نمونه خونی که از ورید بازو گرفته شده است.
خیر.
هورمون ضد مولرین (AMH) هورمونی است که توسط بافتهای تولید مثل تولید میشود، از جمله بیضهها در مردان و تخمدانها در زنان. نقش و مقدار AMH بهطور طبیعی بسته به جنس و سن متفاوت است. این آزمایش AMH را در خون اندازه گیری میکند.
در اوایل رشد یک نوزاد پسر، AMH توسط بیضهها تولید میشود و از رشد اندامهای تولید مثلی زنان جلوگیری میکند و در عین حال باعث رشد سایر اندامهای تولید مثل مردان میشود. در پسران، سطح AMH تا زمان بلوغ بالا است، سپس شروع به کاهش میکند.
در دختران، مقادیر کم AMH تولید میشود، بنابراین امکان ایجاد ساختارهای تولید مثل در زنان را میدهد. سطح AMH در دختران جوان تا زمان بلوغ، زمانی که تخمدانها شروع به تولید آن میکنند و سطح آن افزایش مییابد، پایین است. سپس AMH بهطور مداوم در زنان در طی سالهای باروری کاهش مییابد، پس از یائسگی بسیار کم شده و در نهایت غیرقابل تشخیص میشود.
AMH برای یک زن در طول سالهای باروری مهم است. هنگام تولد، یک زن حدود یک میلیون تخمک دارد، سپس تعداد آنها به طور طبیعی در دوران کودکی به حدود ۵۰۰۰۰۰ کاهش مییابد. فقط تعداد کمی از این تخمکهای باقی مانده به بلوغ فولیکولی میرسند – در هر چرخه قاعدگی ماهانه زنان یکی یکی آزاد میشوند. AMH در طول فرآیند بلوغ و آزاد شدن تخمک (تخمک گذاری) تأثیر تعادلی بر عملکردهای دورهای ماهانه هورمون محرک فولیکول (FSH) و هورمون لوتئینیزه (LH) دارد. مقدار AMH موجود انعکاس این رشد فولیکولی است.
مطالعات نشان داده است که سطح AMH ممکن است در تعیین پتانسیل بلوغ تخمک باقیمانده (ذخیره تخمدان) و احتمال بارداری وی مفید باشد. AMH در طول سالهای باروری با گذشت زمان کاهش مییابد، با نزدیک شدن به یائسگی به میزان قابل توجهی کاهش مییابد و پس از یائسگی به طور معمول تقریباً قابل شناسایی نیست. تعیین سطح AMH ممکن است در ارزیابی وضعیت فعلی باروری زنان مفید باشد و ممکن است شروع یائسگی را پیشبینی کند.
افزایش سطح AMH با یک بیماری شناخته شده مؤثر بر تخمدان به نام سندرم تخمدان پلی کیستیک در ارتباط است. فولیکولهای اضافی که در این سندرم ایجاد میشوند مقادیر غیر طبیعی زیادی از AMH تولید میکنند.
AMH همچنین نقشی حیاتی در تمایز جنسی در جنین دارد. در طی چند هفته اول بارداری، یک نوزاد در حال رشد دارای توانایی تولید اندامهای تولید مثل مونث و مذکر است. تولید AMH و آندروژن توسط دو بیضه در یک پسر بچه مانع از تشکیل اندامهای تناسلی زن (مجاری مولرین در هر دو جنین پسر و دختر موجود است) و تحریک تشکیل ارگانهای دیگر تناسلی مذکر هستند. اگر در طی این فرآیند مقدار کافی AMH در دسترس نباشد یا وجود نداشته باشد، در این صورت ممکن است اندامهای جنس مونث و مذکر ایجاد شوند. نوزادی که با دستگاه تناسلی مبهم متولد شده است ممکن است فوراً به عنوان مونث یا مذکر شناخته نشود.
AMH ممکن است در برخی تومورهای تخمدان (خوش خیم یا سرطانی) افزایش یابد. اگر تومور هورمون تولید کند، از آزمایش AMH میتوان به عنوان نشانگر تومور برای نظارت بر اثربخشی درمان و نظارت بر عود استفاده کرد.
هورمون ضد مولرین (AMH) یک آزمایش روتین نیست اما ممکن است در شرایط خاص مفید باشد.
تست AMH در زنان:
زنان در سنین باروری ممکن است آزمایش AMH را به همراه سایر آزمایشهای هورمونی مانند استرادیول و FSH انجام دهند تا زمان باقی مانده برای بارداری (ذخیره تخمدان) را تخمین بزنند در حالی که از نظر ناباروری ارزیابی میشوند. این آزمایشات در ارزیابی عملکرد تخمدان و احتمالاً در پیش بینی شروع یائسگی مفید هستند. با این حال در این موارد کاربرد بالینی این تست برای زنان متقاضی بارداری بهتر میباشد تا تخمین زمان یائسگی.
AMH ممکن است گاهی برای خانمی که تحت روشهای کمک باروری مانند لقاح آزمایشگاهی (IVF) قرار گرفته است، تجویز شود. غلظت AMH موجود به احتمال پاسخ او به درمان مربوط است. سطح پایین AMH نشان دهنده پاسخ ضعیف تخمدان است که نشان میدهد تعداد کمتری تخمک پس از تحریک تخمدان بازیابی میشود. برای این منظور، به طور معمول همراه با سایر آزمایشات هورمون و سونوگرافی ترانس واژینال (برای شمارش تعداد فولیکولها به عنوان بازتاب منبع عرضه تخمک در زن) تجویز میشود.
ممکن است از AMH برای تعیین اینکه آیا یک زن یائسه شده است استفاده شود.
برای ارزیابی سندرم تخمدان پلی کیستیک ممکن است از تست AMH استفاده شود. AMH ممکن است به دلیل افزایش تعداد فولیکولهای موجود افزایش یابد.
برخی از سرطانهای تخمدان باعث افزایش سطح AMH میشوند. اگر هورمون در ابتدا افزایش یابد، میتوان از آزمایش به عنوان تومور مارکر برای ارزیابی پاسخ به درمان و نظارت بر عود استفاده کرد.
آزمایش AMH در نوزادان
در نوزاد با دستگاه تناسلی خارجی که به وضوح مذکر و مونث بودن آنها مشخص نیست. (دستگاه تناسلی مبهم)، ممکن است آزمایش AMH همراه با آزمایش کروموزوم، آزمایش هورمون و گاهی اوقات اسکن تصویربرداری برای تعیین جنسیت کودک انجام شود.
در یک نوزاد شیرخوار متولد شده و بدون بیضه قابل مشاهده، سطح پایین AMH ممکن است ابهام جنسیتی به حساب آید. اگر بیضهها پایین نیامده اما در شکم وجود داشته باشند، ممکن است از این آزمایش برای تعیین عملکرد طبیعی آنها با اندازه گیری سطح AMH استفاده شود.
هنگام ارزیابی عملکرد تخمدان و مسائل باروری، به ویژه هنگام در نظر گرفتن روشهای کمک باروری، مانند لقاح آزمایشگاهی (IVF)، ممکن است آزمایش AMH در زنان انجام شود. همچنین ممکن است زمانی درخواست شود که پزشک بخواهد تعیین کند آیا زنی وارد یائسگی شده است یا خیر.
AMH ممکن است هنگامی که یک زن علائم و نشانههای سندرم تخمدان پلی کیستیک را داشته باشد، درخواست شود. برخی از این موارد شامل:
برای نظارت بر اثربخشی درمان و نظارت بر عود، ممکن است به طور دورهای AMH برای خانمی با سرطان تخمدان تولید کننده AMH تجویز شود.
آزمایش AMH ممکن است هنگامی انجام شود که نوزاد دارای دستگاه تناسلی مبهمی باشد یا بیضههای کودک پسر به درستی پایین نیامده باشند.
هنگامی که زن شروع به نشان دادن ویژگیهای مردانه میکند (ویریلیزاسیون) ممکن است آزمایش AMH انجام شود.
زنان
در طی سالهای باروری یک زن، کاهش سطح AMH ممکن است نشان دهنده کاهش تعداد و کیفیت تخمکها (ذخیره کم تخمدان) با کاهش باروری باشد و در نتیجه پاسخ کمتر یا کمترین پاسخ به درمان IVF نشان میدهد. همچنین میتواند نشان دهنده عملکرد غیر طبیعی تخمدان باشد (نارسایی زودرس تخمدان). افزایش AMH ممکن است نشان دهنده افزایش یا حتی پاسخ بیش از حد به IVF و نیاز به مناسب سازی روش باشد.
سطح رو به کاهش و یا کاهش قابل توجه AMH ممکن است نشانهی نزدیک بودن یائسگی یا ورود یک زن به یائسگی باشد. مقادیر منفی تا خیلی پایین AMH در زنان در دوران نوزادی و بعد از یائسگی طبیعی است.
افزایش سطح AMH اغلب در سندرم تخمدان پلی کیستیک مشاهده میشود اما این تست برای تشخیص این بیماری نیست.
هنگامی که AMH به عنوان ابزاری برای نظارت بر سرطان تخمدان تولید کننده AMH استفاده میشود، کاهش AMH نشان دهنده پاسخ به درمان است در حالی که افزایش ممکن است عود سرطان را نشان دهد.
نوزادان
در یک نوزاد پسر، عدم وجود یا کم بودن سطح AMH ممکن است نشان دهنده مشکلی در ژن AMH واقع در کروموزوم ۱۹ باشد که تولید AMH را هدایت میکند و ممکن است با بیضههای غایب یا ناکارآمد دیده شود. کمبود هورمونهای مردانه ممکن است منجر به ایجاد ابهام در دستگاه تناسلی شود و باعث ایجاد ساختارهای تولید مثل داخلی غیر طبیعی شود. سطوح طبیعی AMH و آندروژنها در یک نوزاد پسر که بیضههای آن پایین نیامده است نشان میدهد که آنها موجود و عملکردی هستند اما از نظر فیزیکی در مکانی که قرار است باشد نیست.
در زنی که خصوصیات مردانه را نشان میدهد، اگر سطح AMH در محدوده مرجع مربوط به مرد باشد، به احتمال زیاد از تومور یا بافت بیضه ناشی میشود و اگر سطح آن در محدوده مربوط به زن باشد، احتمالاً از غدد فوق کلیوی است.
این تست به تجهیزات خاصی نیاز دارد و باید در آزمایشگاه انجام شود. ممکن است لازم باشد خون شما به یک آزمایشگاه مرجع ارسال شود و یک تا چند روز طول بکشد تا نتایج آماده شود.
برخی از افراد جامعه پزشکی استفاده از AMH را به عنوان یک آزمایش روتین برای پیش بینی پایان باروری و شروع یائسگی توصیه میکنند، اما در مورد این استفاده اتفاق نظر وجود ندارد. این یک آزمایش تشخیصی یا "مستقل" در نظر گرفته نمیشود، اما آزمایشی است که تشخیص یکی از شرایط ذکر شده را تأیید میکند.
سایر هورمونهای زنانه با سیکل ماهانه زن در نوسان است. با این حال، AMH با رشد فولیکولها با میزان نسبتاً ثابت در طول ماه تولید میشود. همچنین با استفاده از داروهای ضد بارداری خوراکی یا حاملگی تحت تأثیر قرار نمیگیرد.
آدرس: تهران، خیابان استاد مطهری، بعد از خیابان مفتح، خیابان جهانتاب، خیابان نقدی، پلاك ۱۲، طبقه اول
کد پستی: ۱۵۷۶۶۳۵۷۱۴
صندوق پستی: ۱۵۸۷۵۹۴۸۳
تلفن: ۰۲۱۸۸۵۴۵۹۲۲
فکس: ۸۸۷۶۷۱۵۹ - ۸۸۷۶۵۵۶۱