در طول آزمایش
تجربه شما در طول آزمایش میتواند براساس نوع نمونه مورد نیاز متفاوت باشد. ممکن است با سواب از بینی یا گلو شما نمونه گرفته شود. برای گرفتن نمونه، یک سواب پنبه را به بینی یا گلو وارد کرده، برای چند ثانیه در محل خود بگذارید و سپس چند بار چرخانده شود. ممکن است از هر دو سوراخ بینی نمونه گرفته شود.
این روش برای برخی از افراد ناخوشایند و ناراحت کننده است، خصوصاً اگر برای رسیدن به نازوفارنکس، که پشت بینی است، لازم است سواب را بیشتر در سوراخ بینی قرار دهید. ممکن است موجب آبریزش از چشم شود، یا آزمایش ممکن است باعث شود که دهانتان را محکم ببندید. کل فرآیند معمولاً ظرف چند دقیقه به پایان میرسد و به طور معمول هیچ درد پایداری ایجاد نمیکند.
از بزاق میتوان برای برخی آزمایشهای مولکولی استفاده کرد. برای این آزمایش باید مقدار کافی بزاق جمع کرده، و آن را درون یک ظرف بریزید.
بعد از آزمایش
پس از جمعآوری نمونه آزمایش، میتوانید محل آزمایش را ترک کنید و انتظار هیچ گونه عوارض جانبی از آزمایش را نداشته باشید.
درحالیکه خود آزمایش نیاز به هیچ محدودیتی در فعالیتهای روزمره ندارد، اگر به دلیل علائم یا قرار گرفتن در معرض ویروس SARS-CoV-2 تحت آزمایش هستید، باید اقدامات احتیاطی مناسب را انجام دهید تا از گسترش احتمالی ویروس به دیگران جلوگیری کنید. این موارد شامل اقداماتی مانند جلوگیری از تماس نزدیک با افراد دیگر، اجتناب از شرکت در اجتماعات بزرگ، ماسک پوشیدن و شستن مکرر دستها است.
نتایج آزمایش PCR و آزمایش ملکولی COVID-19
دریافت نتایج آزمایش
اگر نمونه آزمایش شما برای آنالیز به آزمایشگاه ارسال شده باشد، نتایج معمولاً در طی یک تا سه روز کاری آماده میشود. طول زمان انجام آزمایش میتواند به میزان تقاضای تست و دسترسی به منابع آزمایشگاهی بستگی داشته باشد. ممکن است برای دریافت نتیجه آزمایش خود تماس تلفنی بگیرید یا گزارش تست را بهصورت الکترونیکی یا پستی دریافت کنید.
گزینههای تست سریع PCR در دسترس بوده و میتوانند در کمتر از ۳۰ دقیقه نتیجه را فراهم کنند. این آزمایشات بهعنوان تستهای مراقبت نیز شناخته میشوند زیرا نمونه در محل آنالیز میشود و نیازی به ارسال به آزمایشگاه نیست. برخی از آزمایشات در خانه از نوع آزمایشات مراقبتی (در بالین) با نتایج سریع هستند.
تفسیر نتایج آزمایش
نتیجه آزمایش بهطور کلی مثبت یا منفی میباشد.
نتیجه مثبت به این معنی است که اثری از ماده ژنتیکی ویروس SARS-CoV-2 در نمونه آزمایش پیدا شده است. این برای تشخیص COVID-19 کافی است اگرچه ممکن است هیچ علائمی نداشته باشید. در صورت مثبت بودن نتیجه آزمایش، انجام اقدامات جلوگیری از شیوع ویروس در افراد دیگر حتی در صورتیکه هیچ علامتی نداشته باشید ضروری است. لطفاً با پزشک خود صحبت کرده و به دستورالعملهای مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) برای جداسازی و قرنطینه مراجعه کنید.
یک آزمایش منفی نشان می دهد که هیچ ماده ژنتیکی ویروسی در نمونه شما وجود ندارد. در بیشتر موارد، این به این معنی است که شما COVID-19 ندارید. اگر آزمایش در مدت کوتاهی پس از آلوده شدن انجام شود، میتواند نتیجه منفی کاذب دهد.
برای بررسی یا مرور گزارش نتایج آزمایش و تفسیر آن برای سلامتی شما، بهترین راه استفاده از کمک و مشاوره پزشک معالج است.
آزمایشهای مرتبط
از زمان شیوع بیماری همه گیر ویروس کرونا، انواع متمایز آزمایشات به سرعت توسعه یافته است. دانستن تفاوت بین آنها میتواند به شما کمک کند نقشی را که هر نوع آزمایش میتواند در مراقبتهای پزشکی از COVID-19 داشته باشد، بدانید.
جدول زیر شباهتها و تفاوتهای آزمایشهای موجود برای COVID-19 را توضیح میدهد:
نمونه |
هدف |
COVID-19 تست |
سواب بینی ، سواب حلق ، یا نمونه بزاق |
عفونت فعلی را تشخیص میدهد |
PCR و تست مولکولی |
سواب بینی |
عفونت فعلی را تشخیص میدهد |
تست آنتی ژن |
نمونه خون |
عفونت قبلی را تشخیص میدهد |
تست آنتی بادی |
آزمایشهای مولکولی برای اندازه گیری مقادیر بسیار کمی از ماده ژنتیکی ویروس، برای تشخیص حضور SARS-CoV-2 طراحی شدهاند.
برای انجام آزمایش، مواد ژنتیکی از نمونه آزمایش شما جدا شده و بارها کپی میشود. ماده ژنتیکی میتواند از نظر مقادیر جزئی از SARS-CoV-2 آنالیز شود و به دلیل روند کپی کردن، حتی مقادیر کمی را میتوان تشخیص داد.
اسیدهای نوکلئیک ماده ژنتیکی است که مورد آنالیز قرار میگیرد و فرآیند کپی برداری به عنوان تقویت (آمپلیفیکاسیون) شناخته میشود. به همین دلیل، آزمایش تقویت اسید نوکلئیک (NAAT) نام فنی این نوع آزمایش مولکولی است.
انواع مختلفی از روشهای آزمایشگاهی برای انجام این نوع آزمایش وجود دارد. از RT-PCR معمولاً در آزمایش COVID-19 استفاده میشود. نمونههایی از روشهای دیگر که ممکن است در تقویت (تکثیر) اسیدهای نوکلئیک مورد استفاده قرار گیرد شامل موارد زیر است:
تکثیر هم دمای وابسته به حلقه یا تقویت ایزوترمال متصل به حلقه (LAMP)
تقویت واسطه رونویسی (TMA)
واکنش تقویت اندونوکلئاز ( NEAR)
تقویت جابجایی رشته (SDA)
تناوب های کوتاه پالیندروم
فاصله دارِ منظمِ خوشه ای (CRISPR)
تقویت وابسته به هلیکاز (HDA)
این نوع تکنیکهای آزمایشگاهی بهطور انحصاری برای COVID-19 استفاده نمیشود، بلکه میتوانند برای شناسایی انواع دیگر ویروسها مورد استفاده قرار گیرند و آزمایشاتی در دسترس است که میتواند همان نمونه آزمایش را برای SARS-CoV-2 و همچنین سویههای مختلف آنفولانزا آنالیز کند.
عوامل زیادی از شرایط مختلف وجود دارد که در آن آزمایش COVID-19 مولکولی میتواند مناسب باشد.
اگر علائم COVID-19 را دارید، آزمایش PCR یا آزمایش مولکولی دیگر به عنوان مطمئن ترین روش برای تعیین اینکه آیا به بیماری COVID-19 مبتلا شده اید می تواند کمک کننده باشد. در اینگونه موارد، آزمایش در روند تشخیص استفاده می شود.
از یک تست مولکولی نیز میتوان برای غربالگری استفاده کرد. اگر علائمی ندارید، ممکن است در موارد زیر آزمایش مولکولی انجام شود:
از آنجا که کاربردهای مختلفی از آزمایشات مولکولی کووید -۱۹ وجود دارد، پزشک میتواند به بهترین وجه توضیح دهد که آیا این نوع آزمایش برای شرایط شما مناسب است یا خیر.
همچنین مهم است توجه داشته باشید اینکه چه کسی باید با استفاده از PCR یا آزمایش مولکولی دیگر آزمایش شود، به ظرفیت آزمایش موجود در منطقه شما بستگی دارد. هنگامی که منابع برای آزمایش محدود است، ممکن است استفاده های معینی از تست کردن در اولویت قرار گیرد.
با توجه به شرایط شما، روشهای مختلفی برای دسترسی به آزمایش PCR یا آزمایش مولکولی دیگر برای COVID-19 وجود دارد.
اگر علائم COVID-19 دارید، باید با پزشک خود تماس بگیرید و اگر علائم شدید است، باید به بیمارستان بروید یا با خدمات فوریتهای پزشکی تماس بگیرید. اگر علائمی دارید، پزشک میتواند آزمایش مولکولی تشخیصی را درخواست کند. بهصورت مشابه اگر نتیجهی مثبت در یک تست سریع، یا تست آنتی ژن داشته یا در آزمایش خانگی مثبت شده اید، باید با پزشک خود اطلاع دهید که احتمالا نتیجه را با استفاده از PCR یا آزمایش مولکولی تأیید کند.
در برخی موارد، مانند بعد از تماس نزدیک با فرد مبتلا به COVID-19، پزشک ممکن است آزمایش را به عنوان یک روش غربالگری برای عفونت SARS-CoV-2 درخواست کند حتی اگر بدون علامت باشید.
اگر پزشک شما آزمایش PCR را توصیه کند، ممکن است نمونه آزمایش را در مطب خود گرفته و یا شما را به مکان دیگری مانند آزمایشگاه یا مکانهای نمونهگیری درون اتومبیل، جایی که میتوان با سواب از بینی یا گلو نمونه گرفت، ارجاع دهد.
همه آزمایشهای PCR به نسخه پزشک احتیاج ندارند. برای بسیاری از انواع غربالگری، میتوانید برای گزینههای آزمایش مستقیماً با یک آزمایشگاه یا کلینیک بهداشتی تماس بگیرید. برخی از آزمایشهای مولکولی برای COVID-19 بهعنوان آزمایشات مراقبت (در بالین) انجام میشوند، به این معنی که آنها میتوانند نتایج را بدون نیاز به ارسال نمونه به آزمایشگاه ارائه دهند. این آزمایشات سریع و همچنین آزمایشات خانگی ممکن است نیاز به تأیید با تکرار یک آزمایش مولکولی توسط آزمایشگاه داشته باشد.
آزمایشات PCR در خانه با نسخه و بدون نسخه قابل انجام است. آزمایشهای مولکولی کووید-۱۹ در خانه به طور کلی در دو دسته قرار میگیرند:
با هر یک از دو نوع آزمایش در خانه، رعایت دستورالعملهای کیت برای جمعآوریِ مناسبِ نمونه و جلوگیری از آلودگی احتمالی ضروری است.
در حالی که تستهای خانگی بهطور کلی دقیق هستند، اما به اندازه تستهای آزمایشگاهی استاندارد قابل اعتماد نیستند تستهای سریع نسبت به آزمایشهای انجام شده در آزمایشگاه از نظر نتیجه نادرست بسیار حساستر هستند.
در صورت مثبت بودن آزمایش، باید با پزشک خود تماس بگیرید که ممکن است بخواهد آزمایش با روش PCR تکرار شود. شما یا پزشکتان ممکن است لازم باشد با مرکز بهداشت نزدیک خود که مسئول پیگیری تعداد COVID-19 است، تماس بگیرید.
هزینه PCR یا آزمایشهای مولکولی دیگر به محل جمعآوری نمونه، نحوه انجام آزمایش، نوع درخواست آزمایش توسط پزشک و همچنین نوع بیمه درمانی بستگی دارد.
مولفههای احتمالی هزینههای آزمایش شامل ویزیت در مطب، هزینههای نمونهگیری با سواب از بینی یا گلو درمحل و هزینههای روش انجام آزمایش توسط آزمایشگاه است. در صورت درخواست پزشک، بیشتر این هزینهها توسط بیمه تحت پوشش قرار میگیرد، اما ممکن است از شما کسری از هزینه دریافت شود. در برخی موارد، مکانهای دولتی تمام هزینههای آزمایش COVID-19 را پوشش میدهند.
آزمایشهای خانگی که توسط پزشک درخواست نمیشوند، معمولاً تحت پوشش بیمه نیستند. گزینههای آزمایش در خانه اغلب با کمتر از ۱۵۰ دلار در هر آزمایش در دسترس هستند.
با پزشک و مرکز بیمه خود صحبت کنید تا تعیین کنید کدام آزمایش برای شما مناسبتر است و برای آزمایش چه هزینههایی را باید شما پرداخت کنید.
در حالی که هیچ آزمایشی ۱۰۰٪ دقیق نیست، PCR و سایر آزمایشات مولکولی بهطور گستردهای معتبرترین روش برای تشخیص COVID-19 هستند.
از آنجا که آزمایش میتواند مقادیر بسیار کمی از مواد ژنتیکی SARS-CoV-2 را نیز تشخیص دهد، به ندرت اتفاق میافتد که آزمایش مثبت باشد اگر فردی آلوده نباشد یا اخیراً آلوده نشده باشد.
یک نتیجه آزمایش منفی معمولاً دقیق است، اما گاهی اوقات نتایج منفی کاذب گزارش شده است که در آن ویروس در یک نمونه از شخصی که آلوده است، شناسایی نمیشود.
اگرچه این آزمایشات معمولاً بسیار قابل اعتماد هستند، اما عوامل مختلفی میتوانند بر دقت آزمایش مولکولی تأثیر بگذارند. بخشی از بدن که نمونه گرفته شده است، جمعآوری نمونه مناسب و جابجایی آن و روش آنالیز آزمایشگاهی ممکن است بر نتیجه آزمایش تأثیر بگذارد.
تستهای سریع و آزمایشات مراقبت در بالین نیز معمولاً قابل اعتماد هستند اما ممکن است دقت کمتری نسبت به تستهای آزمایشگاهی داشته باشند. بههمین دلیل، نتایج آزمایشات سریع PCR ممکن است با آزمایش مجدد با استفاده از روشهای آزمایشگاهی تأیید شود.
در بسیاری از موارد، پس از آزمایش مولکولی، هیچ آزمایش تکمیلی لازم نیست. اگر سوال یا تردید در مورد نتیجه اولیه شما وجود داشته باشد، ممکن است آزمایش دوم مولکولی توصیه شود. اگر علائمی دارید، ممکن است طیف وسیعی از آزمایشهای پزشکی دیگر برای بررسی وضعیت شما استفاده شود. پزشک بهترین فرد برای پیشنهاد دادن برای انجام هر نوع آزمایش تکمیلی در شرایط شما است.
آزمایش PCR و آزمایشهای آنتی ژن، روشهایی برای تشخیص عفونت فعال SARS-CoV-2 هستند، اما این کار را به روشهای مختلف انجام میدهند.
آزمایشهای مولکولی مانند PCR در جستجوی ماده ژنتیکی SARS-CoV-2 هستند.
آزمایشهای آنتی ژن وجود نوع خاصی از پروتئین را شناسایی می کنند که بهعنوان آنتی ژن شناخته میشود و در قسمت خارجی ویروس یافت میشود.
آزمایشات مولکولی و تستهای آنتی ژن را میتوان روی نمونهای که از بینی شما گرفته شده است انجام داد، اما آزمایشات مولکولی را میتوان روی بزاق یا نمونههای گلو نیز انجام داد. هر دو نوع آزمایش را میتوان در آزمایشگاه یا با یک سیستم آزمایش سریع (مراقبت در بالین) انجام داد.
بهطور کلی، آزمایشات PCR دقیقتر از آزمایشهای آنتی ژن میباشند و در برخی موارد، PCR برای تأیید نتیجه آزمایش آنتی ژن استفاده میشود.
آزمایش PCR و آنتی بادی اهداف مختلفی دارند. PCR راهی برای جستجوی عفونت ویروسی فعال است در حالی که آزمایش آنتی بادی علائم عفونت در گذشته را نشان میدهد.
آنتی بادیها توسط سیستم ایمنی بدن برای کمک به مبارزه با عفونتها ایجاد میشوند. پس از آلوده شدن فرد به طور معمول چند هفته طول میکشد تا آنتی بادی ایجاد شود.
بنابراین آزمایش آنتی بادی برای تعیین اینکه آیا کسی در حال حاضر دارای COVID-19 است، مفید نیست.
آدرس: تهران، خیابان استاد مطهری، بعد از خیابان مفتح، خیابان جهانتاب، خیابان نقدی، پلاك ۱۲، طبقه اول
کد پستی: ۱۵۷۶۶۳۵۷۱۴
صندوق پستی: ۱۵۸۷۵۹۴۸۳
تلفن: ۰۲۱۸۸۵۴۵۹۲۲
فکس: ۸۸۷۶۷۱۵۹ - ۸۸۷۶۵۵۶۱